بهترین و معروف ترین صنایع دستی و سوغات چهارمحال و بختیاری + آدرس فروشگاه

استان چهارمحال و بختیاری، قسمتی از مناطق کوهستانی فلات مرکزی ایران را در بر گرفته و مرکز آن شهرکرد، مرتفع‌ترین مرکز استان کشور است. علاوه بر اینکه قله‌های مرتفع بسیاری مانند زردکوه (دومین قله‌ی بلند زاگرس بعد از دنا) در این استان قرار دارند، بیشتر مناطق استان نیز در ارتفاع بالایی قرار گرفته‌اند، به همین جهت استان چهارمحال و بختیاری به بام ایران مشهور است. در این مطلب از سلام دنیا، ما به معرفی صنایع دستی و سوغات چهارمحال و بختیاری؛ بهترین و معروف ترین سوغات چهارمحال و بختیاری خوراکی و خوردنی چیست، معروف ترین صنایع دستی در چهارمحال و بختیاری و آدرس فروشگاه صنایع دستی چهارمحال و بختیاری پرداخته ایم. با ما همراه باشید.

سوغات خوراکی چهارمحال و بختیاری

چهارمحال و بختیاری هم مانند سایر شهرهای ایران هم سوغات خوردنی دارد و هم صنایع دستی. از مهمترین سوغات خوردنی شهر چهارمحال و بختیاری می توان به گز، بادام و عسل اشاره کرد.

1. گز

از شیرینی‌های اصیل ایرانی است که از ترکیب شکر، سفیده‌ی تخم‌مرغ، مغز پسته و بادام، هل و گلاب تهیه می‌شود. البته در نوع مرغوب گز، از عسل طبیعی یا گزانگبین که نوعی «مان» است به‌عنوان شیرین‌کننده استفاده می‌شود. مان‌ها موادی قندی هستند که در اثر فعالیت حشرات روی برخی از گیاهان تولید می‌شوند. شهر بلداجی شهرستان بروجن، معروف‌ترین تولیدکننده‌ی گز در ایران است و به‌عنوان پایتخت گز ایران شناخته می‌شود.

حتما بخوانید: بهترین سوغات و صنایع دستی مشهد چیست

گز بلداجی که از گز اصفهان مرغوب‌تر است، نشان بین‌المللی کیفیت را دریافت کرده است و سهم 10 درصدی از صادرات شیرینی و شکلات کشور دارد. گز بلداجی، انواع گوناگونی دارد، تفاوت این گزها در میزان مغزهای به‌کار رفته، نوع شیرین‌کننده و طعم‌دهنده و شکل ظاهری آن‌ها است. استقبال مسافران از گز بلداجی به‌ویژه در ایام نوروز، باعث توسعه‌ی فروشگاه‌های عرضه و کارگاه‌های تولید گز در این شهر شده است. هم‌اکنون بیش از 80 کارگاه تولید گز در بلداجی فعالیت می‌کنند.

2. بادام

این استان یکی از مساعدترین مناطق برای کشت بادام است و با تولید بیش از 15 درصد بادام کشور در میان استان‌های تولیدکننده‌ی بادام، پیشگام است. بیشترین تولید در استان مربوط به شهرستان سامان است که در حاشیه‌ی رودخانه‌ی زاینده‌رود قرار دارد. در این استان انواع مختلفی از بادام کشت می‌شود؛ مامایی، ربیعی، شاهرودی، سنگی، محبی و سفید. در میان انواع بادام استان، بادام مامایی که از انواع صادراتی بادام است بیشترین سطح زیر کشت را دارد. این نوع بادام، به کشورهای حوزه‌ی خلیج فارس، هند و... صادر می‌شود.

3. عسل

کندوداران این استان یکی از مرغوب‌ترین عسل‌های کشور را تولید می‌کنند. از دلایل کیفیت بالای عسل این استان، که به کشورهای دیگر صادر می‌شود، یکی پوشش گیاهی غنی و دیگری رطوبت پایین منطقه است. در میان انواع عسل تولید شده در استان، عسل گون بیشترین تولید را دارد. شهرستان‌های کوهرنگ، بروجن، لردگان و سامان، تولیدکنندگان اصلی عسل در استان هستند. برداشت عسل از کندوهای استان، از ابتدای مرداد آغاز می‌شود و تا اواسط شهریور ادامه دارد.

