خانم ها با ورود به سن بلوغ، چیزهایی جدیدی رو تجربه می کنند که قاعدگی (menstruation) یا پریود (period) یکی از این تجربه هاست. از انجایی که تمام زنان در طول زندگی خودشون چیزی در حدود 450 دوره قاعدگی یا پریود رو تجربه می کنند، لازم هست که اطلاعات خودشون رو در رابطه با این روند طبیعی بدن افزایش دهند.
پریود یکی از عملکردهای طبیعی بدن هست که لازم هست مادران قبل از شروع این دوره ها، اطلاعات کافی رو در اختیار دختران نوجوان خودشون قرار دهند تا امادگی لازم رو در اونها ایجاد کنند. این مقاله از زیبامون دات کام به تمام نکاتی که باید در رابطه با قاعدگی یا پریود بدونید اختصاص داده شده تا اطلاعاتتون رو در این زمینه کامل کنید و این دوره ها رو به بهترین شکل ممکن بگذرونید. با ما همراه باشید.
چرخه قاعدگی یا پریود چیست؟
کمی بعد از آغاز بلوغ و تقریبا 2 سال بعد از رشد سینه در دختران نوجوان، قاعدگی شروع می شود. چرخه قاعدگی یکی از چرخه های طبیعی در بدن زنان هست که توسط هورمون های زنانه کنترل میشه و باعث ایجاد خونریزی های منظم می شود. این خونریزی ها معمولا به شکل ماهانه رخ می دهند و از رحم و واژن خارج می شود. عادت ماهانه، دوره قاعدگی یا پریودی نام هایی هستند که برای این چرخه و توصیف خونریزی ماهانه زنان مورد استفاده قرار می گیره.
اگرچه سن طبیعی برای شروع قاعدگی سنین 11 تا 14 سالگی هست اما ممکنه برخی از افراد در سنین بالاتر اولین دوره قاعدگی خودشون رو تجربه کنند. معمولا اولین دوره های شروع قاعدگی در افراد مختلف، شرایط مختلفی داره. ممکنه این خونریزی برای یک نفر، فقط 2 تا 3 روز طول بکشه و برای فرد دیگری تا 10 روز هم ادامه داشته باشه و یا در طول مدت یک ماه، چندین بار خونریزی رو تجربه کنه اما به تدریج و در طول ماه های دیگر، پریودها تقریبا منظم خواهند شد.
به طور کلی چرخه قاعدگی 4 هفته طول می کشد. اولین روز دوره قاعدگی با شروع خونریزی آغاز شده و با شروع دوره بعدی خونریزی، یک چرخه قاعدگی کامل شده و دوره دیگر آغاز خواهد شد.
برای رعایت بهداشت در این دوره و جلوگیری از کثیف نشدن لباس ها باید از پدهای بهداشتی، تامپون و یا کاپ قاعدگی استفاده کرد. انتخاب هر یک از این وسیله های بهداشتی به انتخاب خودتون و راحتی که به همراه دارند بستگی داره.
خونریزی پریود چقدر است و بدن چه چیزهایی از دست می دهد؟
در طول خونریزی قاعدگی معمولا 2 تا 3 روز خونریزی نسبتا سنگین وجود داره و به دنبال آن به مدت 2 تا 4 روز خونریزی سبک تر شده و بعد از گذشت 6 تا 8 روز، خونریزی پریود تمام می شود مایعاتی که در طول خونریزی قاعدگی از واژن خارج می شوند معمولا ترکیبی از بافت و خون داخل رحم هستند و این خونریزی، تاثیر خیلی خوبی در حفظ سلامت رحم و دستگاه تناسلی دارد.
خونریزی قاعدگی اگر بیش از حد و به مقدار زیادی باشه باعث ایجاد کم خونی و کمبود آهن بدن می شود که لازم هست با مشورت پزشک و بررسی دلیل اصلی خونریزی شدید، درمان مناسبی رو برای حل این مشکل دریافت نمایید. استفاده از مکمل های اهن، اسید فولیک، مفنامیک اسید و مصرف غذاهای سرشار از آهن میتونه تاثیر خیلی خوبی در برطرف کردن این مشکل داشته باشه. (وقتی با خونریزی نامنظم رحم باید نگران شویم)
قبل و بعد از شروع قاعدگی چه نشانه ها و علائمی در بدن ایجاد می شود؟
نشانه های اولیه برای شروع اولین دوره قاعدگی با بزرگ شدن سینه ها، افزایش رشد موهای زائد و ترشحات سفید رنگ واژن همراه هست. اگر در سنین نوجوانی متوجه ایجاد این تغییرات شدید، باید منتظر شروع خونریزی قاعدگی هم باشید.
