آپاندیس کجاست؟ عوامل ایجاد آپاندیسیت و روش های درمان آن

آپاندیس در کجا قرار دارد؟ این زائده در حد فاصل روزنه ای که روده باریک را به روده بزرگ متصل می کند قرار دارد. این زائده به صورت دقیق در طرف راست بدن و زیر شکم واقع شده است. با ملاحظه به مکان واقع گیری آن، این اندام از غذا پر می شود و بایستی خالی شود. چنانچه با توجه به دلایلی این مسئله رخ ندهد منتهی به ایجاد التهاب و عفونت می شود که به آپاندیسیت مشهور است.

این التهاب چنانچه در بین عموم مرسوم است ولی ممکن است خطرناک باشد. افرادی که به این عارضه دچار می شوند بایستی خیلی فوری به متخصص رجوع نمایند و با جراحی آپاندیس آن را بیرون بیاورند. به بیرون آوردن این زائده از بدن معمولا آپاندکتومی می گویند.

عوامل ایجاد آپاندیس کدامند؟

آپاندیس شامل مشکلات متداولی به شرح زیر می باشد:

تومورهای این زائده

معمولا این مسئله خیلی نادر بوده و امکان دارد خوش خیم یا بدخیم باشد. این تومور ها امکان دارد به تراوش مواد شیمیایی بپردازند که سبب مسائلی چون گر گرفتگی دوره ای، تنگی نفس و اسهال شوند.

آپاندیسیت

به علت نامعلومی در بیشتر موارد این زائده ملتهب و عفونی شده و امکان دارد پاره شود. همواره این شرایط به علت گرفتگی کامل یا نسبی این اندام به وجود می آید. چنانچه گرفتگی و انسداد کامل باشد نیاز به عمل جراحی اضطراری می باشد.

گرفتگی معمولا به علت گرد آمدن مواد دفعی صورت می گیرد. امکان دارد به علت مواردی چون بزرگ شدن گره لنفاوی، تروما، کرم انگل و تومور هم گرفتگی این زائده صورت گیرد. موقعی که انسداد رخ می دهد باکتری ها می توانند در این اندام افزایش یابند که به ایجاد یک اجتماع عفونی منتهی می شوند و این مسئله سبب بالا رفتن فشار در آن ناحیه شده که بسیار دردناک می باشد.

همچنین می تواند به عروق خونی آن ناحیه فشار وارد نماید. نرسیدن جریان خون به آپاندیس می تواند سبب قانقاریا شود. چنانچه این عضو پاره شود مواد دفعی در شکم پخش شده که این مسئله یک وضعیت اضطراری را ایجاد می کند. در این شرایط اندام های دیگر چون رکتوم و مثانه امکان دارد دچار التهاب شوند.

آپاندیس به چه صورت دچار التهاب می شود؟

التهاب آپاندیس یکی از رایج ترین عارضه های دستگاه گوارش می باشد که اکثر افراد ۱۰ الی ۳۰ سال را تحت تاثیر قرار می دهد. چنانچه این عضو دچار انسداد و گرفتگی شود باکتری ها در آن زیاد می شوند و در نهایت این اندام ملتهب می شود. گرفتگی می تواند حاصل از مواردی چون التهاب، باکتری ها، ویروس ها، مدفوع سفت شده، انگل ها، تومور ها و… باشد. به این وضعیت آپاندیسیت گفته می شود.

این عارضه یک بیماری حاد می باشد که به رجوع سریع به پزشک نیاز دارد. چرا که اگر درمان نشود، عفونت می تواند سبب پارگی این عضو شود. این پارگی می تواند عفونت را در بدن بیشتر کند و سبب گسترش التهاب و عفونت در همه حفره های داخلی شکم شود.

التهاب آپاندیس جز بیماری های ارثی نمی باشد. هر چند تمام افراد در معرض ابتلا به آن هستند ولی با این وجود این بیماری در میان افراد ۱۰ الی ۱۹ ساله اکثرا رایج است. این عارضه واگیردار نیست. بدین مفهوم که نمی توان آن را به دیگران انتقال داد. بدون این عضو به راحتی می توان به زندگی معمولی خود ادامه داد و لازم نیست در سبک زندگی یا سبک تغذیه خود تغییر ایجاد نمود.

