در دنیای ماشینی امروز عوامل مختلفی سبب تضعیف حافظه می شوند. افزایش سن تنها عامل نبوده و مواردی مانند مشغله های روزمره و … نیز گاهی مواقع سبب فراموشی می شود. از این رو بایستی به نوعی به درمان ضعف حافظه پرداخت و روش های تقویت حافظه را دانست. با ادامه مطلب همراه ما باشید.
روش های درمان ضعف حافظه
خاطرات بخشی جدایی ناپذیر از شخصیت هر فردی هستند ولی با افزایش سن و مشغله های فراوان روزمره قدرت حافظه کاهش می یابد. برای بیشتر افراد مسن این کاهش قدرت حافظه به حدی جدی می شود که به تنهایی نمی توانند زندگی کنند و همواره باید یک نفر مراقب آن ها باشد.
این ضعف حافظه تنها مربوط به افزایش سن نیست بلکه ممکن است در سنین جوانی بوده و گهگاه برخی مسائل را فراموش کرده و نتوانید آن را به خاطر بیاورید. به طور مثال در مسیر یادگیری زبان انگلیسی ممکن است بارها لغات را فراموش کرده و نیاز داشته باشید حافظه خود را تقویت کنید تا بتوانید دایره لغات خود را افزایش دهید.
به این ترتیب بهتر است روش های درمان ضعف حافظه را شناخته و آن را تقویت کنید. می توان گفت یکی از اتفاقاتی که با بیشتر شدن مشغله های زندگی ممکن است برای هر فردی روی دهد ضعف حافظه می باشد. این اتفاق یک بخش اجتناب ناپذیر در دنیای فناوری و تکنولوژی می باشد.
در ادامه قصد داریم به روش هایی برای درمان ضعف حافظه اشاره کنیم. هر چند افزایش سن بیشترین تاثیر را در ضعف حافظه می گذارد ولی خوشبختانه روش های زیادی وجود دارد که می توانید از طریق آن به درمان ضعف حافظه پرداخته و آن را بهبود بخشید.
علت ضعف حافظه
یکی از نشانه های اصلی ضعف تدریجی حافظه کوتاه مدت افزایش سن می باشد. البته بروز اختلال هایی در زندگی نیز ممکن است سبب کاهش قدرت حافظه شود. زندگی پر مشغله و آشفتگی های روحی و فکری هم از علل دیگر بروز ضعف در حافظه کوتاه مدت می باشد. موارد زیر نیز در تضعیف حافظه تاثیر دارند:
۱. وجود استرس
شرایط تنش زا و استرس آور موجب ترشح کورتیزول و آدرنالین در بدن می گردند. این دو مورد به صورت مستقیم روی قدرت حافظه کوتاه مدت اثر منفی می گذارند. اگر جزو افرادی هستید که به سادگی دچار استرس می شوید به شما پیشنهاد می شود حتما روش های مقابله و کنترل استرس را فرا بگیرید.
۲. مصرف الکل
مصرف بیش از حد الکل و اعتیاد به آن از عوامل ضعف حافظه کوتاه مدت می باشد. ضعف حافظه توسط مصرف الکل ارتباطی با سن نداشته و می تواند در هر سنی فقط به علت مصرف بی رویه مشروبات الکلی دچار علائم ضعف حافظه شد.
۳. برخی داروهای شیمیایی
برخی داروهای شیمیایی هر چند کمک می کند درد شما درمان شود ولی عوارض آن ممکن است چندین درد را به همراه آورد. از جمله تضعیف حافظه. از این رو قبل از استفاده از هر داروی شیمیایی ابتدا به عوارض آن دقت و حتما با مشورت پزشک اقدام به مصرف این داروها نمایید.
جلوگیری از ضعف حافظه
در این بخش به روش هایی برای جلوگیری و درمان ضعف حافظه اشاره می شود:
داشتن خواب کافی
یکی از اصلی ترین نکات برای تقویت حافظه و جلوگیری از ضعف آن داشتن استراحت کافی در طول شبانه روز می باشد. ذهن باید همانند سایر اعضای بدن استراحت داشته باشد. از این رو نیاز است تا در شبانه روز به اندازه کافی بخوابید. این وظیفه شما است که با برنامه ریزی دقیق و مدیریت درست زمان و هیجانات این استراحت را برای ذهن فراهم نمایید.
در تحقیقات ثابت شده استراحت بعد از یادگیری میزان بهره وری آموزشی را شدیدا افزایش می دهد. برنامه ریزی آموزشی تان را طوری انجام دهید که برای استراحت زمان کافی داشته باشید.
آموزش دانش خود
بهترین روش برای تقویت حافظه آموزش دانش تان به دیگران می باشد. اگر می خواهید نکته یا هنر جدیدی را که اخیرا یاد گرفته اید در ذهن تان عمیق تر و ماندگار تر شود سعی کنید آن را به دیگران هم آموزش دهید. به طور مثال اگر یک نکته گرامری جدید را یاد گرفته اید آن را به افرادی که موفق به یادگیری اش نشده اند آموزش دهید.
