درمان دیابت به وسیله رساندن قند خون به حالت نرمال صورت می گرد. قند خون نرمال چند است و چگونه می توان به آن دست یافت؟ تفاوت بین قند و گلوکز چیست؟ قند نامی کلی برای کربوهیدرات شیرین است که در آب حل می شود. کربوهیدرات غذایی است که حاوی کربن، اکسیژن و هیدروژن است. در این مقاله می خوانیم:
جدول قند خون نرمال
میزان نرمال قند خون در گروه های سنی مختلف
آزمایش قند خون چگونه است؟
علائم قند خون بالا
قندهای متفاوتی وجود دارد. قندی که بدن ما بیشتر استفاده می کند گلوکز است. قندهای دیگر که می خوریم مانند فروکتوز موجود در میوه ها یا لاکتوز موجود در شیر در بدن به گلوکز تبدیل می شوند. سپس این گلوکز به انرژی تبدیل می شود. بدن نشاسته را به قسمت های کوچک تقسیم می کند و به گلوکز تبدیل می شود. غذاهای مفید برای دیابت وجود دارد.
هنگامی که صحبت از قند خون است، منظور گلوکز خون است. در امریکا قند خون توسط اندازه گیری مقدار میلی گرم گلوکز موجود در دسی لیتر خون اندازه گیری می شود. در کانادا و انگلیس، قند خون توسط میلی مول در لیتر گزارش می شود. می توان با ضرب مقدار گلوکز کانادا در 18، مقدار گلوکز امریکا را تعیین کرد.
جدول قند خون نرمال
در این جدول محدوده طبیعی برای افرادی مبتلا به دیایت و افراد سالم ذکر شده است:
|
زمان بررسی |
محدوده هدف برای افراد سالم |
محدوده هدف برای افراد مبتلا به دیابت |
|
قبل از صبحانه (ناشتا) |
100> |
130-70 |
|
قبل از ناهار، میان وعده و شام |
110> |
130-70 |
|
دو ساعت بعد از غذا |
140> |
180> |
|
زمان خواب |
120> |
150-90 |
|
A1C |
6%> |
7%> |
- گلوکز در طول روز تغییر می کند. اگر قند خون ناشتا بین 100 تا 120 باشه، شما بعنوان پیش دیابت شناخته میشوید.
- این اعداد برای فردی که دیابت ندارد صدق می کند. اگر دیابت دارید، قند خون پیش از غذا 130-80 می باشد و یک تا دو ساعت بعد از غذا زیر 180 می باشد. پزشک سعی می کند قند خون فرد مبتلا را به قند خون فرد سالم نزدیک کند. قند خون پایین نیاز به رژیم غذایی مناسب دارد.
- آزمایش طولانی مدت گلوکز نیز وجود دارد که به هموگلوبین HbA1c, A1C و A1c معروف است. این آزمایش مقدار متوسط دو سه ماه اخیر را تعیین می کند. HbA1c به صورت درصد بیان می شود که برای فردی که دیابت ندارد 7/5% می باشد و برای فردی که مبتلا است حدود 7% و در حالت کنترل پایین تر است.
- هنگامی که گلوکز از مقدار نرمال بالاتر باشد، باعث تورم رگ های خونی و عروق عصبی می شود. بنابراین گلوکز بالا مطلوب نمی باشد.
- در افرادی که مبتلا به دیابت نیستند، عملکرد انسولین باعث می شود قند در محدوده نرمال باشد. اما در افراد مبتلا به دیابت عملکرد انسولین مشکل دارد. بنابراین شما باید با استفاده از رژیم مناسب دیابتی، ورزش، مصرف قرص و کاهش استرس به بدن کمک کنید قند در محدوده نرمال باشد. در افراد دیابتی شناختن جدول قند خون الزامی است.
- کمبود قند خون نیز مشکل ایجاد می کند. اگر انسولین مصرف می کنید یا قرص های sulfonylurea و meglitinide مصرف می کنید احتمال کاهش قند خون شما وجود دارد. کاهش قند خون باعث سرگیجه، سردرگمی و از حال رفتن می شود. با چیز هایی که قند خون را پایین می آورند، آشنا باشید.
