سامانه میراث درگاه جدیدی می باشد که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار کشور، به منظور تقسیم و تسهیم هوشمند سهام عدالت متوفیان بین وراث ایجاد شده است. به این ترتیب، این سامانه امکان انتقال مکانیزه سهام عدالت شخص متوفی را به وارثان او به صورت مکانیزه فراهم کرده و پیچیدگی های این فرایند را به حداقل میزان ممکن می رساند. طرح سهام عدالت برای اولین بار در سال ۱۳۸۴ و دولت نهم مطرح شد. بر اساس این طرح، بخشی از سهام دولت در شرکت های مختلف به مردم واگذار گردید تا همه شهروندان ایرانی در سود آن ها شریک باشند. اما با گذشته حدود ۱۸ سال از اجرای این طرح، بسیاری از دارندگان این طرح فوت شده و به همین خاطر، بحث انتقال سهام عدالت متوفیان مطرح شده است. بر اساس آخرین آمار، حدود ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر از دارندگان سهام عدالت از سال ۱۳۸۴ تا کنون فوت کرده اند. از این رو باید سهام آن ها بین وراث شان تقسیم و تسهیم گردد.
طی سال های اخیر وعده های زیادی پیرو راه اندازی سامانه ای مکانیزه برای تقسیم سهام متوفیان داده شده بود. اما در نهایت با اعلام مقاومت مسئول در سازمان بورس و اوراق بهادار، روز دوشنبه ۱۴ آبان ماه ۱۴۰۲ از این سامانه رونمایی شد. وارثان با اطلاع از مدارک لازم برای دریافت سهام عدالت فوت شدگان، می توانند ابتدا درخواست خود را به صورت اینترنتی ارائه داده و سپس مدارک را به یکی از کارگزاری های مجاز برای اجرای فرایند تقسیم سهام، ارائه دهند. با توجه به تعداد بالای دارندگان سهام عدالت که از سال ۱۳۸۴ تا کنون فوت شده اند، برای تشکیل پرونده یک جدول زمان بندی ارائه می شود. بنابراین وارثان باید طبق این جدول که بر اساس زمان فوت افراد تدوین شده، به سایت میراث مراجعه کرده و پرونده سازی را انجام دهند. با توجه به اهمیت موضوع، در این مقاله توضیحات لازم را در رابطه با سامانه تقسیم سهام عدالت متوفیان ۱۴۰۲ ارائه داده و به فرایند انتقال سهام از طریق آن خواهیم پرداخت.
ورود به سامانه میراث
سازمان بورس و اوراق بهادار کشور نهایتا در آبان ماه ۱۴۰۲ از سامانه اختصاصی تقسیم سهام عدالت متوفیات با عنوان «میراث» رونمایی کرد. این سامانه شرایط لازم را برای تقسیم و تسهیم آنلاین سهام شخص فوت شده بین وارثان فراهم کرده و انتقال سهام به صورت مکانیزه انجام خواهد پذیرفت. در همین راستا، افراد واجد شرایط در پی اطلاع از نحوه ورود به سامانه میراث هستند تا بتوانند هر چه زودتر پرونده سازی شان را انجام دهند. در این رابطه باید بگوییم که علی رغم رونمایی از سایت میراث، تا این لحظه آدرس و اطلاعات دقیق آن منتشر نشده است. هم چنین، ورود به این سامانه برای تشکیل پرونده بر اساس جدول زمان بندی انجام می گیرد. بنابراین وارثان دارندگان سهام عدالت فوت شده برای مشاهده نوبت تشکیل پرونده خود، باید به درگاه یکپارچه ذی نفعات بازار سرمایه به نشانی ddn.csdiran.ir مراجعه کنند. در صورتی که نوبت شما فرا رسیده باشد، می توانید پرونده سازی جهت انتقال سهام عدالت متوفیان را آغاز کنید.
نحوه انتقال سهام عدالت متوفیان در سامانه میراث
همان طور که گفتیم، تا این لحظه اطلاعات خاصی در مورد آدرس سایت میراث سهام عدالت منتشر نشده است. اما فرایند کلی انتقال سهام متوفی به وراث تبیین گردیده تا بتوانند اقدامات لازم جهت مشاهده نوبت و ثبت نام اولیه را انجام دهند. بر این اساس، وارثان قبل از هر چیز باید به درگاه یکپارچه ذی نفعان بازار سرمایه مراجعه کرده و نوبت خود را مشاهده کنند. در صورتی که نوبت تشکیل پرونده شما را فرا رسیده باشد، می توانید با ورود به سامانه میراث ، اقدامات لازم را انجام دهید. با توجه به این که از سال ۱۳۸۴ تا کنون حدود ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر دارنده سهام عدالت فوت کرده و حدود ۱۸ میلیون نفر وارث دارند، در این بخش نحوه استعلام نوبت و مراحل اولیه پرونده سازی را برای تان آورده ایم. بدین منظور کافی است مراحل زیر را به صورت گام به گام پشت سر بگذارید:
- ۱ابتدا باید آدرس اینترنتی سامانه یکپارچه ذی نفعات بازار سرمایه یعنی ddn.csdiran.ir را در مرورگر خود قرار داده و سرچ کنید. برای ورود به این سامانه و بررسی نوبت انتقال سهام عدالت متوفیان ، می توانید از گوشی موبایل یا سیستم های رایانه ای استفاده کرده و از این نظر محدودیتی نخواهید داشت.
