آموزش سواد سلامت روان جزو برنامه های مدون ما در وزارت بهداشت است
به گزارش نم نمک ، سیامک طهماسبی در وبینار پیشگیری از رفتارهای خودآسیب رسان با بیان این مطلب گفت : یکی از اقداماتی که از پارسال شروع کردیم این بود که به افرادی در سلف دانشجویی مشغول توزیع غذا هستند ، سرپرستان سراها و نیروهای حراست و... آموزش های مربوط به سواد سلامت روان را ارائه دادیم.
وی گفت : ناظم و ناظمه های سراهای دانشجویی ، افرادی هستند که همواره و به طور مستقیم با دانشجو در ارتباط هستند و باید این افراد از حداقل سواد سلامت روان برخوردار باشند تا بتوانند در مواجهه و تعامل با دانشجویان ارتباط خوبی برقرار کنند. البته دانشگاه ها این آموزش ها را به افراد می دهند و این موضوع جزو برنامه های روتین و جدی ما در اداره مشاوره و سلامت روان وزارت بهداشت است که طی دو سال گذشته منسجم تر شده است.
رئیس اداره مشاوره و سلامت روان وزارت بهداشت گفت : در مسیر این آموزش ها ، اخیرا برنامه 110 ساعته برای آموزش این افراد با کمک دانشگاه علوم پزشکی مازندران تدوین کردیم و تلاش کردیم این آموزش ها برای همه مناطق دهگانه تعمیم داده شود تا این آموزش ها برای کارشناسان ، ناظم و ناظمه های سراها منجر به این شود که آنها در خوابگاه ها تسلط و دانش کافی در نحوه تعامل با دانشجو و غربالگری آنها را داشته باشند.
وی یکی از اهداف این اقدامات را ارتقای سطح سواد سلامت روان مسوولان و کارکنان دانشگاه های علوم پزشکی عنوان کرد و گفت : یکی از برنامه های ما این است که سطح سواد سلامت روان اعضای هیات رئیسه دانشگاه ها را ارتقاء دهیم و با ارائه آموزشهای لازم ، آنها را با سبک زندگی مطلوب و نحوه تعامل سازنده با دانشجویان بیشتر آشنا کنیم.
طهماسبی یکی دیگر از برنامه های مدون وزارت بهداشت را غربالگری دانشجویان و موضوع ثبت داده های مربوط به خودکشی عنوان کرد و افزود : موضوع غربالگری و ثبت داده های مربوط به سویساید در دانشجویان موضوع جدیدی نیست و از قدیم همه افرادی که رئیس اداره مشاوره دانشگاهها بودند به این مساله پایبند بوده و اکنون نیز هستند.
وی خاطرنشان کرد : غربالگری در حوزه سلامت روان از جمله برنامه های جدی ما در وزارت بهداشت است و این غربالگری که همه ساله برای دانشجویان و دستیاران انجام می شد ، دیگر فقط مربوط به جمعیت دانشجویان جدیدالورود نیست؛ بلکه کل دانشجویان همه ساله مورد پایش و ارزیابی سلامت روان قرار می گیرند و خوشبختانه میزان غربالگری نسبت به سال های گذشته افزایش یافته است؛ هرچند به لحاظ آماری ، مطلوب ما نیست اما بیش از گذشته شده است.
رئیس اداره مشاوره و سلامت روان وزارت بهداشت یکی دیگر از برنامه های بعدی این وزارتخانه در حوزه سلامت روان را «مراقبت های بعد از اقدام» عنوان کرد و گفت : همانطور که می دانید معمولا چند برابر خودکشی های منجر به قوت ، اقدام به خودکشی صورت می گیرد و وقتی اقدامی صورت می گیرد ، کل اداره مشاوره یک دانشگاه درگیر این موضوع می شوند و این موضوع نشان از اهمیت مساله دارد و در این مسیر کارشناسان ، روانشناسان ، مشاوران و همه نیاز به حمایت دارند واگر از بیرون ، مدام مورد عیب جویی های بی انصافانه قرار بگیرند ، دچار دلسردی می شوند.
