طرز تهیه عدسی و 8 راز خوشمزه‌تر شدن آن

نی نی بان: اگر مخاطب مقالات پزشکی سلامت و تغذیه نی‌نی‌بان باشید می‌دانید که کم خونی و فقر آهن از مشکلات زنان ایرانی است و تامین آهن برای همه بویژه خانم‎های باردار در راستای سلامت خود و نوزادشان حائز اهمیت است.

بهترین منابع خوراکی حاوی آهن،  موادغذایی شامل جگر، گوشت قرمز، ماهی، زرده تخم‌مرغ، سبزیجات دارای برگ‌های سبز تیره و پهن مثل اسفناج،عدس، سایر حبوبات و میوه‌های خشک مخصوصا برگه زردآلو و دانه‌های روغنی هستند.

 

مزایای مصرف عدس در دوران بارداری
مزه، رنگ و اندازه عدس به منطقه ای که کاشته شده است بستگی دارد. عدس به دانه های ریز، دانه های درشت و عدس لوبیایی تقسیم بندی می شود. در این مقاله مزایای مصرف عدس در دوران بارداری ذکر شده است. با عدس می‌توان غذاهای متنوعی درست کرد.
  -  فولیک اسید موجود در عدس از نقص در هنگام تولد مانند بی مغزی و spina bifida جلوگیری می کند.
  -  نصف فنجان عدس حاوی 179 میلیگرم فولات است که نوعی ویتامین ب است که به رشد سلول های جدید کمک می کند. خانم های باردار روزانه به مصرف 600 میلیگرم فولات نیاز دارند.
  -  فولیک اسید در بارداری تاثیر منفی داروها بر بدن را از بین می برد. اگر سیگار می کشید یا مشروب می خورید، فولیک اسید موجود در عدس باعث جذب مواد مضر می شود.
  -  عدس همچنین سرشار از پروتئین است. پروتئین به رشد ماهیچه های جنین کمک می کند.
  -  مقدار بالای پتاسیم باعث جریان خون مناسب می شود و مانع از بالا رفتن فشار خون می شود.
  -  فیبر موجود در عدس از بیماری های مجاری گوارشی جلوگیری می کند. این فیبر چاقی را کنترل کرده و مانع از بالا رفتن کلسترول می شود. نصف فنجان عدس حاوی 8 میلیگرم فیبر است.
   - یبوست یکی از مشکلات رایج در دوران بارداری است که با مصرف عدس غنی از فیبر برطرف می شود.
   - مطالعات نشان می دهد عدس نقشی مهمی در عملکرد بیولوژیکی مغز دارد.
   - اگر در دوران بارداری میگرن دارید، می توانید با مصرف عدس که غنی از ویتامین ب 5 است با استرس و میگرن مقابله کنید.

 

نکات مهم در خصوص مصرف عدس در دوران بارداری
  -  از آنجایی که عدس غنی از مواد مغذی است باید سعی کنید تمام خواص حیاتی آن را کسب کنید.
  -  عدس غنی از آهن است و مانع از کم خونی در بارداری می شود. در صد گرم عدس حدود 9 میلیگرم آهن وجود دارد.
  -  برای اطمینان از کسب تمام مواد معدنی موجود در عدس، می توانید آن را با مرکبات مانند پرتقال، لیمو و نارنگی مصرف کنید.
  -  ویتامین ث موجود در مرکبات باعث جذب آهن می شود.
  -  سعی کنید زمان پخت عدس زیاد نباشد زیرا باعث از بین رفتن مواد مغذی آن می شود.