- ۲پس از این که نشانی فوق را سرچ کردید، مستقیما به صفحه ورودی این سامانه منتقل شده و تصویر زیر را مشاهده خواهید کرد. در این قسمت از شما درخواست می شود اطلاعات کاربری تان را وارد کنید. پس نام کاربری و گذرواژه را در کادرهای مربوطه قرار داده و پس از تایید کد امنیتی، گزینه «ارسال کد» را بزنید. این گونه کدی یکبار مصرف بر روی تلفن همراه تان ارسال خواهد شد که باید آن را در جایگاه خود قرار داده و بر روی گزینه «ورود به درگاه» کلیک نمایید.
- ۳با تایید اطلاعات کاربری، به حساب خود در سامانه یکپارچه ذی نفعات بازار سرمایه منتقل خواهید شد. پس می توانید از مدارک لازم برای دریافت سهام عدالت فوت شدگان مطلع شده و نوبت تشکیل پرونده خود را مشاهده کنید. جهت این امر از منوی موجود در قسمت بالای صفحه بر روی عنوان «امور مربوط به سهام عدالت متوفی» کلیک کنید.
- ۴در گام بعد از شما درخواست می شود کد ملی، تاریخ تولد و تاریخ فوت متوفی را وارد کنید. هر یک از این موارد را در جایگاه مربوط به خود قرار داده و گزینه «استعلام» را بزنید.
- ۵در صورتی که زمان تشکیل پرونده شما فرا رسیده باشد، می توانید به یکی از کارگزاری های مجاز، دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا دفاتر پیشخوان دولت مراجعه نموده و تشکیل پرونده سهام عدالت متوفیان ۱۴۰۲ را انجام دهید.
در این بخش توضیحات لازم را در رابطه با نحوه استعلام نوبت تشکیل پرونده و فرایند انتقال سهام عدالت ارائه دادیم. پس اگر شما هم جزو وارثان دارندگان متوفی سهام عدالت هستید، ابتدا باید با مراجعه به درگاه یکپارچه ذی نفعان، از فرا رسیدن نوبت تشکیل پرونده مطلع شده و سپس اقدامات لازم را انجام دهید.
مدارک لازم برای دریافت سهام عدالت فوت شدگان
در بخش قبل، نحوه استعلام نوبت تشکیل پرونده و اقدامات لازم برای انجام این کار را بیان کردیم. اما موضوع مهم دیگر، مربوط به مدارک مورد نیاز برای تشکیل پرونده در سامانه میراث است. بر اساس اعلام مسئولین مربوطه و اطلاع رسانی های انجام شده، متقاضیان باید یک سری مدارک مورد نیاز را جهت تشکیل پرونده ارائه دهند. این موارد به شرح ذیل می باشند:
- کپی کارت ملی و صفحه اول شناسنامه متوفی
- اصل یا کپی برابر با اصل کارت ملی و صفحه اول شناسنامه تمامی وراث تعیینی در گواهی حصر وراثت (با این توضیح که رسید متقاضی کارت ملی و یا گواهی شماره ملی ممهور به مهر سازمان ثبت احوال می‌تواند جایگزین کارت ملی باشد)
- اصل یا تصویر برابر با اصل گواهی حصر وراثت متوفی (در صورتی که مادر در عداد وراث باشد، مستنبط از بند ب ماده 892 قانون مدنی جهت کنترل حاجب، صفحات شناسنامه مربوط به تعداد فرزندان پدر و مادر متوفی نیز الزامی است)
- در صورتی که متوفی دارای وصیت نامه رسمی باشد که در گواهی حصر وراثت نیز به آن اشاره شده است، ارائه اصل یا کپی برابر با اصل وصیت نامه نیز برای انتقال سهام عدالت متوفیان ضروری خواهد بود.
آخرین مهلت سهام عدالت متوفیان
از جمله مهم ترین سوالات افراد واجد شرایط برای استفاده از سایت میراث، مربوط به آخرین مهلت آن می باشد. در این رابطه باید بگوییم که مهلت خاصی برای تشکیل پرونده و انتقال سهام در نظر گرفته نشده است. با توجه به راه اندازی سایت میراث به صورت اختصاصی در این زمینه، احتمالا وارثان می توانند به صورت پیوسته در سال های آینده هم از این سامانه استفاده کنند. اما با توجه تعداد زیادی افراد واجد شرایط سهام عدالت متوفیان ۱۴۰۲، برای اولین تشکیل پرونده ها در این سامانه جدول زمان بندی ارائه شده است. بنابراین افراد قبل از مراجعه، باید نوبت و زمان تشکیل پرونده خود را استعلام گرفته و تنها در زمان اعلام شده، اقدام کنند.
نتیجه گیری:
فوت تعداد زیادی از دارندگان سهام عدالت از زمان آغاز این طرح، باعث شده تا سازمان بورس و اوراق بهادار سامانه ای ویژه جهت تقسیم و تسهیم الکترونیک سهام متوفیان بین وراث راه اندازی کند. تمامی وارثان پس از آماده سازی مدارک لازم برای دریافت سهام عدالت فوت شدگان، می توانند به سامانه در نظر گرفته شده بدین منظور با عنوان سایت میراث مراجعه کرده و اقدامات لازم را انجام دهند. البته قبل از آن، باید با ورود به درگاه یکپارچه ذی نفعات بازار سرمایه، نوبت تشکیل پرونده خود را استعلام گرفته و در زمان اعلام شده، اقدام نمایید.
