آکاایران: گازگرفتگی و مرگ خاموش ناشی از آن یکی از حوادث تلخی است که هر از گاهی در یکی از نقاط شهر یا کشور رخ داده و در نتیجه وقوع آن خانواده هایی داغدار شده یا آسیب جدی به آنها وارد می شود.
این حادثه تلخ که می توان آن را به نوعی نتیجه بی توجهی به توصیه های ایمنی در هنگام استفاده از وسایل گازسوز دانست، در فصول سرد سال که استفاده از وسایل گرمایشی تشدید می شود، افزایش پیدا می کند.
سوختن کامل در وسایل گرمایشی زمانی انجام می شود که اکسیژن کافی وجود داشته باشد، زیرا در دستگاه های گرم کننده، هوای مورد نیاز باید از خارج محیط تامین شده و گازهای مضر ناشی از سوختن مانند گازکربنیک و منواکسیدکربن نیز در خارج از محیط تخلیه شود.
در وسایل گرمـــازای دودکــــش دار، در صورتی که دودکش فاقد نقص باشد، عمل تهویه (ورود اکسیژن لازم و تخلیه گازهای مضر) بخوبی از طریق آن انجام می شود، اما در وسایل گرمازا با شعله باز و فاقد دودکش، این شرایط فراهم نیست.
به این ترتیب این وسایل، اکسیژن لازم برای سوختن را از همان محیط می گیرد و گازهای مضر حاصل از سوختن را نیز به همان محیط برمی گرداند که با توجه به سرمای هوا و بسته بودن راه های تهویه هوا مثل پنجره ها، دریچه های کولر و درها، عمل تهویه هوا به درستی انجام نمی شود و بر اثر سوختن ناقص و وجود گازهای مضر بخصوص گاز CO در این محیط، افراد دچار مسمومیت یا به اصطلاح «گازگرفتگی» شده و در اندک زمانی جان خود را از دست می دهند.
گرچه شاید استفاده از عنوان «ناایمن ترین وسایل گازسوز» صحیح نباشد، زیرا این شرایط محل استفاده، نحوه استفاده از وسایل گازسوز و سیستم های حرارتی است که به حوادث تلخ مرگ خاموش منجر می شود، اما می توان گفت ناایمن ترین وسیله گازسوز، وسیله ای است که نشان استاندارد نداشته باشد یا از سوی سرویسکار غیرمجاز و متفرقه نصب یا تعمیر شود.
استفاده از هر وسیله گازسوزی (بخاری، آبگرمکن، شومینه، پکیج شوفاژ دیواری، سیستم حرارت مرکزی دیگ، مشعل و...) نیازمند شرایط خاصی است و حتی در هر گروه از محصولات (مثلا بخاری، آبگرمکن و پکیج) مدل های مختلف برای شرایط و مکان های مختلف مناسب است و یک مدل یا یک محصول برای همه شرایط و واحدهای مسکونی مناسب نیست.
احتمال دارد یک مدل وسیله گازسوز برای یک واحد مسکونی مناسب باشد، اما برای واحد مسکونی دیگر مناسب نباشد و علت آن ممکن است شرایط دودکش و تهویه هوا باشد. بنابراین مناسب نبودن مدل یک وسیله گازسوز برای واحد مسکونی دوم، به معنی ناایمن بودن آن محصول نیست.
این موضوع مشابه این است که بگوییم آب که مایه حیات و نعمت الهی است از آنجاکه سالانه جان بیش از یکهزار نفر از هموطنان مان در زمان شنا کردن را می گیرد، بد است.
سیستم های حرارتی (اعم از بخاری، پکیج و آبگرمکن) که هوای مورد نیاز برای احتراق را از فضای خارج از محیط نصب می گیرد و هوای واحد مسکونی را استفاده نمی کند، ایمن ترین وسایل گازسوز است. این نسل از محصولات یاد شده از فناوری خاصی برخوردار است.
در واقع محفظه احتراق یا کوره آنها بسته است، با محیط اطراف تبادل هوا ندارد و وسیله مربوط به دودکش دوجداره مجهز است.
مطابق مقـــررات ملی ساختمان، در واحدهای مسکونی زیر ۶۰ متر، استفاده از وسایل گازسوز فاقد امکان تامین هوای مورد نیاز برای احتراق وســــــیله گازسوز، ممنــوع است و به این ترتیب استفاده از این مدل ها یا تکنولوژی الزامی است. چون استفاده از بخاری یا آبگرمکن یا پکیج با دودکش معمولی و محفظه احتراق باز در یک واحد مسکونی کوچک مثلا ۴۰، ۵۰ یا ۶۰ متری فاقد دریچه تامین هوا، یعنی استقبال از خطر گازگرفتگی و به آغوش حادثه رفتن است.
جواد نوفرستی
رئیس کارگروه پیشگیری از مرگ های خاموش
منبع :
