میانمار با کنار زدن افغانستان به بزرگ ترین تولید کننده تریاک در جهان تبدیل شد

براساس گزارش جدید سازمان ملل متحد، میانمار پس از اعمال ممنوعیت کشت خشخاش از سوی طالبان در افغانستان، به بزرگ ترین تولید کننده تریاک در جهان تبدیل شده است. دفتر مواد مخدر و جرائم سازمان ملل (UNODC)در گزارش خود اعلام کرده است که این کشور جنوب شرق آسیا در سال ۲۰۲۳ حدود ۱،۰۸۰ تن تریاک تولید کرده است که بالاترین میزان از سال ۲۰۰۱ است.

ممنوعیت شدید کشت خشخاش از سوی طالبان که در ماه آوریل گذشته در افغانستان وضع شد، تولید تریاک در این کشور را ۹۵ درصد کاهش داده است. با توجه به نقش برجسته تاریخی افغانستان در تولید غیرقانونی تریاک، سازمان ملل گفته است که اگر ممنوعیت تجارت تریاک در افغانستان ادامه یابد، می تواند منجر به کمبود جهانی مواد مخدر از جمله هروئین شود که احتمالاً تولید بیشتر آن در آسیای جنوب شرقی را تشویق می کند.

مثلث طلایی، منطقه ای دورافتاده که مرزهای تایلند، لائوس و میانمار در آن قرار دارد، از دیرباز یکی از مراکز اصلی تجارت مواد مخدر در جهان بوده است که به بی قانونی شهرت دارد و در برخی نقاط توسط شبه نظامیان محلی و جنگسالاران اداره می شود.

در سال ۲۰۲۳، تجارت تریاک در میانمار برای سومین سال متوالی بیشتر شده و در مقایسه با تولید سال ۲۰۲۲، ۳۶ درصد افزایش یافت. براساس این گزارش، در حال حاضر کل اقتصاد خشخاش در میانمار بین ۱ تا ۲.۵ میلیارد دلار یا بین ۲ تا ۴ درصد تولید ناخالص ملی این کشور ارزش دارد.

برای دهه ها، میانمار یک کشور بزرگ تولیدکننده مواد مخدر در طول دهه ها حکومت عمدتاً نظامی بوده است. اما بخش عمده ای از افزایش تولید تریاک به شرایط وخیم اقتصادی و بی ثباتی گسترده در این کشور بوده است که از زمان بازگشت ارتش به قدرت در کودتای خونین ۲۰۲۱ و پایان دادن به یک تجربه کوتاه دموکراسی، این کشور را گرفتار کرده است.

براساس گزارش سازمان ملل، یک جنگ داخلی عمیق و مرگبار این کشور را فرا گرفته است و درگیری میان نیروهای ارتش و هزاران نیروی مقاومت مسلح به بیش از دو سوم کشور گسترش یافته است.

ایالت وسیع و کوهستانی شان در شمال غربی میانمار از دیرباز مرکز تجارت مواد مخدر این کشور بوده و شرایط و آب و هوایی ایده آل برای کشت خشخاش و کمبود نیروی انتظامی نیز در این زمینه موثر بوده است. بر اساس گزارش دفتر مواد مخدر و جرائم سازمان ملل، تولید تریاک در شان در سال جاری ۲۰ درصد افزایش یافته است.

سازمان های مسلح قومی و گروه های شبه نظامی کنترل بخشی از قلمرو دولت را در دست دارند و به طور تاریخی از مواد مخدر و دیگر تجارت های غیرقانونی برای تامین مالی عملیات خود استفاده کرده اند.

از اواخر اکتبر، درگیری ها در ایالت شان با پیوستن سه گروه شبه نظامی مسلح قومی به نیروهای مقاومت برای انجام یک حمله جدید بزرگ علیه حکومت نظامیان افزایش یافته است.

به گفته دفتر مواد مخدر و جرائم سازمان ملل، کشت تریاک در ایالت چین در شرق، ایالت کاچین در شمال و در ساگی در امتداد مرز میانمار با هند نیز افزایش یافته است – مناطقی که از زمان کودتا شاهد افزایش درگیری ها بوده اند.

گسترش کشت خشخاش در میانمار در حالی صورت می گیرد که تولید مواد مخدر مصنوعی مانند متامفتامین ها نیز افزایش یافته است.

به گفته داگلاس از UNODC، در سال های اخیر، شبه نظامیان قدرتمند قومی و سندیکاهای بزرگ جرایم سازمان یافته فراملی گرد هم آمده اند تا مواد مخدر مصنوعی را در “مقیاسی بی سابقه” در ایالت شان تولید و قاچاق کنند.

در حالی که کارتل های مواد مخدر آسیا میلیاردها دلار از طریق تجارت جهانی مواد مخدر کسب می کنند، نسبت به همتایان خود در آمریکای لاتین توجه کمتری را جلب کرده اند، تا حدی به این دلیل که آن ها بی سروصدا به فعالیت خود ادامه داده و کم تر در جنگ های داخلی مشارکت می کنند.

این گروه های تبهکار فراملی و شبه نظامی با سود بردن از بی ثباتی و درگیری سیاسی میانمار، یک صنعت میلیارد دلاری را از طریق تولید و قاچاق مواد مخدر، پولشویی، کازینوهای غیرقانونی و عملیات کلاهبرداری آنلاین ایجاد کرده اند.