آزمایش خون مجموعه‌ای از آنالیزهای آزمایشگاهی است که برای تشخیص بیماری‌ها یا چکاپ سلامتی انجام می‌شود. این روش معمولا بعد از معاینات بالینی که پزشک انجام می‌دهد اولین قدم برای تشخیص بیماری‌ها است. تغییر میزان سلول‌های خونی، مواد معدنی یا هورمون‌های موجود در خون می‌تواند نشانه‌ای از بروز اختلال در بدن باشد. با پیشرفت خدمات بهداشتی و درمانی، امکان انجام آزمایش در خانه و بدون مراجعه به مراکز درمانی نیز فراهم شده است. در این مقاله قصد داریم به طور مفصل به معرفی آزمایش خون، فاکتورهای موجود در آن و نحوه انجام آزمایش در منزل بپردازیم.
آزمایش خون چیست؟
آزمایش خون به معنای دریافت نمونه خون شما و انجام تجزیه و تحلیل روی آن در آزمایشگاه است. اولین قدم در طول آزمایش خون، آماده‌سازی بیمار است. پس از آماده شدن بیمار، خونگیری توسط یک کارشناس آزمایشگاه انجام می‌شود. در این مرحله معمولا خون از سیاهرگ بازو گرفته می‌شود. با این حال، در برخی موارد، رگ‌های فرد ممکن است بسیار نازک باشد و به راحتی پیدا نشود. به همین دلیل، برخی از تکنسین‌ها در این مرحله، رگ‌های پشت دست را ترجیح می‌دهند.
خون گرفته شده در طی مراحل خونگیری بسته به نوع آزمایش در لوله‌هایی با رنگ‌های مختلف قرار داده می‌شود و در محیط آزمایشگاه بررسی می‌شود. پس از اعلام نتایج، پزشک از روی میزان فاکتورهای موجود در خون شما بیماری شما را تشخیص می‌دهد. بسیاری از افراد به دلیل عدم آگاهی از قیمت آزمایش خون، انجام آن را به تعویق می‌اندازند.
چرا آزمایش خون تجویز می‌شود؟
در طی ملاقات با پزشک و پس از معاینه بالینی، پزشک ممکن است در مورد وضعیت سلامتی بیمار فرضیاتی را مطرح کند. ممکن است آزمایش خون برای تشخیص اختلالات زمینه‌ای تجویز شود. همچنین در صورتی که با علائم خاص به پزشک مراجعه کنید، اگر احتمال وجود یک بیماری تشدید شود پزشک انجام این آزمایش را تجویز می‌کند. به طور کلی آزمایش خون در موارد زیر می‌تواند کمک کننده باشد:
- در صورت بیماری حاد یا مزمن، آزمایش خون این امکان را به شما می‌دهد تا تشخیص، تعیین علل، تجویز درمان کافی و کنترل اثربخشی آن را در طول زمان انجام دهید.
- در صورت شکایت بیمار یا ظاهر شدن علائم غیرطبیعی در بیمار
- برای ارزیابی اثربخشی دارو و تنظیم دوز در صورت لزوم برای ارزیابی سمیت هنگام مصرف دارو
- برای غربالگری عمومی یک بیماری در جامعه
- به عنوان بخشی از چکاپ سالانه
آشنایی با فاکتورهای قابل انجام در آزمایش خون
آزمایش خون داده‌های مهمی را در مورد سلامت عمومی یا خطرات احتمالی شما در اختیار متخصصان قرار می‌دهد. مشکلات سلامتی زیر را می‌توان با آزمایش خون بررسی کرد:
- شمارش سلول‌های خون
- بررسی عملکرد کبد
- بررسی عملکرد کلیه‌ها و غدد فوق کلیوی
- بررسی بیماری‌های قلبی و عروقی
- بررسی کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی
- بررسی سطح قند خون
- تشخیص بارداری
- ارزیابی میزان چربی و کلسترول خون
- تشخیص عفونت‌های بدن
- بیماری‌های ژنتیکی خون مانند تالاسمی
- تشخیص کم خونی
- تشخیص سرطان
- اختلالات هورمونی
تفسیر آزمایش خون چگونه انجام می‌شود؟
نتایج آزمایش خون اطلاعاتی در مورد سلامت عمومی شما می‌دهد. اگرچه آزمایش خون به طور گسترده در تشخیص اختلالات و بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما ممکن است برای تشخیص قطعی برخی از بیماری‌ها به بررسی‌های بیشتری نیاز باشد.
فاکتورهایی که در آزمایش خون مورد بررسی قرار می‌گیرد می‌تواند بسیار زیاد باشد. اما یکی از رایج‌ترین آزمایش‌هایی که برای تشخیص اختلالات زیادی تجویز می‌شود آزمایش CBC (شمارش کامل خون) است که در اغلب برگه‌های آزمایش خون فاکتورهای آن را ملاحظه خواهید کرد. میزان نرمال فاکتورهای مهم این آزمایش به شرح زیر است:
- (میزان گلبول قرمز خون): ۴.۷ تا ۶.۱ میلیون گلبول/ mcL
- (میزان کل هموگلوبین موجود گلبول‌های قرمز): ۱۲ تا ۱۸ g/dl
- (درصد گلبول‌های قرمز در کل حجم خون): مردان ۴۲ تا ۵۲ درصد و زنان ۳۷ تا ۴۷ درصد
- (متوسط سایز گلبول‌های قرمز): ۸۰ تا ۹۵ فمتولیتر
- (متوسط مقدار هموگلوبین در گلبول‌های قرمز خون): ۲۷ تا ۳۱ پیکوگرم
- (متوسط غلظت هموگلوبین در گلبول‌های قرمز خون): ۳۲ تا ۳۶ درصد
- (اختلاف سایز و حجم گلبول‌های قرمز خون: ۱۱ تا ۱۴.۵ درصد
در صورتی که نتایج آزمایش شما خارج از این محدوده باشد می‌تواند نشانه ابتلا به یک بیماری باشد. برای تفسیر دقیق‌تر نتایج آزمایش خود به پزشک مراجعه کنید.
قیمت آزمایش خون چقدر است؟
همان‌طور که اشاره شد تنوع فاکتورهای موجود در آزمایش خون می‌تواند بسیار زیاد باشد. پزشک شما با توجه به سابقه بیماری‌های شما یا علائمی که دارید بخشی از این فاکتورها را تجویز می‌کند. طبعا هرچقدر موارد قابل بررسی بیشتر باشد قیمت آزمایش خون نیز بیشتر خواهد بود.
آزمایش خون در منزل با هومکا
خوشبختانه بر خلاف گذشته برای انجام آزمایش خون نیازی به مراجعه به آزمایشگاه نیست. اگر پزشک شما انجام آزمایش خون یا هرگونه آزمایش پزشکی دیگر را تجویز کرده است می‌توانید فقط با یک تماس آن را در منزل خود انجام دهید.
مجموعه هومکا که یک سامانه ارائه خدمات سلامت در منزل است این آمادگی را دارد که که با اعزام کارشناس به منزل شما نسبت به دریافت نمونه اقدام کرده و نتایج و تفسیر آزمایش را به صورت آنلاین در اختیار شما قرار دهد. برای انجام آزمایش در خانه در استان تهران و شهرستان‌های کرج، قم، اصفهان، رشت، قزوین، شیراز، اهواز و تبریز می‌توانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته یا به آدرس www.homeca.ir مراجعه کنید تا به صفحه ثبت درخواست منتقل شوید.
