:
بازار محصولات سلولزی امسال کمتر حاشیه‌هایی از جنس گرانی داشته و به نظر می‌رسد جز پوشک بچه و بزرگسال که روند صعودی قیمت خود را حفظ کرده‌اند، دیگر محصولات سلولزی نوسان قیمت قابل توجهی نداشته‌اند.
قیمت دستمال کاغذی به عنوان پرمصرف‌ترین کالای سلولزی طی امسال کم نوسان و کم حاشیه بوده است. مقایسه قیمت این محصول در ماه‌های گذشته نشان می‌دهد که قیمت آنها در ماه‌های اخیر ۱۰ درصد افزایش یافته است. به عنوان مثال قیمت دستمال کاغذی ۱۵۰ برگی از ۲۲ هزار تومان به ۲۴ هزار و ۶۰۰ تومان رسیده است.
پوشک و دستمال کاغذی تنها محصولات سلولزی مشمول نرخگذاری پیشینی بودند که از مرداد امسال با مصوبه ستاد تنظیم بازار، گروه کالایی دستمال کاغذی تغییر کرد اما به گفته صاحبان صنایع، تغییرات گروه‌بندی کالاهای مصرفی هنوز به صنایع ابلاغ نشده است.
خروج دستمال کاغذی از شمول قیمتگذاری پیشینی می‌تواند قیمت این محصول را در بازار دست کم تا مدتی افزایشی کند.
اجسام ازآنچه در آینه مشاهده می‌کنید، به شما نزدیک است. این جمله را بارها خوانده‌اید. درواقع، شاید بهتر است که به این صورت بیان کنیم:" اجسام ازآنچه که ما فکر می‌کنیم، به ما نزدیک‌تر هستند." محصولات زیادی در کنار ما وجود دارد که نام همه آنها را می‌دانیم اما در خصوص ساختار و دسته‌بندی که قرار دارند، اطلاعاتی نداریم؛ محصولات سلولزی هم جز این موارد است. خیلی از ما فکر می‌کنیم محصولات سلولزی موادی هستند که فقط در عناصر خاصی مانند گیاهان وجود دارد و از طریق آزمایشگاه تجزیه می‌شوند، اما خیلی از فراتر از این‌ها است. دستمال‌کاغذی، پوشک بچه، نوار بهداشتی و دستمال حوله از نمونه محصولات سلولزی پرکاربرد هستند که مطمئناً خیلی از شما نمی‌دانید به این‌ها سلولزی می‌گفتند.
برای اینکه با محصولات سلولزی آشنا شویم، باید ساختار تشکیل‌دهنده، کاربرد، مزایا و معایب را بدانیم.
سلولز چیست؟
تعریف علمی آن عبارت است از اینکه سلولز یک پلی ساکارید غنی که از هزاران مولکول گلوکوز تشکیل‌شده است.
جز اصلی تشکیل دیواره اصلی و بدنه گیاهان را سلولز تشکیل می‌دهد. سلولز ازجمله موادی است که بدن انسان قادر به هضم آن نیست و به همان صورت دفع می‌کند. به‌عبارتی‌دیگر در روده انسان، سلولز به‌عنوان یک فیبر نامحلول عمل می‌کند که می‌تواند آب را جذب کند و ازاین‌رو باعث بیشتر شدن مدفوع می‌شود. همان‌طور که گفتیم سلولز هضم نمی‌شود اما می‌تواند توسط باکتری‌های مفید روده‌ای بزرگ به گازها و اسیدهای چرب کوتاه‌مدت تجزیه و تبدیل شوند که بتوانند جذب شوند. سلولز ماده مغذی و ضروری برای بدن نیست یعنی اینکه شما برای داشتن بدن سالم نیاز ندارید که سلولز مصرف کنید.
مواد غذایی سلولز دار
محصولات سلولزی مواد هستند که پایه و اساس تشکیل‌دهنده این ماده تشکیل می‌دهد اما در حالت سلولز به طور طبیعی در مواد غذایی زیر وجود دارد:
انواع سلولوز
سلولز را بسته به نوع کاربرد آن می‌توان به دسته‌های زیر تقسیم‌بندی کرد
سلولزهای باکتری
سلولز کربوکسیمتیل (CMC) یا آدامس سلولزی
سلولز کربوکسی هیدرولیز شده آنزیمی
سلولز کربوکسیمتیل سدیم
سلولز
استات سلولز (CA)
سلولز اتیل (EC)
سلولز هیدروکسی اتیل (EHEC)
سلولز هیدروکسی پروپیل (HPC)
سلولز متیل هیدروکسی پروپیل (HPMC)
سلولز متیل (MC)
سلولز متیل اتیل (EMC)
سلولز میکروکریستال (MCC)
سلولز پودری
پوشش سلولز بازسازی‌شده
آیا سلولز برای ما بدن ضرر دارد؟
اولین سؤالی که هرکسی در خصوص سلولز و محصولات سلولزی دارد و با توجه به این که در بدن انسان هم هضم نمی‌شد، این است که آیا این ماده برای سلامتی افراد ضرر دارد یا خیر. درست است که بدن نیاز به سلولز ندارد اما چه بخواهیم یا نخواهیم، سلولز موجود در بدن می‌تواند فوایدی را به همراه داشته باشد. درواقع در مصرف این ماده غذایی مراعات کنیم، به بدن ما ضرر خاصی وارد نخواهد شد.