4. قارا (قره‌ قوروت)

فرآورده‌ای لبنی و ترش است که از دوغ یا ماست تهیه می‌شود و معمولا سیاه یا قهوه‌ای است. استان چهارمحال و بختیاری به‌ویژه شهرکرد، از مراکز مهم و اصلی تولید قره‌قوروت در کشور است. مردان عشایر در این استان، به‌شکل سنتی دامپروری می‌کنند و زنان عشایر با روش‌های بومی، لبنیات محلی تولید می‌کنند. در بین این محصولات لبنی، قره‌قوروت، بیشترین فروش را دارد و همواره مورد استقبال مسافران قرار می‌گیرد. نوع دیگری از قره‌قوروت نیز در این استان تولید می‌شود که برخلاف نوع رایج، شیرین است. این نوع قره‌قوروت، که به قارابشکن شهرت دارد، از آب‌پنیر تهیه می‌شود و رنگ روشنی دارد.

حتما بخوانید: بهترین و معروف ترین سوغات و صنایع دستی تهران

بهترین سوغات شهر کرد

• بادام 
• گردو 
• عسل
• گز بلداجی 
• کشک و قره قوروت
• نان کاکولی
• گیاهان دارویی شهرکرد 
• گبه

سوغات محلی چهارمحال و بختیاری

1. گیاهان دارویی

یکی از اصلی‌ترین سوغات این منطقه گیاهان دارویی است که با توجه به مرتفع بودن شهرکرد و آب‌و‌هوای کوهستانی آن در فصول بهار در این منطقه به وفور یافت می‌شود. قارچ، پرموسیر، لیباس، شیرین بیان، کاسنی، بابونه، آویشن و زنجبیل برخی از گیاهان دارویی این منطقه محسوب می‌شود که دارای خواص گیاهی بسیاری هستند. همچنین سلمان تره، اوماج، ترشک، پاکلاغ، موچه، شنگ، کنگر، کرفس کوهی و چاووک برخی از گیاهان کوهستانی و محلی این منطقه هستند که از آن‌ها به‌عنوان طعم‌‌دهنده و چاشنی در مواد غذایی استفاده می‌شود.

2. بادام و گردو

گردو و بادام از دیگر سوغات های صادراتی این استان می باشد. بزرگترین باغ های گردو و بادام کشور در این استان به ویژه شهر «سامان» قرار دارند. به دلیل خواص زیاد و موارد مصرف بالا، این محصولات توانسته اند سهم به سزایی را در اقتصاد مردم این استان به دست گیرند. به دلیل کیفیت بالای این محصولان باغی در سال های اخیر درصدی از صادرات کشور به این محصولات اختصاص یافته است.

3. بلداجی

شیره ای سفید به اسم انگبین که در کوهستان های استان چهارمحال بختیاری یافت می شود برای تهیه گز استفاده می شود. بلداجی به عنوان قدیمی ترین شهر های تولید کننده گز محسوب می شود و به همین خاطر گز شهرکرد با اسم بلداجی معروف است. شما در سفر خود می توانید گز را به عنوان سوغات شهرکرد برای عزیزانتان خریداری نمایید. انواع گز شهرکرد در دو نوع بادامی و پسته ای تهیه می شود که هریک دارای طعمی بی نظیر هستند. 

حتما بخوانید: بهترین صنایع دستی و سوغات اصفهان

4. کشک و قره قوروت شهرکرد

در استان چهار محال بختیاری عشایر زیادی زندگی می کنند و به دنبال آن دامداری به عنوان شغل اصلی رواج فراونی دارد. چراندن دام ها در مراتع و چراگاه های شهر کرد باعث بالارفتن کیفیت و مرغوبیت محصولات لبنی دام ها شده است. طعم بی نظیری را در لبنیات شهرکرد می توان احساس کرد. در سفر خود می توانید قره قوروت شهر کرد را به عنوان سوغات این شهر خریداری کنید. در زبان محلی به آن قاوا گفته می شود. معروف ترین محصول لبنی شهرکرد نیز کشک است. تمامی محصولات به صورت طبیعی فرآوری می شوند و سرشار از کلسیم هستند.

