پالپیت چیست؟
به گزارش سرویس خبری بهداشت‌نیوز پالپیت چیزی نیست جز التهاب پالپ دندانی یک یا چند دندان که در نتیجه پوسیدگی، ضربه یا هر علت دیگری بوجود آمده است.
اما پالپ دندان چیست؟
این یک بافت همبند سست است که توسط ماده سختی به نام عاج احاطه شده است.
پالپ دندان وظیفه تولید مواد مختلف برای نگهداری صحیح از دندان ها را بر عهده دارد. این بافت با یک پاسخ التهابی به هر نوع آسیب باعث ایجاد پالپیت نی شود.
این عارضه دومین علت شایع در اورژانس‌های دندانپزشکی با نرخ بروز ۴۰ درصد است. این مشکل حالت های مختلفی برای ارائه دارد که به تکامل آن در طول زمان بستگی دارد.
پالپیت برگشت پذیر:
در این مورد، وضعیت التهابی از خفیف تا متوسط متغیر است. به عبارت دیگر دندان آسیب دیده در پاسخ به محرک های مختلف درد ایجاد می کند. با این حال، وقتی درد متوقف شد پالپ می‌تواند به حالت اولیه خود بازگردد.
علیرغم اینکه درد در مرحله اولیه بیماری است اما به دلیل عصب دهی زیاد و عروقی شدن پالپ غیر قابل تحمل می شود. اما همانطور که از نامش مشخص است این حالت برگشت پذیر است و برای رسیدن به راه حل فقط باید به علت مشکل توجه کرد.
پالپیت برگشت ناپذیر:
وقتی از پالپیت برگشت ناپذیر صحبت می کنیم به مرحله پیشرفته تری از بیماری اشاره می کنیم. از این نظر التهاب داخل حفره قبلاً گردش خون پالپ را به خطر انداخته است که باعث نکروز و مرگ پالپ می‌شود.
تاکید بر این نکته مهم است که وقتی پالپ دندان به این نقطه می رسد بازیابی آن غیرممکن است. بنابراین درمان آن کمی تهاجمی تر و گسترده تر است.
حفره ها یکی از دلایل اصلی پالپیت هستند.
پالپیت هیپرپلاستیک:
پالپیت هیپرپلاستیک غیرمعمول‌ترین نوع پالپیت و در عین حال شکلی است که برای ظاهر شدن به زمان بیشتری نیاز دارد. این نوعی التهاب مزمن پالپ است که در اثر قرار گرفتن در معرض حفره به مدت طولانی ایجاد می شود.
این نوع التهاب با تکثیر بافت گرانولوماتوز در داخل حفره مشخص می شود. از این نظر سلول‌هایی که مشخصه دندان‌ها نیستند ممکن است ظاهر شوند، مانند بافت صاف طبقه‌ای غیرکراتینه‌ای که لثه را تشکیل می‌دهد.
علائم پالپیت:
علامت اصلی که این وضعیت را مشخص می کند درد دندان در پاسخ به محرک های خاص است. توجه به این نکته مهم است که درد معمولاً در محل ضعیف قرار دارد و به دندان آسیب دیده محدود نمی شود. بنابراین، بیماران ممکن است متوجه درد در یک ناحیه کاملا سالم شوند.
با این حال این می تواند تا حد زیادی با توجه به نوع پالپیت موجود متفاوت باشد. بنابراین، وقتی با یک شکل برگشت‌پذیر سروکار داریم درد در پاسخ به یک محرک خاص مانند سرما یا گرما آشکار می‌شود و پس از چند ثانیه ناپدید می شود.
از سوی دیگر، در صورت وجود پالپیت برگشت ناپذیر، درد برای چند دقیقه حتی پس از پایان محرک باقی می ماند. علاوه بر این، در موارد خاصی بیماران ممکن است درد خود به خودی را گزارش کنند یعنی دردی که بدون هیچ دلیلی ظاهر می شود.
