بی اشتهایی در کودکان می تواند علل مختلفی از جمله بیماریهای عفونی، دندان درآوردن، تب، انگل یا عفونت ادراری داشته باشد. والدین با خوراندن شربت های اشتها آور (حتی داروهای گیاهی) به کودک در واقع علامت یک بیماری را پنهان می کنند که کار اشتباهی است. ممکن است بی اشتهایی ناشی از بیماری هورمونی باشد و در این صورت رشد بچه دچار مشکل شود. حتی تیروئید، دیابت و کم خونی نیز همگی روی اشتها تاثیر می گذارند.
اگر والدین خودسرانه بدون آنکه علت بی اشتهایی بررسی شده باشد، این داروها را به کودکشان بدهند، ممکن است روند درمان بیماری کودکشان را به تعویق بیندازد و زمانی متوجه شوند که خیلی دیر شده باشد. بنابراین باید به این نکته توجه داشته باشید که مهمترین معیار اشتها و تغذیه کودکان منحنی رشد است و در صورت کم اشتهایی اولین کار بررسی علت آن است.
در این مطلب ما شما را با چند اشتها آور قوی و عوارض آن و روش های طبیعی برای افزایش اشتهای فرزندتان آشنا می کنیم.
انواع شربت های اشتها آور
درزیر شربت های اشتها آور رایج در بازار را به شما معرفی می کنیم:
1- شربت سیپروهپتادین
امروزه استفاده از داروهای اشتهاآور بسیار زیاد شده است و مادران بیشتر به دنبال مکمل های اشتهاآور هستند. این مکمل ها در صورت تجویز درست و در کنار سایر روش های افزایش اشتها می تواند برای کودک شما مفید باشد، اما نباید خودسرانه استفاده شوند. از معروفترین داروهای اشتهاآور سیپروهپتادین است که به عنوان یک داروی آنتی هیستامین و ضدآلرژی در درمان برخی آلرژی های غذایی و فصلی، خونی و پوستی برای کودکان تجویز می شود.
عوارض ناشی از مصرف اشتهاآور:
مصرف بیش از حد و خودسرانه این دارو در کودکان می تواند منجر به توهم، مشکلات قلبی، ریوی و حتی مرگ کودک شود. سازمان غذا و داروی آمریکا مصرف این دارو را در کودکان زیر 2 سال مطلقا ممنوع اعلام کرده است. سیپروهپتادین با نام تجاری پریاکتین یا راسیپ، یک آنتی هیستامین (شبیه به دیفن هیدرامین) است که اغلب باعث افزایش گرسنگی و اشتها می شود. به همین دلیل، به طور معمول این دارو برای کمک به افزایش اشتها در کودکان مورد استفاده قرار می گیرد. (عوارض داروهای اشتها آور برای کودکان)
بزرگترین عوارض جانبی این دارو خواب آلودگی و تحریک پذیری است. برای کمک به مقابله با آن، معمولا باید یک بار در روز آن هم در هنگام خواب استفاده شود. اگر کودک بعد از 3 تا 7 روز بهبود یابد، پس از آن دوز دارو می تواند به دو بار در روز افزایش یابد. در صورتی که کودک بیش از حد خواب آلوده یا تحریک پذیر شود، باید دوز دارو را کاهش دهید. این دارو معمولا حدود 6 الی 8 هفته به خوبی عمل می کند و پس از آن اثرش از بین می رود. به همین دلیل اغلب دارو پس از 3 الی 4 روز متوقف می شود و سپس دوباره استفاده می گردد. گاهی اوقات نیز برای حفظ اثربخشی، این دارو 5 روز مصرف می شود و سپس 2 روز مصرف نمی شود.
2- شربت اشتهاآور انار
داروهای گیاهی اشتهاآور که عمدتا در کودکان مورد استفاده قرار می گیرند، معمولا از عصاره میوه ها مانند عصاره انار تشکیل شده اند؛ که تاثیر سوئی روی کودک ندارد وعملکردش مثل اینست که شما یک ماده ترش به کودکتان بدهید که قطعا بعد از آن بچه احساس گرسنگی می کند.
3- شربت روی یا زینک
یکی از علت های بی اشتهایی در کودکان کمبود روی یا زینک است که مادرمی توانید شربت روی را با برندهای مختلف مثل کیندر به مدت 8 هفته به کودک خود بدهد. البته باید توسط پزشک علت کم اشتهایی بررسی و شربت روی یا زینک تجویز شود.
