کهربا سنگی شیک و سنگین است که از شیره درختان حاصل می شود. کهربا به خاطر داشتن رنگ و ظاهر جذاب و شفافیتی که دارد بیشتر در صنعت جواهر سازی مورد استفاده قرار می گیرد. این سنگ در نظر برخی دارای خواص ماورائی و درمانی زیادی است و طرفداران بخصوصی دارد. در ادامه با بررسی هر چه بیشتر آن همراه ما باشید.
آشنایی با سنگ کهربا
در حالت کلی کهربا از فسیل صمغ درخت کاج تشکیل شده است که دارای رنگی زرد مایل به عسلی است. این سنگ دارای قدمتی ۵۰ میلیون ساله است. نوع عالی و درجه یک کهرباها در لهستان، اورال، دریای بالتیک، سیبری و جمهوری دومنیکن وجود دارد. کهرباهای موجود در حال حاضر میلیون ها سال قبل در اثر فسیل شدن شیره یا همان صمغ درخت تشکیل شده اند. ارزش کهربا برای مجموعه داران جواهرات، دانشمندان و محققین کهربا به خاطر بودن بقایای جانوران و گیاهان قدیمی در آن است.
ریشه اسم کهربا
کهربا در معنای لغوی تشکیل شده از دو واژه کاه و ربا است و به معنای رباینده کاه بوده است. معنای رباینده کاه به دلیل این بر روی آن گذاشته شده است که در زمان مالیدن آن به پارچه یا چیزی شبیه به آن، باعث ایجاد الکتریسیته ساکن در روی کهربا می شود که این الکتریسیته سبب ربایش کاه خواهد شد.
اصالت کهربا
کهربا سنگی سبک وزن بوده که دارای وزن خاص در حدود ۱.۰۸ گرم در هر سانتی متر مکعب است. این سنگ در آب شور شناور خواهد ماند. همچنین خاصیت اشتعال زایی داشته و باعث جذب تکه های پارچه و خرده کاغذ ها به خود در اثر ساییده شدن می شود. این سنگ در اثر مالش بعد از مدت زمان کمی بوی صمغ می دهد. با توجه به قانون مصوب ۱۹۳۴ دو گونه سنگ کهربا به صورت رسمی شناخته شده اند:
- کهربای طبیعی: که کاملا طبیعی ساخته شده و قدمت بالایی دارد. معروفترین نوع کهربا که کاملا طبیعی است کهربای بالتیکی است.
- کهربای فشرده یا پرسی: این نوع از کهربا ذرات و ریزه های کهربای طبیعی است که در ابتدا گرم و ذوب می شود و بعد بدون مواد پیوند دهنده دیگری سخت می شود. این نوع کهرباها در برخی موارد رنگ آمیزی نیز می شوند.
کوپال نیز کهربایی صمغی است که قدمت بالایی ندارد. برخی دیگر سنگ های مشابه آن پلاستیکی بوده و طبیعی نیستند.
ترکیب شیمیایی و سختی کهربا
کهربا از مواد ناهمگون رزینی شکل گرفته است که تا حدودی در الکل، اتر و کلوروفرم محلول هستند و تا حدودی نامحلول اند. فرمول کهربا در کل به صورت C10 H16 O است. کهربا در هر منطقه دارای سختی متفاوت است. کهرباها با طول عمر کمتر و جوان تر نسبت به آنهایی که به مدت طولانی زیر خاک بوده اند نرم تر هستند.
