آشنایی با مسجد سلیمانیه استانبول ترکیه

منبع: بیتوته

167

1400/3/31

09:55

آشنایی با مسجد سلیمانیه استانبول ترکیه

: مجموعه: مکانهای زيارتي ايران و جهان

مسجد سلیمانیه یکی از مساجد تاریخی در استانبول ترکیه است

معرفی مسجد سلیمانیه استانبول + عکس های مسجد سلیمانیه

امروزه یکی از مهمترین و پرطرفدار ترین مساجد در استانبول (ترکیه) مسجد سلیمان است. مسجد سلیمانیه شاهکار معمار «سنان» می باشد که به دومین مسجد بزرگ استانبول معروف است. اولین مسجد بزرگ نیز ایاصوفیه نام دارد. مسجد سلیمانیه در استانبول محل اقامه ی نماز جمعه و عید است.

مسجد سلیمانیه (Süleymaniye Mosque)

در سال 1550، پادشاهی عثمانی به نام سلطان سلیمان اول (سلیمان کبیر) دستور ساخت این مسجد رابه معمار بزرگ عثمانی،"خواجه معمار سنان آغا" صادر کرد. این بنا به کمک 3500 صنعتگر ساخته شده که با تلاش و مشقت فراوان پس از هفت سال به اتمام رسیده است.

مسجد سلیمانیه نه تنها برای عبادت بلکه ریشه در امر خیرخواهانه داشت. در واقع سلیمان کبیر قصد داشت یک سیستم رفاهی فراهم کند تا روزانه بیش از 1000 فقیر را سیر کند.بدین جهت در معماری عمارت، چهار مدرسه ی قرآن، یک حمام ، یک بیمارستان، یک کاروانسرا و یک آشپزخانه عمومی که برای فقرای مسلمان، یهودی و مسیحی غذا درست می کردند، در نظر گرفت.

در زبان عثمانی به ساختمان های جنبی که دارای حمام، کتابخانه، آشپزخانه، کاروانسرا، بیمارستان و مدرسه هستند« جامی کولیه سی» یا «کلیه ی مسجد» می گویند.

مساحت مسجد سلیمانیه به همراه فضاهای اطراف آن، حدود 6 هکتار زمین را به خود

اختصاص داده است. الگوی طراحی مسجد سلیمان وجه شباهتی با مسجد ایاصوفیه دارد.مسجد ایاصوفیه رانیز معمار سینان طراحی کرده اما مسجد سلیمان در نهایت زیبایی ساده تر از ایاصوفیه است. گنبد مسجد ایاصوفیه 56 متر و ارتفاع 34متر است در حالی که گنبد مسجد سلیمانیه با ارتفاع 58 متر در 59 متر می باشد.

مسجد سلیمانیه با توجه به زیبایی بالا به یکی از مکان های تفریحی استانبول بدل شده

تاریخچه مسجد سلیمانیه

تاریخ ترکیه حاکی از آن دارد که سلیمان کبیر، بزرگترین و ثروتمند ترین سلطان عثمانی بوده و برای زنده نگه داشتن نامش مسجد سلیمانیه را بر سومین تپه ی بزرگ شهر در منطقه امینونو نزدیک خلیج شاخ طلایی ساخته است.

کاووشگران دلایل متعددی را برای بنای مسجد بر تپه سوم بیان کرده اند. برخی معتقدند سلطان قصد داشته که عمارت در مرتفع ترین مکان شهر ساخته شود تا برای عبادت با آسمان خدا نزدیک تر باشد.برخی نیز معتقدند که هدف سلطان از ساخت این عمارت به این باشکوهی این بوده است که می خواسته پس از مرگش هم فرمانروای استانبول باقی بماند. بااین حال هیچ دلیل قطعی درباره ساخت مسجد بر روی تپه وجود ندارد.

در زمان عثمانی ها در معماری مسجد هایی که به دستور پادشاهان و به سنت عثمانی ساخته می شد از ترکیب سبک معماری بیزانسی و اسلامی استفاده می کردند. استفاده از چهارمنار یا گل دسته نیز در مساجد بیانگر سنت عثمانی می باشد. ارتفاع گنبد مسجد 53 متر و قطر گنبد 27 متر است. طراحی سلیمانیه نمایشی از تصور سلطان سلیمان از خودش به عنوان "سلطان دوم" دارد. بااینکه وسعت و زیبایی مسجد بی نظیر است اما از الگوی اصلیش اباصوفیه کوچک تر است.

مسجد سلیمان در طول تاریخ بلاهای بسیاری را تحمل کرده است. در سال 1660 میلادی در عمارت سلیمانیه آتش سوزی رخ داد و پس از ضرر های فراوان به دستور سلطان محمد چهارم بازسازی شد. پس از ان در سال 1766 در طی زمین لرزه ای قسمتی از گنبد مسجد سلیمان سقوط کرد و خراب شد.

در طی جنگ جهانی اول از حیاط عمارت به عنوان انباری برای اسلحه استفاده کردند اما چندین بار براثر منفجر شدن اسلحه ها مجددا مسجد سلیمانیه به آتش کشیده شد.

آخرین مرمت و بازسازی مسجد سلیمان در سال 2008 میلادی بوده که پس از سه سال به پایان رسیده و برای بازدید عموم مردم بازگشایی شده است.این بازسازی ها نشان می دهد که سنان در ابتدا رنگ گنبد را آبی کرده و مجددا آن را به رنگ قرمز در اورده است.

