دریافت و تمدید پاسپورت از جمله کارهایی اسـت کـه در فهرست کارهای ضروری برای خروج از کشور قرار دارد. تمدید پاسپورت طبق معمول نیازمند زمان زیادی اسـت. بهتر اسـت بدانید تعویض یا تمدید پاسپورت با در دست داشتن مدارک هویتی نیز قابل انجام اسـت. در ادامه این مقاله از مجله تالاب بـه بررسی شرایط تمدید پاسپورت پرداخته و مدارک لازم برای تمدید پاسپورت بررسی خواهند شد.
پاسپورت چیست ؟
گذرنامه و یا بـه اصطلاح انگلیسی passport، یک مدرک هویتی بین المللی اسـت کـه اخذ ان توسط هر فرد، تصمیمی اختیاری بوده و داشتن ان مثل شناسنامه و کارت ملی الزامی نیست. پاسپورت برخلاف مدارک هویتی دیگری مثل شناسنامه و کارت ملی دارای اعتبار معینی اسـت کـه در مورد پاسپورت ایرانی معادل 5 سال از زمان صدور اسـت.
بـه طور کلی، هر ایرانی میتواند بنابر تابعیت و ملیت خود برای یک مدرک گذرنامه و یا پاسپورت ایرانی از طریق وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اقدام نماید. این مدرک مهم دارای 32 صفحه بوده ودر دو صفحه اصلی و اولیه‌اش حاوی اطلاعات و جزئیات مهم هویتی زیر بـه دو زبان فارسی و انگلیسی اسـت:
- کشور محل اقامت
- امضا دارنده گذرنامه
- محل صدور پاسپورت
- شماره ملی
- نام و نام خانوادگی
- نام پدر
- تاریخ و محل تولد
- شماره شناسنامه
- تاریخ صدور پاسپورت
- تاریخ انقضا پاسپورت
- شماره پاسپورت
- کد کشور
- تایپ و نوع پاسپورت
- جنسیت
- عکس جدید صاحب پاسپورت
بنابر قوانین بین المللی، هر فردی کـه خواستار سفر یا مهاجرت بـه کشوری خارج از مرز زمینی و یا هوایی کشور محل زادگاه خود باشد، باید اول از همه ی برای مدرک پاسپورت اقدام کرده و بعد از ان نسبت بـه دریافت مجوزهای مختلف و مورد نیاز از جمله ویزا و یا جاب آفر اقدام کند.
برای مثال اگر شـما قصد مهاجرت بـه کانادا و یا اخذ ویزای شینگن را داشته باشید، باید پس از دریافت پاسپورت مستقل و دارای اعتبار از وزارت امور خارجه ایران، نسبت بـه دریافت یکی از انواع ویزا مثل ویزای تحصیلی، ویزای خانوادگی و یا ویزای کار از محل کنسولگری و یا سفارت کشور مورد نظر خود اقدام کنید.
یعنی، پاسپورت و گذرنامه شـما، مدرکی بین المللی حاوی تمامی اطلاعات مهم هویتی و مورد نیاز وزارت امور خارجه سایر کشور های دنیا اسـت و محل الصاق و پیوست برچسب ویزای سایر کشورها و همچنین مهر و تاریخ ورود و خروج بـه هر کشور در ان ثبت میشود.
لازم بـه ذکر اسـت کـه اعتبار پاسپورت ایرانی با اعتبار سایر پاسپورت‌هاي کشور مختلف دنیا متفاوت اسـت، برای مثال اعتبار پاسپورت ترکیه و یا کشور کانادا برخلاف گذرنامه ایران 10 ساله اسـت.
موضوع اعتبار پاسپورت از یک جنبه بـه معنی تاریخ انقضا ان اسـت کـه از زمان صدور پاسپورت ایرانی حداکثر 5 ساله اسـت و جنبه دیگر ان مربوط بـه رنکینگ و رتبه بندی جهانی گذرنامه در سراسر دنیا و میزان سابقه سفر دارنده پاسپورت اسـت. پس بـه طور پیش فرض، رتبه و رنکینگ پاسپورت در میزان آزادی شـما برای سفر بـه کشور های خارجی تاثیر زیادی دارد.
