بررسی دلیل ورم مچ پا و نحوه درمان ورم در ناحیه مچ پا

مچ پا، ساق پا و تورم آن به عنوان ورم محیطی شناخته می شوند. زمانی که مایعات در بدن پخش شود، مچ پا به شدت ورم می کند. تجمع مایعات اغلب اوقات دردناک نیست، اما اگر ضربه زیاد باشد ممکن است تورم بیشتر شود. تورم به علت جاذبه زمین در بخش تحتانی بدن مشاهده می شود و در افراد مسن شایع تر است. اگر در زمان راه رفتن درگیر ورم پا شدید، سریعا به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات مسئله می تواند جدی باشد. به همین خاطر بیمار باید هرچه سریع تر درمان شود. بنابراین اگر می خواهید بدانید دلیل ورم مچ پا چیست و چگونه می توان آن را درمان کرد، خواندن ادامه این مطلب را از دست ندهید.

دلیل ورم مچ پا چیست؟

همان طور که ذکر شد ساق پا و مچ پا به دلیل تأثیر جمع شدن مایعات بدن، ممکن است ورم کنند. علاوه بر این التهاب و صدمات نیز می توانند موجب حبس شدن مایعات و در نتیجه ورم پا شوند. گاهی اوقات در بافت های بدن مایعات زیادی جمع می شوند. دلیل ورم مچ پا می تواند به خاطر مصرف دارو یا بارداری نیز باشد. البته باد کردن این بخش از بدن نشانه وجود بیماری زمینه ای نظیر بیماری کلیوی، نارسایی قلبی و سیروزی کبدی می باشد.

مصرف برخی داروها

مصرف برخی از داروها می توانند یک دلیل عمده ورم مچ پا منجر باشند. برخی از این داروها عبارتند از:

• استروئیدها
• داروهای هورمونی مثل استروژن، تستوسترون و قرص های جلوگیری از بارداری
• مسدودکننده های کانال کلسیم برای درمان فشار خون بالا نظیر وراپامیل، نیفدیپین و آملودیپین
• داروهای ضد افسردگی مثل آمیاریپتیلین، فنلزین و نورتریپتیلین.

به یاد داشته باشید تورم در ساق پا و مچ پا می تواند نتیجه التهاب ناشی از آسیب مزمن یا حاد نیز باشد. شرایطی که این نوع التهاب به وجود می آورد، عبارتند از:

• پارگی رباط صلیبی جلویی در مفصل زانو
• پارگی تاندون آشیل
• شکستگی پا
• نقرس
• آرتروز
• پیچ خوردگی مچ پا

دلیل ورم مچ پای راست

ورم مچ پای راست می تواند دلایل متعددی داشته باشد. توجه داشته باشید اگر آسیب به پای راست وارد شود، می توان دلیل تورم مچ پا را به آسانی تشخیص داد. از دلایل ورم مچ پای راست می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• امکان دارد در یک پرواز طولانی مدت در شرایط بدی قرار گرفته باشید. در این زمان مچ پای راست شما ورم می کند.
• گاهی اوقات ورم پای راست می تواند نشان دهنده شرایط حاد باشد. به عنوان مثال ایجاد لخته خون در مچ پای راست می تواند ورم شدیدی ایجاد کند. این شرایط می تواند خطر جدی برای فرد داشته باشد.
• گاهی اوقات بهترین راه درمان ورم پای راست، جراحی است. اگر جراحی روی پای راست انجام شود، آسیبی که به آن وارد شده است، مدت زمان زیادی طول می کشد تا بهتر شود.
• بعضی از شرایط فیزیولوژیک مثل بارداری می توانند موجب ایجاد ورم مچ پا شوند.
• ممکن است در اثر مصرف بعضی از داروها، مچ یکی از پاهای شما ورم کند.

