بیماری رادیکولوپاتی یا عصب تحت فشار، بیماری است که منجر به احساس درد در ستون فقرات می شود. این درد ناشی از فشار بیش از حد یکی از بافت های مجاور عصب می باشد، هنگامی که استخوان ها، غضروف ها، ماهیچه ها یا تاندون ها به عصب مجاور خود بیش از ظرفیت آن فشار وارد کنند، دچار کشیدگی عصب ستون فقرات می شود و در این مرحله عملکرد عصب دچار اختلال می شود، این درد با احساس درد و سوزن سوزن شدن همراه است و ممکن است دچار ضعف یا بی حسی شوید.
بیماری آزار دهنده رادیکولوپاتی می تواند در مناطق مختلفی از بدن اتفاق بیفتد برای مثال افرادی که دچار دیسک ستون فقرات هستند، ممکن است وجود دیسک در ستون فقرات، ریشه یک عصب را تحت تاثیر قرار دهد و با فشار وارد کردن به آن باعث احساس درد از کمر تا پا شود، رادیکولوپاتی در مچ دست نیز اتفاق می افتد و باعث ایجاد ناراحتی و درد می شود که در صورت خفیف بودن علائم با استراحت و گذشت زمان به تدریج به بهبودی کامل می رسید اما در پاره ای از موارد که درد زیاد و شدید باشد علائم نشان از نیاز به جراحی برای خلاصی از درد دارد. برای دانستن این موضوع که درمان دیسک کمر با چه روش هایی انجام می شود می توانید به مقاله مربوط به آن مراجعه کنید.
بیماری رادیکولوپاتی
همانطور که پیش از این گفته شد، با فشرده شدن و تحریک شدن عصب خارج شونده ستون فقرات، رادیکولوپاتی ایجاد می شود و شایع ترین عوامل موثر در آن بیرون زدگی دیسک کمر و گردن است. بعد از احساس درد و ناراحتی باید فورا به پزشک معالجه کنید تا علت درد به خوبی بررسی شود.
پس از انجام گرفتن معاینه در صورت نیاز ممکن است از تست های تشخیصی چون ام آر آی ، سی تی اسکن و نوار عصب و عضله برای تشخیص دقیق تر استفاده کنند. در بیشتر موارد تعداد کثیری از مراجعان این بیماری با فیزیوتراپی و انجام حرکات ورزشی مناسب می توانند با گذشت زمان به بهبودی کامل و یا کاهش درد برسند. از رایج ترین دلایل این بیماری در گردن تنگی مجرای گردن و دیسک گردن می باشد.
تنگی مجرای گردن
باریک شدن و یا کوچک شدن فورامن که محل خروج ریشه عصب از کانال نخاعی می باشد، باعث می شود فضا برای خروج ریشه عصب کم باشد و عصب تحت فشار قرار بگیرد. تغییرات دژنراتیو مرتبط با استئوآرتریت گردن و یا بیماری دژنراتیو دیسک گردن با بروز زائده های استخوانی (استئوفیت)، ضخیم شدن رباط ها و یا بیرون زدگی دیسک گردن همراه می شود، که تمام این عوامل موجب به فشردگی ریشه عصب در فورامن می شود. پس باید گفت تنگی فورامن گردن می تواند مهم ترین دلیل بیماری رادیکولوپاتی باشد.
دیسک گردن
بیرون زدگی دیسک گردن و التهاب و فشردگی در اعصاب مجاور یکی از دلایلی است که منجر به رادیکولوپاتی گردن می شود. در بیشتر موارد مخصوصا در افراد جوان بین ۲۰ تا ۳۰ سال، بیرون زدگی دیسک گردن در اثر یک فعالیت شدید یا آسیب دیدگی به وجود می آید. دلایل دیگر مرتبط با ناپایداری ستون فقرات یا بیماری‌های دژنراتیو نیز می توانند باعث رادیکولوپاتی گردن شوند.
عواملی چون: شکستگی، تومور، عفونت و سارکوئیدوز با اینکه احتمال رخ دادن آن ها کم است، اما می توان آن ها را محتمل دانست. شکستگی بخشی از مهره موجب ناپایداری و باریک شدن کانال نخاعی گردن می شود و ریشه عصب فشرده خواهد شد. این شکستگی ممکن است، به دلیل آسیب دیدگی یا اسپوندیلولیستزیس گردنی باشد یعنی حالتی که در آن یک مهره بر روی مهره ی دیگر بلغزد.
