فتق کشاله ران را در اصطلاحی دیگر مغبنی می نامند و هنگامی بروز پیدا می کند که بخش هایی از روده، دهانه های نواحی بالایی شکم را تحت فشار قرار می دهند. به این دهانه ها ورودی کانال کشاله ران می گویند که به مانند توده و یا برآمدگی نرم در زیر پوست پدیدار می شود.
بیماری فتق به طور کثیر برای آقایان اتفاق می افتد؛ چرا که این بیماری در رابطه با بیضه و اندام تناسلی مردان است. اما گفتنی می باشد که در موارد خیلی نادر به روش های دیگری نیز برای خانم ها اتفاق می افتد. همان طور که در بخش های دیگر مجله آرگا به معرفی علائم سرطان پروستات و روش های درمان ناباروری مردان پرداخته ایم، باید متوجه شده باشید که مشکلات متعددی برای نواحی تناسلی مردان وجود دارد که باید مراقبت های لازم را برای عدم پیشگیری انجام دهید.
معرفی بیماری فتق
فتق کشاله ران به شکل بیرون زدگی و یا تورم بافت ها در دیواره پایینی شکم و یا نواحی ران مشاهده می شود. بافت هایی که به بیرون راه پیدا کرده اند، در عبارتی دیگر از جداره های عضلات شکم گذر کرده اند که می توانند به مشکلات جدی پزشکی منجر شوند. در برخی از موارد فتق کوچکی در نواحی ران بروز پیدا می کند که از نشانه خاصی پیروی نمی کند و تنها برای فرد مبتلا، درد و آزار بسیاری در پی دارد.
-
بیماری فتق به چه معناست؟
بیماری فتق به این صورت است که قسمتی از یک سیستم بدن به بیرون راه پیدا می کند. این بر آمدگی امکان دارد در مسیر اشتباه و یا سوراخ های غیر طبیعی در بدن قرار گرفته باشد که در صورتی دیگر می توان این گونه بیان کرد؛ هنگامی بروز پیدا می کند که قسمتی از روده به وسیله راهی از نواحی ضعیف بدن و عضلات جدار شکم بیرون بیاید.
این بیماری ۱۰ برابر بیشتر از زنان برای مردان اتفاق می افتد و گفتنی است؛ زمانی رخ می دهد که بافت چربی از راه ضعف یکی از جدار های شکم نزدیک به کشاله ران، راه خودش را به بیرون پیدا کند.
-
نواحی که احتمال بروز این بیماری را دارند
به طور معمول فتق در یکی از نواحی گفته شده در ادامه مطلب به وجود می آید.
کشاله ران:
این نوع فتق سبب بروز برآمدگی در نواحی زیر ران می شود که می تواند تا نواحی بیضه نیز گسترش یابد. قابل به ذکر است که فتق کشاله ران در مردان شیوع بیشتری را دارا است.
نواحی تحتانی شکم:
این نوع فتق در اصطلاحی دیگر فتق هیاتال و یا هیاتوس معرفی می شود که احشای نواحی تحتانی شکم به وسیله سوراخ دیافراگم به حفره های قفسه سینه راه پیدا می کنند.
ناف:
برآمدگی هایی که بر روی شکم بروز پیدا می کند، به طور اغلب از راه ناف ورود پیدا می کنند.
جای زخم جراحی:
جراحی های به جا مانده به روی شکم به دلیل آنکه برش خورده اند می توانند به بروز فتق منجر شوند.
-
معرفی انواع فتق
غیر مستقیم:
این نوع فتق از رایج ترین گروه های این بیماری است که در نوزاد های نارس و قبل از بسته شدن کامل کانال اینگواینال و یا همان نواحی ران در زمان جنینی رخ می دهد. این نوع فتق می تواند در هر سنی برای فرد مبتلا بروز پیدا کند که شایع ترین آن فتق کشاله ران برای مردان است.
محبوس شده:
این نوع فتق به دلیل درمانی های جراحی شده رخ می دهد، به این صورت که در طی انجام آن، بافت های روده در نواحی ران گیر می کند و توانایی خروج را ندارند. در اصطلاحی دیگر می توان این چنین گفت که تورم نواحی فتق با ایجاد فشار از بین نمی روند.
مستقیم:
این بیماری نیز بر اثر زور زدن متوالی و طی سالیان پیوسته به وجود می آید که در نهایت به ضعف عضلات منجر می شود. این دسته از بیماری ها به طور شایع برای بزرگسالان اتفاق می افتند و خیلی کم پیش می آید که کودکان به آن مبتلا شوند.
خفه شده:
زمانی که بخشی از روده به درون کیسه فتق قرار می گیرد، گرفتگی شدید رخ می دهد که در ابتدای آن جریان خون قطع خواهد شد. هنگامی که سیاه شدن کیسه فتق و یا در اصطلاحی دیگر گانگرن رخ می دهد، فتق خفه شده بروز پیدا می کند. این وضعیت برای سلامتی بسیار خطرناک است و از این رو هر چه سریع تر باید که اقدام به عمل و جراحی اورژانسی کنید.