درست اسـت این موارد ارتباط چندانی با موضوعات مورد بحث این مطلب یعنی مدارک لازم برای پاسپورت، هزینه پاسپورت و مدارک لازم برای تمدید پاسپورت ایرانی ندارد، اما بـه هرحال، دارای اهمیت بسیاری بوده و موجب میشود تا دید و آگاهی بیشتری نسبت بـه گذرنامه کشور خود داشته باشید.
اما نکته و جنبه پنهان دیگر پاسپورت، نبود سابقه سفر و بـه اصطلاح سفید بودن ان اسـت. این کـه چگونه پاسپورت ضعیف و سفید خودرا بـه پاسپورتی قوی و معتبر تبدیل کنیم خود مبحثی مهم و قابل تامل اسـت کـه دراین مقال نمی گنجد، اما با ذکر یک مثال مفهوم کلی ان را بـه شـما بازگو میکنیم.
وقتی بـه تازگی مدارک لازم برای پاسپورت را آماده کرده و گذرنامه جدیدی میگیرید، بـه استثنای صفحه اول و دوم کـه حاوی اطلاعات هویتی شـما اسـت، در ابتدا تمامی صفحات ان خالی و بـه اصطلاح سفید خواهد بود.
برهمین اساس، شـما تنها با رفتن بـه کشور های معتبر دنیا مثل کره جنوبی، ژاپن، انگلیس و استرالیا و مقاصد این چنینی میتوانید بـه پاسپورت خودتان وزن و اعتبار دهید و خودرا برای دریافت ویزای مقاصد مهم‌تر مثل ویزای شینگن، آمریکا و یا کانادا آماده کنید.
یعنی برای مثال، اگر بدون هیچ سابقه سفر مهمی در پاسپورت، بـه یک باره قصد سفر بـه کانادا را داشته باشید، بـه عنوان یک ایرانی شانس کمی برای اخذ ویزای کانادا برای شـما وجوددارد و بـه احتمال زیاد تقاضای شـما ریجکت خواهد شد.
مطالب مشابه: شرایط و مدارک لازم برای گرفتن پاسپورت جدید و تمدید پاسپورت
مدارک لازم برای پاسپورت
در حال حاضر، برای دریافت پاسپورت جدید و یا تمدید اعتبار گذرنامه قبلی، شـما ملزم هستید تا بـه یکی از دفاتر پلیس +10 شهر خود مراجعه کرده و مدارک لازم برای پاسپورت را بـه افسر گذرنامه تحویل دهید. بـه طور کلی مدارک لازم برای پاسپورت شامل موارد زیر می شود:
- اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه
- یک عدد عکس 6 در 4 رنگی جدید با زمینه سفید و رعایت قوانین خاص مورد نیاز گذرنامه «درنظر داشته باشید دراین مراکز عکس و ثبت اثرانگشت بـه صورت دیجیتالی انجام می شود»
- ارائه پاسپورت منقضی شده قبلی
- ارائه مجوز محضری رضایت والدین و یا قیم قانونی «برای متقاضیان زیر 18 سال»
- رضایت نامه محضری همسر «برای بانوان متاهل»
- ارائه گواهی فوت همسر و یا طلاق‌نامه «برای بانوانی کـه همسرشان فوت کرده و یا طلاق گرفته‌اند»
- پرداخت هزینه پاسپورت کـه شامل عوارض نیروی انتظامی، شهرداری، پست، دفاتر پلیس +10 و غیره می شود
- اجازه کتبی از حفاظت یگان برای افراد نظامی مشغول بـه کار و یا بازنشستگانی کـه کمتر از 5 سال پیش بازنشست شده‌اند
- ارائه اصل و کپی کارت پایان خدمت و یا معافی از سازمان وظیفه عمومی «برای متقاضیان مذکر 18 ساله»
- ارائه گواهی اشتغال بـه تحصیل و سپرده مالی وثیقه بین 8 تا 15 میلیون تومان «برای افراد مشمول بـه انجام خدمت وظیفه اجباری»
باید بـه این نکته توجه داشته باشید کـه ارائه کارت ملی هوشمند درکنار شناسنامه، جزو موارد الزامی و مدارک لازم برای پاسپورت درسال 1401 اسـت، از این رو رسید کاغذی کارت ملی هوشمند کـه دارای کد اختصاصی اسـت، از شـما در زمان اقدام برای اخذ پاسپورت جدید و یا تمدید گذرنامه قبلی تقاضای می شود ودر صورت نداشتن ان؛ باید ابتدا بـه دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کرده و ان را دریافت نمایید.
