بنا به گزارش ایلنا یکی از روشهای رایج درمان ناباروری، آی وی اف (IVF) یا لقاح آزمایشگاهی نام دارد که به دلیل شانس موفقیت نسبتاً بالا برای فرزندآوری، برای درمان زوجین نابارور تجویز میشود
. برای داشتن تجربه یک آیویاف موفق باید علاوه بر آمادگیهای روحی و جسمی برای مواجه با چالشهای ناباروری، مناسبترین مراکز درمانی و متبحرترین پزشکان انتخاب شوند. بنابراین آشنایی با بهترین و حرفهایترین مراکز درمان نازایی ایران در کنار آگاهی از عمل آی وی اف، اهمیت زیادی برای زوجهای نابارور خواهد داشت.
معرفی مراحل آی وی اف
بهطورکلی، روند درمان ناباروری به روش IVF در اکثر مراکز درمانی دارای پروسه مشخص و دقیقی است و پزشک پیش از آغاز آیویاف، مراحل درمان را برای زوجین توضیح میدهد.
قبل از شروع آیویاف، وضعیت اسپرمها و تخمکها با انجام آزمایش اسپرم برای مرد و تست ذخیره تخمدان (آزمایش AMH) برای زن مشخص میگردد. داشتن ذخیره تخمدانی مناسب برای بارداری ضروری است و برای درمان ناباروری به روش آیویاف، بهتر است مقدار هورمون AMH در خون بیش از ۱ نانوگرم بر میلیلیتر باشد.
علاوه بر آزمایشهای بالا، آزمایش عفونت نیز جهت تعیین هر نوع بیماری عفونی در زوجین و همچنین انجام سونوگرافی داخل رحمی برای تعیین میزان آمادگی رحم برای بارداری ضرورت دارد. لازم به ذکر است که در مراحل پیش از IVF گاهی بنابر وضعیت مادر، داروهایی همچون قرض ضدبارداری، پروژسترون، آگونیست یا آنتاگونیست تجویز میشود.
با آغاز پروسه آیویاف از ابتدای قاعدگی، آزمایش خون بهمنظور بررسی میزان هورمونهای استرادیول و استروژن انجام میشود و سونوگرافی واژینال برای بررسی کیست تخمدان، سایز فولیکولها و چگونگی خونرسانی به رحم به کار میرود. تکرار سونوگرافی در روز پنجم سیکل پریود به بررسی بیشتر ضخامت آندومتر و رشد فولیکولهای تخمدان کمک میکند و دو تست خون هم جهت اندازهگیری سطح استروژن، از فرد گرفته میشود.
نخستین مرحله آیویاف شامل تحریک تخمدانها است که به کمک داروهای باروری انجام میگیرد. تزریق منظم این داروها طی ۷ الی ۱۰ روز، به افزایش رشد تخمکها و کنترل عملکرد تخمدان کمک میکند. پس از بررسی وضعیت تخمدان با آزمایش خون و سونوگرافی واژینال و در صورت مشاهده چهار فولیکول به ابعاد ۱۸ تا ۲۰ میلیمتر به همراه استروژن بالای ۲۰۰۰ pg/ml، آمپول هورمون HCG به زن تزریق میشود. معمولاً پس از ۳۶ ساعت میتوان عمل پانکچر یا تخمککشی را انجام داد.
عمل پانکچر (Follicular puncture) یا تخمک کشی، دومین گام از روند درمان ناباروری به روش آی وی اف است که به منظور استخراج تخمک از فولیکول تخمدان انجام میشود. پس از تحریک تخمدانها با داروهای هورمونی نظیر گنادوتروپین (HCG)، مایع داخل فولیکولها به همراه تخمکهای داخل آن از طریق یک سوزن متصل به پروب از راه واژن خارج میگردند. پس از آن تخمکهای باکیفیت در محیط آزمایشگاه با اسپرم شسته شده لقاح پیدا میکنند.
برای اینکه درباره عمل پانکچر یا تخمک کشی و مراقبتهای قبل و بعد از آن، اطلاعات بیشتری به دست بیاورید میتوانید به لینک زیر مراجعه کنید:
نهایتاً با قرارگیری تخمک و اسپرم در کنار هم به روش آی وی اف یا تزریق مستقیم اسپرم به داخل تخمک با روش میکرواینجکشن، لقاح صورت میپذیرد. اغلب پس از گذشت چند تقسیم سلولی طی ۵ روز، میتوان تعداد مشخصی از رویانها را بدون درد و بیهوشی به رحم زن منتقل کرد و با گذشت ۱۴ روز از عمل انتقال جنین، آزمایش بارداری را جهت اطمینان از انجام لانه گزینی و آغاز حاملگی انجام داد. در برخی موارد رحم مادر آمادگی پذیرش جنین را ندارد و احتمال ناموفق بودن آیویاف و سقط جنین بالا است؛ در اینگونه موارد تا زمانی که آندومتر به اندازه کافی تقویت شود جنینها فریز میشوند.
در کل، مراحل انجام آیویاف بین ۳ تا ۶ هفته طول میکشد؛ بنابراین بهرهمندی از تخصص یک تیم پزشکی متبحر و مجرب، شانس موفقیت درمان را تا حد زیادی افزایش میدهد.