 

خواص جوانه عدس
جوانه ها دارای انواع ویتامین همچون ویتامین B12 بوده و برای کم خونی حاد مصرف جوانه بسیار موثر است.
این متخصص تغذیه ادامه داد:جوانه های گندم، عدس، ماش و یونجه سرشار از ویتامین و پروتئین بوده ولی کالری کمی دارند همچنین ویتامین C و E در آنها به وفور یافت می شود.مصرف جوانه ها به دلیل اینکه حاوی ویتامین E است برای درمان ناباروری و پیشگیری از بیماری های قلبی، عروقی و سرطان موثر است، همچنین کسانی که پوست آنها در زمستان خشک می شود، می توانند از نرم کننده های حاوی ویتامین E که از جوانه ها ساخته شده استفاده کنند.مصرف جوانه ها برای حفظ سلامت پوست به ویژه در دوران سالمندی توصیه می شود و از آنجا که هضم راحتی داشته سالمندان می توانند آن را با ماست و سالاد مصرف کرده و از مواد غنی و ویتامین های آن بهره مند شوند.
جوانه ها دارای سلنیوم و منیزیم هستند، گفت:سلنیوم در پیشگیری از سرطان موثر بوده و منیزیم نیز برای کسانی که دچار گرفتگی عضلات بدن می شوند، مناسب است.جوانه عدس حاوی تمام اسیدآمینه ها است و برای کودکان توصیه می شود، همچنین جوانه ماش در چین غذای اصلی بوده و به طور کلی مصرف جوانه ها به ویژه جوانه گندم در رشد سلول های مغزی بسیار موثر است و کودکان و دانش آموزان جهت افزایش یادگیری بهتر است استفاده از جوانه عدس را در برنامه غذایی خود داشته باشند.مصرف جوانه عدس، توان یادگیری دانش آموزان را افزایش می دهد.

 

 

مواد موجود در ۱۰۰ گرم عدس
فولات   ۱۴۸.۵۰ میکروگرم
فیبر       ۱۵.۶۴ گرم
تریپتوفان     ۰.۱۶ گرم
منگنز     ۰.۹۸ میلی گرم   
آهن      ۶.۵۹ میلی گرم
پروتئین    ۱۷.۸۶ گرم
فسفر    ۳۵۶.۴۰ میلی گرم   
مس      ۰.۵۰ میلی گرم

ویتامین ب1      ۰.۳۳ میلی گرم   
پتاسیم      ۷۳۰.۶۲ میلی گرم     

 

