به مناسبت روز جهانی صنایع دستی

به مناسبت روز جهانی صنایع دستی

21 خرداد 1399 مصادف با روز جهانی صنایع دستی می باشد، بسیاری از کشورهای جهان صنایعی دارند که ساخته دست مردم آن کشور است که ارزش بسیاری دارد در ادامه با تعریف و علت نامگذاری این روز بیشتر آشنا می شوید.با ما همراه باشید.

 تاریخ دقیق روز جهانی صنایع دستی

21 خرداد 1399 برابر است با روز چهارشنبه

10 ژوئن 2020

18 شوال 1441

در دنیای خشن امروز که نشانه استیلای تکنیک بر روح انسان است، صنایع دستی یعنی دمیدن روح لطافت به این زندگی خشن و انسان تا هست لطافت را می خواهد و صنایع دستی این نیاز مبرم انسان را برآورده می کند. یکی از خصوصیات صنایع دستی این است که این صنعت حاصل روح ملت ها و آئین فرهنگ ملی کشورهاست که به سادگی با رجوع به آمار صنایع دستی کشورها به روحیه مردم آن کشورها می توان پی برد.

تعریف صنایع دستی 

صنايع دستي، به مجموعه‌اي از هنرها و صنايع اطلاق مي‌شود كه محصول آن‌ها به طور عمده با استفاده از مواد اوليه‌ي بومي، به كمك دست و ابزار دستي ساخته مي‌شود. در هر يك از فرآورده‌هاي اين صنايع، ذوق هنري و خلاقيت فكري صنعتگرسازنده، به نحوي تجلي مي‌يابد و همين عامل، وجه تمايز اصلي اين گونه محصول‌ها از مصنوعات مشابه ماشيني و كارخانه‌اي است.

صنايع دستي، حاصل روح ملت‌ها و دستاورد هنرهاي آموخته از نسلي به نسل ديگر است. بنابراين، صنايع دستي تنها كالائي براي مبادله نيست، بلكه خصوصيات فرهنگي و ويژگي‌هاي قومي، از طريق اين كالا مبادله مي‌شود و نوعي ارتباط فرهنگي در ميان جامعه‌ها پديد مي‌آورد.

دیدن صنایع دستی و هنرهای کاربردی را می توان یکی از جذاب ترین راه ها برای شناخت اقوام دانست؛ چرا که این آثار از اعماق فرهنگ و باورها خلق می شوند. هنرمند خلاق، با روحی قومی و ملی و با عشق به بافتِ فرهنگی خود، شروع به خلق اثرش می کند تا با مواد اولیه موجود، رنگ ها و تزیینات دوست داشتنی و جلوه های برخاسته از باورها و آرزوهای سرزمینش را به نمایش بگذارد.

روز جهانی صنایع دستی

نامگذاری روز جهانی صنایع دستی

شورای جهانی صنایع دستی (به انگلیسی: World Crafts Council) و به اختصار WCC) سازمانی غیرانتفاعی است که با هدف ارتقای جایگاه صنایع دستی بنیان نهاده شد. شورای جهانی صنایع دستی در تاریخ دوازده ژوئن ۱۹۶۴ توسط آیلین آزبورن وب در نیویورک با هدف ارتقای جایگاه صنایع دستی،

تقویت ارتباط میان هنرمندان صنایع دستی سراسر جهان، تشویق، یاری رسانی و ارائه مشاوره به آنان در حوزه شیوه‌های درآمدزایی، کاربردی و به روز کردن صنایع دستی در عین حفظ میراث گذشتگان و استفاده از فناوری‌های مدرن در راستای دستیابی به بازارهای جدید، بنیان نهاده شد.

با راه‌اندازی شورای جهانی، صنایع دستی و سنتی به صورت بخشی از حیات فرهنگی و اقتصادی ملت‌ها، مورد توجه قرار گرفت. این شورا در ابتدا با شمار محدودی از اعضا کار خود را آغاز کرد،

اما هم‌اکنون، 90 کشور جهان را تحت پوشش دارد و دبیرخانه آن در شهر آمستردام کشور هلند قرار دارد. کشور ایران، از سال 1347 شمسی از طریق سازمان صنایع دستی کشور به عضویت این شورا درآمد و در مجمع آسیا و اقیانوسیه آن، مشغول به فعالیت شد.

