نمک رژیمی چیست و چه خواص و مضراتی دارد؟

نخستین نمک کم سدیمی استاندارد نمک رژیمی می باشد که از پتاسیم تشکیل شده است. در این نوع نمک به کسانی توصیه می شود که دچار عارضه دیابت و قلبی و عروقی شده اند. در این نوع نمک به خاطری که سدیم و ید کمی دارد برای عملکرد بیماری تیروئید کم کار بسیار اثربخش و مفید خواهد بود. در ادامه بحث امروز همراه مجله آرگا باشید.

نمک رژیمی چیست؟

این نوع نمک در واقعیت که از ورود بی رویه سدیم خودداری می کند و بخشی از پتاسیم مورد نیاز بدن را تامین می کند در واقع می توان گفت از خواص آن می توان بهره برد. نمک کم سدیم تشکیل شده از یونیزه شدن نمک طعام با مقدار مصرف سرانه نمک در کشور ایران روزانه حدود پانزده گرم می باشد. که اکنون با تغییر فرم این نوع نمک میزان سدیم را به یک سوم نمک معمولی رسانیده که به صورت تقریبی حدود ۷۰% آن با مصرف روزانه این نمک فقط یک گرم سدیم جذب بدن می شود.

در فرمول ساخت نمک رژیمی به شکلی ساخته شده که حاوی ۵۴۰ گرم پتاسیم و ۲۲۰ گرم سدیم دارد. با جایگزین این نمک در برنامه غذایی کسانی که از بیماری فشار خون رنج می برند می تواند تا میزان قابل ملاحظه ای آن را کمتر کرد. این در صورتی است که سیستم بدن انسان تا حدی نیاز خود را از پتاسیم و سدیم رفع می کند. بدن سدیم مورد نیازش را از نمک و و پتاسیم را از طریق میوه و سبزیجات دریافت می کند. که این نمک خوراکی به دلیل داشتن پتاسیم و سدیم برای عملکرد اعصاب بسیار کمک کننده است.

خواص نمک پتاسیم

نمک رژیمی خاصیت های متعددی دارد که بهتر است حتما در برنامه غذایی روزانه خود جای دهید.

• مفید در برنامه رژیم غذایی
• موثر در عملکرد کلیه و قلب
• مناسب برای افراد مبتلا به فشار خون
• جلوگیری از خستگی زود هنگام
• مفید در جهت افراد دیابتی
• جلوگیری از اختلال شنوایی و ناتوانی جسمی

میزان مصرف و کمبود پتاسیم

مقدار مصرفی روزانه پتاسیم در کودکان و نوجوانان بین ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ میلی گرم بوده، در جوانان و بزرگسالان بین ۴۲۰۰ تا ۵۰۰۰ میلی گرم می باشد. که چنانچه با کمبود آن مواجه شدند دارای علائمی مثل: اختلال در هضم کربوهیدرات و پروتئین ها،ضعیف شدن اعصاب، نداشتن تعادل مناسب آب در بدن و ریتم غیر طبیعی قلب است. این کمبود هنگامی که فرد به اندازه کافی پتاسیم را در رژیم غذایی دریافت نکند و یا بر اثر اسهال و استفراغ زیاده از حد پتاسیم موجود در بدن خود را از دست بدهد با کمبود آن مواجه خواهد شد.

هیپوکلامی: چنانچه مقدار پتاسیم شخصی کمتر از ۳ میلی مول در لیتر باشد طبق تشخیص پزشک این شرایط را هیپوکالمی می گویند. که منجر به عارضه های فشار خون بالا، مشکل یبوست و عارضه های کلیوی و قلبی خواهد شد.

معایب و مزایا نمک رژیمی

در حقیقت استفاده از نمک رژیمی برای کسانی توصیه می شود که میزان پتاسیم بدن آن ها در اثر استفاده از بعضی دارو ها یا بیماری های خاص کم تر می شود. اگر افراد سالم نمک پتاسیم بدون سدیم را جایگزین نمک معمولی نمایند بعد از مدتی مبتلا به عارضه کمبود سدیم خواهند شد. عارضه هایی که در اثر کمبود سدیم به وجود می آید متعدد بوده که مغز انسان به سدیم حساس است و در صورت نبود آن فرد علائمی مثل: تشنج، گیجی، کما، کندی و مرگ دارد. طبق بررسی ها نیاز هر شخص به سدیم در روز حدود دویست میلی گرم می باشد. که از نشانه های کمبود سدیم می توان به کشیدگی عضلانی، تهوع، ضعف، اختلال در دستگاه گوارش، گرفتگی عضلات دست و پا، ناتوانی و تشنج اشاره کرد.