-
شرایطی که بر بروز این بیماری تاثیر گذار هستند
با در نظر نگرفتن عامل برش هایی که به روی شکم ایجاد می شود، این بیماری از علت مشخصی برای ایجاد پیروی نمی کند. احتمال بروز این بیماری با بالا رفتن سن نیز افزایش می یابد که می تواند تحت عناوین مادر زادی و یا ایجاد ضعف در دوران کودکی پدید آید. از دیگر شرایطی که بر بروز بیماری فتق دخالت دارند، می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- زور زدن های مکرر در سرویس بهداشتی به علت ابتلا به یبوست
- سرفه های مداوم
- سیستیک فیبروزیس
- افزایش سایز پروستات
- زور زدن بیش از حد برای دفع ادرار
- بالا رفتن وزن و چاقی مفرط
- احتباس مایعات شکم
- جا به جایی اجسام سنگین
- دیالیز صفاتی
- عدم پیروی از تغذیه مناسب
- استعمال سیگار و دخانیات
- وارد شدن فشار های فیزیکی
- عدم نزول بیضه
-
نشانه های ابتلا به فتق
امکان دارد که فتق کشاله ران کوچک نشانه و علائمی در صورت بروز نداشته باشد، اما فتق ران بزرگ می تواند به تورم منجر شود. ورم های این نواحی می تواند با زور زدن و یا سرفه های مکرر بیشتر شود که در پی آن درد و آزار بسیاری برای فرد به وجود می آید، اما به طور کلی نشانه های گفته شده در ادامه مطلب را شامل می شود.
- احساس درد به هنگام ورزش، خم شدن و یا سرفه
- احساس درد های تیز و ناگهانی
- احساس سوزش و درد
- ورم کیسه بیضه در آقایان
- احساس پری و سنگین شدن کشاله ران
توجه داشته باشید که اگر فتق بزرگ تر شود، قسمتی از روده بیرون می زند و سپس در سوراخ فتق گیر می کند که دیگر راهی برای بازگشت به داخل شکم وجود ندارد. در این شرایط جریان خون به بخشی از روده گیر می کند و محل را دچار گرفتگی می کند. از این رو خطر پیچ خوردگی، پارگی و مرگ روده به مراتب بسیار بیشتر اتفاق می افتد.
-
عوامل خطر آفرین در رابطه با فتق برشی
همان طور که می دانید فتق برشی به علت جراحی بروز پیدا کرده است که از واضح ترین عوامل خطر آفرین این فرایند به این صورت است که بر روی شکم ایجاد شده است. بالا ترین احتمال ابتلا برای ۳ الی ۶ ماه اول است، اما بیشترین احتمال خطر به موارد گفته شده ادامه مطلب بستگی دارد.
- انجام فعالیت های شدید
- بالا رفتن وزن
- بارداری
این عوامل می تواند به بافت های ترمیم شده، فشار وارد کند که در نهایت خطر ابتلا به این نوع فتق را افزایش می دهد. گفتنی است که افراد گفته شده در ادامه نیز، بیش از دیگر افراد به انواعی از فتق ها مبتلا می شوند.
- افراد پیر و سالخوده
- افراد دارای سابقه خانوادگی
- افراد دارای سابقه ابتلا به بیماری
- آقایان
- افراد مصرف کننده سیگار
- افراد مبتلا به یبوست های مزمن
- حاملگی
درمان فتق کشاله ران به چه صورت است؟
با بالا رفتن، فتق بزرگ تر می شود که در این شرایط علائم و نشانه های مختلفی برای فرد مبتلا به وجود می آید. در این صورت انجام عمل جراحی برای افراد ضروری می شود اما این جراحی ها برای کودکان و نوزادان می تواند عاملی پیشگیری کننده برای پیشروی از این بیماری به حساب آید. به طور معمول عمل های درمان کننده این بیمای به صورت سرپایی صورت می گیرد و فرایند درمان آن با توجه به سن و جنس افراد متغیر می باشد.
به طور کلی برای درمان فتق از ۲ روش جراحی به شرح ادامه مطلب استفاده می کنند.
-
جراحی باز
در این نوع عمل جراحی فرد بیمار را از کمر به پایین بی حس می کنند اما امکان دارد با توجه به تشخیص پزشک از مسکن و آرام بخش های متعددی برای به خواب رفتن بیمار استفاده کنند. پس از آن برشی به روی نواحی کشاله ران ایجاد می کند تا فتق را به شکم باز گردانند و پس از آن عضلات شکم تحت بخیه قرار می گیرد. به طور معمول بخش هایی از عضلات شکم که ضعیف تر هستند، تحت مراقبت قرار می گیرند تا دو مرتبه این مشکل بروز پیدا نکند.
-
جراحی لاپاراسکوپی
این عمل جراحی را با توجه به بیهوشی کامل بیمار انجام می دهند. در این شرایط پزشک جراح چند برش به روی نواحی پایین شکم ایجاد می کند و سپس با لوله نازکی به نام لاراسکوپ که در قسمت جلویی آن دوربین های فیلمبرداری قرار گرفته است، وارد برش های ایجاد شده می کنند تا در نهایت تصویر و فیلم های خوبی از فتق و بافت های اطراف آن در اختیار پزشک گذاشته شود. کسانی که تحت درمان این جراحی قرار می گیرند، به طور کلی ادعا دارند که فرایند درمان بسیار کوتاه تری نسبت به بقیه افراد دارند.
-
روش های پیشگیری از ابتلا
قابل به ذکر است که از فتق غیر مستقیم در کودکان نمی توان به هیچ وجه جلوگیری کرد اما برای کاهش ریسک ابتلا به بزرگسالی، می توان اقدامات گفته شده در ادامه مطلب را به کار بگیرید.
- همواره تناسب اندام خود را حفظ کنید.
- به طور پیوسته ورزش کنید تا از عضلات قوی شکمی برخوردار شوید.
- از زور زدن بیش از حد به موقع دفع ادرار جلوگیری کنید.
- از جا به جایی وسایل سنگین به طور انفرادی بپرهیزید.