علائم عود شدن آپاندیس

نشانه اصلی عود آپاندیس، درد ناگهانی و شدید می باشد. درد و ناراحتی در طرف راست، بخش پایینی شکم یا درد در پیرامون ناف که به طرف پایین حرکت می کند. این درد و ناراحتی امکان دارد در آغاز همانند یک گرفتگی باشد و در زمان عطسه و سرفه یا حرکت بیشتر شود. سایر علائم آپاندیس به شرح زیر می باشند:

• بی اشتهایی
• تهوع و استفراغ، فوری بعد از آغاز درد شکم
• تورم شکم
• یبوست یا اسهال
• تب حدود ۳۸ الی ۴۰ درجه سانتی گراد
• نفخ و خارج نشدن باد شکم از دیگر علائم آپاندیس می باشد.

علائم ترکیدن آپاندیس کدامند؟

همواره عارضه آپاندیس سبب ترکیدن آن نمی شود ولی هر چقدر دیرتر به پزشک رجوع نمایید امکان ترکیدن آن افزایش می یابد. با ایجاد علائم زیر هر چه زودتر به پزشک رجوع نمایید:

درد معده زیاد که در گذشته سابقه نداشته است

این عارضه همواره با درد زیاد در نزدیکی ناف به طرف راست شروع می شود. آپاندیسیت می تواند با درد در زمان تحرک، سرفه، عطسه و حرکات سریع ماشین همراه شود.

تب و لرز

در مجموع تب به مفهوم التهاب در بدن می باشد. چنانچه شخص افزون بر تب، درد معده هم داشته باشد امکان ایجاد این عارضه افزایش می یابد.

تکرر ادرار

از علائم ترکیدن آپاندیس می توان به تکرر ادرار اشاره نمود. به علت اینکه در برخی اشخاص این عضو به پایین بدن و مثانه نزدیک است بنابراین ملتهب شدن آپاندیس و فشار به مثانه می تواند سبب ایجاد این نشانه شود که اگر با علائم دیگر همراه شود امکان دارد علامت این عارضه باشد.

حالت تهوع و بی اشتهایی

از دیگر علائم ترکیدن آپاندیس می توان به این مورد نیز اشاره نمود. این نشانه ها می توانند علت خیلی از بیماری ها چون وجود باکتری در معده باشند. ولی اغلب آپاندیسیت بر روی سیستم گوارش اثر گذاشته و سبب ایجاد حالت تهوع و بی اشتهایی می شود که بایستی حتما به پزشک رجوع شود.

درد آپاندیس چقدر به طول می انجامد؟

درد آپاندیس معمولا به صورت ناگهانی آغاز می شود و امکان دارد در ساعات اولیه کم باشد. ولی کم کم این درد بیشتر می شود و امکان دارد در طول ۶ الی ۱۲ ساعت درد بیشتر و بیشتر شود. در بعضی موارد حتی امکان دارد این درد ۱ الی ۲ روز ادامه داشته باشد. اگر این گونه درد را تجربه می کنید لازم است هر چه زودتر به پزشک رجوع نمایید تا دلیل درد را به صورت صحیحی تشخیص داده و درمان مطلوب صورت گیرد.

روش های تشخیص عود آپاندیس

جهت کمک به شناسایی عود آپاندیس، پزشک امکان دارد اطلاعاتی در خصوص سابقه نشانه ها وعلائم شما بگیرد و شکم شما را معاینه کند.

تست ها و روش های تشخیص عود آپاندیس به شرح زیر می باشند:

معاینه فیزیکی جهت بررسی میزان درد شکم

پزشک امکان دارد فشار آرامی بر روی بخش دردناک شکم شما وارد نماید. زمانی که این فشار به صورت ناگهانی وارد می شود، درد این ناحیه معمولا بیشتر می گردد که حاکی از التهاب صفاق مجاور می باشد.

امکان دارد پزشک معالج سفتی شکم و تمایل شما به سفت کردن ماهیچه های این بخش در جواب به فشار وارده از طرف او به این اندام ملتهب را چک نماید.

قدم بعدی بررسی رکتوم دیجیتال می باشد که این شیوه معاینه مشمول گذاشتن انگشت با دستکش روغن کاری شده جهت معاینه رکتوم پایینی شما می باشد. زن ها در دوران باروری امکان دارد جهت چک مسائل احتمالی زنان که می توانند سبب درد شوند، معاینه لگنی انجام دهند.