نشانه های کمبود سدیم و پتاسیم بسیار به هم شبیه و نزدیک هستند. که به همین خاطر موقع بالا رفتن یکی از مقادیر در موقع تشخیص آن سبب سردرگمی خواهد شد. بنابراین اگر فردی دچار گرفتگی عضلات شد نیاز به پتاسیم دارد که باید گفت بدن بیشتر به پتاسیم نسبت به سدیم احتیاج دارد. در همین راستا این سوال پیش می آید که آیا می شود سدیم را از برنامه غذایی حذف کرد؟ باید گفت خیر، چون سیستم ماهیچه و اعصاب بدن برای ادامه فعالیت خود نیاز به سدیم دارد. و اگر نباشد در بدن دچار اختلال جذب مواد معدنی و اعصاب خواهد شد.

سدیم مثل یک فشار سنج بوده که فعالیت های حیاتی را بهبود بخشیده و انقباضات بدن و فشار خون و تعاملات مایع را تنظیم و مدیریت می کند. نمک به خاطر داشتن سدیم عامل اصلی فشارخون بالاست که عضلات قلب تحت تاثیر قرار می گیرند و فعالیت بیشتر خواهد شد. در همین راستا به بیمارانی که نارسایی قلبی دارند توصیه می شود مقدار نمک را کمتر کنند. همچنین در افرادی که از عارضه نارسایی کلیه رنج می برند مصرف این نوع نمک توصیه نمی شود، زیرا سدیم و پتاسیم موجود در نمک از طریق کلیه دفع شده و نمی تواند تاثیری بر سلامتی آن داشته باشد.

از مضرات آن در افراد سالم که روند بدنی طبیعی دارند از مهم ترین آن ها الکترولیت داخلی سلولی است که پتاسیم می نامند. و مهم ترین الکترولیت خارج سلولی سدیم می باشد که سبب بالارفتن و ایجاد فشارخون در همه افراد می شود. با این تفاسیر طبق تحقیقات هنگامی که مقدار سدیم موجود در بدن افزایش پیدا کند. فشار اسمزی در خارج سلول بیشتر خواهد شد و با فشار وارد شده آب از محوطه میان سلول ها به فضای میان بافتی جریان پیدا می کند. اگر مقدار پتاسیم دریافتی بیش از حد طبیعی زیاد شود، فشار اسمزی به جای خارج شدن به درون آن وارد خواهد شد که سبب بروز مشکل درون سلول می شود. پس اگر میزان سدیم و پتاسیم در بدن بیشتر شود مشکلاتی را برای فرد ایجاد خواهد کرد.

مصرف نمک کم سدیم طبق نظر پزشک

برای استفاده از این نوع نمک باید مواظب باشید که قبل از مصرف با پزشک حتما مشورت کنید. در این صورت بهتر است از نمک رژیمی موقع استفاده از پزشک خود مشورت بگیرید. در نهیه برخی از غذا ها از پتاسیم بکارگرفته می شود که استفاده از آن سبب افزایش پتاسیم در خون خواهد شد. در هنگام مصرف نوعی نمک با دادن آزمایش خون میزان سطح پتاسیم در بدن با نظر دکتر باید کنترل شود. طبق گفته هایی که شد نمک کم سدیم به کسانی توصیه می شود که به خاطر مصرف برخی دارو ها دچار کاهش بیش از حد پتاسیم خون می شوند.

اگر از کمبود پتاسیم رنج می برید می توانید با مصرف سبزیجاتی مثل: جعفری، اسفناج، هویج و برخی میوه ها مانند: موز و خرما و بعضی از حبوبات مثل: گردو، نخودف پسته، فندق و بادام روزانه بهره ببرید.