چشم انداز مسجد سلیمانیه از ارتفاع زیاد که دریای استانبول را احاطه میکند

معماری مسجد سلیمانیه

مسجد اعظم سلیمانیه بر تپه ای بلند ساخته شده است. ارتفاع این مسجد به قدری زیاد است که می توانید از مسجد سلیمانیه دو دریایی که استانبول را احاطه می کنند و دو قاره اروپا و آسیا که به هم پیوند می خورند را نگاه کنید. همچنین دارای چشم اندازی زیبا از گلدن هورن می باشد.

مانند دیگر مساجد امپراتوری استانبول، در غرب مسجد حیاط بزرگی قرار دارد و با ستون های گرانیت، مرمر و سنگ آذرین احاطه شده است.

مسجد سلیمانیه چهار مناره با طول 76 متر دارد.ساخت این عمارت با چهار مناره و ده بالکن صرفا برای زیبایی نبوده بلکه رمز و رازی در آن نهفته است.این طراحی حاکی از آن است که سلطان سلیمان، دهمین پادشاه عثمانی و چهارمین امپراتوری است که پس از فتح قسطنطنیه به تخت نشسته است. در واقع این مناره ها هستند که بنای مسجد را منحصر به فرد جلوه می دهند.

اندازه ی داخلی مسجد حدود 58 متر در 59 متر، به شکل مربع است.ویژگی های داخل این مسجد بی نظیر است. در دوطرف محراب مسجد، کاشی های بزرگ گردی وجود دارند که روی آن ها سوره فاتحه نوشته شده است.طراحی محراب و منبر با مرمر سفید ساخته شده است.

سینان تصمیم گرفت با پوشاندن ستون های مرکزی در درون دیوار ها معماری نوآورانه انجام دهد. بدین منظور دیوار ها را به گونه ای قرار داد که نیمی از آنها در داخل و نیم دیگر خارج از ساختمان قرار بگیرد.زین پس با ساخت بالکن های ستون دار برجستگی ها را پنهان کند. در این عمارت، یک بالکن یک طبقه ای و خارج عمارت یک بالکن دو طبقه ای وجود دارد. دکورسایون داخلی عمارت بسیار ساده و طریف است وبا تعدادی کاشی ایزنیکی ساخته شده است.

یکی دیگر از نکات معماری سینان که درخور توجه است،طراحی آکوستیک می باشد. بااین طراحی صدای اذان و موذن به خوبی در مسجد سلیمانیه پخش می شود و دیگر نیازی به بلند گو نیست.

در زمان های قدیم برای روشن کردن این عمارت،از 257 شمع استفاده می کردند.معمار سینان، اتاقکی به نام اتاق دودک را در بالای درب ورودی عمارت طراحی کرده بود که دود ناشی از سوختن شمع ها در آن جمع شود.علاوه براین،دریچه هایی را در گوشه های مسجد قرار داده بود تا دود به سمت اتاقک هدایت شود.

به عبارتی دیگر اتاق دودک نقش سیستم تهویه هوا دارد.

مسجد سلیمانیه سه درب برای داخل شدن به عمارت دارد که هریکاز قوس بیضی شکل پیروی می کنند.بدین ترتیب از قسمت جلو ودوطرف دیگر حیاط می توان به مسجد دسترسی پیدا کرد.

داخل عمارت از یک راهرو بزرگ با 24 گذرگاه طاق دارطراحی شده که ان را نگه می دارند. دو ستونی که در نزدیکی مسجد قرار دارند تشکیل شده از سنگ آذرین هستند و دوازده ستون دیگر ساخته شده از گرانیک صورتی رنگ شامل ده سنگ مرمر سفید می باشد.

معمار مسجد سلیمانیه

معمار سینان، معمار معروف امپراتور عثمانی، در طول زندگی اش 131 مسجد را طراحی کرد.ایشان در سال 1550 به دستور سلطان سلیمان مامور شد که مسجد سلیمانیه را بنا کند.

مقبره های مسجد سلیمانیه

در مسجد سلیمانیه مقبره های افراد بسیار معروف و مهمی وجود دارد

در قسمت جنوبی مسجد،مقبره سلطان سلیمان و همسرش خرم سلطان(روکسلانا) و دخترشان مهریماه قرار دارد. مقبره های ایشان به وسیله ی باارزش ترین کاشی های ایزنیک به رنگ سبز زمردی و به صورت جداگانه طراحی شده اند.

افراد دیگری از جمله مادر و خواهر سلطان سلیمان بانام های صالحه دل آشوب و آسیه، سلطان سلیمان دوم ، سلطان احمد دوم و سینان(معمارمسجد) در خاک این مسجد آرمیده اند.

داستان زندگی سلطان و خرم سلطان

خرم سلطان یکی از قدرتمند ترین زنان در تایخ عثمانی است که نام اصلی او آناستازیا یا الکساندرا لیسوفسکا بوده،وی برده ای از امپراطوری لهستان بوده که به ترکیه وارد شده است. زمانی که خرم سلطان مسلمان شد، سلطان سلیمان عاشق او شد و بااو ازدواج کرد. ایشان از سلطان سلیمان صاحب فرزندهایی بانام های مهرماه سلطان، محمد، سلطان سلیم دوم، شاهزاده عبدالله،بایزید و جهانگیر شد.

از میان فرزندان سلطان سلیمان، سلطان سلیم دوم جانشین او شد.