رنگ کهربا
کهربا دارای رنگ های متفاوتی است، چیزی حدود ۴۰۰ رنگ. رنگ هایی از خانواده سفید تا کرم، قهوه ای و قرمز و خاکستری تا سیاه. کهربا بیشتر به رنگ کنیاکی دیده می شود که به رنگ کهربایی معروف است. طیفی از رنگ کنیاکی در اکثر سنگ های کهربایی دیده می شود. در مجاورت این سنگ ها کهرباهایی به رنگ سفید و زرد وجود دارند که این نوع کهربا یکی از با ارزش ترین کهربا ها است، و حدود ۱۰ درصد از سنگ ها از این نوع اند. کهربا آبی و سبز خیلی کم پیدا می شود. در کل خزه ها، نور، هوا و تعداد حباب های آن در هر سانت مکعب رنگ کهربا را تعیین می کنند. کهربا هایی که دارای چند رنگ هستند بسیار کمیاب بوده و به همین خاطر ارزشمندند، چند رنگ بودن کهربا به دلیل تنوع صمغ در آن هاست.
- رنگ کهربایی: رنگ کهربایی در انگلیسی با نام Amber تلفظ می شود و رنگی است بین نارنجی و زرد. کاربرد این نوع رنگ در صنایع روشنایی است. و در برخی موارد در جوار رنگ های اصلی آبی، سبز، قرمز به کار گرفته می شود تا طیف رنگی مورد نظر ساخته شود.
کانی شناسی کهربا
در علم کانی شناسی این سنگ از خانواده سنگ های اورگانیک است که سرمنشاء گیاهی و حیوانی دارند. در مراحل قدیمی زمین شناسی ماده ای صمغ مانند از درختان کاج مخروطی پیتوس و سوکسینیفرا بیرون آمده و بعد از خشک شدن و سخت شدن طی مدت زمان طولانی به فسیل و سنگ تبدیل شده است.
معدن های کهربا در جهان
معادن کهربا در کشور های ایتالیا، آمریکا، کانادا، برمه، چین،جمهوری دومینیکن، مکزیک، رومانی، ژاپن و روسیه وجود دارد. اما بزرگترین معدن کهربا در کشور روسیه در غرب گالیمینگراد قرار گرفته که این معدن در عمق ۳۰ متر زمین زیر شن و ماسه ها واقع شده است.
تاثیرات ماورائی کهربا روی بدن
کهربا علاوه بر کاربرد در جواهر سازی دارای خواص ماورایی متنوعی بر روی بدن است که در ادامه با آن ها آشنا می شویم:
کهربا جزء خانواده سنگ های شفا بخش و بسیار نیروند بوده که تاثیری باور نکردنی بر درمان آلرژی، اگزما و بثورات پوستی می گذارد.
کهربا باعث درمان آلرژی هایی که توسط حیوانات یا گرده گل به وجود می آیند شده و همچنین امراضی مثل تب یونجه را بهبود و درمان می کند.
از دیگر خواص کهربا درمان درد دندان در کودکان و درد ریشه دندان در بزرگترها و همچنین بر درمان ناراحتی های دهان تاثیر گذار است.
کهربا در درمان التهاب مفاصل، بیماری رماتیسم، امراض مزمن و درد های پشت و کمر مفید بوده و درد را کاهش می دهد.
کهربا باعث درمان درد گلو، تب، زکام، درد چشم، درد گوش و عفونت مجرای تنفسی مثل برونشیت، سرفه و آسم می شود.
خواص کهربا بر سلامت روح و روان
کهربا علاوه بر سلامت بدن در سلامت روح و روان نیز تاثیر گذار است از جمله:
کهربا کریستالی است که باعث آرامش اعصاب شده و همچنین باعث دور شدن انرژی منفی از انسان می شود، و باعث تشویق فرد به سخت نگرفتن زندگی می شود. کهربا در مراقبت های بعد از جراحی برای کنترل هیجان ها و عواطف بیمار تاثیر گذار است.
در کل این سنگ دارای خواص درمانی بسیاری است از جمله درمان آسم، آرتروز، التهاب مفاصل، آلرژی، اگزما، آفت، تورم پا، برونشیت، اختلال در ستون فقرات، تبخال، سرفه، خارش پوست، دفع چشم بد (انرژی منفی)، خارش پوست، درمان درد صورت، دمل و کورک، تحریک رشد، درمان زخم، انحراف ستون فقرات، زونا، سیاتیک، سیاه سرفه، درمان تصلب شریان ها، شوره سر، صفرا و عفونت. همچنین باعث تقویت عضله ها و رباط ها می شود. این سنگ جزء سنگ های پیشانی و حامی نیز هست.
