ترس از آینده به هیچ عنوان اتفاق عجیب و غریبی نیست، به ویژه اگر با تروماهای اجتماعی مواجه شده باشیم. این نوع ترس در خیلی از افراد شکل گرفته است، مخصوصا بعضی از ترس ها مانند ترس از آینده شغلی و نگرانی های مالی در شرایط سخت شکل گرفته اند. اما به غیر از موقعیت های اجتماعی و اقتصادی که ترس از آینده را تشدید می کنند، ترس از آینده نامعلوم هم می تواند به اضطراب مزمن تبدیل شود که به آن اضطراب پیش بینی گفته می شود. این نوع ترس در علم روانشناسی به کرونوفوبیا معروف است. این مقاله به طور کامل به این سوال که کرونوفوبیا چیست؟ می پردازد.
کرونوفوبیا چیست؟
ترس از آینده یا کرونوفوبیا با یک سری نشانه ها در شخص بروز پیدا می کند. به عنوان مثال شخصی احساس دور شدن از حقیقت را دارد، به گونه ای که همیشه از آن فرار می کند و تلاش می کند خود را در یک فضای بسته تصور کند. این شخص با خود چمدانی پر از افکار منفی را حمل می کند، این چمدان سنگین است و موجب خستگی او می شود، به همین خاطر توانی برای زندگی کردن ندارد. تصور شدید در مورد آینده ای که هنوز نیامده است، قسمت مهمی از نشانه های کرونوفوبیا است.
احساس ترس شدید در زمان فکر کردن به آینده، خود قسمت مهمی از نشانه های ترس از آینده است. به گونه ای که فرد دچار تپش قلب شدید می شود و احساس ضعف به او دست می دهد. او بیش از حد عرق می کند و گاهی حملات پانیک در او رخ می دهد. اگر جزو افرادی هستید که ترس از آینده دارید و کاملا ناگهانی شروع به گریه کردن می کنید، احتمال دارد به کرونوفوبیا دچار شده باشید.
کرونوفوبیا انواع گوناگونی دارد. برخی از افراد تصور می کنند که در آینده دچار بیماری می شوند، برخی دیگر حس می کنند در آینده شغل خود را از دست می دهند. بعضی از آن ها ترس از دست دادن عزیزان را مدام در ذهن خود دارند. علت کرونوفوبیا هر چه باشد، روش های درمانی زیادی برای آن وجود دارد. لازم است بدانید از دست دادن شریک عاطفی یکی از انواع کرونوفوبیا است، به گونه ای که فرد دائما خود را درگیر چالش های مختلف می کند.
نشانه کرونوفوبیا چیست؟
همان طور که اشاره کردیم شخصی که به کرونوفوبیا مبتلا است، همیشه افکار منفی در مورد آینده در ذهن دارد. به گونه ای که ارتباط او با حقیقت تقریبا به حداقل می رسد. گاهی اوقات، تمایل به گریه کردن و فکر کردن بیش از حد در فرد مشاهده می شود. افرادی که دچار این اختلال می شوند، نمی توانند افکار خود را بر امور روزمره متمرکز کنند و کارهای خود را به خوبی انجام نمی دهند. این افراد اگر درمان نشوند به افسردگی دچار می شوند. از نشانه های جسمانی این افراد می توان به تعریق بیش از حد، سرگیجه، بی خوابی، تنش عضلانی، دل درد و تپش قلب اشاره کرد.
عوارض کرونوفوبیا چیست؟
اختلال کرونوفوبیا در دو بعد روانی و جسمانی، تأثیرات زیادی روی فرد ایجاد می کند. ابتلا به این اختلال، مقدمه ای برای بیشتر مشکلات مانند افسردگی است. افراد مبتلا به کرونوفوبیا در تمرکز کردن بر امور تحصیلی و کاری ناتوان هستند و در مسائل روزمره دچار عدم تمرکز و حواس پرتی می شوند. ترس از آینده در صورتی که درمان نشود، موجب گرفتن تصمیم های غلط مانند خودکشی می شود.
کرونوفوبیا بر سلامت جسمانی شخص تأثیر می گذارد و سبب ایجاد تنگی نفس، تپش قلب، دل پیچه، پانیک اتک و تعریق شدید می شود. اثرات دراز مدت این اختلال به شکل بیماری های عصبی، قلبی و مشکلات مزمن خود را نشان می دهد.
دلایل ابتلا به کرونوفوبیا چیست؟
در مورد علل ابتلا به اختلال کرونوفوبیا می توان از عوامل متعددی نام برد. گاهی احتمال دارد همزمان، چند مورد از عواملی که به آن ها اشاره می کنیم، در شکل گیری فوبیا نقش مهمی داشته باشند. مهم ترین دلایل بروز کرونوفوبیا عبارتند از:
۱. افزایش سن
پیری و افزایش سن موجب شده تا ترس از مرگ و بیماری های شایع در افراد سالمند نسبت به قبل بیشتر شود. برخی افراد در نتیجه بالا رفتن سن و سال، دیگر آینده ای برای خود تصور نمی کنند. به همین دلیل به انواع اختلالات روانی مانند کرونوفوبیا دچار می شوند.
