تاقچه | خانه داری

اگر لحظه ای دیوارهای یک خانه قدیمی را به خاطر بیاورید، به طور قطع تصاویری از تاقچه هایی با فرم ها و شکل های مختلف در ذهن شما نقش می بندند. این سطوح افقی در ابعاد بزرگ جایگاه مناسبی برای قاب عکس پدربزرگ، چراغ های لاله جهیزیه مادربزرگ و بسیاری لوازم تزیینی و اشیا قدیمی و قیمتی دیگر بودند ولی با گذشت زمان و ایجاد تغییر و تحولات در ساخت و ساز و معماری ساختمان ها، دیگر اثری از این عناصر دکوراسیونی ـ کاربردی وجود ندارد و در اغلب ساختمان های جدید، دیوارها خالی از هرگونه برآمدگی و فرورفتگی ها با هدف دکوراسیونی ـ کاربردی هستند. در واقع شما با چنین سطوح افقی و با کاربردی شبیه به آنچه اشاره شد، تنها در قسمت بالای شومینه اغلب ساختمان ها مواجه می شوید که آنها نیز در حقیقت نوع تغییر یافته همان به اصطلاح سربخاری های قدیم هستند. حال آن که با توجه به کارایی بسیار تاقچه ها و سطوحی مانند آنها و همچنین نمایی که از نظر دکوراسیونی در فضا ایجاد می کنند، امروزه مهندسان ساختمان می توانند برگشتی به گذشته داشته باشند و با الگو گرفتن از همان تاقچه های قدیمی، ترکیب های جدید و زیبایی (چه برآمده و چه فرورفته) متناسب با سیستم معماری امروزی بر روی دیوارها ایجاد کنند.

به طور کلی این قبیل سطوح برآمده روی دیوارها در دو فرم اصلی وجود دارند:

1 ـ تاقچه ها

2 ـ طبقه های مستقل

که در این جا هدف پرداختن به مورد اول است.

تاقچه ها خود به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:

الف) تاقچه های ثابت: سطوحی هستند که به هنگام ساخت و ساز و به اصطلاح در مراحل نازک کاری معماری ساختمان و با استفاده از مصالح مربوطه ساخته می شوند و در نهایت با موادی مانند گچ، سنگ و چوب پوشش می یابند.

ب) تاقچه های متحرک: سطوحی هستند که معمولاً فرمی دکوراتیو دارند و علاوه بر کاربردشان به زیبایی دیوار نیز کمک می کنند. این قبیل تاقچه ها از جنس های مختلف مانند گچ ، پُلی استر، چوب، فلز و یا ترکیبی از چوب و فلز، چوب و شیشه، فلز و شیشه و مانند آنها و در شکل ها، ابعاد و فرم های گوناگون به طور جداگانه ساخته و به دیوار نصب می شوند. تفاوت این تاقچه ها با نوع اول در تنوع جنس، مدل و همچنین امکان انتخاب مکان و جا به جایی محل قرارگیری شان است.

کاربرد تاقچه

همان طور که اشاره شد، تاقچه ها عناصر دکوراسیونی ـ کاربردی هستند که هم در زیبایی دیوار نقش دارند و هم به گونه ای می توان آنها را با هدف استفاده بهینه از فضای دیوار به کار برد؛ ولی کاربرد اغلب تاقچه های رایج ، معمولاً به قراردادن اشیای زینتی مانند مجسمه، شمعدان ، شمع های تزیینی ، گل و گلدان های کوچک، قاب عکس های کوچک خانوادگی و لوازمی مانند اینها محدود می شود. البته در اصل آنچه کاربرد تاقچه را مشخص می کند به عواملی شامل جنس، ابعاد، وزن تاقچه و همچنین مشخصات لوازم و اشیایی که قرار است بر روی آن قرار گیرند بستگی دارد که با توجه به این موارد شما می توانید با انتخاب یکی از روش های نصب تاقچه، از آنها با هدف های مختلف استفاده کنید. ما نیز در این راستا با ارائه پیشنهادهایی پیرامون نصب تاقچه های متحرک شما را یاری می دهیم:

1 ـ نصب تاقچه در طرفین قاب:

شما می توانید دو تاقچه کوچک یا متوسط را با هر جنس و شکل مورد نظر انتخاب کنید و در طرفین آیینه ورودی خانه تان یا تابلویی که به دیوار نصب کرده اید، متصل کنید.

