علائم قوز قرنیه چشم (کراتوکونوس) + پیشگیری و درمان قوز قرنیه

نمکستان: کراتوکونوس نوعی اختلال چشمی است که با نازک شدن تدریجی و تغییر شکل قرنیه مشخص می شود. قرنیه لایه بیرونی نازک و روشن چشم است و به طور معمول گنبدی شکل است. به تدریج نازک شدن تدریجی قرنیه باعث ایجاد برآمدگی مخروطی شکل به سمت مرکز قرنیه در مناطقی که بزرگترین نازک شدن دارند ، می شود.

افراد مبتلا به بینایی تحریف شده ، حساسیت به نور (فتوفوبی) و مشکلات بینایی اضافی ایجاد می کنند. کراتوکونوس اغلب از بلوغ شروع می شود و بیشتر اوقات در نوجوانان یا بزرگسالان مشاهده می شود.

علت اصلی این عارضه هنوز کاملاً درک نشده است و به احتمال زیاد این وضعیت ناشی از تعامل عوامل متعدد از جمله عوامل ژنتیکی و محیطی است. یکی از عواملی که به پیشرفت کراتوکونوس کمک می کند، مالیدن چشم است. در برخی موارد، کراتوکونوس ممکن است به عنوان بخشی از یک اختلال بزرگتر اتفاق بیفتد. کراتوکونوس در اوایل دوره ی بیماری با عینک یا لنزهای تماسی درمان می شود. تعداد کمی از افراد ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشند.

علائم و نشانه ها بیماری کراتوکونوس

قرنیه ها در هر دو چشم معمولاً تحت تأثیر قرار می گیرند، اگرچه پیشرفت و شدت بیماری در هر چشم ممکن است متفاوت باشد (رشد نامتقارن)، به این معنی که ممکن است شرایط یک چشم از چشم دیگر بدتر باشد. این علائم معمولاً در دوران نوجوانی یا بزرگسالی جوان مشهود است (یعنی اواخر نوجوانی تا اوایل دهه ۲۰).

کراتوکونوس ممکن است برای ۱۰ تا ۲۰ سال به تدریج بدتر شود. افراد مسن به طور معمول از بدتر شدن کاراتوکونوس برخوردار نیستند. به دلیل پیشرفت ماهیت این اختلال، افراد مبتلا ممکن است مجبور شوند مکرراً عینک خود را عوض کنند. قرنیه به عنوان قدرتمندترین بخش چشم عمل می کند و نور ورودی را به لنز داخلی با قدرت پایین خم می کند، جایی که نور به شبکیه (لایه ای غشایی از سلول های سنجش از نور در قسمت پشت چشم) خم می شود.

شبکیه نور را به سیگنال های عصبی خاص تبدیل می کند، که سپس برای شکل دادن تصاویر به مغز منتقل می شوند. قرنیه باید روشن و شفاف باشد و شکل مناسبی داشته باشد تا بتواند نور ورودی را انتقال داده و متمرکز شود.

شکل مخروطی قرنیه که مشخصه کراتوکونوس است منجر به تغییر در توانایی قرنیه می شود تا به تمرکز مناسب نور بر روی شبکیه (یعنی ناهنجاری های انکساری) کمک کند. بیماری قوز قرنیه (کراتوکونوس) در ابتدا ممکن است باعث تاری دید، کاهش حساسیت غیرعادی نسبت به تابش نور یا درخشندگی و مشکلات دید در شب شود.

برخی از افراد ممکن است بینایی دوگانه (دیپلمیا) را تجربه کنند یا یک تصویر را به صورت جزئی و ناقص ببینند.  در برخی موارد، ممکن است از بین رفتن وضوح بینایی وجود داشته باشد. با تغییر تدریجی قرنیه، افراد مبتلا در دیدن فاصله دور (نزدیک بینی یا نزدیک بینی) مشکل خواهند داشت و وضوح بینایی در این افراد کاهش می یابد.

تغییرات کلی بینایی می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد و شدت آن می تواند از بین رفتن خفیف بینایی تا افت شدید بینایی باشد که باعث کاهش توانایی دیدن به وضوح حتی با لنزهای اصلاحی می شود. برخی از افراد مبتلا ممکن است آستیگماتیسم نامنظم ایجاد کنند، که در آن انحنای نامنظم چشم وجود دارد.

به ندرت افراد مبتلا ممکن است تاول قرنیه ایجاد کنند که به دلیل تجمع مایع (هیدروپس حاد قرنیه) در لایه های خاص قرنیه باعث تورم قرنیه می شود. این حالت می تواند دردناک باشد و باعث قرمزی چشم شود. در این شرایط حتی ممکن است زخم قرنیه ایجاد شود.

علل قوز قرنیه

مکانیسم های اصلی زمینه ساز کراتوکونوس هنوز کاملاً کشف نشده اند. به نظر می رسد بیشتر موارد به دلایل ناشناخته و به طور تصادفی اتفاق می افتد. با این وجود، در برخی موارد سابقه خانوادگی کراتوکونوس می تواند عامل بیماری باشد. اکثر محققان معتقدند که عوامل متعدد و پیچیده ای برای رشد کراتوکونوس از جمله فاکتورهای ژنتیکی و محیطی مورد نیاز است.

محققان معتقدند که برخی از افراد که به کراتوکونوس مبتلا می شوند، مستعد ژنتیک برای ابتلا به این اختلال هستند. شخصی که از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به یک اختلال است، یک ژن را برای این اختلال حمل می کند، اما ممکن است این بیماری بیان نشود مگر اینکه تحت شرایط خاصی مانند عوامل محیطی خاص ایجاد و یا فعال شود. تحقیقات برای شناسایی ژن های خاص مرتبط با کراتوکونوس انجام می شود.