طهماسبی بر لزوم نصب و راه اندازی هات لاین ها و هلپ لاین ها در دانشگاههای علوم پزشکی اشاره کرد و گفت : یکی از برنامه های ما موضوع راه اندازی و معرفی هات لاین ها و هلپ لاین ها در خوابگاهها و پاویونهاست که خوشبختانه حدود 36 دانشگاه از این امکانات برخوردار هستند وتلاش داریم نسبت به گسترش آن در دیگر دانشگاهها نیز اقدام کنیم.
او گفت : برخی مناطق ما ماموریت مستقیم و برخی درگیری غیرمستقیم درخصوص تدوین پروتکل های افکار پرخطر و خودکشی دارند و یکی از مناطق ما مسوول تدوین پروتکل های مربوط به خودکشی و مصرف مواد است که مباحث مربوط به آموزش را انجام و دراختیار سایر مناطق قرار می دهد.
طهماسبی گفت : شاخص های ارزیابی ما در حوزه غربالگری از 33 به 61 شاخص ارتقاء داده شده است و درهمه شاخص ها ، موضوع دانشجویان دکتری و دستیاری به طور جدی در دستور کار قرار داده شده چه در آموزش ، چه در موضوع غربالگری و مداخلات و امسال به حدود 1700 نفر از دستیاران خدمات مشاوره ای ارائه شد هرچند نسبت به جمعیت آنها ، عدد زیادی نیست اما تلاش داریم مقدار این غربالگری ها را افزایش و درمسیر خدمت رسانی به دستیاران و دانشجویان دکتری از هیچ تلاشی دریغ نکنیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به عوامل و ریشه یابی خودکشی اشاره کرد و گفت : مهم ترین علت خودکشی ، موضوع افسردگی است که دیتای تجربی است که یافته های گذشته و صحبتهای اساتید را تایید می کند و اگر بتوان افسردگی افرادی که آسیب پذیر هستند را زودتر تشخیص و مداخله کنیم ، از بخش زیادی از این خودکشی ها پیشگیری می شود. همچنین از مهم ترین ماشه چکان ها در افرادی که اقدام به خودکشی می کنند براساس گزارشات و آمارها ، شکست های عاطفی و تحصیلی بوده که البته می توان زودتر این موارد را تشخیص و نسبت به مداخلات روی این افراد اقدام کرد.
طهماسبی همچنین اصلاح و بازنگری آیین نامه های مربوط به مشاوره را یکی دیگر برنامه های وزارت بهداشت ذکر کرد و گفت : خوشبختانه بعد از سالها نسبت به توسعه ادارات مشاوره و نیروی انسانی اقدامات لازم را انجام گرفت. ما کمبود نیروی انسانی درحوزه مشاوره و سلامت روان داریم که با تصویب وابلاغ آیین نامه جدید ، امیدواریم به زودی در مسیر جذب نیروی انسانی در ادارات مشاوره حرکات خوبی انجام شود. همچنین تلاش کردیم همتایاران سلامت روان را به لحاظ کمی و کیفی ارتقاء دهیم بخصوص در حوزه خودکشی ، موضوع آموزش و مداخلات ما تاثیرگذار است و تربیت همتایاران سلامت روان در گروه دستیاری باید افزایش یابد.
رئیس اداره مشاوره و سلامت روان وزارت بهداشت همچنین از بارگذاری کتاب های خودیاری در سامانه های مربوطه خبر داد و گفت : کتاب های خودیاری با موضوع سبک زندگی و سلامت روان از جمله کتاب هایی است که می تواند به دانشجویان کمک کند که مسیر و راه درستی را انتخاب کنند و سبک زندگی سالمی داشته باشند و دانشجویان می توانند با مطالعه این منابع و کتابهای آموزشی ، خیلی از موانع و مشکلات سلامت روان خود را مرتفع کنند. همچنین نیاز داریم کارگاه های آموزشی متنوعی برای دانشجویان در مقاطع مختلف برگزار کنیم.