پس از گذشت مدتی از پالپیت غیرقابل برگشت، پالپ دندان نکروزه خواهد شد. این باعث از بین رفتن حساسیت دندانی به محرک ها می شود. ناراحتی در فشار و در حین جویدن ظاهر می شود.
در نهایت، پالپیت هیپرپلاستیک بوجود می آید که به دلیل شرایط مزمن آن بدون علامت است. در این مورد بافت آسیب دیده قبلاً با یک بافت جدید پوشانده شده است که آن را محافظت می کند. با وجود این مبتلایان ممکن است در حین جویدن احساس ناراحتی کنند.
علل پالپیت:
به طور کلی، علت اصلی پالپیت حفره‌های دندانی است زیرا این حفره‌ها به عاج نفوذ می‌کنند و می‌توانند روی پالپ تأثیر بگذارند. علاوه بر این، ممکن است ناشی از ضربات، فرسایش، پریودنتیت و حتی اعمال نادرست دندانپزشکی باشد.
با این حال، به دلیل برخی تغییرات کوچک مطالعه آنها به طور جداگانه و با توجه به نوع هر کدام راحت تر است. در این راستا شایع ترین علل پالپیت برگشت پذیر موارد زیر است:
حفره‌های دندانی که روی عصب تأثیر نمی‌گذارند.
فرسایش در دندان‌ها که به عاج می‌رسد.
نمایان شدن عاج به دنبال شکستگی دندان.
عفونت‌های باکتریایی که بر پالپ تأثیر می‌گذارند.
موارد شدید دندان قروچه.
اما علل پالپیت غیرقابل برگشت کمی خاص تر و شدیدتر هستند. از میان آنها می توانیم موارد زیر را عنوان کنیم :
حفره‌های دندانی بسیار پیشرفته که بر پالپ دندان تأثیر می‌گذارند.
درمان های ارتودنسی زمانی که با نیروی بیش از حد انجام شود به نحوی که جریان خون کاهش یابد.
هنگامی که در طی پر کردن عمیق بافت بیشتر از حد انتظار برداشته می‌شود و پالپ در معرض دید قرار می‌گیرد.
و در نهایت پالپیت هیپرپلاستیک تنها یک علت محتمل دارد. در دندان هایی با حفره های شدید که در آن پالپ دندان برای مدت طولانی در معرض میکروب قرار گرفته است ظاهر می شود.
اگر حفره یا جراحتی باید برطرف شود، پالپیت با دارو و مداخلات دندانپزشکی درمان می شود.
درمان پالپیت:
صرف نظر از نوع پالپیتی که در فرد وجود دارد درمان اولیه شامل استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضد التهابی است. این به منظور کاهش التهاب و مبارزه با عفونت است.
پس از پایان درمان دارویی این بیماری نیز درمان می شود.
در مورد پالپیت برگشت پذیر باید در نظر داشت که اینها عمدتاً ناشی از پوسیدگی هستند. بنابراین درمان بر اساس برداشتن یا پرکردن دندان و اندودنتیکس خواهد بود.
از سوی دیگر، زمانی که پالپیت یک شکل غیرقابل برگشت یا هیپرپلاستیک پالپیت داشته باشد درمان کمی تهاجمی‌تر خواهد بود. در این موارد، پالپوتومی یا پالپکتومی انجام می‌شود یعنی استخراج قسمتی جزئی یا استخراج کامل پالپ دندان.
در مورد پالپیت چه نکاتی را باید در نظر داشت؟
پالپیت به خودی خود یک وضعیت خطرناک را نشان نمی دهد. یعنی در کوتاه مدت باعث ایجاد یک وضعیت تهدید کننده زندگی نمی شود. با این حال، درد می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد و این یک کار اورژانسی دندانپزشکی است.
بهترین کار برای جلوگیری از این عارضه، رعایت بهداشت دهان و دندان است به خصوص در مورد کودکان. این به این دلیل است که آنها بیشتر مستعد ابتلا به پوسیدگی هستند که علت اصلی این مشکلات دندانی است.
تاریخ :۱۳ نوامبر ۲۰۲۲
منبع :step to health