عدس و خاصیت های باورنکردنی آن
عدس از سری حبوبات با طبع سرد و خشک است که سرشار از آلبومین ، هیدارت کربن چربی ، مواد معدنی و آب و سلولز است. از سری مواد معدنی عدس میتوان به پتاسیم ، فسفر ، منیزیم ، کلسیم و آهن اشاره کرد. ویتامین های موجود در عدس C ، PP ، B2 ، B1 و A می باشند. عدس برای دفع سموم بسیار مناسب است زیرا پتاسیم موجود در آن باهث فعالیت زیاد کلیه می شود.
- عدس باعث تقویت عضله قلب می‎گردد و در حفظ سلامتی آن مؤثر می‎گردد.
- عدس باعث تقویت عضلات و رشد و نمو کودکان می‎شود.
- عدس فعالیت سلول‎های مغز و هوش و حافظه را افزون می‎کند.
- کسانی که کم خون هستند عدس را در برنامه غذایی خود قرار دهند.
- کسانی که دوران نقاهت را می‎گذرانند عدس مصرف نمایند.
- عدس یک غذای خوب برای سالمندان است.
- حضرت محمد(ص) فرموده‎اند: خوردن عدس دل را نرم و اشک چشم را به سرعت جاری می‎سازد.
- برای جمع شدن پوست‎های شل، عدس را با آرد جو مخلوط کرده با کمی گلاب با آبلیمو مخلوط نموده یک روز بگذارید بماند سپس خوب مخلوط کرده پوست را با آن محلول ماساژ دهید.
- برای رفع جوش صورت: آرد عدس را با آب ترب مخلوط کرده روی جوش صورت بگذارید.
- برای تحلیل خنازیر و ورم‎های آن عدس را در سرکه بپزید به صورت ضماد بگذارید.
- خوردن عدس باعث جلای پوست می‎شود.
- برای دفع زردی رخسار عدس را همراه تخم خربزه میل کنید، یعنی ابتدا یک پیاله عدس خورده سپس بالای آن کمی تخم خربزه را بشکنید و یا این که عدس و تخم خربزه را بپزید به صورت ضماد روی صورت بگذارید.
- یک نسخه برای جوش صورت: آرد عدس و آرد نخود از هر کدام 25 گرم و نشاسته 15 گرم با عرق رازیانه مخلوط کرده روی صورت بمالید.
- کسانی که به کارهای سخت بدنی اشتغال دارند خوب است که یک وعده غذایی خود را عدس قرار دهند بدین روش که عدس پخته را با پیاز داغ مخلوط نمایند میل کنند. البته اگر شب قبل از پخت عدس را خیس نمایند و در زمان پخت زمان کمتری ببرد خاصیت آن بیشتر است.
- برای نرم شدن سینه عدس آب پز میل کنید.
- برای درمان چاک گوشه لب از آش عدس استفاده کنید.
- برای بهبود ورم لوزه از سوپ عدس استفاده کنید.
- برای درمان دیفتری از جوشانده عدس قرقره کنید.
- برای سفیدشدن دندان با سوخته دانه‎های عدس دندان را مسواک کنید.
- برای دختردار شدن خوب است که یک ماه قبل از بارداری و در دوران بارداری عدس را در برنامه خود بگذارند.
- برای مانع شدن برگشت تب آش عدس را با روغن بادام میل شود.
- برای برطرف شدن زخمهای عمیق آرد عدس را با عسل مخلوط کرده روی زخم بگذارید.
- برای از بین بردن ترک پاشنه پا و سرخی پوست آرد عدس را با سفیدة تخم‎مرغ مخلوط نموده به صورت ضماد بمالید.
- جهت ترک دست و پا که در اثر سرما عارض شده است ضماد عدس با سرکه را به دست و پا بمالید.
- برای درمان ورم پستان که در اثر انعقاد شیر به وجود آمده است ضماد پخته عدس با برگ کلم را بگذارید.
- کسانی که خارش و کهیر دارند از عدس آب پز استفاده نمایند.
- عدس باعث افزایش شیر مادران می‎شود.
- امام صادق(ع) فرموده‎اند: در عدس دوای هفتاد درد است.
- خوردن آب عدس ملین و خود عدس قابض است.
- کسانی که مبتلا به سوءهاضمه هستند از سوپ عدس استفاده کنند.
- برای درمان خارش چشم عدس را بسوزانید و به چشم بمالید.
- عدس پخته با سرکه جهت استسقاع یا آماس مفید است. علایم بیماری آماس یا استسقاع عبارتند از : نفخ شکم، ورم بدون درد در تمامی بدن، تورم پلک‎ها و چشم و صورت، تغییر رنگ پوست و زردی چهره، تهوع و اسهال یا یبوست و خواب‎آلودگی.
- مصرف زیاد عدس باعث ضعف دید می‎شود.
- کسانی که اختلالات قاعدگی دارند عدس نخورند.
- خوردن عدس در شب باعث کابوس و مالیخولیا می‎شود به طور کلی عدس کم بخورند.
- کسانی که تصلب شرائین دارند عدس کم بخورند.
- زیاده روی در خوردن عدس باعث جذام می‎شود.
- افرادی که آنژین صدری دارند عدس کم بخورند.
- زیاده‎روی در خوردن عدس ضعف اعصاب می‎آورد.
- افراد سوداوی عدس کم بخورند.
- خوردن زیاد عدس باعث سخت ادراری می‎شود. 

 

مضرات عدس
  - مصرف زیاد عدس باعث ضعف دید می‎شود.
  - کسانی که اختلالات قاعدگی دارند عدس نخورند.
  - خوردن عدس در شب باعث کابوس و مالیخولیا می‎شود به طور کلی عدس کم بخورند.
  - کسانی که تصلب شرائین دارند عدس کم بخورند.
  - زیاده روی در خوردن عدس باعث جذام می‎شود.
  - افرادی که آنژین صدری دارند عدس کم بخورند.
  - زیاده‎روی در خوردن عدس ضعف اعصاب می‎آورد.
  - افراد سوداوی عدس کم بخورند.
  - خوردن زیاد عدس باعث سخت ادراری می‎شود. 