همچنین، بنابر قوانین و الزامات بین المللی، دیگر اسامی و اطلاعات همراه فرزندان زیر 18 سال در گذرنامه والدین قید نمی شود و هر فرد «حتی کودک و نوزاد» باید دارای گذرنامه و پاسپورت مستقل باشد.
بـه طور معمول زمان صدور گذرنامه جدید از زمان تحویل مدارک لازم برای پاسپورت و پرداخت هزینه پاسپورت، بین یک هفته تا 10 روز طول میکشد ودر صورتی کـه نیازمند دریافت سریع‌تر ان باشید، باید با حضور در اداره کل گذرنامه و ارائه بلیط پرواز، بـه پیگیری سریع‌تر امور بپردازید.
مدارک لازم برای تعویض پاسپورت
عموماً مدارک لازم برای تمدید پاسپورت با تعویض ان یکی بوده و تفاوت چندانی با دیگری ندارد. بـه استثنای این کـه شـما باید گذرنامه قبلی خودرا بـه همراه داشته باشید، مدارک لازم برای تمدید پاسپورت و هزینه پاسپورت برای تمدید و تعویض ان؛ مشابه یک گذرنامه جدید خواهد بود. البته ممکن اسـت بـه دلیل وجود هر یک از موارد زیر، شرایط دریافت پاسپورت و یا تعویض ان برای شـما وجود نداشته باشد:
- بنابر دستور کتبی مسئولین قضایی، اجازه خروج از کشور را نداشته باشید
- دارای سوءپیشینه باشید کـه دراین صورت تا 2 سال مجاز بـه دریافت گذرنامه نیستید
- اگر خروج شـما از کشور موجب آسیب رساندن بـه دولت و حکومت شود
- در صورتی کـه ملزم بـه پرداخت مالیات و مبالغی بـه دادگستری و یا تسویه حساب بدهی و رفع و رجوع هر گونه شکایت قضایی باشید
درصورت مطمئن نبودن از فاکتورهایی کـه موجب ممنوع‌الخروج شدن شـما از کشور و دریافت گذرنامه جدید شده اسـت، میتوانید بـه اداره گذرنامه واحد غرب تهران مراجعه کنید. همچنین اگر بخواهید گذرنامه دارای اعتبار یک ساله خودرا باطل کرده و با ارائه مدارک لازم برای تمدید پاسپورت یک گذرنامه جدید بگیرید، باید مراتب امر را بـه یکی از شعبات اصلی صدور پاسپورت اطلاع دهید. «مثل اداره گذرنامه خیابان پاتریس لومومبای تهران»
زمان ارائه مدارک لازم برای پاسپورت و پرداخت هزینه پاسپورت، حضور متقاضی اصلی در دفتر پلیس +10 الزامی اسـت و باید نشانه کامل پستی برای تحویل گذرنامه ارائه گردد. لازم بـه ذکر اسـت کـه برای اخذ ویزای کشور های اروپایی حوزه شنگن و سایر کشور های معتبر دنیا، اعتبار کمتر از 6 ماه پاسپورت مورد تائید نبوده و شـما ملزم بـه تعویض گذرنامه با یک نسخه جدید هستید.
تمدید پاسپورت یا تعویض آن چه زمانی مورد نیاز است؟
پاسپورت نشان دهنده هویت افراد در کشور های خارجی اسـت و نه تنها بدون آن ها خروج از کشور امکانپذیر نیست، بلکه اعتبار نداشتن ان در طول اقامت در کشور مقصد ممکن اسـت مسافران را بـه دردسر بیندازد. پس باید پیش از سفر بـه کشور های خارجی، وضعیت پاسپورت خودرا بررسی کنید ودر صورت لزوم برای تمدید پاسپورت خود اقدام کنید.