خانم دکتر سلطانپور، در مورد قند خون اظهار کرد: " بیماری دیابت یا مرض قند یا قند خون، یک بیماری خاموش است که علائم آن به یکباره ظاهر میشود. این بیماری قابل کنترل است. مصرف دارو، رژیم غذایی و ورزش باعث کنترل دیابت در هر مرحله از پیشرفت میشود. اما یکی از مشکلاتی که بیماران دیابتی دارند این است که بعد از یک مدت خسته میشوند و سرخود مصرف دارو را قطع می کنند و پرهیز غذایی را کنار می گذارند. این بیماری باید مرتب کنترل و پیگیری شود. روزانه پیاده روی را فراموش نکنید و از اضافه وزن جلوگیری کنید"
میزان نرمال قند خون در گروه های سنی مختلف
قند خون نرمال برای افراد زیر 6 سال:
ناشتا: 180-80 میلیگرم بر دسی لیتر
قبل از غذا: 180-100 میلیگرم بر دسی لیتر
بعد از غذا : 100 میلیگرم بر دسی لیتر
زمان خواب: 110 تا 200 میلیگرم بر دسی لیتر
HA1c: کمتر از با 8.5 درصد
قند خون نرمال برای افراد 6 تا 12
ناشتا: 180-80 میلیگرم بر دسی لیتر
قبل از غذا: 180-90 میلیگرم بر دسی لیتر
قبل از ورزش : حداقل 150 میلیگرم بر دسی لیتر
زمان خواب: 100 تا 180 میلیگرم بر دسی لیتر
HA1c: کمتر و یا مساوی با 8 درصد
قند خون نرمال برای افراد 13 تا 19 سال
ناشتا: 150-70 میلیگرم بر دسی لیتر
قبل از غذا: 130-90 میلیگرم بر دسی لیتر
قبل از ورزش : حداقل 150 میلیگرم بر دسی لیتر
زمان خواب: 150 تا 90 میلیگرم بر دسی لیتر
HA1c: کمتر و یا مساوی با 7.5 درصد
قند خون نرمال در دیابت بارداری
قند ناشتا و قبل از غذا : 92 میلیگرم بر دسی لیتر
بعد از غذا: 120 میلیگرم بر دسی لیتر
قند نرمال در مادر باردار با دیابت قبلی
قند ناشتا و قبل از غذا : 99 -60 میلیگرم بر دسی لیتر
بعد از غذا: 129-100 میلیگرم بر دسی لیتر
HA1c: کمتر از 6 درصد
آزمایش قند خون چگونه است؟
- می توانید با انجام آزمایش خون نوک انگشت، مقدار گلوکز را تعیین کنید. همچنین می توانید از اندازه گیری CGM استفاده کنید. به طوری که یک سنسور به زیر پوست وارد می شود.
- برای افرادی که انسولین تزریق می کنند، آزمایش خون باید به صورت مرتب انجام شود.
- برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که انسولین تزریق نمی کنند، تعداد تست به خود فرد بستگی دارد. اگر می خواهید قند خون را به خوبی کنترل کنید، می توانید بعد از خوردن غذاهای مختلف یا انجام فعالیت های مختلف مقدار گلوکز را تعیین کنید و به مقدار و نوع غذا توجه کنید تا اطلاعات موردنیاز را به دست آورید.
- آزمایش روزانه در یک زمان به شما اطلاعات سودمندی نمی دهد. با برنامه ریزی آزمایش انجام دهید؛ به عنوان مثال پس از تغییر قرص یا استفاده از دارویی خاص.
علائم قند خون بالا
سطح بالای قند خون نشانه دیابت است. علائم رایج ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خشکی دهان
- تشنگی
- تکرر ادرار
- ادرار در طول شب
- تار شدن چشم ها
- پوست خشک و خارش
- خستگی یا خواب آلودگی
- کاهش وزن
- افزایش اشتها
اگر هیپرگلیسمی به مدت چند ساعت ادامه یابد و منجر به کم آبی شود، ممکن است علائم دیگری نیز ایجاد شود مانند:
- تنفس دشوار
- سرگیجه در حالت ایستاده
- کاهش وزن سریع
- افزایش خواب آلودگی و سردرگمی
- کما
هیپرگلیسمی بدون درمان، می تواند منجر به یک بیماری به نام کتواسیدوز ، کتواسیدوز دیابتی (DKA) یا کمای دیابتی شود. این اتفاق به این دلیل می افتد که بدن انسولین کافی برای تبدیل گلوکز به سوخت را ندارد، بدین ترتیب بدن از چربی ها برای تولید انرژی استفاده می کند. وقتی بدن چربی ها را تجزیه می کند، کتون ها به عنوان محصولات جانبی تولید می شوند. برخی از کتون ها از طریق ادرار حذف می شوند. تا زمانی که بیمار هیدراته شود و انسولین کافی دریافت کند، کتون ها در خون باقی می مانند. کتون ها در خون موجب تهوع، سردرد، خستگی یا استفراغ می شوند. کتواسیدوز به شدت خطرناک است و نیاز به درمان فوری دارد. علائم عبارتند از:
1-David Spero. What Is a Normal Blood Sugar Level? www.diabetesselfmanagement.com. January 17, 2019
2-Goals for Blood Glucose Control. Joslin Diabetes Center.2019
