جاذبه ها/ براساس آخرین گزارش های بدست رسیده، دژ بسطام یکی از جاذبه های دیدنی آذربایجان غربی است.
قدمت این قلعه در بسطام به 800 سال پیش از میلاد مسیح باز میگردد و جز بزرگترین قلعه های تمدن اورارتویی در ایران بشمار می رود. مطابق با کتیبه بدست آمده نیز مشخص شده است که قلعه بسطام در این منطقه به دستور روسای دوم که از پادشاهان اورارتویی محسوب میشد، در حدود سالهای 645 قبل از میلاد مسیح نیز ساخته شده است. این قلعه در آن زمان با هدف کنترل مسیرهای تجاری که از طرف شرق دولت ترکیه به شهرهای تبریز، اردبیل و حوزه دریاچه ارومیه رفت و آمد میکردند، احداث شده است.
قلعه بسطام از سه قسمت پایین قلعه، میان قلعه و بالا قلعه تشکیل شده و بخش نخست به سربازان و اسب ها، بخش دوم معبد و بخش سوم به پادشاه اورارتو اختصاص داشته است. کتیبه کشف شده از قلعه بسطام که به زبان اورارتویی است، جهت مطالعات و بهره برداری محققان در موزه ملی نگهداری می شود. کاوش های باستان شناسی نشان می دهد این دژ در مدت 50 سال و در 3 مرحله ساخته شده و دارای معبد، بازار و جایگاه حکومتی، برج، بارو و دروازه و راههای پنهانی خروج ویژه خود بوده است.
دژ بسطام در ارومیه دیوارهای محکمی از سنگ دارد که بر روی صخره های بلند قرار گرفته و رو به دشت و دره ای بزرگ نیز ساخته شده اند. این دژ دارای سه اشکوب با کارکردهای گوناگون است و اشکوب زرین قلعه یکی از بخشهای آن بوده که دروازه قلعه، مهمانسرا، اصطبل و جایگاه سربازان را شامل می شود. اشکوب میانی نیایشگاهی با اتاق های گوناگون است. اشکوب بالایی قلعه که اوج هنر معماری اورارتویی بوده، دارای سکونتگاه، جایگاه فرماندهی و راههای خروجی به بیرون از دژ است.
