حمله اضطرابی یک وضعیت شدید و ناگهانی ناشی از اضطراب می باشد که ممکن است با علائم روانی و فیزیکی فراوانی چون تپش قلب، تنگی نفس، عرق سرد، لرزش یا احساس ناتوانی همراه باشد. این حملات، بدون هشدار و به صورت کاملا ناگهانی ایجاد می شوند و در برخی از افراد ممکن است به صورت دوره ای تکرار گردند.
در صورت شدید بودن و تکرار حمله های اضطرابی، حتما باید به متخصص مراجعه کرد. بسیاری از افراد، حمله اضطرابی را با حمله عصبی پانیک یکی دانسته و گاهی اصطلاح و اسم آن ها را به جای یکدیگر استفاده می کنند؛ در صورتی که این حملات، با وجود علائم مشترک زیادی که دارند، با هم متفاوت می باشند. در این مقاله قصد داریم تا شما را با نشانه های حمله اضطرابی و تفاوت آن با حمله عصبی پانیک، بیشتر آشنا کنیم. پس با ما همراه شوید.
فهرست موضوعات این مطلب
اختلال اضطراب چیست؟
بر اساس مطالعات صورت گرفته، اختلال اضطرابی یکی از شایع ترین بیماری های اعصاب و روان و اختلالات روانی است که در افراد مختلف به وجود می آید. معمولا افرادی که به این اختلال مبتلا می شوند، علائم جسمی و فیزیکی آن را نیز تجربه می کنند.
البته اضطراب موقتی و اضطرابی که ناشی از اتفاقات روزمره زندگی است، کاملا فرق دارد اما افرادی که دچار اختلال اضطرابی می شوند، نسبت به موضوعات مختلف زندگی، بیشتر احساس ترس، نگرانی و اضطراب دارند، به طوری که در برخی افراد، این حس به صورت ناگهانی ایجاد می شود و به سرعت اوج می گیرد. در این صورت افراد از رفتن به مکان ها یا قرار گرفتن در برخی شرایط خاص، امتناع می کنند.
مطلب مشابه: اضطراب چیست و چطور درمان می شود؟ علائم و روش های تشخیص
انواع اضطراب
اضطراب، می تواند بر زندگی شما تاثیر گذاشته و زندگی عادی را با اختلال مواجه سازد. افرادی که دچار اختلال اضطرابی هستند، مدام دچار ترس و دلهره می شوند و نمی توانند از زندگی خود به اندازه کافی لذت ببرند. اضطراب انواع مختلفی چون اضطراب اجتماعی، اضطراب فراگیر، اضطراب جدایی در کودکان، حمله پانیک، آگورافوبیا، اضطراب ناشی از بیماری های ذهنی و اختلال لالی انتخابی و فوبیای خاص دارد که در ادامه بیشتر در مورد آن ها توضیح خواهیم داد.
اختلال اضطراب اجتماعی
آیا تا کنون فردی را که به اختلال اضطراب اجتماعی مبتلا شده است را از نزدیک دیده اید؟ این اختلال که به آن SAD نیز گفته می شود، به معنای دچار شدن فرد به ترس و اضطراب در موقعیت های اجتماعی مختلف است. زمانی که فرد دچار این اضطراب می شود، نمی تواند در اجتماع حضور پیدا کند و از موقعیت های اجتماعی فاصله می گیرد. این افراد معمولا دچار احساس ترس، خجالت و شرمندگی می شوند. اختلال اضطراب اجتماعی، دو تیپ منتشر و خاص دارد و میانگین سن شروع آن در افراد، حدود 30 سال است.