تعویض پاسپورت یا تمدید ان طبق معمول درصورت بروز تغییراتی در مشخصات صاحب ان مانند نام و نام خانوادگی یا تمام شدن صفحاتش ضروری اسـت. البته شرایط دیگری هم وجوددارد کـه تعویض یا تمدید پاسپورت در ان ضروری اسـت:
1. تمام شدن مدت اعتبار پاسپورت
مدت زمان اعتبار پاسپورت ایرانی 5 سال اسـت و دارندگان ان بعد از گذشت این مدت نمیتوانند از ان استفاده کنند. اعتبار پاسپورت در زمان صدور ان مشخص می شود ودر صورت نیاز بـه استفاده از ان حتماً باید اعتبار ان را چک کنید.
اگر اعتبار ان بـه پایان رسیده باشد و نیاز بـه استفاده از پاسپورت خودرا داشته باشید، باید ابتدا برای تمدید ان اقدام کنید. البته این نکته را باید درنظر بگیرید کـه تمدید پاسپورت قبل از اتمام انقضا همیشه راحت‌تر و سریع‌تر از تمدید ان پس از پایان انقضای ان اسـت.
مطالب مشابه: 10 پاسپورت قدرتمند جهان در سال 2023
2. پیش از رفتن به سفرهای طولانی
گفتیم کـه تمام شدن مدت زمان اعتبار پاسپورت در طول زمان اقامت در کشور های دیگر میتواند برای مسافران مشکلاتی مانند دیپورت شدن یا عدم اجازه ورود بـه کشور مقصد بـه وجود آورد؛ بـه عنوان مثال، اگر قصد سفری با مدت زمان بیشتر از 6 ماه را دارید، باید پیش از سفر اقدام بـه تمدید پاسپورت خود کنید.
3. جدا کردن پاسپورت فرزندان
طبق قوانین کشور ما، پاسپورت برای کودکان بـه 2 صورت صادر می شود: یکی از موارد پاسپورت مستقل اسـت کـه بـه صورت عادی و جداگانه صادر می شود و دیگری پاسپورت وابسته اسـت کـه نام فرزند را در پاسپورت یکی از اعضای درجه یک خانواده می‌آورند. اگر قیم کودک بخواهد برای فرزند یک پاسپورت مستقل بگرد و نام وی را از پاسپورت خود حذف کند، باید پاسپورت خودرا تعویض کند.
4. مخدوش شدن پاسپورت
اگر پاسپورت شـما دارای هر گونه مشکل فیزیکی، خط خوردگی و آسیب باشد، از اعتبار خارج می شود. در چنین شرایطی باید در نخستین فرصت برای تعویض پاسپورت مخدوش و دریافت نسخه جدید خود اقدام کنید.
تمدید پاسپورت چه مراحلی دارد؟
بـه صورت کلی تمدید پاسپورت کار سختی نیست و مراحل پیچیده‌اي ندارد. برای اینکار دو روش آنلاین و حضوری وجوددارد کـه در ادامه بـه توضیح ان پرداخته شده اسـت:
1. تمدید پاسپورت به‌صورت آنلاین
پس از شیوع بیماری کووید در همه ی زمینه‌ها تلاش‌هایي برای آسانی بخشیدن بـه کارها و غیر حضوری شدن امور پیش گرفته شد. پلیس مهاجرت و گذرنامه هم در همین راستا تلاش کرده اسـت تا بخشی یا همه ی مراحل تعویض پاسپورت آنلاین و از طریق سایت اداره گذرنامه انجام شود.
نخستین مرحله از تمدید بـه صورت آنلاین، مراجعه بـه آدرس egozar.epolice.ir و ثبت‌نام در ان اسـت. پس از ان باید دربخش گذرنامه، گزینه تقاضای گذرنامه را انتخاب کنید. پس از گذراندن مراحل معرفی، باید اطلاعات هویتی را کـه از شـما خواسته میشود، بـه درستی وارد و پس از بازبینی کامل تایید کنید. بعد از پرداخت هزینه تمدید گذرنامه و نشان دادن پیام موفقیت پرداخت تقاضای شـما کامل می شود.
