فرزندان دکتر علی شریعتی

دکتر علی شریعتی یکی از شخصیت های معروف تاریخ ایران است که جریان مرگ او بسیار خبرساز شد. برای کسب اطلاعات بیشتر و آشنایی با فرزندان دکتر علی شریعتی این بخش آسمونی را مطالعه نمایید چرا که اطلاعات مفیدی در همین مورد تهیه کرده ایم.

فرزندان دکتر علی شریعتی

آسمونی : علی شریعتی مَزینانی، مشهور به دکتر علی شریعتی (زادهٔ ۲ آذر ۱۳۱۲ در روستای کاهک، سبزوار – درگذشتهٔ ۲۹ خرداد ۱۳۵۶ در ساوت‌همپتون، انگلیس) نویسنده و جامعه‌شناس، پژوهشگر دینی اهل ایران، از مبارزان و فعالان مذهبی و سیاسی و از نظریه‌پردازان انقلاب اسلامی ایران بود. شریعتی نگرشی نوین به تاریخ و جامعه‌شناسی اسلام عرضه کرد. او بازگشت به تشیع حقیقی و انقلابی را نیرویی برای تحقق عدالت اجتماعی قلمداد می‌کرد. شریعتی، علاوه بر شهرت زیادش برای سهم داشتن در انقلاب ایران، به‌دلیل کارنامهٔ فعالیت‌هایش برای احیای مذهب و سنت در جامعه و بیدارگری دربارهٔ سلطنت وقت نیز شهرت داشته‌است. از زمان انقلاب تاکنون یادبودهای زیادی به یاد او برگزار و اجرا کرده‌اند؛ و از آن زمان نقدها و تجلیل‌های زیادی پیرامون آثار، آراء و تأثیراتی که او بر چند دههٔ معاصر ایران گذاشته وجود دارد.

او در ۴۴سالگی در انگلستان درگذشت و هم‌اکنون پیکر وی در مکانی نزدیک مقبرهٔ زینب کبری در دمشق سوریه به امانت سپرده شده‌است.

احسان شریعتی

احسان شریعتی (متولد ۱۲ شهریور ۱۳۳۸ در مشهد)، فیلسوف معاصر ایرانی‌ و اولین فرزند دکتر علی شریعتی است. احسان شریعتی فارغ‌التحصیل رشتهٔ فلسفه از دانشگاه سوربن فرانسه است و سابقه تدریس در کلاس‌های آزاد مؤسسه پرسش را دارد. او مدتی به عنوان استاد مدعو در گروه فلسفه دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران تدریس می‌کرد.

احسان شریعتی در ۱۲ شهریور ۱۳۳۸ در مشهد متولد شد. تحصیلات اولیه را تا پنجم دبیرستان در ایران گذراند. او سپس از ایران خارج شد و سال آخر دبیرستان را در آمریکا (سیاتل، واشینگتن) گذراند. در سال ۱۳۵۶ دیپلم فلسفه را در آمریکا گرفت. در همان سال پدرش درگذشت. او پس از مرگ پدر دیگر به آمریکا بازنگشت و به فرانسه رفت. در سال ۱۳۵۷، دیپلم دوم‌اش را در رشته ادبیات و علوم انسانی گرایش فلسفه دریافت کرد و در نهایت وارد دانشگاهی در شهر اکس ان پروانس در جنوب فرانسه شد و رشته فلسفه را انتخاب کرد. او در سال ۱۳۵۸ که مشغول به تحصیل سال اول رشته فلسفه در دانشگاه بود، به ایران بازگشت، واحدهایی را معادل‌سازی کرد و در دانشگاه ملی (شهیدبهشتی) پذیرفته شد و به مدت یک سال، رشته فلسفه را در این دانشگاه ادامه داد که مسئله انقلاب فرهنگی پیش آمد. او در سال ۱۳۶۰ به پاریس برگشت و یک سال پایانی مقطع کارشناسی فلسفه را در اکس ان پروانس ادامه داد و موفق به اخذ این مدرک در ۱۹۸۱ میلادی شد. احسان شریعتی چند سال بعد در مقطع کارشناسی ارشد فلسفه دانشگاه سوربن ثبت نام کرد.

او در سال ۱۳۶۸ ازدواج کرد و در سال ۱۹۹۴ میلادی (۱۳۷۳ شمسی) دوره کارشناسی ارشد فلسفه (گرایش فلسفه قرون وسطی و فلسفه اسلامی) را با ارائه رساله خود با موضوع “فلسفه سیاسی فارابی”، که ترجمه و شرح سیاست المدنیه فارابی از عربی قرن دهم به فرانسه بود، در سوربن پاریس به پایان برد. وی با ارائه رساله‌ای دیگر در سال ۱۹۹۵ میلادی (۱۳۷۴ شمسی) دوره یکساله‌ پیش‌دکترا را پشت سر گذاشت.