اختلال اضطراب فراگیر
یکی دیگر از انواع اضطراب هایی که ممکن است فرد در زندگی خود با آن روبرو شود، اختلال اضطرابی منتشر یا اختلال اضطراب فراگیر است. این اختلال اضطرابی، می تواند بسیار ناتوان کننده باشد و فرد را از انجام کارهای روزمره منع کند. این اختلال در واقع با نگرانی های بیش از حد فرد در مورد هر مشکلی که ممکن است در زندگی پیش آید یا نیاد، مرتبط است؛ یعنی فرد در مورد مسائلی که به آن ها فکر می کند نیز مضطرب است و انتظار یک رخداد بسیار وحشتناک را دارد، به طوری که این اضطراب و نگرانی به او اجازه ارائه عملکرد مناسب را نخواهد داد.
فردی که به اختلال اضطرابی منتشر مبتلا است، بدون هیچ دلیلی درباره هر موضوعی، همیشه نگران است. این شخص نگران، تحریک پذیر، دردمند و بی قرار می باشد و گاهی نیز عضلات بدن او دچار گرفتگی و درد می شوند. در واقع این اختلال می تواند گاهی علائم خود را به صورت جسمی نیز نشان دهد.
اضطراب جدایی در کودکان
اختلال اضطراب جدایی معمولا در کودکان ایجاد می شود. این اختلال با ترس ترک عزیزان و از خانه خارج شدن شروع می شود تا این که به مراحل شدیدتر برسد. معمولا کودکانی که اضطراب جدایی دارند، از جدا شدن از والدین خود به شدت هراس دارند و می ترسند که از خانه برای مدتی دور شوند.
افرادی که به این اختلال اضطرابی دچار می شوند، بیش از اندازه پریشان بوده و مدام ترس از دست دادن اعضای خانواده خود یا آسیب رسیدن به آن ها را دارند. علاوه بر این، ممکن است که کودک یا فرد بزرگسال مبتلا به این اختلال، دائما کابوس جدا شدن از عزیزان یا خانواده خود را در خواب ببیند. این اختلال نیز می تواند سبب بروز مشکلاتی جدی در روند زندگی روزمره شود.
مطلب مشابه: تاثیر استرس بر گوارش و تمام قسمت های آن؛ مدیریت استرس و درمان آن
حمله پانیک
افرادی که در معرض ترس و اضطراب ناگهانی یا ناخواسته قرار می گیرند، ممکن است نوع دیگری از حمله اضطرابی به نام حمله پانیک را تجربه کنند. در این اختلال عصبی، فرد با علائم جسمی و فیزیکی روبرو می شود. در حمله پانیک ممکن است که تنفس فرد برای مدتی قطع شده یا اینکه یه سختی بتواند نفس بکشد. همچنین در مواردی دیگر ضربان قلب به مقدار قابل توجهی افزایش می یابد.
طبق مطالعات مشخص شده که در هر 75 نفر در آمریکا، یک نفر این حمله های عصبی را تجربه می کند. اگر فردی 4 بار یا بیشتر به این حملات مبتلا شده باشد، باید حتما برای بررسی علت آن، به یک پزشک متخصص مراجعه کند؛ زیرا احتمال ابتلا به حملات عصبی پانیک وجود دارد.
آگورافوبیا
نوع دیگری از اختلال که ممکن است در افراد ایجاد شود، آگورافوبیا است. آگورافوبیا زمانی به وجود می آید که فرد در مکان های باز قرار می گیرد. افرادی که به این اختلال دچار هستند، در محیط های باز احساس امنیت نمی کنند که این حس برای آن ها بسیار ترسناک و عذاب آور است. در واقع این افراد با قرار گرفتن در این محیط های باز، احساس ترس، گیر افتادن و خجالت می کنند.
اختلال لالی انتخابی
احتمالا تا به امروز با افرادی مواجه شده اید که نمی توانند حرف بزنند یا در اصطلاح لال هستند اما آیا تا کنون با افرادی مواجه شده اید که خودشان، به حرف زدن تمایلی نداشته باشند و لالی را انتخاب کرده باشند؟ لالی انتخابی نیز یکی دیگر از اختلالات اضطرابی است که در کودکان بیشتر دیده می شود.