5. عسل

این فقط مناطق شمال غربی یا شمالی کشور نیست که در تولید عسل، فعالیت زیادی دارند. کندو داران استان چهار محال و بختیاری، یکی از مرغوب ترین عسل های کشور را تولید میکنند و کیفیت بالایی دارد. علت هم برمیگردد به پوشش گیاهی غنی و رطوبت پایین منطقه که اکو سیستم خوبی برای تولید عسل به شمار می رود. عسل گون را حتما شنیده اید. بهترین عسل چهار محال و بختیاری است و تولید زیادی را به خود اختصاص داده است. شهرستان‌های کوهرنگ، بروجن، لردگان و سامان، تولیدکنندگان اصلی عسل در استان هستند. برداشت عسل از کندوهای استان، از ابتدای مرداد آغاز می‌شود و تا اواسط شهریور ادامه دارد. اگر قصد طبیعت گردی در نیمه اول سال در استان را دارید، شهریور گزینه ای فوق العاده خواهد بود.

شیرینی های چهارمحال و بختیاری

• نقل
• پولکی
• نبات
• گز سوهان 

غذای محلی چهارمحال و بختیاری

• آش انار
• آوریز
• او ترشی
• کاچی شیر
• گردو پلو
• کشک وکدو
• كباب بختياري
• شله بریان

حتما بخوانید: بهترین و معروف ترین صنایع دستی و سوغات یزد 

معروف ترین صنایع دستی چهار محال و بختیاری و عشایر 

1. قالی‌بافی

استان چهارمحال و بختیاری، بعد از آذربایجان شرقی و کرمان، سومین استان برتر در زمینه‌ی تولید و صادرات فرش دستبافت، از بهترین سوغات ایران است. فرش‌های دستبافت این استان، در کشورهای دیگر به‌ویژه کشورهای اروپایی، بیشتر از کشور خودمان شهرت دارند. منطقه‌ی چالشتر شهرکرد، قدیمی‌ترین و فعال‌ترین تولیدکننده‌ی فرش در استان است و قالی‌های طرح خشتی این منطقه جایگاه ویژه‌ای در صادرات فرش دستبافت ایران دارند. فرش‌های دستبافت استان، یا قالی‌های بختیاری هستند یا قالی‌های قشقایی که به یلمه مشهورند. خامه‌ی این قالی‌ها که معمولا با گره ترکی و به‌صورت دوپوده بافته می‌شوند، پشمی است. در قالی‌های بختیاری از تار و پود پنبه‌ای استفاده می‌شود ولی در برخی از قالی‌های یلمه، تار و پود هم پشمی است. در کنار مهارت و سلیقه‌ی بافندگان، استفاده از پشم مرغوب و رنگ‌های طبیعی بادوام، دلایل کیفیت این فرش‌های دستبافت هستند.

2. گلیم و گبه‌بافی

در این استان، غیر از قالی، بافته‌های داری دیگری نیز تولید می‌شوند که مشهورترین آن‌ها انواع گلیم و گبه است. در بافت گبه‌های استان که معمولا با طرح قابی و به دو صورت ریزبافت و درشت‌بافت بافته می‌شوند، از پشم بهاره‌ی گوسفند که دست‌ریس است، استفاده می‌شود و مشهورترین نوع گلیم استان نیز، گلیم سوماک است که به شیوه‌ی پودپیچی بافته می‌شود. سوماک، گلیمی یک‌رو و ضخیم است.

3. نمدمالی

این استان قطب تولید نمد در کشور است و نمدمالی در آن سابقه‌ای دیرینه دارد و قدیمی‌ترین صنایع دستی استان است. شهرستان‌های شهرکرد و بروجن، بیشترین نمد را تولید می‌کنند و برخی از محصولات نمدی تولید شده در این شهرستان‌ها به خارج از کشور صادر می‌شود. در سال‌های اخیر، استقبال از محصولات نمدی باعث شده تا علاوه بر تولید نمد به شیوه‌ی سنتی (نمدمالی) تولید کارگاهی و صنعتی نمد نیز در استان رواج پیدا کند.