آزمایش خون جهت چک علائم عفونت این ناحیه

این شیوه به پزشک شما این امکان را می دهد تا بالا بودن سطح گلبول سفید خون را چک نماید که امکان دارد حاکی از عفونت باشد.

آزمایش ادرار جهت رد عفونت سیستم ادراری

امکان دارد از شما تقاضا شود که تست ادرار انجام دهید تا معلوم شود که عفونت ادراری یا سنگ کلیه سبب اعمال درد در بخش پایینی شکم شما نشده است.

آزمایش تصویربرداری و سی تی اسکن شکم

برای تشخیص این عارضه و تایید آن امکان دارد عکس برداری با اشعه X، سونوگرافی شکم، سی تی اسکن یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی را برای شما پیشنهاد دهند.

راه های درمان آپاندیس کدامند؟

درمان آپاندیس همواره شامل موارد زیر می باشد:

عمل جراحی

یکی از راه های درمان این بخش عمل جراحی می باشد و چنانچه سریع انجام نگیرد امکان دارد سبب عوارض حاد و جدی شود. در بعضی موارد پیش از عمل جراحی امکان دارد پزشک به شما آنتی بیوتیک جهت مهار عفونت تجویز نماید. ولی به این نوع درمان نمی توان به تنهایی اکتفا نمود و بایستی عمل جراحی صورت گیرد.

داروهای ضد درد

بعد از جراحی امکان دارد پزشک به شما دارو هایی چون مورفین و آنالژزیک ها را تحویز نماید.

درمان پس از عمل جراحی

بعد از جراحی شما بایستی جهت التیام فوری و پیشگیری از عفونت در منزل استراحت نمایید. پزشک شما امکان دارد رژیم غذایی خاص و بکارگیری مایعات به ویژه آب خوردن بیشتر را پیشنهاد دهد. حتی بایستی از امور سنگین و ورزش به شدت اجتناب نمایید.

انواع عمل آپاندیس

عمل آپاندیس به دو شیوه لاپاراسکوپی یا عمل بسته و باز صورت می گیرد. در هر دو شیوه هدف اساسی حذف آپاندیس آلوده و جلوگیری از شیوع عفونت و التهاب به دیگر نواحی بدن می باشد. عمل جراحی بسته عملی با حداقل درد پس از جراحی می باشد که مدت زمان برگشت به امور روزانه را کاهش می دهد.

ولی در بعضی موارد به دلیل اشکالات فنی و احتیاج به لوازم خاص امکان دارد دارای محدودیت هایی هم باشد. در عمل باز به دلیل برش بزرگتر مدت زمان ریکاوری بیشتر خواهد بود.

عمل آپاندیس باز

این گونه جراحی در وضعیت زیر صورت می گیرد:

• چنانچه به عفونت شدید این ناحیه مشکوک باشید و شناسایی قطعی توسط شیوه لاپاراسکوپی مقدور نباشد.
• چنانچه شکم به عفونت شدید، آبسه و تراوشات زایمانی دچار باشد بایستی مورد بررسی و درمان قرار گیرد.
• در مواردی که این ناحیه امکان دارد پاره شده یا ترشحات زایمانی در پیرامون آن وجود داشته باشد.
• در این نوع عمل جراحی برش بزرگتر است و مدت زمان ریکاوری و التیام هم در قیاس با شیوه لاپاراسکوپی بیشتر می باشد.

عمل آپاندیس بسته

عمل آپاندیس بسته یک شیوه عمل جراحی است که توسط تجهیزات کوچک و لوله های نوری و دوربین، این اندام برداشته می شود. در این شیوه پزشک، چندین برش کوچک در قسمت شکم ایجاد می کند. تجهیزات این عمل توسط برش های کوچک به شکم وارد شده و دوربین به یکی از برش ها وصل شده تا پزشک درون شکم را مشاهده نماید. سپس توسط لوازم دیگری، این عضو را بر می دارند.

آپاندکتومی لاپاراسکوپی

این نوع جراحی شیوه ای است که در آن ورم یا التهاب این عضو توسط لاپاراسکوپی با تجهیزات کوچک توسط برش های کوچک در بخش شکم برداشته می شود. مزیت های این روش عبارتند از:

• برش های کوچک و نداشتن برش بزرگ در بخش شکم
• کاهش ریسک عفونت پس از جراحی
• به صرفه بودن و نیاز کمی به بستری شدن در بیمارستان دارد
• بازگشت فوری به رژیم غذایی عادی

منبع: Britannica