در واقع می توان گفت زمانی کودکان به این اختلال دچار می شوند که توانایی حرف زدن را دارند اما انتخابشان حرف نزدن می باشد. البته این کودکان با افراد نزدیک خود در خانواده صحبت می کنند اما با اشخاص دور تر و غریبه ها حرف نمی زنند.
فوبیای خاص
افرادی که دچار فوبیا هستند، می توانند به هر چیزی یا هر جایی فوبیا داشته باشند؛ به طوری که با دیدن یا قرار گرفتن در آن موقعیت ها، دچار ترس و اضطراب می شوند. فوبیا، انواع مختلفی دارد که شامل فوبیا به اشیاء، حیوانات، مکان ها یا حتی موقعیت های خاص است. فوبیا معمولا ریشه تجربی یا ژنتیکی دارد. به عنوان مثال فردی ممکن است به ارتفاع فوبیا داشته باشد یا این که از حشرات بترسد. فرد دیگری نیز ممکن است از تاریکی بترسد یا نسبت به مکان های بسته مانند آسانسور فوبیا داشته باشد.
مطلب مشابه: راه های رهایی از استرس؛ چگونه از استرس رهایی یابیم، مقابله با استرس
علائم حملات اضطرابی
حملات اضطرابی به صورت کاملا ناگهانی شروع می شوند و ممکن است هر زمانی مانند زمان رانندگی، در هنگام جلسه کاری، در بازار یا حتی در زمان خواب رخ دهند. این حملات تغییرات زیادی دارند اما علائم آن ها در عرض چندین دقیقه ممکن است به اوج خود برسند. فرد ممکن است بعد از فروپاشی حملات اضطرابی، احساس فرسودگی و خستگی کند.
علائم حملات اضطرابی معمولا به صورت احساس خطر، ترس از مرگ، تعریق، لرزیدن، خشکی دهان، دلهره و پریشانی، نگرانی، گر گرفتگی، احساس خفگی، تحریک پذیری، حالت تهوع، سر درد، اختلالات خواب، بی قراری، درد عضلانی، از دست دادن تمرکز، درد در قفسه سینه، احساس سوزن سوزن شدن، سرگیجه، غش، احساس غیر واقعی بودن یا جدا شدن باشد.
علل حملات اضطرابی
همان طور که گفتیم حملات اضطرابی به صورت ناگهانی و بدون هشدار قبلی ایجاد می شوند و باعث ایجاد احساس نگرانی و ناراحتی شدید در فرد خواهند شد. حملات اضطرابی می توانند دلایل مختلفی چون عوامل ژنتیکی، عوامل شیمیایی، بیماری های جسمی، مصرف مخدر و الکل و… داشته باشند که در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت.
عوامل ژنتیکی
یکی از دلایل ایجاد حملات اضطرابی، عوامل ژنتیکی می باشند. در واقع عوامل ژنتیکی، می توانند نقش بسیار مهمی در بروز حملات اضطرابی داشته باشند؛ بنابراین اگر فردی در خانواده شما سابقه اضطراب یا حملات اضطرابی دارد، احتمال اینکه شما نیز به حملات اضطرابی دچار شده باشید یا دچار شوید، خیلی زیاد است.
عوامل محیطی و عوامل نوروشیمیایی
عوامل محیطی نیز می توانند سبب بروز حملات اضطرابی شوند. محیط های نا امن، استرس های مداوم، شرایط زندگی و کاری دشوار، تجربه های ناخوشایند در گذشته و… همگی از عواملی هستند که می توانند حملات اضطرابی را تحریک سازند. از دیگر عوامل ایجاد کننده حملات اضطرابی می توان به عوامل نوروشیمیایی اشاره کرد. عدم تعادل مواد شیمیایی مغز مانند نوراپی نفرین و سروتونین می توانند در بروز حمله های اضطرابی موثر باشند.