سیستم آموزش نکات به این دلیل که شما را مجاب به یادگیری کامل و آمادگی برای پاسخ به سوالات می نماید تاثیر شایانی در تقویت حافظه خواهد داشت.
یاد گرفتن دانش یا هنر جدید
قدرت حافظه دقیقا همانند قدرت عضلات می باشد. هر چه بیشتر عضلات را به کار گیرید قوی تر می شوند. ولی نمی توان هر روز همان وزنه های دیروز را برداشت و انتظار داشت که قوی تر می شوید. مغز نیز این گونه است. باید مغز را دائما با روش های مختلف به چالش کشیده از این رو یادگیری مهارت های جدید روشی عالی جهت تقویت و درمان ضعف حافظه به شمار می رود.
برای این انتخاب فعالیت های زیادی وجود دارد. ولی مهمتر این است که فعالیت انتخابی سبب شود شما از حالت سکون خارج شوید. این کار موجب می شود از مغز خود بیشتر استفاده کنید. به طور مثال یادگرفتن یک ساز جدید، یاد گیری یک زبان جدید، سفالگری، بازی های فکری، و …
تحقیقات نشان داده که صحبت کردن به بیش از یک زبان می تواند شروع مشکلات حافظه نظیر بیماری آلزایمر را در افراد بزرگسال به تاخیر بیندازد.
تغییر روش مطالعه
سعی کنید اجازه ندهید که ذهن شما به یک روند ثابت عادت نماید و اصطلاحا شروط ثابتی را برای خود مطرح نماید. به طور مثال زمان مطالعه تان را تغییر دهید. اگر همواره در انتهای شب مطالعه می کنید یک اگر همواره سبک خاصی از کتاب ها را برای مطالعه انتخاب می کنید زمان آن رسیده که کتاب های جدیدتر و در یک تایم دیگر را مورد مطالعه قرار دهید.
این کار کمک می کند ذهن پذیرای حجم زیادی از اطلاعات و شرایط مختلف باشد.
تکرار
هر موقع که موضوع یا هنر جدیدی را فرا می گیرید بایستی آن را با خود بارها تکرار کنید. تکرار سبب می شود آن چه را یاد گرفته اید از ذهن شما خارج نشود. تکرار ارتباطی که بین نورون ها ایجاد شده را تقویت می کند. آنچه می شنوید را با صدای بلند تکرار کنید. یا آن را یادداشت کرده و در خلوت با خود تکرار نمایید.
البته تکرار کافی نبوده و پژوهش ها نشان می دهد تکرار به تنهایی ناکارامد است. باید سعی کرد آنچه یاد گرفته اید تکرار شده و بعد بدون این که به آن ها نگاه کنید دوباره بازیابی کنید. مثلا برای حفظ یک شعر آن را چند بار تکرار بعد در جایی یادداشت و سعی کنید بدون نگاه کردن به متن آن را از حفظ بخوانید.
تصویر سازی
در صورتی که بخواهید اطلاعاتی که آموخته اید به شکل عمیق تری در ذهن باقی بماند سعی کنید هنگام یادگیری این نکات در ذهن شرایطی برای استفاده از این مفاهیم متصور گردید. تصویرسازی یکی از موثرترین روش های آموزشی است و با اتکا به این نکته انواع دیکشنری تصویری، فلش کارت و … برای آموزش و یادگیری بهتر ارائه شده اند.
ایجاد ارتباط موضوعی
روش موثر دیگر برای تقویت و درمان ضعف حافظه ایجاد ارتباط بین مفاهیم و موضوعات مختلف می باشد. سعی کنید بین نکاتی که آموخته اید ارتباط ذهنی ایجاد کنید. در این روش بین آموخته های جدید و دانش گذشته تان ارتباط هایی ایجاد می کنید. که به تدریج این ارتباطات ریشه های محکمی در ذهن به وجود می آورند.
استفاده از سرواژه، مخفف یا نشانه گذاری
احتمالا شما تیز در دوران مدرسه برای حفظ چیزهای مختلف نشانه هایی برای آن ها در ذهن خود گذاشته اید. به طور مثال از حروف اول هر کلمه یک کلمه ساخته تا یادآور کلمه اصلی برای شما باشد. به خاطر بیاورید روزهایی که برای حفظ جدول مندلیف حرف اول هر عنصر در یک ردیف را به هم چسبانده تا بتوانید از روی آن اسم هر عنصر را یادآوری کنید.
این روش از نظر علمی اثبات شده بوده و برای جلوگیری از فراموشی خیلی موثر است.
نوشیدن قهوه
کافئین موجود در قهوه سبب تقویت حافظه می گردد و خطر ابتلا به پارکینسون و بیماری آلزایمر را می کاهد. ولی باید دقت کنید مصرف بیش از حد کافئین در پایان روز اثر معکوس می تواند داشته باشد زیرا سبب ایجاد اختلال در خواب می گردد.