4. کلاه‌مالی

کلاه مالی به معنای درست کردن کلاه‌ها از پشم حیوانات (معمولاً گوسفند) است. برای درست کردن اینگونه کلاه‌ها در ابتدا می‌بایست پشم گوسفندان حلاجی شده باشد. ماده اولی این کلاه‌ها معمولاً از پشم گوسفندان است البته گاهی کلاه‌های کرکی هم به اینگونه تولید می‌شود که بع علت قیمت بالای کرک تولید اینگونه کلاه‌ها مقرون به صرفه نیست

5. گیوه‌دوزی

گیوه را باید یكی از ارزشمند ترین و جالب ترین صنایع دستی روستایی ایران محسوب کرد. در مورد چگونگی پیدایش گیوه اطلاعاتی در دست نیست، نمی توان مدرکی در این مورد عرضه کرد. ولی مشخص است که از شروع به دنیا آمدن بشر، انسان نسبت به برطرف کردن احتیاجات خود در طبیعت، تلاش می کرد تا وسیله ای برای صدمه ندیدن پاهایش پیدا کند. درمورد تکامل صنعت گیوه بافی، اطلاعات اندکی در دست است.

6. گبه

علاوه بر قالیبافی، گلیم و گبه بافی شهرت بسیار زیادی دارد. برای بافت گبه از پشم بهاره گوسفند استفاده می شود که به کمک دست پشم ها را می ریسیدن و سپس گبه را به صورت ریز بافت یا درشت بافت می بافند. گبه ها در طرح ها و رنگ های بسیار زیبا بافته می شوند که همگی بر گرفته از طبیعت است. خرید گبه به عنوان سوغات باعث حمایت از صنایع سنتی شهرکرد و استمرار تولید این هنر اصیل شده و سبب شناخته شدن آن در بازارهای جهانی می شود.

حتما بخوانید: بهترین سوغات و صنایع دستی مشهد چی بخرم

7. چوقا

یکی از صنایع دستی اصیل عشایر و مردم محلی شهرکرد چوقا یا چوقا نام دارد. چوقا، لباس محلی و سنتی ایل بختیاری است که هنوز هم برخی از افراد محلی از آن استفاده می کنند. حتی در جشنواره های محلی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. این لباس توسط زنان هنرمند این شهر و با استفاده از دار بافته می شود. چوقا به رنگ سفید و دارای خطوط تیره است. معروف ترین چوقاهای بافته شده در شهرکرد می توان به بافت کیارسی اشاره کرد که زنان کیارسی آن را می بافند. برای بافتِ چوقا نیاز به پشم گوسفندان است که در اواخر بهار پشم چینی آغاز می شود تا برای تهیه نخ آماده‌شود.

8. خرسک و جاجیم

یکی دیگر از صنایع دستی این استان می توان به خرسک و جاجیم اشاره کرد. بافت خرسک برگرفته از طبیعت است و هیچ نوع نقشه ای ندارد و بافندگان با ذهن خلاق خود آن را می بافند. حتی پرزهای آن گرفته نمی شود. جاسک به خاطر ضخامت و نرم بودن برای پوشاندن ناهمواری های زمین استفاده می شود. جاجیم نیز یکی از صنایع دستی قدیمی شهرکرد است. این فرش از کنار هم قرار گرفتنِ نخ های رنگی بافت می شود و داری ظاهری یکدست است. جاجیم به عنوان زیر انداز، رخت خواب پیچ، روانداز و غیره استفاده می‌‌شود. جاجیم می تواند گزینه خوبی برای سوغات این شهر باشد.

9. قفل

ساخت قفل در شهرکرد به صورت یک حرفه خاص در آمده‌است. چالشتری یکی از نقاط قدیمی چهارمحال بختیاری است که قفل سازی در‌ آن سابقه طولانی دارد. این هنر به دوران صفوی باز می گردد که به شهرت جهانی رسیده‌است. در این میان می توان به قفل طلای درب کعبه اشاره کرد که قفل چالشتری بوده و اصالت سازمان یونسکو را دارد. همچنین کم وزن ترین قفل جهان که توسط استاد کار چالشتری ساخته‌شده در موزه لوور پاریس نگهداری می شود. امروزه قفل سنتی چالشتر بیشتر در اندازه های کوچک و برای آویز گردنبند استفاده می کنند.