بیماری های جسمی و سابقه تجربی تراوشی
برخی از بیماری های جسمی مانند بیماری قلبی، اختلال در تیروئید، درد مزمن و مشکلات تنفسی نیز می توانند باعث ایجاد اضطراب و در نهایت حملات اضطرابی شوند. از دیگر عوامل ایجاد کننده حملات اضطرابی، سابقه تجربی تراوشی است. در واقع تجربه حمله های اضطرابی در گذشته می تواند سبب ایجاد حمله های اضطرابی بیشتر در آینده شود که این تجربه ممکن است در ذهن شخص، ترس و نگرانی بیشتری از تکرار حمله های اضطرابی ایجاد کند.
مصرف الکل و مواد مخدر
مصرف الکل و مواد مخدر نیز می توانند از عواملی باشند که منجر به حملات اضطرابی شوند. این مواد روی سیستم عصبی تاثیرات مخربی دارند و به وقوع حملات اضطرابی کمک بسیار زیادی می کنند. در نهایت باید بگوییم که وقوع حملات اضطرابی به عوامل متفاوتی بستگی دارد؛ بنابراین بهتر است که فرد با یک روانپزشک یا مشاوره متخصص درباره علت حملات اضطرابی خود، مشورت کند تا روانپزشک راهکارهای مناسبی را برای درمان و مدیریت این وضعیت به او ارائه دهد.
درمان حملات اضطرابی
حملات اضطرابی می توانند برای افرادی که به آن ها مبتلا هستند، محدود کننده و بسیار ناراحت کننده باشند اما خوشبختانه امروزه راهکارها و روش های موثری برای درمان و مدیریت حملات اضطرابی مانند مشاوره، تکنیک های آرام سازی، فعالیت بدنی، تغییرات در شیوه زندگی و دارودرمانی وجود دارند که می توانند به فرد در این زمینه کمک کنند. در ادامه این روش های درمانی را به صورت مختصر توضیح خواهیم داد.
مشاوره روانشناختی
یکی از روش های موثر و اساسی در درمان حمله های اضطرابی، مشاوره روانشناختی است. می توانید با مراجعه به یک مشاوره روانشناختی با تجربه و ماهر، درباره علائم و علل حملات اضطرابی خود، اطلاعات بیشتری کسب کنید. علاوه بر این، مشاور به فرد کمک می کند تا راهکارهای موثری برای کنترل و مدیریت حملات اضطرابی خود به دست آورد.
تکنیک های آرام سازی
تکنیک های آرام سازی به فرد کمک می کند تا بتواند در موقع حملات اضطرابی و با قرار گرفتن در موقعیت های استرس زا، آرامش بیشتری به دست آورد. تمرکز بر حس واقعی حاضر، تنفس عمیق و تمرینات مثبت نگری و… از جمله روش ها و تکنیک های آرام سازی موثر می باشند که می توان در هنگام بروز حملات اضطرابی در زندگی روزمره، از آن ها استفاده کرد.
فعالیت های بدنی
فعالیت بدنی نیز در کاهش حملات اضطرابی، نقش موثری دارند. در واقع ورزش منظم به فرد کمک می کند تا بتواند استرس خود را کاهش داده و احساس آرامش و رضایت بیشتری را در زندگی تجربه نماید. انتخاب هر ورزشی که با روحیات شما سازگارتر است، می تواند در تقویت روحیه و کاهش اضطراب شما موثر باشد.
تغییرات در شیوه زندگی
تغییرات در شیوه زندگی نیز می تواند در تعداد و شدت بروز حملات اضطرابی تاثیرگذار باشند. داشتن خواب کافی، مدیریت استرس، ایجاد تعادل بین کار و زندگی شخصی، تغذیه سالم و… از جمله عواملی هستند که می توانند به فرد در کاهش حملات اضطرابی کمک کنند.