احسان شریعتی در سال ۱۹۹۷ میلادی (۱۳۷۶ شمسی) در رشته فلسفه دانشگاه سوربن پاریس ثبت نام کرد و شروع به گذراندن واحدهای گرایش جدید خود (فلسفه اگزیستانس و فنومنولوژی) کرد. چند سال بین پیش‌دکترا و دفاع از رساله دکترا فاصله افتاد، چون موضوع رساله دکترا از فلسفه قرون وسطی به فلسفه معاصر تغییر کرده‌بود. سرانجام او رساله خود را با موضوع تبعات اندیشه وجودی مارتین هایدگر (بویژه در دو بعد دینی و سیاسی) و دریافت آن در ایران (نقد قرائت احمد فردید) تکمیل کرد (این رساله هم‌اکنون در حال ترجمه به فارسی است) و موفق به اخذ مدرک دکترای خود از دانشگاه سوربن پاریس در سال ۲۰۰۷ میلادی (۱۳۸۶ شمسی) شد.

شریعتی در سال ۱۳۸۶ و به مناسبت سی‌امین سالگرد درگذشت مرحوم دکتر علی شریعتی به ایران برگشت و در نیمسال اول تحصیلی سال ۸۸_۱۳۸۷ به تدریس در دانشگاه تهران مشغول شد. در ترم اول تدریس او در دانشگاه تهران، درس فلسفه‌های اگزیستانس (درس ۲ واحدی مقطع کارشناسی ارشد) به او واگذار شد و در نیمسال دوم تحصیلی ۸۸_۱۳۸۷ به تدریس فلسفه‌های جدید و معاصر (درس ۲ واحدی مقطع کارشناسی) در دانشگاه تهران پرداخت. او گاهی به عنوان استاد داور پایان‌نامه‌ها در دانشگاه تهران حضور می‌یابد.

آثار احسان شریعتی

• “فلسفه هایدگر و قرائت ایرانی آن”، احسان شریعتی، ترجمه امیر رضایی، تهران: انتشارات گام نو، ۱۳۹۰
• “دین و دولت” (پیرامون مناسبات دین و ایدئولوژی با دمکراسی و لائیسیته)، پاریس: انتشارات ارشاد، ۱۳۶۱
• “فلسفه خودی در اندیشه اقبال لاهوری” پاریس، انتشارات ارشاد، اسفند ۱۳۶۲
• “نظریه نفس” ابن سینا، سمینار بین‌المللی فلسفه در سده‌های میانه، دانشگاه پاریس، ۱۳۶۴
• “فلسفه سیاسی فارابی”، شرح رساله “سیاسة المدنیه” و ترجمه آن به فرانسه (رساله زیر نظر ژانین کی- یه متخصص فلسفه قرون وسطای مسیحی، مؤلف کتاب “کلیدهای قدرت” در سده‌های میانه و مترجم و شارح کتاب “مدافع صلح” اثر مارسیل پادوا متفکر “طریقتِ مدرن” و “جامعه مدنی”، پاریس، ۱۳۷۰
• “مبانی مردمسالاری در فلسفه سیاسی اسلام”، پاریس، گاهنامه “پژوهش”، ۱۳۷۵
• “در پی حریفی درست پیمان” ( ملاحظاتی پیرامون جزوه “مارکسیسم اسلامی و اسلام مارکسیستی” نوشته بیژن جزنی)، پاریس، انتشارات خاوران، بهار ۱۳۷۸، ص ۳۸۵ ـ ۳۶۵
• “نیندیشیده‌مانده‌های فلسفی اندیشه معلم شریعتی”، دفترهای بنیاد، دفتر اول : در حاشیهٔ متن، به کوشش بنیاد فرهنگی دکتر شریعتی، تهران، ۱۳۷۹
• “درباره رویکرد و رویارویی فلسفی”، سخنرانی در “انجمن ایرانی فلسفه آورد” (آگون)، پاریس، ۱۳۷۹
• “فانون ایرانی : قرائتِ شریعتی” (اندیشیدن به ضد اندیشه : خشونت)، سخنرانی در سمینار بین‌المللی “فانونِ ناشناخته”، پروژه یونسکو بنام “راه بردگان”، پاریس، ۱۲ آذر ۱۳۸۰، ۳ دسامبر ۲۰۰۱، مجموعه سخنرانی‌های این سمینار به زبان فرانسه در دست انتشار توسط “حلقه فانون”.
• “توابع سیاسی فلسفه‌ی هستی هایدگر و سنجش قرائت ایرانی آن نزد احمد فردید” (رساله‌ی دوره‌ی دکترا)
• “در هویت ملی”، خودکاوی ملی در عصر جهانی شدن، دفترهای بنیاد، دفتر دوم، تهران، قصیده‌سرا، ۱۳۸۱
• “پیش درآمدی بر فلسفه دین هگل” + “در موازنه‌ی منفی و مثبتِ دین و ایدئولوژی”، تهران، دفترهای بنیاد شریعتی ۳، در دست انتشار
• اعترافات آگوستین قدیس، آگوستین قدیس، افسانه نجاتی (مترجم)، احسان شریعتی (مقدمه)، تهران: پیام امروز، ۱۳۸۵