دلیل ورم مچ پای چپ

گاهی اوقات وقتی به پاهای خود نگاه می کنیم متوجه می شویم که یکی از پاها نسبت به پای دیگر کمی ورم داشته و متورم شده است. علت ورم مچ پای چپ می تواند به یکی از موارد زیر مربوط باشد:

یکی از دلایل رایج ورم مچ پا، آسیب و صدمه به پا است. پارگی تاندون، شکستگی ساق یا مچ پا، در رفتن استخوان های پا و آسیب ورزشی می تواند از دیگر دلایل ورم مچ پای چپ باشد.

برخی علل دیگر ورم مچ پای چپ عبارتند از:

• عوارض جانبی داروها
• مصرف الکل
• لخته شدن خون
• ورم مچ پای چپ ناشی از وضعیت غلط و نامناسب
• عفونت استخوان
• بیماری لایم
• زخم شدن پوست
• التهاب رگ های خونی
• عفونت ناخن
• بورسیت
• آبسه
• گزش حشرات
• عفونت مفصل

ورم مچ پا در دوران بارداری

یکی از شایع ترین مشکلات در دوران بارداری ورم مچ پا است، زیرا در طول دوران بارداری حجم خون و مایعات بدن تا حد قابل توجهی بیشتر می شود. تمام مایعات اضافی می توانند در بدن ذخیره شوند. به همین خاطر مچ پای خانم های باردار متورم می شود.

ورم مچ پا به علت نارسایی قلبی

نارسایی قلبی موجب کاهش جریان خون به قلب می شود. پس از آن مایعات در بافت های بدن جمع می شوند. یکی از اثرات جانبی نارسایی قلبی این است که کلیه ها به هیچ عنوان نمی توانند نمک و آب را از بدن به بیرون منتقل کنند. به همین خاطر پاها متورم می شوند. به یاد داشته باشید ورم مچ پا بعد از عمل قلب باز نیز کاملا طبیعی است. بعد از چند روز امکان دارد قلب نتواند خون را به درستی پمپاژ کند. سپس مچ پا متورم و بی حس می شود.

ورم مچ پا با چه علائمی همراه است؟

ساق پا یا مچ پای متورم می تواند موجب شود که پا درگیر درد شدید شود. این مشکل در اکثر اوقات نگران کننده نیست، اما بهتر است به یک پزشک با تجربه مراجعه کنید. نشانه های ورم پا عبارتند از:

• یکی از مهم ترین نشانه های ورم پا، درد در مچ پا است که به علت کشیده شدن پوست اندام به شدت ورم می کند.
• ورم پا می تواند روی راه رفتن نیز تأثیر بگذارد و موجب می شود شخص به سختی راه برود.
• هنگامی که مچ پا یا ساق پا ورم می کند، بخش پایینی پا بسیار بزرگ می شود.

تشخیص ورم پا چگونه انجام می شود؟

همانطور که پیش از این ذکر شد، ادم یا ورم پا به دلیل تجمع بیش از حد مایعات در بافت ایجاد می شود. از شایع ترین دلایل ورم مچ پا می توان به گرفتگی عروق سیاهرگی و نارسایی قلبی اشاره کرد. به طور معمول پزشک با معاینه فیزیکی و شرح حال، این عارضه را تشخیص می دهد. در واقع برای تشخیص آن باید بررسی ها به صورت دقیق انجام شود. پزشک در معاینه فیزیکی به دنبال نشانه های زیر است:

• پاها ورم کرده اند.
• به طور معمول پوست کشیده شده باشد.
• وزن به صورت ناگهانی بالا می رود.
• زمانی که خودکار یا انگشت روی ورم گذاشته شود، طول می کشد تا پوست بتواند به حالت اول برگردد. این نوع تست را تست پیتینگ می گویند.