ویژگی­ های صنایع دستی

هر اثر یا صنعتی را به راحتی نمی توان در زمره صنایع دستی قرار داد. برای آنکه محصولی را جزو صنایع دستی قلمداد کنیم باید ویژگی های زیر را داشته باشد:

1- نقش فرهنگی و هویت بخشی به یک ملت (داشتن بار فرهنگی)

2- عدم نیاز به سرمایه ­گذاری کلان در مقایسه با سایر رشته­ های صنعتی

3- قابلیت ایجاد و توسعه در مناطق مختلف (شهر، روستا و حتا جوامع عشایری)

4- سهولت در ایجاد مراکز تولید

5- دارا بودن ارزش افزوده زیاد در مقایسه با صنایع دیگر

6- خودکفا و متکی به مواد اولیه داخلی

7- کمک به رشد و توسعه اقتصادی

8- داشتن زمینه­ های مناسب جهت صادرات

اهداف این مجموعه

مهمترین اهدافی که این شورا به عنوان یک ارگان غیرانتفاعی و غیردولتی به دنبال آن است، عبارتند از:

تشویق، کمک و راهنمایی صنعتگران دستی و همچنین بالا بردن سطح اطلاعات تخصصی و حرفه‌ای آن‌ها با توجه به زمینه‌های متفاوت فرهنگی موجود در هر یک از کشورهای عضو.

حفظ و تقویت صنایع دستی و تجلی آن به صورت رکن عمده ای از حیات فرهنگی ملت ها.

ایجاد همبستگی میان صنعتگران دستی سراسر جهان

21 خرداد روز جهانی صنایع دستی

شورای جهانی صنایع دستی

این شورا از پنج منطقه آمریکای شمالی (کانادا)،آمریکای لاتین (آرژانتین، باربادوس، بولیوی، برزیل، شیلی، کلمبیا، کوبا، اکوادور، ایالات متحده آمریکا، مکزیک، پاراگوئه، پرو، اروگوئه، ترینیداد و توباگو و ونزوئلا)،آفریقا، اروپا و آسیا و اقیانوسیه تشکیل شده‌است.

منطقه آسیا و اقیانوسیه شورای جهانی صنایع دستی یکی از پنج منطقه شورای جهانی صنایع دستی است و دارای شش زیرمنطقه از غرب آسیا تا شرق آسیا می‌باشد :

غرب آسیا: بحرین، ایران، عراق، اردن، کویت، لبنان، عمان، فلسطین، قطر، عربستان سعودی، سوریه و امارات متحده عربی

آسیای مرکزی: قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان

جنوب آسیا: افغانستان، بنگلادش، بوتان، هندوستان، مالدیو، نپال، پاکستان و سریلانکا

جنوب شرق آسیا: برونئی دارالسلام، کامبوج، اندونزی، لائوس، مالزی، میانمار، فیلیپین، سنگاپور، تایلند و ویتنام

آسیای شرق: چین، هنگ کنگ، ژاپن، مغولستان، کره شمالی، کره جنوبی و تایوان

اقیانوسیه: استرالیا، زلاند نو و جزایر جنوب اقیانوس آرام

صنایع دستی در آینه زمان

گزافه نیست اگر گفته شود صنایع دستی، عمری به قدمت عمر بشر دارد. سابقه صنایع دستی، به عصر حجر باز می گردد. در این دوره، ساخت ظروف و همچنین بعضی ابزار مصرفی در زندگی روزمره مانند نیزه و خنجر از سنگ برای صید و شکار حیوانات معمول شد.

رفته رفته به علت پیشرفت فکری، دیگر مواد موجود در طبیعت مانند خاک رس، چوب، سنگ آهن، مس و سرانجام پشم و کرک حیوانات و الیاف گیاهی نیز مورد استفاده قرار گرفت؛ به طوری که پیشینه ساخت اشیای سفالی و مسی، به بیش از چهار هزار سال پیش می رسد.

دوره رنسانس در اروپا، در تکامل هنری صنایع دستی تأثیر انکارناپذیری به جا گذاشت و در نتیجه، افزون بر حفظ جنبه های مصرفی بسیاری از تولیدات دستی، موجب افزایش ارزش هنری و تزئینی آنها شد. ایران زمین نیز از هفت هزار سال پیش، بیرق هنر نیاکان خویش را به عنوان سند هویت ملی به رخ جهانیان کشیده است.

روز جهانی صنایع دستی گرامی باد

صنایع دستی و اشتغال

بدون تردید یکی از دلایل مهم در توجیه جنبه های مثبت صنایع دستی، به اثرات آن در مبارزه با انواع بیکاری مربوط می شود. بیکاری، یکی از مسائل پیچیده کشورهای رو به رشد است که از افزایش سریع جمعیت سرچشمه می گیرد. در بین انواع بیکاری، شایع ترین آن در کشورهای در حال توسعه، بیکاری پنهان است.

