چگونه شخصیت واقعی اطرافیان‌مان را بشناسیم؟

شما در مورد شخصیت همسایه‌ای با خصوصیات زیر چه فکری دارید؟ همسایه‌ای که متأهل است، فرزند دارد، هر روز کت‌وشلوار می‌پوشد، هرگز مرخصی نمی‌گیرد، باغچه حیاطش بسیار سرسبز و مرتب است و خانه‌ای تمیز دارد.

این همسایه در هر برخوردی حال شما و خانواده‌تان را جویا می‌شود و حتی زمانی که خارج از شهر هستید، برف مقابل درب شما را نیز پارو می‌کند. مطمئناً می‌گویید وی فردی مؤدب و صمیمی است. بیشتر افراد چنین همسایه‌ای را بهترین همسایه دنیا می‌دانند.

در این صورت اگر متوجه شوید که این همسایه بسیار مؤدب، یک سادیست جنسی است و مدت‌ها، از یک اتاقک کوچک در حیاط‌خلوت خانه خود برای شکنجه دیگران استفاده‌کرده است، شوکه می‌شوید.

در واقع Mary Ellen O’Toole و Alisa Bowman در کتاب خود تحت عنوان Dangerous Instincts: How Gut Instincts Betray Us (غرایز خطرناک: چگونه غرایز درونی به ما خیانت می‌کنند) به این موضوع می‌پردازند.

O’Toole یک متخصص جرم‌شناسی بازنشسته FBI‌ است که پرونده گردشگر ۶۰ ساله پارک به نام David Parker Ray را بررسی کرده است. Ray یک فرد جذاب به نظر می‌رسید که برای زنان ارزش قائل است.

با این حال، مشخص شد وی سال‌ها، زنان را در حیاط‌خلوت خانه خود شکنجه‌کرده است و هیچ‌کدام از همسایه‌هایش به وی شک نکردند و او را یک فرد عادی می‌دانستند.

زمانی که ما تشخیص می‌دهیم یک فرد، خوب است یا خطرناک، تمایل داریم که بر روی ویژگی‌های سطحی فرد موردنظر تمرکز کنیم که در واقع چیز زیادی از شخصیت او به ما نمی‌گویند. ما تصور می‌کنیم افرادی که هر روز سر کار می‌روند، خانواده و خانه‌خوبی دارند، عادی هستند. به همین دلیل به آن‌ها اعتماد زیادی داریم.

همچنین تصور می‌کنیم زمانی که فرد خطرناکی در اطرافمان باشد، بدن به ما هشدار خواهد داد. سپس ما احساس ترس را داشته و از این فرد دوری خواهیم کرد. با این حال همان‌طور که O’Toole گفت، افراد خطرناک کاری می‌کنند که ما احساس راحتی داشته باشیم.

به عنوان مثال، این افراد صمیمی و مؤدب هستند و ارتباط چشمی خوبی برقرار می‌کنند. زمانی که O’Toole برای نخستین بار با David Parker Ray ملاقات کرد، وی دست O’Toole‌را گرفت و به وی گفت که چقدر از ملاقات با وی خوشحال است.

وی همچنین مؤدب بود و رفتار خوبی داشت. حتی O’Toole‌که سال‌ها بر روی بدنام‌ترین پرونده‌های جنایی کار کرده بود، مجبور شد تا مدام به خود یادآوری کند که این فرد، جرائم فجیعی مرتکب شده است.

همچنین آنچه که توانایی ما برای شناخت درست افراد را پیچیده‌تر می‌کند، این است که بسیاری از ما شنونده‌های خوبی نیستیم. بهترین راه برای تشخیص خطرناک بودن یک فرد، مشاهده رفتار اوست.

این کاری است که متخصصین FBI برای شناخت شخصیت افراد انجام می‌دهند. O’Toole‌می‌گوید: «به منظور شناخت بهتر رفتار دیگران، باید تماشا کنید و گوش بدهید» ؛ اما اگر کل زمان را صحبت کنید، احتمالاً مهم‌ترین بخش‌های اطلاعات را از دست خواهید داد.

همچنین ما تمایل داریم تا افرادی را که شغل و موقعیت خاصی دارند، مورد تحسین قرار دهیم و حتی از این افراد بهراسیم. این موضوع باعث می‌شود که قضاوت نادرستی داشته باشیم.

اگر فرد موردنظر، یک مقام مذهبی، یک افسر پلیس یا ارتشی باشد، وی را تصویب می‌کنیم. ما ویژگی‌های قابل‌تحسینی را به آن‌ها نسبت می‌دهیم، بدون این که به آن فکر کنیم. ما تصور می‌کنیم این افراد باهوش، شجاع، مهربان و بی‌خطر هستند.

O’Toole مثالی از یک پرونده در واشنگتن دی سی را بیان می‌کند. در این منطقه، سرویس رایگانی به نام Slugging وجود دارد که اتومبیل‌ها، افراد غریبه را به صورت رایگان به شهر می‌برند.