بعد از آی وی اف چه اتفاقی می افتد؟
درمان ناباروری بهوسیله آیویاف مانند بسیاری دیگر از روشهای پزشکی، گاهی دارای عوارض و پیامدهایی است که معمولاً بهراحتی کنترل و رفع میشود. تغییرات خلقوخو، تنگی نفس، حساس شدن پستانها، یبوست، نفخ مختصر، گر گرفتگی، افزایش وزن غیرعادی، سندرم تحریک بیشازحد تخمدانها (OHSS) و سرطان تخمدان ازجمله عوارض احتمالی مصرف داروهای تحریک تخمدان به شمار میرود. در پی عمل تخمککشی نیز ممکن است عوارضی مانند هایپر شدن، خونریزی، درد لگن، تب، عفونت، وجود خون در ادرار، آسیبدیدگی روده و مثانه یا رگهای خونی و… مشاهده شود؛ بنابراین لازم است بانوان به اقدامات و مراقبتهایی پس از آیویاف توجه کنند که برخی از آنها عبارتاند از:
- استراحت نسبی به مدت ۳ روز
- عدم رابطه جنسی تا ۱۷ روز
- عدم استفاده از تامپون یا دوش واژینال
- اجتناب از فعالیتهای ورزشی شدید و جابجا کردن اجسام سنگین
- خودداری از شنا یا قرارگیری در وان حمام تا ۲ روز بعد از IVF
- مصرف میوه، سبزیهای تازه و غذاهای ملین برای جلوگیری از یبوست
بهترین مراکز درمان آی وی اف در ایران کجاست؟
در شهرهای ایران، مراکز درمانی مختلفی برای درمان نازایی و ناباروری وجود دارد که بسیاری از آنها به دلیل عملکرد قابلقبول و موفقیت بالای درمان، پذیرای بیمارانی از ایران و دیگر کشورها میباشند. بهترین و معتبرترین مراکز درمان آی وی اف در ایران عبارتاند از:
مرکز درمان ناباروری رویان تهران
مرکز رویان تهران با شروع به کار از سال ۱۳۷۰ و انجام تحقیقات علمی روی سلولهای بنیادی و ناباروری، به موفقیتهای زیادی دستیافته که ازجمله آنها باید به راهاندازی اولین بانک سلولهای بنیادی جنینی و غیر جنینی ایران، راهاندازی بانک تخمدان، تولد نخستین نوزادان با تکنیکهای IVF و ICSI و PGD در ایران، تأسیس بانک خصوصی و عمومی خون بند ناف و… اشاره کرد.
مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری ابن سینا تهران
این مجموعه بهعنوان یک مرکز مجهز و معتبر، خدمات مختلفی را در حوزه درمان ناباروری ارائه میدهد که برخی از آنها شامل درمان سقط مکرر، لقاح آزمایشگاهی (IVF)، درمانهای جایگزین همچون تخمک اهدایی و اسپرم اهدایی و… میباشد.
بیمارستان تخصصی و فوق تخصصی مادر یزد
بیمارستان مادر یزد با آغاز فعالیت از سال ۱۳۷۴، نخستین مرکز تخصصی و فوق تخصصی درمان نازایی وابسته به بخش خصوصی و یکی از بهترین مراکز آیویاف در ایران محسوب میشود که بخشهایی مانند نازایی، رادیولوژی، اتاق عمل، اتاق زایمان، جراحی زنان، داروخانه و… را دربر گرفته است. این مرکز سالانه میزبان بسیاری از هموطنان از استانهایی نظیر هرمزگان، سیستان بلوچستان و کرمان است.
پژوهشکده علوم تولیدمثل یزد
این پژوهشکده با دریافت عنوان «قطب علمی و اصلی ایران در زمینه تولیدمثل و درمان ناباروری» از سوی معاونت آموزشی وزارت بهداشت، مرکزی پیشرفته و مجهز بهحساب میآید که از سال ۱۳۶۸ شروع به کار کرده است. مهمترین خدمات این مرکز عبارتاند از: بیماریهای زنان و زایمان، میکرواینجکشن، IVF، IUI، فریز تخمک و امبریو، کشیدن تخمک، معاینه و درمان رحم و تخمدان از طریق هیستروسکوپی و لاپاراسکوپی، اورولوژی، غدد، روانپزشکی و… .
مرکز باروری و ناباروری اصفهان
این مجموعه با آغاز فعالیت خود از سال ۱۳۷۲ و انجام خدمات پزشکی مختلف مانند آیویاف، انتقال جنین، سرکلاژ، هیستروسکوپی، لاپاراسکوپی، تخمک اهدایی، فریز جنین، آمنیوسنتز، میکرواینجکشن، رحم جایگزین، سندرم هایپراستیمولیشن و…، به درصد موفقیت بالایی در زمینه درمان نازایی و ناباروری دست یافته است.
مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری نوین مشهد
در مرکز درمانی فوق تخصصی نوین مشهد که از سال ۱۳۸۶ شروع به فعالیت کرده، میتوان از خدمات درمانی و پزشکی در حوزههای ناباروری، سقط مکرر، سلامت جنین پیش از لانهگزینی و… بهرهمند شد.
یزد قطب درمان ناباروری ایران
یزد، قطب درمان ناباروری ایران و یکی از بهترین مراکز درمان نازایی در سطح خاورمیانه است که با داشتن امکانات بهروز و برخورداری از تجارب اساتید برجستهای همچون «دکتر عباس افلاطونیان؛ بنیانگذار روش IVF در درمان ناباروری در ایران»، هرساله پذیرای طیف وسیعی از زوجهای نابارور ایرانی و غیر ایرانی میباشد. برای آشنایی با بهترین مراکز درمان آیویاف کشور و ایجاد ارتباط با پزشکان متخصص میتوانید به وبسایت رادینا سلامت به آدرس www.raadinahealth.com مراجعه کنید.