فیلم A Quiet Place ساخته جان کرازینسکی؛ اگر می‌خواهی زنده بمانی ساکت باش!

فیلم A Quiet Place محصول ۲۰۱۸ سینما هالیوود و به کارگردانی جان کرازینسکی John Krasinski اثری است در ژانر ترس. میان هیاهوی سالانه اکران فیلم های کم هزینه که اصولا برای فروش های بالا برنامه ریزی شده اند و عمدتا در ژانر ترسناک سر زبان‌ها می افتند فیلم مکان ساک حقیقتا در سطحی دیگر ظاهر می شود. در ادامه با نقد و تحلیل فیلم A Quiet Place ساخته جان کرازینسکی با نت نوشت همراه باشید.

فیلم A Quiet Place ساخته جان کرازینسکی

این فیلم همان چیزی است که سینمای ژانر ترس مدت ها از آن بی بهره بوده است. کمی فرم و نوآوری. فیلم A Quiet Place از همان المان های متعدد استفاده شده در سینمای امروز هالیوود بهره می برد یعنی تم آخر الزمانی و نابودی بشر. موضوعی که در دهه گذشته اقتباس های فراوان و رنگ و رو رفته ای از آن شده است. اما مکان ساکت چیزی بیشتر دارد و آن روایتی متفاوت است.

فیلم A Quiet Place از درون به بیرون نگاه می‌کند و چنین نکته ای برای فیلمی در ژانر ترس عملا موضوعی کمیاب است. شاید بهترین نمونه ورود به ترس های درون و نزدیک شدن به داخل فیلم  Get Out  بود که  در آن فیلم عملا ترس موضوعیت اصلی نبود و بر خلاف آن در مکان ساکت ترس از زوال و میل به بقا  چهره ای پُر رنگ تر دارد و به همین دلیل فسمت سرگرم کنندگی آن شاخص تر از مفهوم آن است.

بیشتر بخوانید: فیلم Ben is back ساخته‌ی Lucas Hedges؛ بازگشت پر دردسر بن

نقد فیلم A Quiet Place را با نمایی از داستان فیلم آغاز می کنیم جایی که برایان وودز، اسکات بک و جان کرازینسکی در مقام نویسندگان تصمیم به خلق فضای آخرو زمانی شکلی گرفته اند که به اثر جذاب کورک مک کارتنی یعنی جاده شباهت بسیاری دارد.

داستان از جایی در مکانی نا مشخص آغاز می شود. فروشکاهی که به نظر متروک و نا معمول است و انسان های بی صدا در حال تردد در آن هستند. کاملا بی صدا. گویی طاعونی صدا را بلعیده است. نمایی از روزنامه ها و نوشته های اطراف خبر از فاجعه ای می دهند که ۸۹ روز است که از آن گذشته است.

همگی به یک چیز ترغیب می کنند. فقط ساکت باشید! زوجی به همراهی سه فرزند خود مشغول جمع آوری مایحتاج خود هستند. همه چیز با اشاره ارتباط پیدا می کند و خبری از ارتباط کلامی نیست. پله به پله به تعلیق فیلم افزووده می شود و در حال غنی شدن است. موسیقی متن بی نظیر مارکو بلترامی خود گویای دیالوگ های نا نوشته است که گویا چیزی حضور دارد هرچند نا دیدنی ست.

بیشتر بخوانید: فیلم Long Shot ساخته‌ی جاناتان لوین؛ کمدی رمانتیک زنانه

خانواده در سکوت با پایه برهنه با راه می افتند. در مسیری با ماسه نرم که کمترین صدا را منتقل نکند. در هیاهویی از خفگی، آخرین فرزند خانواده که کوچکترین آنان نیز هست و در انتهای گروه در حال حرکت است، اسباب بازی خود را روشن میکند و بالاخره سکوت شکسته می شود.

صدا پیام آور شادی نیست. رنگ از رخساره پدر و مادر می پرد و در کسری از ثانیه کودک سلاخی می شود. این مسیر شروع تا پیش از تیتراژ فیلم مکان ساکت را شاید بتوان در ردیف کوبنده ترین شروع های فیلم های اخیر دانست که همه چیز با خود دارد. تعلیق ، استرس و ترس.

نقد فیلم A Quiet Place را با نکته ای ادامه می دهیم که به بنیان فیلم تبدیل می شود. حالا بزرگ ترین دشمن بشریت از ضمیری نشأت می گیرد که جز جدا نشدنی غریزه اش است یعنی کلام یعنی صدایی برای بودن. نویسندگان فیلم قدم در مسیر گذاشته اند که کاملا پُر ریسک است.