البته باید توجه داشته باشید بین اندازه، فرم، جنس و رنگ تاقچه های انتخابی و تابلو  یا قاب آیینه موردنظر، باید تناسبی وجود داشته باشد. به طور کلی نصب تاقچه ها به این ترتیب، در دو سطح دیوار انجام می گیرد:

یکی آن که طول قاب را اندازه گیری کنید و در مرکز آن بر روی دو طرف دیوار کناریش خطوط کوچکی بکشید؛ سپس تاقچه ها را با در نظرگرفتن ابعاد دیوار و با حفظ فاصله ی دلخواه و یکسان از قاب در همان ناحیه مرکزی علامت گذاری شده به دیوار متصل کنید. دوم آن که می توانید آنها را در محدوده نیمه بالایی خط میانی و در ارتفاع مورد نظر در طرفین قاب به دیوار نصب کنید که البته هر یک از روش ها به جلوه و کاربردی جداگانه منتج خواهد شد.

مثلاً اگر علاوه بر فرم تاقچه بخواهید شی تزیینی که بر روی آن قرار می دهید نیز جلوه و نمایی خاص را داشته باشد، باید سطح نصب تاقچه ها در ارتفاعی صورت گیرد که کمی از سطح دید بالاتر باشد.

از این روش نصب تاقچه می توانید برای افزایش ظاهری عرض تابلوی عمودی و کم عرضی که روی دیواری بزرگ نصب شده ، نیز استفاده کنید. به این ترتیب از حاصل جمع عرض قاب، فاصله میان تاقچه ها با قاب وعرض تاقچه ها، خطی افقی پدید می آید که تأثیرات خطوط افقی در دکوراسیون  را نیز به همراه خواهد داشت، ولی توجه داشته باشید که نصب تاقچه با این الگو، در هر شرایطی به نتیجه مناسب منجر نمی شود. مثلاً در صورتی که ابعاد دیوار کوچک است و تابلوی شما با آن ابعاد هماهنگی لازم را دارد، ممکن است نصب تاقچه ها نمایی شلوغ و غیرقابل تحمل از دیوار به دست دهد.

لازم به ذکر است فاصله انتخابی بین تاقچه ها و قاب باید یکسان ، و اندازه آن چنان باشد که یکپارچگی این ترکیب از دست نرود.

در ضمن جهت ایجاد ترکیبی حاصل از تاقچه و تابلو با آیینه در کنار هم، اجرای روش فوق الزامی نیست بلکه شما می توانید با توجه به ابعاد دیوار، تنها یک تاقچه را در کنار قاب مورد نظر نصب کنید.

2 ـ نصب تاقچه در زیر قاب:

گاهی دو تاقچه کوچک یا یک تاقچه بزرگ را به حالت کنسول در زیر یک یا دو قاب آیینه یا تابلو به دیوار نصب می کنند. با این روش علاوه بر زیبایی، طول ظاهری قاب افزایش می یابد. از این راهکار برای افزایش ظاهری ارتفاع دیوارهای کوتاه نیز می توان استفاده کرد.

3 ـ نصب تاقچه ها به صورت مستقل یا مجموعه ای:

ستون ها و دیوارهای نه چندان عریض بستر مناسبی برای نصب یک و یا مجموعه ای از چند تاقچه هستند. شما می توانید با حفظ فاصله، طراحی و کمپوزیسیونی مناسب برای دیوار مورد نظر انجام دهید و چند تاقچه کوچک را به آن متصل کنید. برای این منظور ابتدا هر یک از تاقچه ها را روی یک تکه کاغذ یا روزنامه قرار دهید و دور آن را خط بکشید. سپس روی خطوط ایجاد شده را ببرید. این کار را با توجه به تعداد تاقچه ها انجام دهید. حال تعدادی الگوی تاقچه در دست دارید، الگوها را با توجه به فرمی که برای نصب تاقچه ها در نظر دارید، با استفاده از چسب کاغذی به دیوار بچسبانید و آنقدر مکان نصب شده آنها را تغییر دهید تا بهترین حالت برای ترکیب قرارگیری آنها حاصل شود؛ سپس هر یک از تاقچه ها را در جای الگوی خود به دیوار نصب کنید.

نکته:

برای ایجاد ترکیبی از تاقچه ها حتماً لازم نیست همه آنها یک شکل باشند بلکه وجود هماهنگی بین آنها از نقطه نظرهایی مانند ابعاد، رنگ و فرم کافی است.

ـ گاهی تاقچه ها آنقدر عریض و طویل هستند که کاربردی مانند طبقه مستقل و کنسول پیدا می کنند و می توان از آنها برای قراردادن لوازم بزرگتر و حتی کتاب استفاده کرد.

ـ تاقچه های سه گوش مخصوص نصب در محل اتصال بین دو دیوار هستند.