سال گذشته دو فرد سوار اتومبیل گران‌قیمت یک افسر نظامی با درجه بالا شدند. پس از این که این دو نفر سوار شدند، افسر نظامی با سرعت ۹۰ مایل در ساعت شروع به رانندگی کرد. این افراد ترسیده بودند و اصرار داشتند که از اتومبیل پیاده شوند. زمانی که پیاده شدند، یکی از این دو نفر، سعی کرد از پلاک اتومبیل عکس بگیرد. افسر نظامی سعی کرد آن‌ها را زیر بگیرد.

در جامعه ما، همواره فکر می‌کنیم افراد خطرناک دارای ظاهری عجیب و ترسناک هستند و لباس‌های کثیف به تن دارند، بی‌کار هستند، تحصیلات ندارند و همواره خود را نشان می‌دهند. در نتیجه افرادی را که ظاهری عادی دارند، خطرناک نمی‌دانیم.

همچنین تصور می‌کنیم افراد خطرناک همواره رفتاری خشن دارند و پرخاشگر هستند. به همین دلیل افراد دیگر را خطرناک نمی‌دانیم.

داشتن شناخت درست از افراد به معنی شناختی فراتر از ویژگی‌های سطحی و مشاهده رفتار افراد است. در ادامه به مواردی اشاره خواهیم کرد که به شما در مورد اطرافیانتان هشدار می‌دهند.

افرادی که به راحتی عصبانی می‌شوند و در مورد خشونت صحبت می‌کنند

فردی که در موقعیتی، سریع عصبانی می‌شود، در شرایط دیگر نیز همین گونه خواهد بود. به عنوان مثال، اگر فردی به هنگام رانندگی عصبانی می‌شود، نشانه خوبی برای این است که وی در خارج از اتومبیل نیز فردی عصبانی است.

یک نکته هشداردهنده نیز این است که اگر فردی فکر می‌کند خشونت، پاسخی برای همه چیز است و فرقی ندارد که موضوع چه باشد، این فرد، عصبی است.

افرادی که در رفتار با دیگران خشونت فیزیکی دارند یا بددهن هستند

آیا این فرد تاکنون با شما یا افراد دیگر خشونت فیزیکی داشته است؟ این فرد چه رفتاری با کارمندان یا خدمتکاران یک رستوران دارد؟ اگر فردی رفتار نامناسبی با دیگران دارد یا زورگویی می‌کند، این رفتار در تمام زمینه‌های زندگی وی وجود دارد.

افرادی که دیگران را سرزنش می‌کنند

تصور کنید در قرار ملاقات اول یا دوم با خواستگار خود هستید و فرد موردنظر به کاندیدهای قبلی ازدواج اشاره می‌کند. این افراد نه تنها حرف خوبی در مورد کاندیدهای قبلی نمی‌زنند، بلکه آن‌ها را به دلیل عدم تداوم ارتباطشان سرزنش می‌کنند.

افرادی که حس همدردی و ترحم ندارند

عدم همدردی یا ابزار ترحم نسبت به دیگران نشانه مهمی از شخصیت یک فرد و میزان خطرناک‌بودن وی است. شما می‌توانید از طریق یک مکالمه کوتاه و در کمتر از ۱۰ دقیقه، متوجه عدم وجود همدردی و حس ترحم در فرد مقابل شوید. این افراد مکالمات را از طریق مداخله و تلاش برای بازگشت موضوع به خودشان، تغییر می‌دهند.

باز هم مثال یک قرار ملاقات با خواستگار را در نظر بگیرید. این فرد نه تنها کاندیدهای قبلی را سرزنش می‌کند، بلکه ممکن است با خشونت از این افراد صحبت کند و حتی ویژگی‌های ظاهری آن‌ها را نیز مسخره کند.

افراد جنایتکار روانی که در کل ۱ درصد جمعیت و ۱۰ درصد زندانیان را تشکیل می‌دهند، حس همدردی و ترحم ندارند. این افراد تظاهر می‌کنند که چنین چیزهایی برایشان اهمیت دارد، همدردی می‌کنند و به قربانیان خود فکر می‌کنند.

با این حال، اگر از یک جنایتکار روانی سؤال کنید که احساس گناه چیست، مثل این است که از یک مرد بپرسید تجربه بارداری چگونه است. حس همدردی و گناه تجربه‌ای است که این افراد هرگز نداشته‌اند.

اگر به صورت مداوم در مورد احساسات یک جنایتکار روانی سؤال کنید، آن‌ها تحریک می‌شوند و نمای ظاهری آن‌ها از بین می‌رود. برای افراد جنایتکار روانی، احساسات همانند دردی در کمر است. آن‌ها احساسات را مشکل می‌دانند، نه چیزی که ارزش تجربه داشته باشد.

شناخت درست افراد استعداد نیست، بلکه مهارتی است که تمام افراد با توجه به نکات درست، به دست می‌آورند.