برای یافتن دلیل ایجاد این نشانه ها باید آزمایش های زیر انجام شود:

• آزمایش ادرار
• نوار قلب
• عکس رادیوگرافی
• آزمایش خون

روش های درمان ورم مچ پا

درمان های دارویی

اگر ورم مچ پا خفیف باشد، بیمار باید تحت درمان قرار بگیرد. در موارد شدیدتر نیاز به تجویز دارو احساس می شود. در این شرایط بهتر است نکات زیر را در نظر داشته باشید:

• برای کاهش درد ناشی از تورم بهتر است داروهای ضد التهابی مثل ناپروکسن و ایبوپروفن استفاده کنید.
• امکان دارد تورم به دلیل جراحات به گچ گیری، جا اندازی استخوان یا جراحی احتیاج داشته باشد.
• اگر یک بیماری در حال پیشرفت مثل آرتریت روماتوئید سریع تر درمان شود، می تواند به حل این عارضه کمک کند.
• تورم خفیف ناشی از بارداری به طور معمول بعد از زایمان و با کمی استراحت درمان می شود.

قرص فوروزماید

اگر ورم مچ پا ناشی از یک بیماری مثل نارسایی احتقانی قلبی باشد، پزشک دیورتیک را تجویز می کند. این داروها روی کلیه ها نیز تأثیر زیادی می گذارند و منجر به دفع مایعات می شوند. یکی از مهم ترین داروها برای درمان مچ پا قرص فوروزماید است.

قرص ضد ورم مچ پا

برخی از مسکن های ضد التهابی غیر استروئیدی می توانند تا حد بسیاری ورم پا را کاهش دهند. این داروها از تجمع مایعات در پا جلوگیری می کنند.

پماد

پمادهای موضعی بسیار زیادی وجود دارند که به کاهش درد بیمار کمک می کنند. این داروها برای درمان ورم مچ پا نیز مؤثر هستند. این نوع پمادها دارای موادی هستند که می توانند التهاب و درد را تا حد بسیار زیادی کاهش دهند. برخی از این مواد به صورت شیمیایی در بدن وجود دارند و موجب ایجاد ورم می شوند. هنگامی که ورود این مواد به قسمت هایی که تورم کرده منع گردد، می توان شدت ادم را کاهش داد. پمادها و کرم ها دارای کپسایسین هستند. این مواد محل تورم را گرم می کنند. برای استفاده درست از این پمادها باید در روز سه یا چهار بار آن را روی محل تورم بزنید. برخی از این پمادها دارای کافور و نعنا هستند.

درمان خانگی ورم مچ پا

برای درمان خانگی ورم مچ پا می توانید از روش های زیر استفاده کنید:

• یخ: می توانید به مدت زمان ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی ناحیه ای که ورم کرده است، چند تکه یخ قرار دهید. بهتر است یخ ها را درون دستمال بگذارید. توجه داشته باشید بهتر است این کار هر چهار یا پنج ساعت تکرار شود.
• استراحت: روی مچ پا یا ساق پاهایتان به هیچ عنوان نایستید. این کار موجب می شود به مچ پا فشار زیادی وارد شود.
• ارتفاع: قوزک یا ساق پاهایتان را کمی بالاتر از سطح قلب قرار دهید. بهتر است برای ایجاد ارتفاع از دو بالش کمک بگیرید. به طور معمول بالش ها می توانند ارتفاع درستی ایجاد کنند. این کار موجب می شود که تمام مایعات از مچ پا خارج شوند.
• فشار: ساق یا مچ پا را ببندید. توجه داشته باشید که این کار نباید با فشار زیادی انجام شود و موجب قطع گردش خون شود. جوراب های ساق بلند گزینه بسیار مناسبی برای این کار محسوب می شوند.

چه زمانی برای ورم مچ پا به پزشک مراجعه کنیم؟

گاهی اوقات درد مچ پا آنقدر شدید است که می تواند به قلب نیز برسد. پس از آن بیمار درگیر نشانه های زیر می شود:

• سردرگمی ذهنی
• سرگیجه
• درد در قفسه سینه
• مشکلات تنفسی

اگر خمیدگی یا حالت غیر طبیعی در مچ پا مشاهده کردید، سریعا به پزشک مراجعه کنید. خانم هایی که باردار هستند گاهی اوقات درگیر مسمومیت حاملگی می شوند. به همین دلیل باید به پزشک مراجعه کنند. نشانه های پره اکلامپسی عبارتند از:

• دفع بسیار کم ادرار
• سرگیجه
• استفراغ
• حالت تهوع شدید
• سردرد