درمان دارویی
پزشک ممکن است در مواردی که حملات اضطرابی فرد شدید است، داروهایی برای کنترل اضطراب تجویز کند. این داروها معمولا جز داروهای ضدافسردگی یا ضداضطراب هستند که حتما باید زیرنظر پزشک متخصص مصرف گردند. مدیریت استرس، رژیم غذایی سالم و اجتناب از مصرف الکل و مواد مخدر و… از دیگر راهکارهایی است که برای جلوگیری از حملات اضطرابی موثر می باشند.
عوارض حملات اضطرابی
پاسخی که منجر به حملات اضطرابی و استرس می شود، به بدن کمک می کند تا بتواند با موقعیت های دشوار موقتی، کنار بیاید. آدرنالین، هورمونی می باشد که در پاسخ جنگ و گریز نقش مهمی دارد. در نتیجه ترشح ناگهانی هورمون آدرنالین، سبب می شود تا بدن خود را برای مقابله فیزیکی با خطر یا فرار از خطر آماده سازد.
در حالت معمول، میزان آدرنالین بعد از این که محرک ترس از بین رفت، سریع به حالت عادی برمی گردد. با این حال اگر میزان آدرنالین کم نگردید و اضطراب ادامه دار شد، ممکن است مشکلات بیشتری در فرد ایجاد شود. اضطراب و استرس مدوام می توانند باعث بروز مشکلاتی چون افسردگی، اختلال اضطرابی، اختلال در سیستم گوارش، مشکلات سیستم ایمنی، مشکلات باروری، اختلالات خواب، بیماری قلبی و زخم معده و… شوند.
نحوه تشخیص حمله اضطرابی از حمله پانیک
اضطراب به واکنش افراد به یک عامل استرس زا یا ترس گفته می شود، در صورتی که حمله پانیک، بدون راه انداز و محرک اتفاق می افتد. عوامل استرس زا در حمله های اضطرابی ممکن است واقعی باشند یا اینکه در ذهن فرد شکل گرفته باشند؛ به همین دلیل نشانه های حملات اضطرابی معمولا چند دقیقه تا چند ساعت است؛ در صورتی که نشانه های حمله عصبی پانیک شدید تر است و به سرعت اوج می گیرد. با این حال حمله پانیک بعد از چند دقیقه فروکش می کند، در حالی که نشانه های حملات اضطرابی در فرد برای مدت طولانی تری باقی می ماند.
آیا حمله اضطراب ممکن است منجر به حمله پانیک شود؟
حمله پانیک می تواند نشانه ای از بروز اضطراب باشد. در واقع فردی که به اختلال پانیک مبتلا است، ممکن است از بروز حملات پانیک، ترس داشته باشد که همین ترس باعث اضطراب او خواهد شد. همچنین اطمینان نداشتن در مورد زمان بروز حمله نیز می تواند سبب بروز اضطراب یا نگرانی بین حملات شود. به عبارت دیگر، اضطراب در فرد مبتلا به پانیک، باعث حملات پانیک می شود و خود ترس از حمله نیز می تواند بر روند زندگی روزمره تاثیرگذار باشد.
تاثیر حملات اضطرابی روی زندگی روزمره
حملات اضطرابی می توانند بر زندگی روزمره افراد تاثیر قابل توجه ایی داشته باشند. این وضعیت علاوه بر این که بر روح و روان افراد تاثیرگذار است، می تواند روی روابط شخصی و کاری، فعالیت های روزمره و به طور کلی کیفیت زندگی، تاثیر مستقیم بگذارد. در ادامه به توضیح برخی از مهمترین تاثیرات حمله های اضطرابی بر زندگی روزمره خواهیم پرداخت.
مطل مشابه: انواع افسردگی در زنان و دلایل ایجاد آن؛ روش های افسردگی
محدودیت روزانه
حملات اضطرابی ممکن است در افراد منجر به محدودیت های روزانه فراوانی شوند. در واقع فرد مبتلا به حملات اضطرابی، به دلیل ترس و نگرانی هایی که دارد، از شرکت در فعالیت های اجتماعی و انجام وظایف روزمره خود اجتناب می کند. این محدودیت ها می تواند شامل شرکت در رویداد ها، رفتن به مکان های عمومی و دیگر وظایف روزمره زندگی باشند.