۲. ژنتیک
بر اساس مطالعات انجام شده در این زمینه، عامل وراثت نقش مهمی در ابتلا به کرونوفوبیا دارد. به همین دلیل ترس از آینده در کسانی که نزدیکان و خویشاوندان شان به این اختلال دچار هستند، بیشتر از سایر افراد مشاهده می شود.
۳. یائسگی
بسیاری از خانم ها، بعد از یائسگی و حتی سال های پیش از آن، نسبت به شرایط جسمانی خود دچار احساسات منفی می شوند. به همین دلیل اندوهگین شده و دچار اضطراب و ترس می شوند. در جوامع سنتی این مشکل بیشتر مشاهده می شود.
۴. تجربه اتفاقات تلخ و ناگوار در گذشته
در بیان تمام عوامل محیطی، تجربه اتفاقات تلخ و ناخوشایند مانند مرگ عزیزان، طلاق، شکست، بیکاری و … باعث می شوند فرد بیشتر در معرض ابتلا به کرونوفوبیا قرار بگیرد. بیشتر افراد با گذراندن تجربیات سخت و دشوار، نسبت به آینده بدبین می شوند و این امر موجب می شود که دچار اختلال کرونوفوبیا شوند.
۵. محیط زندگی
کسانی که در محیط خانواده و جامعه با باورهای منفی در خصوص آینده و سرنوشت روبرو می شوند، تحت تأثیر افسردگی و ناامیدی قرار می گیرند. به همین دلیل احتمال دارد به این نوع تفکرات گرایش پیدا کنند و به اختلالاتی نظیر کرونوفوبیا، افسردگی و اضطراب مبتلا شوند.
۵. ابتلا به بیماری های سخت
بیشتر افراد در نتیجه ابتلا به بیماری های سخت و لاعلاج مانند پارکینسون و ام اس، امید خود را نسبت به بهبودی شرایط جسمانی و حتی زنده ماندن از دست می دهند. به همین خاطر افکار منفی در ذهن خود می پرورانند. این افراد به طور کامل از درمان و بازگشت به وضعیت عادی قطع امید کرده و با فکر کردن به آینده، احساسات منفی مانند اندوه و اضطراب را تجربه می کنند.
۶. دیگر بیماری های روانی
افرادی که به اختلالات روانی مانند اضطراب اجتماعی و افسردگی دچار هستند، زمینه ابتلا به کرونوفوبیا را دارند.
آشنایی با انواع کرونوفوبیا
ترس از آینده، با توجه به شرایط اجتماعی و روانی افراد، اشکال و انواع مختلفی دارد. شرایط محیطی و تجربیات زندگی، در شکل گیری انواع کرونوفوبیا نقش مهمی دارند. به طور مثال مردان متأهل، زنان سرپرست خانوار و کسانی که به طبقات فرودست تعلق دارند، معمولا فقر، بی خانمانی و ترس از بیکاری را تجربه می کنند.
افرادی که از نظر عاطفی آسیب پذیرتر بوده و خلاء هایی را نیز تجربه کرده اند، با ترس از دست دادن شریک عاطفی یا همسر خود دست به گریبان هستند. علاوه بر این بیشتر افراد نگران این هستند که در آینده به بیماری لاعلاج و سختی دچار شوند، به همین خاطر به نوعی وسواس فکری مبتلا می شوند. ترس از بیماری و مرگ در بین سالمندان شایع تر از سایر افراد است. به همین خاطر می توان گفت کرونوفوبیا در میان اقشار گوناگون به شکل های مختلف خود را نشان می دهد.
روش های غلبه بر کرونوفوبیا چیست؟
از روش های بسیار مؤثر برای غلبه بر ترس از آینده یا کرونوفوبیا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
نوشتن یادداشت های روزانه
تجربیات تلخ زمانی که گفته می شوند، قسمتی از قدرت خود را از دست می دهند. به همین خاطر نوشتن آن ها روی کاغذ، نوعی بیان آن ها و خارج کردن آن ها از ذهن است. پس بهتر است ترس ها و افکار منفی را روی کاغذ بیاوریم تا هیجانات ناشی از آن ها را کاهش دهیم. یادداشت نویسی روزانه کمک می کند تا با پیش فرض هایی که از گذشته می آیند، مقابله کنیم و تسلط بیشتری نسبت به اوضاع داشته باشیم. در نتیجه، نوشتن هم جزو کارهایی است که به تمرکز روی لحظه حال و مشاهده جنبه های مثبت زمان حال و آینده کمک می کند.
-
ورزش کردن
ورزش کردن به خصوص زمانی که آن را تجربه نکرده باشیم، نقش مهمی در بهبود حال ما دارد. به خصوص تمرین هایی مانند یوگا که نیاز به تمرکز حواس دارند. این نوع ورزش ها موجب می شوند که از لحظه حال لذت ببریم. ترس از آینده نداشته باشیم و آن را کنار بگذاریم. چرا که مجبور هستیم تمرکز خود را روی یاد گرفتن حرکات بگذاریم.