روش های تشخیص کهربای اصلی
برای تشخیص کهربای اصلی از نوع تقلبی آن به روش های زیر عمل می کنیم:
- کهربا را برای بیست ثانیه به پشم یا پارچه پشمی بمالید و بعد تار مویی به آن نزدیک کنید. در صورت داشتن خاصیت الکتریسیته کهربا اصلی است و در غیر اینصورت پلاستیکی و تقلبی است.
- کهربای اصلی وزن بسیار سبکی دارد پس با انجام آزمایش چگالی به راحتی تشخیص داده می شود. به این منظور ۲۵ گرم نمک را با ۲۰۰ میلی لیتر آب مخلوط نمایید. بعد کهربا را خیلی آرام در آن قرار داده اگر بر روی آب شناور باقی ماند نشان از اصل بودن آن است در غیر این صورت تقلبی است.
آشنایی با دو نوع کهربای ارزشمند
- کهربای بالتیمور: این کهربا دارای قدمتی بیش از ۴۰ میلیون سال است که از با ارزش ترین کهربا هاست. بالتیمور به صورت شفاف یا مات بوده که با توجه به شرایط نوری به رنگ زرد با تن های متفاوت است.
- کهربای دومینیکن: این کهربا از جمهوری دومینیکن بوده که قدمتی ۲۵ تا ۴۰ میلیون ساله دارد. این نوع کهربا همان بالتیمور است که در آن حشرات و گیاهان وجود داشته باشد. رنگ دومینیکن در تن های متفاوت زرد است، و در برخی موارد به رنگ سبز و آبی نیز دیده می شوند که بسیار نادر بوده و فقط در این منطقه دیده شده است.
تسبیح کهربا
تسبیح کهربا در رنگ های زرد مایل به آجری است که دانه های درشتی داشته و از نوعی فسیل دریایی ساخته شده است. نوع آلمانی آن بسیار معروف و مرغوب بوده ولی نوع کهربای دریای بالتیک آن خیلی جالب نیست. با دست کشیدن روی این تسبیح الکتریسیته ایجاد شده و دست بوی لیمو می گیرد. این تسبیح باعث تاثیرات مثبتی بر روح و روان می شود.
شیوه تمیز و درخشان کردن کهربا
کهربا وسیله ای بسیار زیبا ولی ظریف و شکستنی است. در برخی موارد درخشش کهربا به خاطر پوشش هایی که بر روی آن زده می شود ممکن است کمتر شود یا کلا از بین برود. برای بازگرداندن درخشش این سنگ به حالت اولیه به روش زیر عمل می کنیم:
در ابتدای کار ظرفی را از آب تمییز پر کرده و مقداری صابون مایع به آن بیافزایید. آب و مایع صابون را با هم کمی ترکیب کنید. بجای صابون مایع از مایع دستشویی و صابون دست نیز می توان استفاده کرد ولی از مواد شوینده خشک استفاده نکنید تا آسیبی به کهربا نرسد.بعد پارچه ای تمیز و نرم را در محلول مرطوب کرده و فشار دهید دقت کنید که پارچه کمی مرطوب شود و خیلی خیس نشود. با پارچه تکه ها یا نگین های کهربا را تمییز کرده و خاک و آلودگی را از روی آن برطرف کنید. بهتر است که در تمییز کردن هر تکه را جداگانه تمییز نمایید. در نهایت برای براق شدن و پولیش کهربا مقداری روغن زیتون یا روغن بادام به دست های خود مالیده و با دست بر روی نگین های کهربا بمالید و بعد با پارچه ای تمییز و لطیف آن را خشک کنید. با این کار کهربای شما براق و زیباتر خواهد شد.