سارا شریعتی

سارا شریعتی (متولد ۲۴ بهمن ۱۳۴۲ در پاریس) جامعه‌شناس ایرانی و استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشکدهٔ علوم اجتماعی دانشگاه تهران است. او دورهٔ دکتری جامعه‌شناسی را در مدرسهٔ عالی مطالعات علوم اجتماعی‌ گذرانده‌است. سارا که فرزند سوم علی شریعتی است، برخلاف پدرش بیشتر به امور آکادمیک می‌پردازد. پژوهش‌های او عمدتاً در حوزه جامعه‌شناسی دین و جامعه‌شناسی هنر است.

سارا شریعتی در سال ۱۳۴۲ در پاریس به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در تهران گذراند و در سال ۱۳۵۴ وارد دبیرستان خوارزمی تهران شد. در ۲۸ خرداد ۱۳۵۶ همراه با خواهرش، سوسن شریعتی به لندن نزد پدرش رفت. پس از انقلاب، در شهریورماه ۱۳۵۸ به ایران بازگشت. در بهار ۱۳۶۱، همراه با خواهرش به پاریس رفت. سارا شریعتی مدرک کارشناسی را در رشته انسان‌شناسی تاریخی (۱۳۶۹)، کارشناسی ارشد را در رشته جامعه‌شناسی امور دینی (۱۳۷۳) و دکتری را در رشته جامعه‌شناسی امور دینی (۱۳۸۰) اخذ نموده است. عنوان رساله وی در دوره دکتری «شرایط امکان مدرنیته دینی، الگوی پروتستان و اصلاح مذهبی در اسلام: وامگیری، خویشاوندی، فراروی» بود. از آن زمان تا کنون، استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران است.

آثار سارا شریعتی

• هانری دروش: جامعه‌شناسی در مواجهه با دین، سارا شریعتی، تهران: انتشارات کوچک، ۱۳۸۶.
• خودکاوی ملی در عصر جهانی شدن، گروه مؤلفان، تهران: انتشارات قصیده‌سرا و بنیاد فرهنگی شریعتی، ۱۳۸۱
• Les mondes chiites et l’Iran, Sabrina Mervin, Hommes et Sociétés, Karthala, 2007

مونا شریعتی

مونا شریعتی دخترش که در زمان وداع با پدر ۶ساله بود میگوید:

« بابا علی بابای خانه نبود در چشم کوچک من معمایی بود غریبه ای بود که گاه حضور پیدا می کرد و حضورش هیاهو بر پا می کرد و این حضور چنان کم بود که از مادرم می پرسیدم (این آقا کیه؟!) بابا علی بابایی بود که گاه می آمد و تمامی عشق ناداده اش را در لحظه ای جمع میکرد و همچو طوفانی بر سر خانه می ریخت!و من نمی فهمیدم که چرا مرا آنچنان بغل می کند و بی رحمانه می بوسد تا صدای گریه ام بلند شود! چرا که در ذهن کودکانه ام نمی دانست برای چنین مردی حتی شنیدن گریه فرزند خود یک حادثه بود! حادثه ای که به قول خودش ممکن بود اتفاق نیفتد! بر شانه هایش سوار می شدم و او را میزدم و از او می پرسیدم (چرا مادرم را تنها می گذاری؟!)و او که نمی دانست به کودک چهار ساله اش چه بگوید ستاره ها را نشانم می داد و در ذهنم بذر خیال می پاشیدو سؤال. سؤالی که می بایست سالها بعد، بدون او به آن پاسخ می دادم.بابا علی خنده های بزرگ و قوی بود که سؤال های عجیب و غریب می کرد و در آن روز های معدود حضورش ، از صبح در اتاق عجیب و پر کتابش زندانیم می کرد و برایم قصه می گفت. قصه هایش چنان هیجان انگیز بود که در ذهنم به شکنجه ای عزیز می مانست! در قصه هایش از سفر و خطر و حادثه میگفت!…و می گفت «قصه ای که در آن حادثه و خطری نبا شد قصه نیست ،خبر است» آن روزها نمی دانستم که قصه ای که خبر نیست زندگی است!زندگی که در ان گردنه های بسیار است.

