آرامش بعد از طوفان
بخش عمدهای از مشاجرات و مشکلات در زندگی مشترک زوجها به دلیل داشتن اختلاف سلیقه، توقعات و انتظارات آنها از یکدیگر روی میدهد. این اختلاف سلیقهها در برخی موارد باعث مشاجرات میان آنها میشود که گاه این مشاجرات روند نامطلوبی داشته و منجر به از هم پاشیدگی خانواده میشود.
این جدلها عمدتاً ناشی از شناخت نادرست زوجها از یکدیگر است زیرا معیارهای واقعی ازدواج زن و مرد برای برخورداری از یک زندگی مشترک مناسب با یکدیگر متفاوت است.
مهارتهای زندگی
آموختن مهارتهای زندگی به صورت یک راهکار باعث ارتقای سلامت روانی زوجها در زندگی تأثیرگذار است. یادگیری مهارتهای زندگی به زن و مرد کمک میکند تا رفتارهای مثبت در زندگی مشترک از خود نشان داده و همچنین از آسیبهای روانی و اجتماعی به دور باشند. پژوهشهای متعدد نشان دادهاند خودآگاهی، عزتنفس و اعتمادبهنفس از شاخصهای اساسی، توانمندیها و ضعفهای هر فردی است
دقیقترین اولویتبندی
لیلا رستمی، مشاور خانواده درباره اهمیت آموختن مهارتها ادامه میدهد: اولین و مهمترین مسئله در زندگی مشترک، شناخت ویژگیهای فردی، امیال و آرزوها و انتظارات زوج است. همچنین بهتر است زندگی مشترک افراد با افزایش آگاهی و مهارت لازم آغاز شود. از این رو همدلی کردن افراد با یکدیگر مهارت خاصی را میطلبد زیرا همدلی کردن در برقراری ارتباط عمیق و صمیمی به زوجها کمک میکند در زمان بروز اختلاف و تفاوتها، حل مشکل برای آنها قابل درک و فهم باشد.
همچنین یادگیری مهارت حل اختلاف مانند بقیه مهارتها، برای ازدواج و تشکیل زندگی مشترک و همچنین برقراری ارتباط درست با همسر ضروری است.
وی میافزاید: ریشه اصلی بسیاری از اختلافات خانوادگی به دلیل نداشتن استقلال زن و مرد و وابستگی بیش از حد یکی از آنها به اطرافیان و خانواده است. افرادی که استقلال ندارند و شخصیت وابستهای دارند و توجهشان بیشتر معطوف به دیگران است و اهل اندیشیدن نبوده همچنین زندگی ناموفقی دارند. زن و شوهرهای آگاه و آنهایی که آشنایی با مهارتهای ذکر شده را دارند در برخورد با مشکلات منصفانه رفتار میکنند و نقاط ضعف یکدیگر را نیز میپذیرند. بنابراین توصیه میشود در مشاوره قبل از ازدواج در اولویت اول به روشن ساختن ملاکهای اصلی بپردازند زیرا برای داشتن یک انتخاب مناسب ملاکهای اصلی ضروری به نظر میرسد. توجه نداشتن به ملاکهای اصلی و همچنین اولویتبندی نامناسب ارزشها باعث میشود افراد اغلب دچار ناکامیهایی در آینده شوند.
همچنین زوجها به دلیل تفاوتهای فردی نسبت به یکدیگر دچار سوء برداشتهای شناختی شده و توصیه میشود که در چنین شرایطی با صحبت کردن و مشخص کردن مسئله با استفاده از راهکارهای مناسب با کمک روانشناس و مشاور خانواده از بحثهای جدی پیشگیری کنند. هنگامیکه افراد انعطافپذیری مناسبی برای ایجاد یک رابطه مناسب نداشته باشند در بحث خانوادگی از راهکارهای نسنجیدهای مانند: پرخاشگری، قهر و گریه کردن و... استفاده میکنند و بروز چنین رفتارهایی مشکلات زندگی آنها را دوچندان خواهد کرد. و همچنین اصلیترین پایههای نگهدارنده یک رابطه مناسب، توجه به نیازها، انتظارات و خواستههای طرف مقابل است زیرا اطلاع زوجها از نیازهای یکدیگر به آنها این امکان را میدهد که بتوانند از بسیاری سوءتفاهمها و مشاجرات ناخواسته در زندگی روزمره جلوگیری کنند.
آرامش پس از توفان
لیلا رستمی، درباره راهکارهای مناسب برای پایان دادن مشاجرات میان زوجها میگوید: خودآگاهی، مسئولیتپذیری، اولین گام برای اجتناب از تضادهای میان زن و شوهر به حساب میآید. اغلب بحثها و جدلهایی که مرتب تکرار میشود فقط به این دلیل است که یکی از همسران و یا هردوی آنها احساس میکنند طرف مقابل منظور و حرف او را درک نمیکند. یکی از راهکارهایی که باعث آشتی و مصالحه میشود این است که بعد از مشاجرات و بحثها وقتی زوجین در حالت کاملاً آرام و به دور از عصبانیت قرار گرفتند سۆالاتی از یکدیگر بپرسند تا مطمئن شوند که منظور و حرفهای یکدیگر را درک کردهاند.