بسیاری از دختران نوجوان که اولین دوره های قاعدگی خودشون رو تجربه می کنند ممکن هست متوجه ایجاد درد در شکم، کمر، قسمت ران و کمر هم شوند. علاوه بر این ممکن هست برخی از افراد قبل از شروع شدن دوره قاعدگی با حالت تهوع، اسهال، نفخ، تحریک پذیری، سر درد و خستگی نیز مواجه شوند.
علت درد در ناحیه شکم و کمر در دوران پریود چیست؟
معمولا چند روز قبل از شروع دوره جدید قاعدگی، ممکن هست احساس گرفتگی در زیر شکم رو تجربه کنید و یا اینکه با دردهایی در شکم و کمر مواجه بشید. این گرفتگی و دردها ناشی از افزایش تولید هورمون ها در بدن هستند و باعث ایجاد انقباض در عضلات رحم می شوند و به همین دلیل ممکن هست دردهای خفیف و حتی ازار دهنده ای رو در زیر شکم و کمر احساس کنید. با شروع قاعدگی این دردها به تدریج کمتر خواهند شد و با تمام شدن عادت ماهانه هم به طور کامل از بین خواهند رفت.
سندرم قبل از قاعدگی یا PMS چیست؟
سندرم قبل از قاعدگی مجموعه ای علائم عاطفی، روحی، روانی و جسمی هستند که ارتباط مستقیمی با چرخه قاعدگی در خانم ها دارند. علائمی که ممکن هست برخی از خانم ها در روزهای قبل از شروع دوره قاعدگی یا پریود جدید تجربه کنند شامل موارد زیر هست که به طور کلی با نام سندرم قبل از قاعدگی یا پی ام اس شناخته شده هستند:
- نفخ شکم
- جوش و اکنه
- سردرد و میگرن
- تحریک پذیری
- درد به خصوص درد کمر
- احساس بی حوصلگی یا خلق و خوی نامناسب
- احساسی و عاطفی شدن
- خشمگین و عصبانی بودن
- بی خوابی
- عدم تمرکز
- حساسیت سینه ها
- افزایش وزن اندک
- پرخوری
به محض شروع خونریزی، این علائم به تدریج بهبود پیدا می کنند و با پایان یافتن دوره، این علائم به طور کامل از بین میروند.
چه عواملی باعث بدتر شدن سندروم قبل از قاعدگی می شوند؟
به طور کلی عوامل خیلی زیادی بر روی بدتر شدن علائم سندروم قبل از قاعدگی تاثیر گذار هستند. البته این عوامل ممکن هست در افراد مختلف متفاوت باشه اما تاثیر منفی داشته و میتونه شدن این علائم رو بیشتر و آزار دهنده تر کنه. بنابراین لازم هست عواملی رو که باعث تشدید این نشانه ها در شما می شوند رو شناسایی کنید.
- مصرف زیاد کافئین
- استرس و اضطراب
- سابقه افسردگی و سایر بیماری های روانی
- سیگار کشیدن و مصرف الکل
- سابقه خانوادگی PMS
- کم بودن برخی از ویتامین ها و مواد معدنی مثل کلسیم و ویتامین های گروه B
برای کاهش درد و گرفتگی های ناشی از قاعدگی چه باید کرد؟
برای اینکه بتونید گرفتگی و دردهای قاعدگی در شکم و کمر رو کاهش بدید بهتره یک کیسه آب گرم داشته باشید و این کیسه رو بر روی شکم خودتون قرار بدید. علاوه بر این دوش آب گرم هم میتونه تاثیر خیلی خوبی در کاهش این دردها داشته باشه. برخی از افراد هم این طور بیان کرده اند که ورزش کردن میتونه تاثیر خوبی در کاهش دردهای قاعدگی داشته باشه. زیرا ورزش باعث افزایش گردش خون در بدن میشه و تولید اندروفن که نوعی مسکن طبیعی هست رو در بدن افزایش میده و به همین دلیل احساس کاهش درد بعد از ورزش رو خواهید داشت.
چرا پریود نمیشیم؟
آمنوره اصطلاحی هست که به زنانی که به طور کلی پریود نمی شوند و یا اینکه سه دوره متوالی پریود نشده اند، اطلاق میشه. علاوه بر این اگر دختر نوجوانی تا سن 15 سالگی، قاعدگی رو شروع نکرده باشه هم از این اصطلاح برای او استفاده می شود.
