یاسمین مقبلی کیست؟ جنجال بر سر هویت و پیشینه خانم فضانورد + ویدیو

یاسمین مقبلی چهارمین فرمانده زن فضاپیمای تاریخ است که هدایت خدمه‌ی ماموریت سفر با موشک اسپیس اکس به ایستگاه فضایی بین‌المللی را بر عهده داشت. این ماموریت، رویای همیشگی او بود که در ۴۰ سالگی محقق شد. پس انتشار خبر موفقیت او و تحقق رویای کودکی اش، نام او به عنوان زن ایرانی ای که اگر در شرایط مناسب رشد کند، می تواند به بزرگترین موفقیت ها و دور از تصور ترین جایگاه ها دست یابد، در شبکه های اجتماعی مطرح شد و کاربران فضای مجازی به اصالت ایرانی این زن فضانورد افتخار می کردند. اما به تازگی توییتر همشهری، ارگان رسانه‌ای شهرداری تهران گزارشی با عنوان «جنایتکار یا مایه افتخار» از سطح خیابان‌های تهران درباره یاسمین مقبلی منتشر کرد که با مطرح کردن سابقه حضور او به عنوان خلبان نظامی هلیکوپتر در افغانستان و متولد آلمان بودنش، سعی در تخریب چهره‌ی او دارد. 

این ویدیو با واکنش کنایه آمیز رضا رشیدپور، مجری مشهور روبرو شد. رشیدپور در این باره به کنایه نوشت: «رودست خوردیم. طرف جنایتکار بوده.» 

کاربران دیگری هم به این اقدام همشهری واکنش نشان دادند؛ فردی نوشت: «خانوم یاسمین مقبلی افتخار ایرانی هاست ایشون خونش و ریشه اش ایرانی اصل هست.»

برخی کاربران هم علت این حمله ها و تخریب ها علیه مقبلی را، حمایت او از اعتراضات سال گذشته ایران مطرح کردند.

خبرگزاری ایرنا هم نوشت: در نگاه اول، مقبلی به عنوان زن موفق ایرانی که مادر دو دختر است به عنوان الگویی برای زنان ایران معرفی می‌شود؛ زنی که از ایرانی بودن فقط نام و پدر و مادری ایرانی دارد. او آنقدر ایرانی نیست که در مصاحبه‌هایی که با رسانه‌های فارسی‌زبان غربی دارد هم به سختی به زبان فارسی صحبت می‌کند. او در مصاحبه‌های مختلفی که به زبان انگلیسی داشته، خود را متولد «باد ناوهیم» آلمان غربی و اهل ایالات متحده آمریکا معرفی کرده است.

این خبرگزاری در ادامه می نویسد: تنها اشاره مقبلی به ایران، زادگاه پدر و مادرش در چند جمله‌ای خلاصه می‌شود که او در یک مصاحبه تصویری بیان کرد و با حمایت از ناآرامی‌های ۱۴۰۱ در ایران، زنان معترض را به عنوان الگوی تلاش‌گر در مسیر رسیدن به هدف معرفی کرد.

مقبلی در حالی این جملات را بیان می‌کرد که از سال ۲۰۱۷ به عنوان نامزد فضانوردی در فهرست ناسا قرار گرفته و در طول سال‌های پیش از آن نیز بر اساس معیارهای غرب، موفقیت‌هایی را در بین تفنگداران نیروی دریایی ارتش آمریکا کسب کرده است.

اگرچه رسانه‌های غربی سوار بر موج اعتراض‌های زنان در ایران تلاش می‌کنند از یک افسر ارشد ارتش و خلبان هواپیمای جنگنده با سابقه حضور در ماموریت‌ها و عملیات‌های مختلف در کشورهای آسیایی اشغال‌شده توسط آمریکا چهره‌ای متعادل و موفق در نقش یک زن فضانورد که از قضا مادر است برای جامعه زنان ایرانی بسازند اما این تلاش‌ها موفقیت چندانی ندارد. تلاشی که تا پیش از این رسانه‌های غربی با قهرمان‌سازی از «نازنین بنیادی» بازیگری با پدر و مادر ایرانی که حتی یک روز را هم در ایران نگذرانده و به سختی به زبان فارسی صحبت می‌کرد، الگوی زن موفق و پیشرو ایرانی را به زنان ایران معرفی کند، با شکست مواجه شد.

روزنامه فرهیختگان نوشت: حضور مقبلی به عنوان اولین زن فضانورد ایرانی‌تبار این روزها با دقت و تمرکز بیشتری از جانب رسانه‌های فارسی‌زبان خارجی و برخی رسانه‌های داخلی منتشر می‌شود. مقبلی اگرچه پدر و مادر ایرانی داشته، اما تا به حال به ایران نیامده و به زبان فارسی نیز چندان مسلط نیست و به‌نظر می‌رسد او بیشتر از اینکه خود را ایرانی بداند، یک شهروند آمریکایی می‌داند. با این وجود اما رسانه‌های فارسی‌زبان خارجی، در حال پوشش لحظه به لحظه سفر یاسمین مقبلی، از لحظه پرتاب فضاپیمای حامل مقبلی تا ورود به ایستگاه فضایی بین‌المللی هستند و او را یک شخصیت الهام‌بخش می‌دانند که به عنوان یک زن توانسته به فضا سفر کند.