وی یکی دیگر از نیازها در حوزه سلامت روان را ، حوزه نرم افزار عنوان کرد وگفت : باتوجه به گسترش هوش مصنوعی و تکنولوژی ، نیاز به نرم افزارهایی با ویژگی های کاربرپسند داریم تا کاربران بتوانند به لحاظ علمی ، مبنای خوبی در حوزه سلامت روان داشته باشد. اینکه فرد بتواند در قالب این اپ ها یا نرم افزارها مورد غربالگری ، مداخله اولیه شود و در این مسیر به نزدیک ترین مرکز درمانی ارجاع داده شود ، بسیار ازاهمیت خاصی برخوردار است و به هرحال ما نیاز به این اپ ونرم افزارها در دانشگاهها داریم که قطعا می تواند به ما درحوزه سلامت روان کمک کند.
طهماسبی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع کداخلاق در تحقیقات و نظرسنجی ها جامعه پزشکی اشاره کرد و گفت : جامعه پزشکی سرمایه اجتماعی گرانبهایی است و در آخرین سرمایه سنجی ها ، این جامعه جزو بالاترین مشاغل بوده و هست که مباحث مربوط به مصرف مواد و خودکشی که مطرح می شود از حساسیت خاصی برخوردار است. اینکه درجامعه چطور باید موضوع مربوط به رفتارهای خودآسیب رسان مطرح شود تا آسیب به جامعه پزشکی به عنوان سرمایه اجتماعی ارزشمند وارد نشود ، از اهمیت خاصی برخوردار است. مطرح کردن اخبار مربوط به رفتارهای خودآسیب رسان در جامعه پزشکی دارای حساسیت خاصی است.
وی گفت : این که چطور ورود کنیم به مسائل مربوط به رفتارهای خودآسیب رسان ، بسیار مهم است و باید در این مسیر از این سرمایه اجتماعی محافظت کرد. موضوع انتشار اخبار افرادی که خودکشی منجر به فوت داشتند و انتشار اسامی آنها ، قطعا آسیب جدی به خانواده این افراد می زند. گاهی اوقات هنوز پزشکی قانونی موضوع خودکشی راتایید نکرده اما می بینیم برخی افراد در فضای مجازی و سایتها نسبت به عکس و انتشار اسامی فرد ، اقدام می کنند که کاری بسیار ناپسند است وخانواده های افراد می توانند نسبت به انتشار این اخبار شکایت کنند و به هرحال بایدکدهای اخلاقی در انتشار این اخبار در فضای مجازی بادقت درنظر گرفته شود. اینکه چطور باید نسبت به مساله خودکشی ورود کنیم باید مدبرانه وعاقلانه باشد تا منتیج به نتیجه مثبت پایدار بشود و برگزاری این نشستها و وبینارها و بارش افکار با حضور کارشناسان و متخصصان می تواند نتایج خوبی به همراه داشته باشد.
به گزارش مفدا ، رئیس اداره مشاوره و سلامت روان وزارت بهداشت همچنین به موضوع افزایش 20 درصدی ظرفیت پزشکی اشاره کرد و گفت : وقتی قانونی تصویب می شود باید تمهیدات و زیرساخت های لازم برای آن نیز فراهم شود. آیا خوابگاه های دانشجویی ما توان افزایش 20 درصدی افزایش ظرفیت را دارند؟ یاکلاسهای آموزشی ما ظرفیت این افزایش را دارند یا خیر؟ شاید درعمل و روی کاغذ افزایش 20 درصدی مشکل خاصی ایجاد نکند اما وقتی در عمل به آن نگاه می کنیم ، به خوبی می بینیم که حتی اضافه شدن یک دانشجو به جمعیت دانشجویی بدون زیرساخت های لازم از جمله (ظرفیت خوابگاه ها ، خدمات مشاوره ای به دانشجویان و...) می تواند آسیبهای زیادی به پیکره نظام آموزشی و خدمات صنفی ، رفاهی و مشاوره ای وارد کند.
بیوگرافی سیامک طهماسبی
سیامک طهماسبی متولد 30 شهریور 1359 رئیس اداره مشاوره و سلامت روان وزارت بهداشت است.
وی فارغ التحصیل دکتری روان شناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران می باشد.