تومور های خوش خیم و بدخیم نیز اگر در نزدیکی ستون فقرات ایجاد شوند، باعث فشار آوردن به ریشه عصب می شوند. سارکوئیدوز نیز یک بیماری نادر است که منجر به پدید آمدن غده در اندام های مختلف بدن می شود و می تواند به ریشه عصب فشار وارد کند، آسیب دیدن ریشه عصب گردن حتی می تواند یک بیماری ارثی باشد و در آینده به باریک شدگی کانال نخاعی یا تغییرات دیگری بینجامد.
عواملی که خطر ابتلا به بیماری را افزایش می دهند
هر نوع از آسیب که مانند آرتروز منجر به زخیم شدن استخوان شود باعث ایجاد استخوان رست یا خار استخوان می شود. استخوان رست می تواند به سفت شدن و کاهش انعطاف ستون فقرات بینجامد، و تنگ شدن فضایی که عصب از آن عبور می کند را در پی داشته باشد و موجب فشار آوردن به عصب شود. به دلیل کوچک بودن تونل های کارپال در آناتومی بدن خانوم ها می توان گفت جنسیت نیز می تواند خطر ابتلا به سندرم تونل کارپال را افزایش دهد، که خطر ابتلا را بیشتر می کند.
همچنین التهاب ناشی از آرتریت روماتوئید می تواند عصب را تحت فشار بگذارد، مخصوصا در مفاصل امکان وقوع این اتفاق بیشتر است. داشتن بیماری تروئید نیز به افزایش خطر ابتلا کمک می کند. عواملی چون دیابت، استفاده بیش از حد از یک عضو، چاقی زیاد، بارداری و استراحت طولانی مدت در بستر نیز می تواند به افزایش خطر ابتلا به بیماری رادیکولوپاتی دامن بزند. برای درک بهتر این موضوع بهتر است با آناتومی ستون فقرات و اجزای تشکیل دهنده آن آشنا باشید.
نشانه و علائم عصب تحت فشار
ایجاد بی حسی یا کم شدن حس در ناحیه ای که توسط عصب، حس دهی می شود. ایجاد درد شدید تیر کشنده و یا احساس سوزش که ممکن است به نواحی دیگری از بدن هم کشیده شود. حس کرختی و خواب رفتگی یا احساس هایی مانند مور مور شدن، جز جز کردن. خواب رفتگی مکرر و ضعف عضلانی در منطقه آسیب دیده می تواند نشانگر تحت فشار بودن عصب باشد. این مشکلات مرتبط با عصب باریکش ممکن است هنگام خواب بدتر شود.
درمان
برای جلوگیری از فشار بیشتر به عصب و کمک به بهبودی آن می توانید در صورت امکان از آتل برای عضو آسیب دیده استفاده کنید. استفاده از آتل برای دست و مچل یک درمان استاندارد و رایج است. استفاده از آتل از فشار بر روی اعصاب کم می کند . برخی از مردم برای جلوگیری از تحریک رادیو کولاپتی در طول شب از آتل استفاده می کنند تا خواب بهتری داشته باشند.
فیزیوتراپی و انجام تمرینات و حرکاتی که توسط فیزیوتراپ آموزش داده می شود، موجب تقویت و کشش عضلات آسیب دیده می شود، در نتیجه فشار از روی عصب برداشته می شود. همینطور فیزیوتراپ می تواند در تغییر فعالیت هایی که موجب فشار به عصب می شوند توصیه های مفیدی داشته باشد.
مراقبت در منزل نیز می تواند به شما کمک بسیاری بکند تا با بیماری رادیکولوپاتی مقابله کنید، بهتر است از انجام فعالیت هایی که منجر به تشدید درد می شود پرهیز کنید، ممکن است برای کاهش درد دکتر استفاده از اسپلینت،بریس یا گردنبند و کمربند طبی را توصیه کند. استراحت به اندازه می تواند روند بهبود را سرعت ببخشد. تراکشن نیز در برخی موارد توصیه می شود که شامل استفاده از وزنه یا سایر تجهیزات برای کاهش فشار به عصب می باشد است و با انجام این ورزش فضای بیشتری در اختیار مهره های ستون فقرات قرار می گیرد. کاهش وزن نیز یک راه موثر برای ایجاد فضای بیشتر عصب به شمار می رود. برخی اوقات بعد از زایمان با وزن اضافی رو به رو می شوید بهتر است تا راهکار های موثر کاهش وزن پس از زایمان را بدانید تا در کاهش وزن خود موفق تر عمل کنید.