همچنین این روزنامه در ادامه تحلیل خود درخصوص یاسمین مقبلی نوشته است: مقبلی پیش از اینکه فضانورد ناسا باشد، افسر نیروی دریایی آمریکا بوده اما فارغ از این موضوع، رسانه‌های فارسی‌زبان خارجی ضمن بیان اینکه امثال مقبلی برای به‌دست‌آوردن چنین موفقیت‌هایی جنگیده‌اند و پیش از این فقط مردان سفید‌پوست آمریکایی به فضا سفر می‌کردند، قصد دارند‌ از او یک قهرمان زن ایرانی بسازند که به‌نوعی الگویی برای زنان ایرانی ترسیم بشود.

از طرفی نیز با توجه به اینکه یاسمین مقبلی در جریان اتفاقات پاییز ۱۴۰۱، موضع‌گیری‌هایی داشته است، لازم است‌ این نکته را مورد توجه قرار داد که به‌نظر می‌رسد‌ تلاش‌های اپوزیسیون برای انجام اقدامات ضدایرانی خود این‌بار بر چهره‌هایی متمرکز شود که به ظاهر با تلاش خود به موفقیت رسیده‌اند تا ضمن ریبرندینگ اپوزیسیون از طریق چهره‌های معتبر، اعتبار تازه‌ای نیز برای خود از این شخصیت‌ها بسازند و در بزنگاه‌هایی چون مسائل پاییز ۱۴۰۱ از آنها استفاده کنند.

بیوگرافی یاسمین مقبلی

یاسمین مقبلی متولد ۲۴ ژوئن ۱۹۸۳ (۳ تیر ۱۳۶۲) در باد ناوهیم آلمان غربی است، اما خود را اهل بالدوین نیویورک می داند. پدر و مادرش فرشته و کامی مقبلی که در حال حاضر ساکن تگزاس هستند، در بحبوحه انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ از کشور خارج شده و در آلمان ساکن می‌شوند. مقبلی در سال ۱۳۶۲ در همان کشور به دنیا می‌آید، اما پس از مدتی به آمریکا مهاجرت می کنند و یاسمین بیشتر خود را اهل بالدوین نیویورک، که در آن بزرگ شده می داند. او با سام والد ازدواج کرده و دو دختر دوقلو به نام های زلدا و استل دارند.

مقبلی در مصاحبه ای گفت: «در سالنامه کلاس ششم من، در صفحه‌ای که همه می‌خواهند آنچه در آینده باشند را نوشته اند، من نوشته ام که می خوام در آینده فضانورد شوم.»

خدمت نظامی و فضانوردی

مقبلی پیش از این گفته بود: «هیچ وقت نمی خواستم درهای فضانورد شدن را ببندم و قطعاً خدمت نظامی این در را نمی بست. من از کودکی علاقه مند به پیوستن به ارتش بودم. همچنین از سنین نوجوانی علاقه مند بودم که فضانورد شوم. خوشبختانه، این دو علاقه مندی با هم مرتبط بودند.»

او لیسانس مهندسی هوافضا با فناوری اطلاعات از موسسه فناوری ماساچوست و مدرک کارشناسی ارشد در مهندسی هوافضا از دانشکده تحصیلات تکمیلی نیروی دریایی در مونتری، کالیفرنیا را دارد. مقبلی همچنین از مدرسه خلبانی آزمایشی نیروی دریایی آمریکا در رودخانه پاتوکسنت مریلند فارغ التحصیل شده است.

مقبلی به عنوان خلبان هلیکوپتر  اِی‌اِچ-۱ سوپر کبرا و خلبان آزمایشی تفنگداران دریایی شروع به کار کرد و بر اساس اعلام تفنگداران دریایی، بیش از ۲۰۰۰ ساعت پرواز داشته است. در سال ۲۰۰۵ به عنوان افسر در تفنگداران دریایی ارتش ایالات متحده مامور شد و برای تبدیل‌شدن به یک خلبان سوپر کبرا AH_۱ آموزش دید. او در زمان خدمت در نیروی تفنگداران دریایی، سه بار در خارج از کشور مستقر شد و در ۱۵۰ ماموریت جنگی در کشورهای مختلف از جمله افغانستان شرکت کرده است.

انگیزه های او برای فضانورد شدن

مقبلی گفته است که این حقیقت که انسان ها اصلاً به فضا می روند برای او «هنوز واقعاً شگفت انگیز» است و توضیح داده است: «هر فضانوردی که با آنها صحبت کرده ام گفته اند که نگاه کردن به زمین از فضا، دیدگاه آنها را تغییر داده است. من نمی توانم تصور کنم که برای اولین بار چه حسی خواهم داشت.»

برای او، این ماموریت در مورد عزم، کاوش و الهام است، به ویژه برای نسل بعدی دخترانی مانند دختران دوقلویش. مقبلی گفته است: «وقتی آنها (دختران)… خدمه مختلفی را می بینند که به فضا می روند، متوجه می شوند که می توانند هر کاری بکنند، چه فضانورد شدن یا هر چیز دیگری. آنها متوجه می شوند که می توانند این کار را نیز انجام دهند.»

یاسمین مقبلی در جریان حوادث سال گذشته در ایران با انتشار تصویری از خود در لباس فضانوردان ناسا و تصویر دیگری که در نوجوانی لباسی شبیه فضانوردان به تن دارد در توییتر خود با هشتگ مهسا امینی و دانشگاه شریف نوشت: «برای دنیایی که در آن به همه در همه جا این فرصت داده می شود تا تمام ظرفیت ها و رویاهای دوران کودکی خود را محقق کنند. برای تمام ذهن های روشن و جوانان شجاع، ما باید آینده را شکل دهیم».