دلایل مختلفی برای پریود نشدن وجود داره که در زیر به برخی از شایع ترین دلایل آن اشاره کرده ایم:
- ورزش بیش از حد
- کاهش وزن بی از حد
- استرس زیاد
- استفاده از برخی داروها مانند قرص های ضد بارداری
- مشکلات هورمونی
- بارداری
در بسیاری از موارد با مراجعه پزشک و دریافت داروهایی برای تنظیم عملکرد هورمون های زنانه این مشکل برطرف خواهد شد. بنابراین لازم هست که این موضوع رو به شکل جدید پیگیری کنید.
فواید پریود شدن چیست؟
چرخه قاعدگی اگرچه برای برخی از خانمها یک تجربه بسیار سخت و درد اور هست اما باید بدونید که چرخه قاعدگی فقط برای درد کشیدن و آزار شما نیست! بلکه این فرآیند فواید خیلی زیادی بر روی سلامتی بدن داره. چرخه قاعدگی تاثیرات خیلی زیادی در یادگیری، برنامه ریزی و تصمیم گیری در مورد مسائل سلامت فردی، خلق و خو، بارداری و ... داره و به طور کلی برای حفظ سلامت جنسی شما اهمیت داره.
اولین و مهم ترین مزیت داشتن یک دوره قاعدگی منظم این هست که بهتون میگه که تولید هورمون در بدن شما متعادل هست و از این نظر مشکلی ندارید! از دیگر فواید پریود شدن میشه به موارد زیر اشاره کرد:
- آگاهی از متعادل یا غیر متعادل شدن سطح هورمون های بدن
- آگاهی در رابطه با سلامت استخوان ها، تیروئید و سلامت متابولیک بدن
- آگاهی از بهترین روزها برای داشتن رابطه جنسی عالی
- ایجاد تعادل در سطح انرژی بدن برای انجام فعالیت های ورزشی و ایجاد تناسب اندام
- اطلاع از وضعیت سلامتی بدن و برنامه ریزی برای بارداری
- ایجاد سلامت عاطفی و روحی درست و مناسب
اگر خون پریود کم باشد نشانه چیست؟
به طور کلی در هر دوره از خونریزی پریود چیزی در حدود 4 تا 12 قاشق خون از بدن زنان خارج می شود. اما با این حال، تفاوت های زیادی در میزان خونریزی افراد مختلف در دروه های پریود وجود داره و ممکنه کم بودن خون پریود در برخی از افراد باعث نگرانی اون ها بشه. عوامل مختلفی باعث کم شدن خون قاعدگی می شوند که از این میان میتونیم به موارد زیر اشاره کنیم:
سن و سال
معمولا اولین دوره های قاعدگی معمولا دارای خونریزی کمی هست و بیشتر شبیه به لکه بین خواهد بود. این خونریزی با ورود به سن 20 تا 30 سالگی به تدریج تنطیم میشه. اما در اواخر دهه 30 و شروع 40 سالگی دوباره نظم خونریزی به هم میخوره. ممکنه برخی از افراد دوره های سنگین تر و کوتاه تر رو تجربه کنند و برخی دیگر، دوره های سبک تر و نامنظم تری داشته باشند.
عدم تخمک گذاری
گاهی اوقات عدم تخمک گذاری در خانم ها هم باعث ایجاد دوره های نامنظم میشه و هم ممکنه با کم شدن خونریزی قاعدگی همراه باشه.
کم وزن بودن
گاهی اوقات خانم هایی که دارای وزن بسیار پایین هستند ممکن هست با کم بودن خونریزی پریود مواجه بشن و یا اینکه در کل قاعدگی اونها متوقف بشه! این تغییر به دلیل کاهش سطح چربی در بدن اتفاق میافته و چربی بدن به حدی کاهش پیدا میکنه که مانع از تخمک گذاری مرتب در بدن شده و خونریزی قاعدگی هم به دنبال اون کمتر و سبک تر خواهد شد.
شرایط پزشکی خاص
شرایط پزشکی هم بر روی هورمون های بدن تاثیرگذار هستند. مثلا سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یکی از این شرایط هست که به تیروئید و چرخه قاعدگی مرتبط بوده و ممکن هست با کم شدن خونریزی قاعدگی همراه باشه.
استرس و اضطراب
افزایش استرس و اضطراب تاثیر مستقیمی بر روی چرخه قاعدگی داره و تعادل هورمونی بدن رو برهم میزنه و ممکنه با مختل شدن چرخه قاعدگی و کاهش خونریزی همراه باشه.
با این حال کم بودن خونریزی قاعدگی مشکل جدی نیست و جای نگرانی نداره اما اگه کسی به طور مداوم دوره های خونریزی کم و سبک داشته باشه و یا اینکه دوره های پریود به طور کامل متوقف شده و خونریزی وجود نداره، باید حتما به پزشک مراجعه کنه.