همچنین بعد از مشاجره، زن و مرد بهتر است به صورت رودررو بدون پیچیدهگویی با یکدیگر سخن بگویند. زن و مرد باید بدانند آشتی کردن با یکدیگر به این معنا نیست که یکی از آنها شکست خورده و یا این که نظر او کاملاً اشتباه بوده است.
همچنین تأثیرات کلماتی که آنها در گفتارهایشان به کار میبرند، بسیار مهم و تأثیرگذار است. بهتر است ابتدا از لحاظ روحی برای آشتیکردن و قدم جلو گذاشتن برای مصالحه، آمادگیهای لازم را داشته باشند. توصیه میشود بعد از هر بحث و نزاعی میان زن و مرد ابتدا علت اصلی مشاجره را از خود بپرسند زیرا در اکثر مواقع بحثها خیلی ساده به نظر میرسد اما به دلیل نداشتن صبر و تحمل یکی از زوجین تبدیل به مشکلات حادتری شود.
لیلا رستمی، مشاور خانواده میگوید:
مهارت گفتوگو کردن و همچنین تحمل شنیدن صحبتهای یکدیگر بدون عصبانیت از دسته عواملی است که افراد را برای حل مشکلات یاری میکند.یکی از دلایل کشمکشهای میان زن و مرد نداشتن همکاری و تعاون در کارها است و ریشه اکثر شکایتها به همین مسئله ختم میشود. در این موارد توصیه میشود هنگام بحث به جای استفاده و انتخاب روش پرخاشگرانه، خشونتآمیز و بدبینانه از روشهای مسالمتآمیز و خوشبینانه استفاده کنند. همچنین گذشت و عفو عنصر اصلی استمرار و استحکام پیوندمیان زن و مرد به حساب میآید. همچنین بهتر است افراد از خطاهای یکدیگر چشمپوشی کرده و هر کس مسئولیت کارهایش را به عهده گیرد.
بنا به گفته این متخصص: رفتارهای بعد از مشاجرات میان زن و شوهر باید طوری باشد که احساس شرم و خجالت برای طرف مقابل به وجود نیاورد و همچنین بهترین راه این است که افراد طعنه زدن و کنایه گفتن را از کلامشان دور سازند و طرف مقابل را مورد سرزنش قرار ندهند.
زن و شوهر باید به یکدیگر فرصت فکر کردن دهند تا وقتی که فرد مقابل برای طرح و پذیرش مشکلات آماده شود. همچنین در زمان حل اختلاف چنانچه هر کدام از آنها متوجه اشتباه خود شدهاند بهتر است از طرف مقابل عذرخواهی کرده و با عذرخواهی نه تنها فرد کوچک و حقیر نمیشود بلکه دیگری را متوجه انعطاف میکند.
شرط اصلی تفاهم
از راههای رسیدن به تفاهم، داشتن صبر و شکیبایی و گذشت است. به طوری که گذشت و شکیبایی باید دو طرفه باشد زیرا گذشت یک طرفه در نزاع میان زن و شوهر باعث تقویت رفتار نامطلوب طرف مقابل میشود. همچنین گذشت منطقی و آگاهانه گذشتی است که طرف مقابل از آن اطلاع پیدا کند. در این صورت است که فرد تغییر رفتار داده و مسئولیت رفتارش را به عهده میگیرد. در غیر این صورت گذشت یک طرفه فایدهای نخواهد داشت. بنابراین برای ایجاد تفاهم نباید به منزلت و ارزش انسانی افراد ضربه زد. دقت و توجه به صحبتهای یکدیگر در هنگام بحث و همچنین به موقع صحبت کردن و سخن مفید گفتن از عواملی است که به درک متقابل زوجین کمک میکند.
رستمی میافزاید: افراد بهتر است هدفهای مشترک را در زندگی اهمیت خاصی داده و اطلاع داشته باشند که هر یک از آنها از زندگی مشترک چه انتظاراتی دارند و همچنین باورها و اولویتهای یکدیگر را بشناسند و به آنها توجه کنند و فرد خود را متعهد به اجرای آنها بداند در برخورد با مسائل و مشکلات در هنگام نزاع به جای واکنش و عکسالعمل، رفتارهای مثبت و سازنده انجام دهند.
بهتر است بعد از دعوا به جای استفاده از الگوهای منفی حاکم بر فرهنگ جامعه با تفکر و خلاقیت به مسائل پاسخ جدید دهند و تمایل به انجام کارهای نو داشته باشند. زوجها باید بدانند انعطافپذیری بموقع در ایجاد یک رابطه خوب و رضایت بخش مۆثر است و همچنین برای بازگشت و مصالحه بعد از مشاجرات ارتباطی هر یک از زوجها باید قبول کنند که یکدیگر را همان طوری که هستند بپذیرند و بدانند هیچ یک از دیگری برتر نیست همچنین تعیین اهداف، آنها را در ساختن یک رابطه بهتر در زندگی مشترک کمک خواهد کرد.
فرآوری: نوریه نوچمنی
بخش خانواده ایرانی تبیان
منبع : tebyan.net