به ویژه در آن دسته از کشورها که هنوز ساختار جامعه کشاورزی و روستایی به صورت سنتی و کهن باقی مانده است، بیکاری پنهان بیشتر به چشم می خورد. صنایع دستی با قابلیت ها و خصوصیات ویژه خود، می تواند نقش مهمی در حل معضل بیکاری و ایجاد اشتغال برای بیکاران ایفا کند.

هجدهمین نشست شورای جهانی صنایع دستی

اولین اجلاس شورای جهانی صنایع دستی در همان سال تأسیس، در نیویورک و با حضور پنجاه کشور برگزار شد. تا سال 1980، اجلاس عمومی شورای جهانی صنایع دستی به صورت دو سال یک بار برگزار می­ شد،

اما بعد از آن به صورت چهار سال یک بار انجام پذیرفت. از مجموع 18 دور برگزاری اجلاس عمومی، اروپا با هفت دور، آسیا و اقیانوسیه با شش دور، آمریکای لاتین با سه دور، آمریکای شمالی و آفریقا، هر کدام با یک دور میزبانی از اجلاس عمومی را بر عهده داشته­‌اند.

مجمع عمومی شورای جهانی صنایع دستی رخدادی است که هر چهارسال یک بار و پس از پایان ریاست هر دوره چهارساله و آغاز دوره جدید در یکی از کشورهای فعال عضو برگزار می‌گردد. در این مجمع که کلیه اعضای حقیقی، حقوقی و نهادهای دولتی و غیردولتی عضو شورای جهانی صنایع دستی حضور دارند، تصمیم‌گیری و سیاستگذاری مانند انتخاب رئیس جدید شورا، رؤسای مناطق و مدیران زیر مناطق صورت می‌پذیرد.

معمولاً در خلال برگزاری مجمع عمومی در شورای جهانی صنایع دستی نشست و اجلاس‌های منطقه ای نیز برگزار می‌شود. انتخاب اصفهان به عنوان محل برگزاری هجدهمین اجلاس عمومی پس از یک دوره عدم مشارکت در عرصه بین‌المللی توسط صنایع دستی ایران انجام شد.

در سال 2015 که شورای جهانی صنایع دستی دو شهر اصفهان و تبریز را به عنوان شهر جهانی صنایع دستی و شهر فرش دست بافت ثبت نمود و پس از برگزاری جشن اعطای عناوین این شهر، پیشنهاد میزبانی فوق توسط رئیس منطقه آسیا و اقیانوسیه شورای جهانی، دکتر غدا هیجاوی القدومی، مطرح و مورد موافقت استاندار اصفهان و معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قرار گرفت.

پیام تبریک روز صنایع دستی

این رنج و هنر، دو عنصر خاموشند

با صبر و صفا، کنار هم می جوشند

در کوره روزگار، چون پخت شدند

آن گاه لباس عافیت می پوشند

چون نمد، در زندگی، پا خورده ام

با تحمل، زخم دنیا خورده ام

گبّه ام، بی رنگ، تا رنگم کنند

ماهرانه رنگ زیبا خورده ام

خرسکم، فرش درشتی، زیرپا

وعده امورز و فردا خورده ام

چرخه ریسندگی را، سر بزن

من از این نقش عجب جا خورده ام

دست و ارزش در هنر زاینده شد

لقمه نان، از خط خوانا خورده ام

بیستم خرداد و شعر مصطفی

روی دست از پیر و برنا خورده ام

پیام تبریک روز صنایع دستی ایران

ای هنری مرد هنر آفرین

سایه خیر هنرت بر زمین

در مثل هستی که به حسن نظر

ریزد از انگشت تو چندین هنر

چوب به دست تو زبان باز کرد

رویش زیباتری آغاز کرد

اره مویی گرت افتد به دست

کار تو بر تخته، منبّت شده است

مرد قلمزن که هنر کار او

شهر پر از گرمی بازار او

هوش ربا، پر ثمره و دل پذیر

کاشی و انگشتری و بادگیر

در هنر و صنعت، هم داستان

شهر تو و مشهد و یزد، اصفهان

خاک هنرپرور ایران زمین

بر تو و بر صنعت تو آفرین

محمدجواد محبت

نتیجه گیری:صنایع دستی یکی از کارهای زیبایی است که واقعا روح انسان در آن دمیده شده است میزان عشق و هنری که در این کار گذاشته می شود ارزش بسیاری زیادی دارد.امیدوارم از خواندن این مقاله لذت برده باشید.