فاکتورهای خطرناک محیطی که ممکن است در ایجاد کراتوکونوس نقش داشته باشند شامل استفاده از لنزهای تماسی، ساییدگی مکرر چشم و یا آتوپی، اصطلاح عمومی برای شرایطی است که شامل واکنش های حساسیت مانند تب یونجه (رینیت آلرژیک)، اگزما (درماتیت آتوپیک)، آپنه خواب یا آسم آلرژیک می شوند.

به طور معمول، کراتوکونوس یک بیماری غیر التهابی محسوب می شود. التهاب یک فرآیند طبیعی است که در پاسخ به آسیب یا عفونت در بدن اتفاق می افتد. در اختلالات التهابی یک پاسخ ایمنی غیر طبیعی وجود دارد که می تواند منجر به علائم یا اختلالات خاص شود.

اگرچه کراتوکونوس به عنوان یک بیماری غیر التهابی تعریف شده است، اما شواهد جدید، از جمله سطح غیر طبیعی آنزیم های پروتئولیتیک، ارتباط با رادیکال های آزاد و استرس اکسیداتیو یا وجود سیتوکین ها، پروتئین های تخصصی ترشح شده از سلول های سیستم ایمنی خاص که تحریک می شوند یا عملکرد سلول های دیگر سیستم ایمنی بدن را مهار می کند.

تحقیقات بیشتر برای تعیین دلایل پیچیده و اساسی کراتوکونوس لازم است. کراتوکونوس ممکن است گاهی همراه با برخی از اختلالات اساسی مانند سندرم داون، آپنه خواب، آسم، لنگر مادرزادی و اختلالات مختلف بافت همبند شامل سندرم ایلرز – دانلوس، سندرم مارفان یا سندرم قرنیه شکننده ایجاد شود. با این حال رابطه  علت و معلولی بین این اختلالات و کراتوکونوس برقرار نشده است.

کراتوکونوس می تواند مردان و زنان را به نسبت مساوی تحت تاثیر قرار دهد، همچنین مرزهای جغرافیایی در ابتلا به این عارضه کاملا بی تاثیر می باشند. این اختلال بیشتر در نوجوانان در سن بلوغ یا در اواخر سن نوجوانی بروز می کند.

تشخیص بیماری قوز قرنیه

کراتوکونوس ممکن است براساس سوابق کامل بیمار و خانواده و معاینه کامل چشم تشخیص داده شود. چنین معاینه ای ممکن است شامل ارزیابی ظاهر بیرونی چشم ها، حدت بینایی، حرکات چشم و زمینه های بینایی باشد.

استفاده از میکروسکوپ مخصوص و روشن که به پزشکان امکان می دهد چشم را از طریق بزرگنمایی مشاهده کنند. از یک آزمایش تصویربرداری خاص که به عنوان توپوگرافی قرنیه شناخته می شود، برای کمک به تشخیص بیماری کراتوکونوس استفاده می شود، بخشی از آن با تشخیص زود هنگام کراتوکونوس که در آن تغییرات قرنیه توسط پزشک معاینه چشم قابل مشاهده نیست.

توپوگرافی قرنیه یک مطالعه تصویربرداری است که به طور معمول از یک ابزار برای طرح ریزی یک سری حلقه های نور بر روی سطح قرنیه استفاده می کند. این حلقه های نور به ساز بازتاب داده شده و ضبط می شوند. این ضبط ها می توانند تغییراتی در شکل و یکپارچگی قرنیه نشان دهند. توپوگرافی قرنیه برای تعیین شدت کراتوکونوس و نظارت بر پیشرفت این اختلال مفید است.

روش های پیشگیری از قوز قرنیه

روشی که به عنوان اتصال متقاطع کلاژن قرنیه (CXL) شناخته شده است برای موفقیت در درمان افراد مبتلا به کراتوکونوس استفاده می شود. در این روش از نور ماوراء بنفش (UVA) و ریبوفلاوین، نوعی ویتامین B برای کاهش سرعت عمل کراتوکونوس استفاده می شود. در طی روش، ریبوفلاوین از طریق قطره های چشم روی قرنیه قرار می گیرد.

ریبوفلاوین به عنوان یک فتوسنتز کننده عمل می کند، که به بافت قرنیه امکان جذب نور ماوراء بنفش را می دهد. اصولاً این روش پیوندهای جدیدی را در کلاژن قرنیه ایجاد می کند و قرنیه را تقویت می کند و پیشرفت را متوقف می کند. در بعضی موارد، قرنیه بعد از CXL شکل صاف تری به دست می آورد، اما کاملاً به حالت طبیعی بر نمی گردد.

روشی که به عنوان کراتکتومی فوتورفراکتیو با استفاده از توپوگرافی هدایت می شود با استفاده از اتصال متقاطع کلاژن برای درمان برخی از افراد با کراتوکونوس خفیف تا متوسط ​​انجام شده است. کراتکتومی فوتورفراکسیو نوعی جراحی لیزر چشم است که بیشتر در درمان افراد مبتلا به نزدیک بینی خفیف یا آستیگماتیسم خفیف یا متوسط ​​انجام می شود.

به طور کلی، جراحی لیزر برای افراد مبتلا به کراتوکونوس توصیه نمی شود. در طی این روش از لیزر برای تغییر شکل مجدد قرنیه آسیب دیده استفاده می شود. تحقیقات بیشتر برای تعیین ایمنی و اثربخشی طولانی مدت این روش بالقوه برای افراد خاص مبتلا به کراتوکونوس ضروری است.