در نهایت پس از انجام رسیدگی‌هاي لازم پاسپورت شـما از طریق پست بـه نشانی‌اي فرستاده میشود کـه در زمان ثبت‌نام وارد کرده اید. البته تمدید پاسپورت آنلاین هنوز هم با مشکلاتی مواجه اسـت و ممکن اسـت در حین هر کدام از مراحل بالا بـه شـما پیام‌هاي خطایی بدهد. بـه همین دلیل این راه مناسبی برای تمدید گذرنامه فوری نیست؛ بـه‌خصوص برای افرادی کـه سفرشان نزدیک اسـت.
2. تمدید گذرنامه با مراجعه به پلیس 10+
اما راه بهتر و مطمئن‌تر برای تمدید گذرنامه مراجعه حضوری بـه مراکز پلیس 10+ اسـت. اگر این روش را انتخاب می کنید، تنها کافیست مدارکی را تهیه کنید کـه در ادامه گفته می شود و بـه یکی از دفاتر پلیس 10+ مراجعه کنید. پس از ان باید اطلاعات بیومتریک «عکس جدید متقاضی و اثر انگشت» خودرا ثبت کنید و هزینه پاسپورت جدید را بپردازید.
پس از طی شدن این مراحل، رسیدی بـه شـما داده میشود کـه باید ان را تا زمان تحویل گذرنامه پیش خود نگه دارید. پاسپورت شـما بـه آدرسی ارسال میشود کـه در فرم تقاضای خود وارد کرده اید و شـما باید رسیدی را کـه نزد خود نگه داشته‌اید، بـه مامور پست تحویل دهید تا گذرنامه‌تان را تحویل بگیرید.
مدت زمان صدور پاسپورت
حال کـه با مدارک لازم برای پاسپورت آشنا شدید، در اینبخش مدت زمان صدور پاسپورت را بررسی میکنیم. یکی از سؤالات متداول این اسـت کـه چه مدت طول می کشد تا پاسپورت صادر شود. در پاسخ بـه این سؤال باید بگوییم کـه مدت زمان صدور گذرنامه درسال 1402 طبق معمولً بین 3 تا 5 روز اسـت.
خوشبختانه درسال 1402 پاسپورت را بـه متقاضیان سریع تحویل می دهند و جای هیچ نگرانی نیست. درنظر داشته باشید صدور گذرنامه یک روزه امکانپذیر نیست و طبق معمولً بین 3 تا 5 روز زمان می برد.
تعویض یا تمدید پاسپورت چقدر طول میکشد
یکی از مهم ترین دغدغه‌هایي کـه هر فرد در زمینه تمدید پاسپورت خود دارد، مدت زمانی اسـت کـه پروسه تمدید ان طول می کشد. تمدید گذرنامه در صورتی کـه تمام مدارک فرد متقاضی کامل باشد، 2 الی 3 هفته زمان میبرد.
اما همیشه ممکن اسـت کـه مشکلاتی مانند سوءپیشینه برای متقاضی پاسپورت پیش بیاید کـه ممکن اسـت روند دریافت ان را طولانی‌تر کند. پس بهتر اسـت کـه حداقل یک ماه قبل از اتمام اعتبار پاسپورت برای تمدید ان اقدام کنید.
تمدید نکردن به موقع پاسپورت چه مشکلاتی ایجاد می‌کند؟
عدم تمدید بـه موقع پاسپورت برای افرادی کـه قصد سفر بـه خارج از کشور را دارند، میتواند عواقبی داشته باشد کـه سختی‌هاي زیادی را بـه مسافر تحمیل کند؛ بـه عنوان مثال، ممکن اسـت با پاسپورتی کـه کمتر از 6 ماه اعتبار دارد، از ورود شـما بـه کشور مقصد جلوگیری شود؛
یا ممکن اسـت از کشوری کـه در ان حضور دارید، درصورت نبود سفارت ایران برای تمدید پاسپورت دیپورت شوید. پس تمدید پاسپورت باید بـه موقع انجام شود، چون مشکلات و عواقب احتمالی عدم تمدید بـه موقع بیشتر از سختی‌ها فرایند تمدید پاسپورت اسـت.