نکات مهم در خصوص پختن عدس
عدس انواع مختلفی دارد. در اینجا نکات ساده ای در خصوص پختن عدس وجود دارد:
  -  عدس مانند برنج نیاز به خیس کردن در آب ندارد بلکه پخت آن مانند پاستا است.
  -  آب را بجوشانید سپس عدس را به آن بیفزایید.
  -  بگذارید 30 دقیقه بجوشد. هر چند دقیقه مزه کنید ببینید پخته شده است یا خیر.
  -  تا جایی که می خواهید آن را بپزید. اگر می خواهید در سالاد استفاده کنید سعی کنید مقداری سفت باشند.
  -  اگر عدس را در سوپ استفاده می کنید بگذارید کامل بپزد تا نرم شود.
  -  ادویه های لازم را به آن بیفزایید. سیر می تواند مزه عدس را تغییر دهید.
  -  عدس را مدت زیادی نجوشانید این کار باعث از دست رفتن مزه و خاصیت آن می شود.

 

پوره خوشمزه برای کودکان با عدس و سبزیجات
مواد لازم :
عدس قرمز : 50 گرم
هویج : 75 گرم
گل کلم : 75 گرم
گشنیز خرد شده : نصف قاشق چای خوری
پیاز : 4/1 عدد
کلم برگ : 75 گرم
سیب زمینی : 75 گرم
زردچوبه : 4/1 قاشق چای خوری
آب : 1 و نیم پیمانه
طرز تهیه :
ابتدا عدس را بشویید و همراه با پیاز خرد شده، ادویه و آب در قابلمه بریزید و اجازه دهید به جوش بیاید. بعد از جوش آمدن درب ظرف را ببندید و بگذارید به مدت 20 دقیقه با حرارت ملایم پخته شود. سپس سیب زمینی، گل کلم، کلم برگ و هویج را خرد کنید و به محتویات داخل قابلمه اضافه کنید و اجازه دهید یک ربع دیگر پخته شود. خوراک پخته شده را در مخلوط کن بریزید تا یک دست شود. اگر پوره خیلی سفت است کمی آب جوشیده به آن اضافه کنید. پوره خوشمزه عدس و سبزیجات آماده سرو کودک دلبند شماست. می توانید این خوراک را بسته بندی کنید و با قرار دادن در یخچال تا یک روز مصرف کنید. البته می توانید خوراک عدس و سبزیجات را در فریزر هم نگهداری کنید. 

 

عدس پلو با خرما: (در سن 8 ماهگی میتوانید به کودک بدهید)
برنج چهار قاشق غذاخوری - عدس یک قاشق غذاخوری - کره یک قاشق غذاخوری - خرما دو تا سه عدد یا کشمش پلویی یک قاشق عدس را جداگانه بپزید و موقع دم کردن برنج عدس و کره را به آن اضافه نمائید پوست و هسته خرما را جدا کرده در کمی کره یا روغن تفت دهید (‌یا کشمش را کمی تفت دهید )‌و روی برنج که در حال دم کشیدن است قرار دهید و هنگام دادن غذا آن ها را باعدس پلو مخلوط نمائید
 

دو لیوان عدس

روغن 2 قاشق غذاخوری

نمک و فلفل

پیاز متوسط یکعدد برای پیاز داغ

رب گوجه فرنگی 2 الی 3 قاشق غذاخوری

 

 

 

عدس را از 24 ساعت قبل خیس کنید و آب آنرا عوض کنید . با اینکار شاید مقداری از املاح بیرون ریخته شود ولی دیگر دل درد نخواهید گرفت و رنگ آنهم پس از پخت تیره نمیشود .

عدس ها را با روغن و آب ( یا آب مرغ یا گوشت اگر از قبل آماده دارید ) بپزید . پس از پخت کامل عدس ها – پیاز داغ و رب گوجه و نمک و فلفل ( و کمی در صورت تمایل ادویه گرام ماسالا یا هر نوع ادویه که می پسندید ) اضافه کنید . قوام عدسی را خیلی شل و خیلی سفت نکنید .

آنرا با لیمو ترش یا کمی سرکه و روغن زیتون آنرا سرو کنید .( اگر مقدار بسیار کمی پودر گلپر هم روی بریزید خوشمزه و سهل الهضم می شود .)