صنایع استان چهارمحال و بختیاری و کاربرد آهن در آنها

 قفل‌سازی چالشتر از توابع شهرکرد نیز زبانزد است و درباره قفل چالشتری خیلی‌ها روایت‌های متعددی شنیده‌اند چون آوازه قفل‌های چالشتری نه تنها در ایران بلکه جهانی است. رکورد ساخت قفل‌های متفاوت و منحصر به فرد را هنرمندان قفل‌ساز چالشتری زده‌اند. از ساخت قفل طلای چالشتری برای کعبه و قرار گرفتن آن در موزه عربستان تا بزرگترین قفل جهان که در میدان رسالت چالشتر قرار گرفته است یا کوچک‌ترین قفل جهان که در موزه لوور است و کم‌وزن‌ترین قفل که در موزه استان قدس رضوی قرار دارد. قفل‌سازی در چالشتر داستان‌های زیادی دارد از نوشتن آیات و ادعیه روی آنها تا نذر قفل. هر کسی که نام چالشتر را بشنود یاد قفل سازی می‌افتد و اگر گذرش به شهرکرد و چالشتر بیافتد یک قفل سوغات می‌برد. البته این قفل‌ها امروزه بیشتر برای تزئین کاربرد دارد تا امنیت و حفاظت.

بهترین مراکز خرید سوغات و گردشگری استان چهارمحال و بختیاری

1. بازار بزرگ شهرکرد

بازار بزرگ یکی از قدیمی‌ترین و معروف‌ترین مراکز خرید شهرکرد است که کانون تجارت این شهر به شمار می‌رود. در این بازار انواع غذاهای محلی و خوشمزه مانند نان و شیرینی‌های بومی پیدا می‌شود که عطر و طعمشان هوش از سرتان می‌برد. در بازار بزرگ علاوه بر خوراکی‌های سنتی و گیاهان کوهی، انواع صنایع دستی نیز به چشم می‌خورد. ویترین‌ها مغازه‌ها و غرفه‌های این بازار سنتی با نمد، گبه، چوقا، خرسک و جاجیم تزئین شده‌اند که جزء اصلی‌ترین سوغات شهرکرد به حساب می‌آیند. بازار بزرگ شهرکرد ضمن این که جایی مناسب برای خرید سوغاتی و انواع کالاها با قیمت مناسب است، یکی از جاهای دیدنی شهرکرد نیز به شمار می‌رود. بنای قدیمی این بازار توجه بسیاری از گردشگران را به خود جلب می‌کند و در نوع خود تماشایی است.

• آدرس: استان چهارمحال وبختیاری- شهركرد- خیابان ملت

2. بازار لحاف دوزان شهرکرد

حاف دوزان بازاری سنتی و محبوب در شهرکرد است که بیش از 140 سال قدمت دارد. این بازار نیز از جاهای دیدنی شهرکرد به شمار می‌رود که در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است. بازار لحاف دوزان در دوره قاجار برپا شده است و بخش مهمی از نیاز مردم شهر را تأمین می‌کند. این بازار در خیابان ولیعصر جنوبی و در نزدیکی امامزاده دو معصوم و مسجد اتابکان جا خوش کرده است. لحاف دوزان یکی از بازارهای معروف شهرکرد است که در گذشته به بازار مسگرها شهرت داشت. حضور صنف لحاف‌دوز در این بازار باعث شده که در طول سال‌ها نام آن به لحاف دوزان تغییر پیدا کند. اگرچه بخشی از بازارچه لحاف دوزان در طی زمان از بین رفته است، اما هنوز هم بخشی از حجره‌ها و بناهای تاریخی آن از مدرسه علمیه تا امامزاده باقی مانده‌اند که مرمت و احیا شده‌اند. از حجره‌های فعال در این بازار می‌توان به لحاف‌دوزی، مغازه‌های قنادی، لبافی، صحافی، بقالی، مسگری، سراجی و چلنگری اشاره کرد.