هزینه پاسپورت چقدر است؟
بسیاری از افرادی کـه تمایل دارند بـه کشور های خارجی سفر کنند باید گذرنامه یا پاسپورت داشته باشند. گذرنامه‌ها طبق معمولً 5 ساله هستند و تاریخ صدور و انقضای ان‌ها روی صفحه اول گذرنامه نوشته شده اسـت. قبل از این کـه بدانید مدارک مورد نیاز برای پاسپورت چیست، باید از هزینه تمدید پاسپورت 1402 اطلاع داشته باشید.
درنظر داشته باشید برای تمدید یا اخذ گذرنامه باید بـه نزدیک‌ترین دفتر پلیس + 10 در شهرستان محل زندگی یا محل کار خود بروید. همچنین اگر قصد سفر با تور خارجی یا سفر شخصی را دارید و از مدت اعتبار پاسپورت شـما کمتر از 7 ماه باقیمانده اسـت، باید برای تمدید گذرنامه اقدام کنید. در ادامه، هزینه پاسپورت پلیس +10 درسال 1402 را بررسی می کنیم.
- هزینه صدور گذرنامه: 200 هزار تومان
- هزینه عوارض شهرداری: 20 هزار تومان
- هزینه خدمات گذرنامه: 172,880 هزار تومان
- هزینه عکس گرفتن برای گذرنامه: 21,600 هزار تومان
- هزینه احراز هویت: 50,400 هزار تومان
- هزینه فرم اطلاعات شخصی گذرنامه: 5 هزار تومان
- جمع هزینه اخذ پاسپورت درسال 1402: 469,880 هزار تومان
توجه داشته باشید کـه واریز هزینه صدور گذرنامه از طریق اینترنت و عابر بانک بـه‌هیچ‌عنوان قابل‌قبول نیست و باید این مبلغ با دستگاه کارت‌خوان دفاتر پلیس + 10 پرداخت شود.
شرایط اختصاصی خانم‌ها برای تصویر بیومتریک
- حجاب کامل «عدم نمایش تار و ریشه مو»
- بدون آرایش غیر متعارف
- بدون عینک
- استفاده از مقنعه یا روسری بدون طرح و نقش «رنگ ان سفید و سبز تیره یا روشن نباشد»
- مشخص بودن گردی کامل صورت شامل گوشه ابروها، گونه‌ها، چانه و پیشانی
- عدم استفاده از وسایل تزیینی در چهره «مانند نگین روی بینی و دندان»
- در خدمت گذرنامه حجاب کامل برای دختران بالای 5 سال و بانوان الزامی اسـت
- در خدمت گذرنامه لباس دختران زیر 5 سال باید پوشیده و گوش‌ها کاملا نمایان باشد
- اخذ گذرنامه
شرایط اختصاصی آقایان برای تصویر بیومتریک
- بدون آرایش
- بدون عینک
- بدون کلاه
- بدون کروات
- بدون گردنبند
- بدون وجود نوشته یا برچسب روی لباس
- عدم استفاده از لباس سفید و رنگ سبز «تیره یا روشن»
- عدم استفاده از لباس هاي یقه باز و یا کاپشن‌هاي یقه بلند
- نمایان بودن تمام اجزا صورت بخصوص هر دو گوش
- عدم استفاده از وسایل تزئینی در چهره
- عدم استفاده از مدل موی سر غیر متعارف
- محاسن باید مطابق عرف جامعه بـه گونه‌اي کـه لبها پیدا باشد «ریش پروفسوری جهت کارت پایان خدمت یا معافیت قابل قبول نیست»
- لباس روحانیت و عمامه برای روحانیون قابل قبول اسـت.
مطالب مشابه: مواردی که برای دریافت پاسپورت و ویزا کانادا باید بدانید
در پایان
تمام قوانین و شرایط گرفتن پاسپورت کـه دراین مقاله گفته شد، همگی مربوط بـه سال 1402 اسـت. پس ممکن اسـت در گذر زمان، بعضی از قوانین دراین زمینه، دچار تغییرات شود. بنابر این برای گرفتن پاسپورت قبل از هر اقدامی بـه پلیس +10 مراجعه کنید تا از تمام جزئیات مطلع شوید.