مطالعه مستمر
سعی کنید تایم مطالعه تان را به بخش های کوتاه تر تقسیم نموده و به جای یک نوبت مطالعه طولانی مدت، زمان مطالعه را در روز تقسیم بندی و در بخش های کوتاه تری مطالعه انجام دهید. این کار سبب فعالیت بیشتر ذهن حول موضوع مطالعه خواهد شد.
مدیتیشن
شواهد بسیاری برای فواید مدیتیشن در راستای سلامتی وجود دارد. مطالعات بیان می دارد که مدیتیشن به بهبود عملکردهای شناختی مختلف مانند تمرکز، افزایش حافظه و افزایش یادگیری کمک می نماید. این کار سبب ایجاد ارتباطات بیشتری بین سلول های مغزی می گردد. روش های زیادی برای مدیتیشن وجود دارد می توانید از روش مناسب خود نظیر یوگا و … استفاده کنید.
تقسیم بندی اطلاعات
در این روش برای به خاطر سپردن یک شماره تلفن ۸ رقمی آن را به چند بخش تقسیم کرده و سپس هر قسمت را به خاطر می سپارید. به طور مثال آن را به چهار بخش دو رقمی تقسیم کنید.
نیم تا یک ساعت قبل از خواب گوشی و تلویزیون تماشا نکنید.
نور آبی ساطع شده از نمایشگر گوشی، رایانه، تلویزیون و … از تولید ملاتونین جلوگیری م یکند. این هورمون چرخه خواب و بیداری را کنترل می کند. یک چرخه نامنظم بر کیفیت خواب تاثیر منفی می گذارد.
بدون خواب و استراحت کافی نورون های مغز بیش از حد کار می کنند و دیگر نمی توانند اطلاعات را هماهنگ نمایند. از این رو دسترسی به خاطرات دشوار تر می شود. تقریبا نیم تا یک ساعت قبل از خواب دستگاه ها را خاموش و اجازه دهید مغز به آرامش برسد.
تغذیه سالم
رژیم‌های غذایی مانند رژیم مدیترانه ای شامل مواد غذایی مغذی مانند ماهی بوده که به تقویت مغز کمک می کنند. این مواد غذایی و رژیم‌ها موجب افزایش یادگیری خواهند شد و خطر ابتلا به پارکینسون و آلزایمر را کاهش می دهند. برای افزایش حافظه و یادگیری و پیشگیری از بیماری های مغزی سعی کنید مواد غذایی زیر را در رژیم غذایی خود بگنجانید:
- ماهی های چرب مانند ساردین و سالمون
- غذاهای گیاهی، بخصوص سبزیجات سبز، برگدار و انواع توت
- آجیل و خشکبار
- مرغ یا بوقلمون
- غلات کامل
- حبوبات
- روغن زیتون یا روغن نارگیل
قابل ذکر است ماهی چرب حاوی امگا ۳ فراوان بوده و امگا ۳ نقش اساسی در ساخت سلول های مغز و عصبی دارد. امگا ۳ برای یادگیری و حافظه ضروری بوده و اختلال شناختی را به تعویق می اندازد. در ضمن از مواد غذایی مانند کره، گوشت قرمز، غذاهای فراوری شده، سرخ شده، نمک سود شده و … به میزان کم استفاده کنید.
جعبه لایتنر
روش دیگر برای تقویت و درمان ضعف حافظه که به شدت در روند یادگیری تاثیر می گذارد استفاده از جعبه لایتنر می باشد. می توانید به کمک این ابزار آموزشی و ساختار استفاده از ان در کنار آموختن مفاهیم مربوط به آن موضوع سبب تقویت حافظه خود نیز بشوید.
طبیعت گردی
طبیعت گردی برای سلامت روح و جسم بسیار مفید است. لذت بردن از طبیعت را حتی می توان نوعی مدیتیشن محسوب کرد. در مطالعه ای بیان شد پیاده روی در پارک حافظه و توجه را نسبت به پیاده روی در شهر بهبود می دهد. در ضمن باغبانی می تواند خطر ابتلا به زوال عقل و آلزایمر را تا ۳۶ درصد بکاهد.
نوشیدن آب
بخش زیادی از مغز را آب تشکیل می دهد. آب به عنوان ضربه گیر برای مغز و نخاع عمل می کند. نوشیدن آب کمک می کند سلول های مغز از مواد مغذی استفاده کنند. به این ترتیب از دست دادن حتی میزان خیلی کمی آب در مغز اثرات مخربی روی آن می گذارد. کم آبی خفیف سبب انقباض مغز و اختلال حافظه می گردد.
ورزش
همواره از ورزش برای درمان اکثر بیماری ها صحبت می شود. علم ثابت کرده ورزش فواید شناختی زیادی دارد. اکسیژن و مواد مغذی را به بدن رسانده و سبب ساخت سلول های جدید در مغز می شود. این سلول های جدید جهت تقویت حافظه ضروری می باشند. نیازی نیست ورزش های سخت انجام دهید. پیاده روی می تواند انتخاب عالی باشد.
در پایان اگر علاقمند هستید با روش های تقویت حافظه بلند مدت و تقویت حافظه دیداری آشنا شوید روی لینک ها کلیک کنید.