فیلمی با این حجم از نبود دیالوگ کلامی ولی باز هیجان انگیز و سر پا. آن ها کاملا  توانسته اند از پس فیلم نامه بر آیند به نحوی که فیلم نه تنها از ضرباهنگ مطلوبی برخوردار است، بلکه نقاط اوج درخشانی را خلق می کند که  بی شک در اذهان هایلایت خواهد شد.

کم بودجه بودن فیلم سبب شده است که فیلم انسان محور باشد و این به نقطه قوت فیلم بدل گشته است. مخاطب اصلا نیازی ندارد که نماهای طولانی و خسته کننده از هیولا ها ببیند تا ذوق کند. بلکه حضوری که این هیولاها در نبودشان در لحظه می گذارند مهم است.

درست مانند فیلم It که دقیقا در زمان هایی که پنیوایز حضور فیزیکی ندارد ترسناک تر است. این جریان هم ترس است که فاصله میان نُت ها را می نوازاند آن هم به شکلی هوشمندانه.

بیشتر بخوانید: سرگذشت ندیمه The Handmaid’s Tale بر اساس نوشته‌ی مارگریت آتوود

همانطور که بالاتر به آن اشاره شد نکته پیروزی فیلم مکان ساکت پویا بودن لحظات آن است و در ادامه و در بررسی فیلم A Quiet Place باید به این مسئله بپردازیم که اگرچه John Krasinski در فیلم سازی تازه کار است، اما فیلمی خلق کرده که کاملا شیمی میان بازیگران آن در حد فوق العاده ای دقیق و سندجیده کار می کنند.

در تمام مسائل آخر و زمانی و جنگ برای بقا و امید، کارگردان زمان هایی اختصاصی پیدا می کند که تمام کاراکترها را در لحظاتی دوتایی شخصیتشان را بعُد عمیق تری ببخشد. از لحظات مادر دختری میان اولین و دخترش رگان که سرکله زدن های مخصوص خودش را دارند تا لحظات پدر پسری میان لی و مارکوس که اوج کنش های فیلم است.

مخصوصا در قسمت سفر کوتاه آن ها برای تهیه آذوقه و درس هایی که پدر به او می دهد. ناگفته نماند که بازی های بازیگران این فیلم در حد ایده آلی با کیفیت است. مخصوصا نقش آفرینی نواه جوپ بازیگر خردسال نقش مارکوس که چنان تصویر حیرت انگیزی از او ارائه می دهد که دیدنش خالی از لطف نیست.

کافی است به سکانس های ماهیگیری و آبشار دقت کنیم تا نوع نگرانی ها و ترس های مارکوس که در میمیک صورت نواه جوپ در جریان است را به درستی حس کنیم. همچنین در این فیلم یکی از بهترین نقش آفرینی های امیلی بلانت را شاهد هستیم چه در نقش همسر که شیمی بسیار قوی و باور پذیری بین او و جان بر قرار است (این دو در دنیای واقعی نیز زن و شوهر هستند) تا سکانس زایمان او در فیلم که یکی از درخشان ترین تعلیق های اخیر در فیلم های ترسناک را هنگام لحظه تولد بچه شاهد هستیم.

سکانسی که امیلی بلانت با بازی خود استیصالی به صحنه منتقل می کند که بار دلهره آور بودن آن را بالا می برد.

در نهایت و در نقد فیلم A Quiet Place می توان به صداگذاری و صدا برداری درخشان این فیلم اشاره کرد که مکمل این سکوت کلی شده است و حتی نامزدی اسکار در این رشته فنی را برای آن به دست آورد.

بیشتر بخوانید: سریال چرنوبیل Chernobyl: هدف ما خوشحالی تمام بشریت است!

اگر چه فیلم مکات ساکت تجربه یصری لذت بخشِ توأمان با ترس های کوتاه را برای بیننده به ارمغان می آورد، نباید از بایان بندی عجولانه و سریع آن چشم پوشی کرد. داستانی که رفته رفته با پختگی به اوج داستان سرایی رسیده بود با پیچشی ناگهانی در لحظه حل می شود بدون آن که آن قدر سر نخ برای مخاطب به جای گذاشته باشد تا روند منطقی آن را درک کند.

در هر صورت بایان بندی مکان ساکت نشان دهنده ساخت دنباله ای دیگر بر آن را دارد. دنباله ای که حالا و بعد فروش جهانی عالی آن قطعی شده و در حال ساخت است.