اختلال در روابط شخصی
حملات اضطرابی می توانند که به روابط شخصی افراد نیز آسیب برسانند. فرد مبتلا به این حملات ممکن است که از ارتباط با دیگران به خاطر ترس از نقد یا اظهار نظرات منفی خودداری کند که این امر در زندگی روزمره او تاثیر گذاشته و باعث احساس تنهایی و انزوا می شود که این عوامل، روابط او را با خطر مواجه می سازد.
تاثیر بر تحصیل و کار
حملات اضطرابی می توانند بر عملکرد افراد در محیط کار یا تحصیل نیز تاثیر مستقیمی داشته باشند. در واقع فرد مبتلا به حمله های اضطرابی ممکن است به مشکلاتی چون کاهش تمرکز، عدم توانایی در انجام وظایف، حافظه ضعیف و دشواری در تعامل با همکلاسی ها یا همکاران خود، مبتلا شود که این مسائل می توانند بر پیشرفت تحصیلی و شغلی فرد تاثیرگذار باشند.
تاثیر بر کیفیت زندگی
حملات اضطرابی به طور کلی کیفیت زندگی افراد را تحت تاثیر قرار می دهند. در واقع فرد مبتلا به حملات اضطرابی همیشه احساس ترس و نگرانی دارد و نمی تواند از لحظات زندگی خود لذت کافی ببرد؛ در نتیجه حملات اضطرابی می توانند باعث کاهش رضایت مندی، افت کیفیت زندگی و در نهایت احساس ناراحتی عمومی شوند.
تاثیر احساسی و روانی
حملات اضطرابی می توانند تاثیرات احساسی و روانی قابل توجهی نیز در زندگی داشته باشند. در واقع فرد مبتلا به حمله های اضطرابی، ممکن است دچار نگرانی و ترس های مزمن، افکار منفی، اضطراب مستمر و… شود که این موارد می توانند سبب افزایش استرس روزانه، افزایش احتمال افسردگی و بروز مشکلات روانی شوند. در نهایت مهم است که به یاد داشته باشید که حملات اضطرابی، زندگی روزمره را به صورت قابل توجهی تحت تاثیر قرار می دهند. برای کنترل و مدیریت این وضعیت بسیار مهم است که از یک مشاوره متخصص در این مورد کمک بگیرید تا راهکارهای مناسبی به شما ارائه دهد.
سخن پایانی
اضطراب، می تواند خطر ایجاد حملات پانیک را افزایش دهد؛ به همین دلیل مشورت با پزشک برای تشخیص اضطراب به منظور جلوگیری از حملات پانیک امری ضروری است. استفاده از روش های درمانی شناختی رفتاری نیز برای شناسایی عوامل ایجاد کننده اضطراب و راهکارهای مقابله با آن، می تواند موثر باشد. گاهی درمان حملات اضطرابی با قرار گرفتن فرد در موقعیت هایی که باعث اضطراب و ترس او می شوند نیز صورت می گیرد.
همچنین تکنیک های آرامش بخش مانند تمرین نفس، می توانند در این زمینه موثر باشند. تجویز داروهای آرامبخش و داروهای ضدافسردگی نیز از دیگر روش های درمانی حملات اضطرابی می باشند. در نهایت به یاد داشته باشید که درمان حمله های اضطرابی نیازمند پشتکار و صبر فراوان است. با رعایت روش درمانی گفته شده، می توانید در کیفیت زندگی خود بهبود قابل توجهی ایجاد کنید و به مرور از شدت اضطراب خود بکاهید. علاوه بر این، می توانید با یک مشاوره متخصص درباره روش های درمانی مناسب، مشورت کنید.
منبع: webmd.com