این بابای پر توقع شوخ، آرام آرام ذهن مرا با سوال کردن و فکر کردن آشنا می کرد و مفاهیم ساده زندگی از قبیل درس،دانشمند،خوبی،بدی را با مثال های ساده و شوخیهای زیرکانه اش زیر سؤال می برد،بدون هیچ جوابی! و مرا با سؤال ها و جواب های خودم تنها می گذاشت! چون میدانست بعد از این باید به این سؤال ها به تنهایی پاسخ گویم.

برای من آمیزه ای از عشق، مهربانی،اعجاب و امنیت بود یک دوست بود نه چیز دیگر!

هنگامی که در سال ۵۶ پس از شهادتش به سوریه رفتیم، در آن ازدهام عجیب ایرانی و عرب و مبارزین فلسطینی با آن چپیه های مرموز دریافتم که اتفاقی افتاده است . احساس کردم که دیگر پدر مسافرت نیست، بیمارستان نیست، زندان نیست و احتما لآدیگر نخواهد آمد.

از مادرم که آن روزها یک قهرمان دردمند بود، پرسیدم «بابا کجاست؟مسافرت است؟»گفت: آره گفتم بیمارستان است ؟ گفت : آره! با ذهن کودکانه ام حقیقت درد ناک پشت این دروغ را در یافتم. کاغذی ساختم با مدادی که یکی از دوستان به من داد. بابا علی را کشیدم، کله اش را با چند عدد مو بر آن و دهان و چشمان همیشه خندانش را.

مردم گریستند، فهمیدم چه شده. دیگر از کسی نپرسیدمو تا سالها نخواستم بپرسم. فقط یک بار خواهرم سارا گفته بود: بعضی ها همیشه هستند هر چند که با ما نباشند… این کافی بود، چون بابا علی همیشه بود

سوسن شریعتی

سوسن شریعتی (زادهٔ ۱۳۴۱، پاریس) روزنامه‌نگار و پژوهشگر ایرانی است. او دومین فرزند علی شریعتی است. وی فارغ‌التحصیل رشتهٔ تاریخ از انستیتوی عالی مطالعات اجتماعی پاریس است. رساله دکترای او درباره نقش انتظار در تاریخ معاصر ایران است.

سوسن شریعتی در سال ۱۳۴۱ در پاریس به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در مشهد گذراند و در سال ۱۳۵۵ وارد دبیرستان خوارزمی تهران شد. در ۲۸ خرداد ۱۳۵۶ همراه با خواهرش، سارا شریعتی به لندن نزد پدرش رفت. فردای همان روز، پدرش درگذشت. پس از انقلاب، در خردادماه ۱۳۵۸ به ایران بازگشت. در سال ۱۳۵۹ از مدرسه خوارزمی دیپلم گرفت. در همان سال، در آموزش و پرورش استخدام شد و مدت کوتاهی را به معلمی گذراند. در بهار ۱۳۶۱، همراه با خواهرش به پاریس رفت. او در سال ۱۳۷۹ از انستیتوی عالی مطالعات اجتماعی پاریس در رشته تاریخ فارغ‌التحصیل شد و در سال ۱۳۸۰ به ایران بازگشت.

کتاب‌شناسی سوسن شریعتی

• «آیا باید از اتوپیا اعاده حیثیت کرد؟»، کریستیان گودن، سوسن شریعتی (مترجم)، تهران: انتشارات قصیده‌سرا، ۱۳۸۳
• «ققنوس عصیان» (تألیف گروهی با آثاری از سوسن شریعتی، علی رهنما، یرواند آبراهامیان و…)، تهران: انتشارات قصیده‌سرا، ۱۳۸۱
• «شریعتی از نگاه سه نسل: گفتگو با محمدتقی شریعتی، سیدغلامرضا سعیدی، سوسن شریعتی و…»، میثم محمدی، تهران: انتشارات قلم نو، ۱۳۸۵
• «دن کیشوت در شهر: مجموعه مقالات»، سوسن شریعتی، تهران: انتشارات رسش، ۱۳۸۸
• «آخرین تصویر: آلبوم عکس‌های علی شریعتی»، سوسن شریعتی و مونا شریعتی (مقدمه)، تهران: موسسه بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی، ۱۳۸۵