• آدرس: محله شریعتی شهرکرد و در خیابان ملت بین خیابان پنجاه و دوم و خیابان پنجاه و یکم 

حتما بخوانید: جاهای دیدنی شیراز 

3. بازارچه دائمی صنایع دستی شهرکرد

یکی از اصلی‌ترین مراکز خرید شهرکرد برای تهیه انواع صنایع دستی، بازارچه دائمی آن است. این بازارچه در سال 1395 افتتاح شده است که در آن انواع و اقسام صنایع دستی به فروش می‌رسد. گلیم، معرق، سفال، لباس‌های محلی، خاتم، قلم‌زنی، سرمه، منبت و سراج بخشی از صنایع دستی‌هایی هستند که در این بازارچه عرضه می‌شوند. بازارچه صنایع دستی در میدان قدس قرار دارد و با اهداف خیرخواهانه برپا شده است. این بازارچه فرصتی برای احیای صنایع دستی شهرکرد فراهم کرده است تا هنرمندان و به خصوص زنان سرپرست خانوار با انگیزه بیشتری در این راه فعالیت کنند. اگر می‌خواهید به کسب و کار محلی شهرکرد رونق بدهید و از مشاغل خانگی حمایت کنید، از بازارچه دائمی دیدن کنید و خرید از آن را در برنامه خود قرار دهید.

• آدرس: چهارمحال و بختیاری، شهركرد، بلوار شریعتی

4. یکشنبه بازار شهرکرد 

یکشنبه بازار یکی از بازارهای شهرکرد است که در روزهای یکشنبه در محله گودال چشمه برپا می‌شود. این بازار در خیابان امام خمینی و در نزدیکی شعبه میرآباد غربی بانک ملی قرار گرفته است. در یکشنبه بازار شهرکرد شما می‌توانید از شیر مرغ تا جان آدمیزاد را پیدا کنید و هرچه می‌خواهید بخرید. در این بازار دست‌فروش‌ها از صبح بساط خود را دایر می‌کنند و تا حوالی غروب آنجا مشغول فروش محصولات خود هستند. اگر می‌خواهید میوه و سبزی تازه بخرید یا به دنبال خرید جزئی لوازم خانه و آشپزخانه، صنایع دستی و پوشاک هستید، حتماً سری به این بازار هفتگی بزنید. در این بازار می‌توانید کالای موردنظرتان را با قیمت منصفانه تهیه کنید.

• آدرس: محله گودال چشمه شهرکرد و در فردوسی شمالی نرسیده به بانک ملی

5. پاساژ میلاد شهرکرد

پاساژ میلاد یکی از معروف‌ترین مراکز خرید شهرکرد در خیابان ملت است. این پاساژ 2800 متر زیربنا و 4 طبقه دارد. در پاساژ میلاد 83 واحد تجاری و خدماتی مشغول به فعالیت هستند که هر یک خدمات و محصولات متنوعی ارائه می‌دهند.

• آدرس: نزدیکی موزه باستان‌شناسی، شهربازی و مسجد جامع شهرکرد

6. مرکز خرید ستاره شهر

یکی دیگر از مراکز خرید شهرکرد پاساژ ستاره شهر است که فعالیت خود را از سال 1387 آغاز کرده است. این مجتمع 3 طبقه و 86 واحد تجاری دارد که یک طبقه از آن به پارکینگ اختصاص پیدا کرده است.

• آدرس: استان چهارمحال و بختیاری، شهرکرد، خیابان سعدی

سخن آخر

چهارمحال و بختیاری هم مانند تمامی شهرهای ایران سوغات مخصوص خود را دارد. چهارمحال و بختیاری علاوه بر سوغات خوراکی سوغات صنایع دستی هم دارد. در این مطلب سوغات خوراکی و صنایع دستی شهر چهارمحال و بختیاری را به شما معرفی کردیم تا بتوانید در سفر به چهارمحال و بختیاری با سوغات های زیبا و خوشمزه به شهر خود بازگردید.