ضد یبوست
سلولزهای موجود بر روی عملکرد تومورهای روده تأثیرگذار نیست اما مکمل آن می‌تواند باعث افزایش مدفوع و اثرات ضد یبوستی شود.
سلولز از دستگاه گوارش بدن شما عبور کرده و باعث راحت‌تر دفع شدن زباله‌های بدن می‌شود. این زباله‌های بدنی بیشتر زباله متابولیک طبیعی هستند.
کاهش وزن
محققان در مطالعات اخیر به این نکته دست پیداکرده‌اند که مکمل‌های سلولزی (سرعت) تخلیه معده را کاهش نمی‌دهد و همچنین باعث افزایش احساس سیری در افراد چاق نمی‌شود.
قند خون و کلسترول
با مکمل‌های گلوکز که همراه با دیگر وعده‌های غذایی مصرف می‌شود، می توان میزان گلوکز قند خود را کنترل کرد و همچنین درنهایت باعث کاهش میزان کلسترول می‌شود که البته هنوز در این زمینه‌ها باید دانشمندان، تحقیق و بررسی بیشتری را انجام بدهند.
اگر شما به طور منظم مواد غذایی فیبردار مصرف نکنید، بدن شما نمی‌تواند مواد اضافی را به‌خوبی دفع کند و درنتیجه باعث افزایش میزان قند و کلسترول بدنتان می‌شود. تنها کار مفیدی که سلولز در بدن شما انجام می‌دهد، کمک به دفع زباله‌های اضافی داخل است. دفع این نوع زباله‌ها برای بدن حیاتی و لازم است که به غیر ازین موارد باعث کارکرد بهتر قلب هم می‌شود.
عوارض جانبی
سلولز عوارض جانبی قابل‌توجهی ندارد اما مصرف بی‌حدواندازه آن می‌تواند باعث التهاب خفیف شکم، گاز بیش‌ازحد و مدفوع شل شود. همچنین افرادی که دارای سندروم روده می‌باشند، مصرف محصولات سلولزی می‌تواند نشانه‌ها را بدتر کند و همچنین باعث افزایش حساسیت‌های فردی شود.
مردان بالغ باید حداقل روزی 38 گرم فیبر و زنان 25 گرم فیبر مصرف کنند. اگر سن شما بیشتر از 50 سال است، نیازی ندارید که محصولات فیبردار را در رژیم غذایی خود بگنجانید. نقش سلولز در اینجا کمک به دفع مواد فیبردار است. شکل سلولز در بیشتر محصولاتی فیبری مانند میوه‌ها به شکل محلول است که همین به دفع بهتر زباله‌ها کمک می‌کند.
کاربردهای سلولزی
تا الآن سعی داشتیم که در خصوص سلولز اطلاعاتی را به شما بدهیم، حال قصد داریم تا کمی در خصوص کاربردهای سلولز توضیحاتی دهیم؛ همین‌که شما آن را محصولات سلولزی می‌نامید. اولین بار حدود 200 سال پیش بود که دانشمندان آن زمان پی به خواص مفید سلولز برای استفاده در دیگر صنعت‌ها بردند.
سلولز به واسطه ی اینکه در رشته‌های پنبه‌ای وجود دارد، از آن برای تولید پوشاک سلولزی استفاده می‌شود. همچنین کاربرد دیگر سلولز در صنعت پزشکی است. ساخت مواد منفجره، پلاستیک، رنگ‌سازی و غیره از جلمه دیگر موارد کاربرد سلولز است.
از دیگر انواع محصولات سلولزی نیز لوازم بهداشتی هستند. از ماده سلولز برای تولید موارد بهداشتی مانند دستمال‌کاغذی، نوار بهداشتی و غیره استفاده می‌شود. تا چند سال پیش، ایران جز واردکنندگان این صنعت بود ولی با گسترش علم، افراد با سرمایه‌گذاری توانستند دستگاه‌های مجهزتری وارد کنند و ایران را در تولید و صادرات این زمینه جز سرآمدان کنند.
یکی دیگر از کاربردهای سلولزی که بیشتر شما هم تا به آنها را مشاهده کرده‌اید، کاربرد آن در تولید صنایع کاغذی و مقوایی است.
کاربرد محصولات سلولزی امروزه خیلی گسترده از گذشته است و به‌غیراز استفاده در مصرف خوراکی در صنعت‌ها هم مورداستفاده قرار می‌گیرد./فردای اقتصاد