-
تمرین ذهن آگاهی
مطالعات نشان می دهد که ذهن آگاهی به تنظیم هیجانات کمک می کند و تأثیر زیادی روی کنترل اضطراب دارد. از سوی دیگر، ذهن آگاهی موجب می شود نسبت به لحظه حال آگاهی بیشتری داشته باشیم. این عامل برای افرادی که همیشه در آینده ای خوفناک سیر می کنند، بسیار کلیدی و مهم است. حتی ذهن آگاهی این قابلیت را دارد که قسمت هایی از مغز را تغییر دهد و موجب افزایش خودآگاهی در دراز مدت شود.
-
تبدیل کردن جملات دلگرم کننده به عادت ذهنی
برای خود جملات به خصوصی داشته باشیم و آن ها را مانند یک ذکر هر روز تکرار کنیم. روان درمانگران و روان شناسان بر این باورند که این نوع جملات کمک می کنند تا بتوانیم با اضطراب پیش بینی شده راحت تر مقابله کنیم.
جملاتی نظیر:
-
- من از پس همه چیز بر می آیم.
- همه چیز درست خواهد شد.
- هیچ اتفاق ناخوشایندی برای من اتفاق نخواهد افتاد.
- من در امان هستم.
تکرار این جملات، به ما فضایی می دهد تا بتوانیم راهکارهای اساسی و طولانی مدت پیدا کنیم.
-
یوگا و مدیتیشن
روش های مراقبه و مدیتیشن به کاهش استرس و اضطراب کمک زیادی می کند. علاوه بر این ارائه دهنده های مراقبت های بهداشتی تمرین هایی برای تمرکز حواس و تنفس به شما می دهند. هیچ نوع داروی خاصی برای درمان ترس از آینده یا کرونوفوبیا وجود ندارد. اما برخی داروها به کنترل اختلالات سلامت روان یا کنترل و درمان حملات پانیک کمک می کنند. اگر درگیر افسردگی یا سایر اختلالات خلقی هستید، حتما با یک درمانگر یا روانشناس در این خصوص صحبت کنید، او می تواند در این خصوص شما را راهنمایی کند.
-
درمان شناختی رفتاری
زمانی که ترس از آینده دارید، اضطراب قسمت مهمی از زندگی روزمره شما محسوب می شود. خوشبختانه کارهای زیادی وجود دارد که می توانید برای مدیریت اضطراب انجام دهید. این تکنیک ها احساس شما را نسبت به گذر زمان تغییر می دهند. نتایج شواهد علمی نشان می دهد که درمان شناختی رفتاری یکی از بهترین درمان ها برای گذر از ترس ها به شمار می رود. به همین خاطر به این رویکرد توجه داشته باشید. این نوع درمان کوتاه مدت، به شما برای شناسایی و سپس جایگزینی مفروضات و الگوهای فکری غیر مفید کمک می کند.
به مرور زمان، در پاسخ های پیش فرض شما باید تغییراتی ایجاد شود و کرونوفوبیا تأثیر کمتری روی شما بگذارد. درمان شناختی رفتاری نیاز به درمان طولانی مدتی که بر تجربیات گذشته و الگوهای ارتباط شما با دیگران متمرکز است را کاملا نفی می کند. این دو بسیار متفاوت از کار خودسازی هستند و هر دو می توانند تفاوت زیادی در نحوه نگرش شما به فوبیا و اضطراب ها ایجاد کنند.
-
درک کردن کرونوفوبیا
زمانی که با ترس از فوبیای آینده دست و پنجه نرم می کنید، باید به درک عمیقی از فوبیا برسید. برای بیشتر مردم درک این موضوع سخت است. درک از زمان هراس، کاری است که باید آن را با یک روانشناس جلو ببرید. با این حال در خانه روی این موضوع کار کنید، به خصوص اگر تمایل دارید افکار و احساسات خود را در یک دفتر یادداشت کنید.
ممکن است برایتان مفید باشد که یک جریان آگاهی در خصوص وقایع هراسی را روی کاغذ بیاورید. این بدان معنی است که بدون توجه به ترتیب و بدون توجه به ویرایش، اجازه دهید همه افکار و احساسات شما آن گونه که هستند روی کاغذ آورده شوند.
-
کمک گرفتن به صورت تخصصی
اگر در خصوص آسیب های گذشته دچار ترس از آینده شده باشیم، یا به دلایل دیگر این ترس در ما ایجاد شده باشد، مهم است که حتما از یک متخصص سلامت روان کمک بگیریم. درمانگرانی که به طور خاص در درمان تروما و اضطراب فعالیت می کنند و در این حیطه تخصص دارند، علاوه بر این کوچینگ اضطراب، با کاهش نشانه های اضطراب به ما قدرت تصمیم گرفتن و فکر کردن می دهند.