4- سایر شربت های اشتهاآور کودکان
سه شربت اصلی که برای افزایش اشتها به کودکان داده میشود، در بالا ذکر شد. در ادامه به سایر شربت های موجود شاره میشود:
- شربت پدیاکیدز
- شربت اپتایزر
- شربت ساندروس
- شربت سانستول
- شربت ویتامکس
- پودرهای گین آپ
مقاله پیشنهادی اوما: چگونه اشتها را زیاد کنیم | 9 روش افزایش اشتها
19 روش پیشنهادی تقویت اشتهای کودک
در اینجا 19 پیشنهاد برای تقویت اشتهای کودک ذکر شده است:
1- صبحانه اجباری است!
خوردن یک صبحانه خوب و سالم ضروری است و اشتهای کودک را افزایش می دهد. یک صبحانه متعادل باعث افزایش سوخت و ساز بدن می شود و در نتیجه کودک زودتر احساس گرسنگی می کند.
2- 30 دقیقه قبل از غذا به کودک آب بدهید.
کودک باید صبح ها قبل از صبحانه و حتی شیر خورن آب بخورد. همچنین، باید نیم ساعت قبل از غذا به کودک آب بدهید (مادران کودکان کم اشتها صبور باشند). این کار عملکرد هضم غذا را بهبود بخشیده و اشتهای کودک را زیاد می کند.
3- هر دو ساعت یک بار به کودک غذا بدهید!
بهتر است هر دو ساعت یک بار به اندازه یک وعده کوچک و کم به کودک غذا بدهید. سه وعده غذای استاندارد سیستم گوارش کودک را به اندازه کافی تقویت نمی کند.
4- اسنک ها وعده های غذایی مفیدی هستند.
اگر بخواهید اشتها را بهتر کنید، اسنک ها غذاهای مفید و لذیذی برای کودکان هستند. به جای کوکی و چیپس، ساندویچ خانگی به کودک بدهید. کلا بهتر است از جایگزین های سالم برای میان وعده ها استفاده کنید. اسنک ها را نیز با انواع سبزیجات مفید و مواد پروتئینی پر کنید.
5- بادام زمینی مانند سایر آجیل ها نیست!
بادام زمینی پادشاه آجیل ها است و باعث تقویت اشتها می شود و مانند سایر آجیل ها که جلوی اشتهای کودک را می گیرند نیست.
6- شیر را به عنوان غذا به کودک ندهید.
هنگامی که کودکان از شیر به عنوان میان وعده، تنقلات و دسر استفاده می کنند، اشتهایشان برای وعده غذایی بعدی کاهش می یابد. لبنیات به صورت های دیگر مانند پنیر، ماست یا خامه با نان میان وعده مناسب تری می باشد.
7- افزودن غذاهای مورد علاقه کودک
سعی کنید غذاهای مورد علاقه فرزندتان را به او بدهید.
مقاله پیشنهادی اوما: هفت معجون گیاهی اشتها آور برای تپل شدن کودک
8- وعده های کوچک
وعده های کوچک باعث سوخت و سازبیشتر بدن می شود که به نوبه خود اشتها را افزایش می دهند. اگر اشتهای کودک شما کاهش یافته است، وعده های کوچک تر به او پیشنهاد بدهید. با این روش در صورت عدم وجود مشکلی خاص در بدن کودک به آرامی، اشتهای کودک افزایش می یابد.
9- ماست از مواد ضروری برای کودک است!
ماست یک محصول لبنی با پروبیوتیک سالم و سرشار از کلسیم است که برای افزایش اشتها و ایمنی کودک شگفت انگیز است. همچنین یک دسر عالی در کنار غذاهای روزانه می باشد.
10- اجتناب از غذاها ی تند
اکثر کودکان از غذاهای تند و با بوی قوی لذت نمی برند. اگر اشتهای فرزندتان کم است، بو و طعم غذاها را بررسی کنید. در صورتی که طعم خاصی او را آزار می دهد آن طعم را حذف کنید.
11- از ادویه های اشتها آور استفاده کنید.
پونه کوهی، دارچین، گشنیز، و رازیانه (برگ و دانه) ادویه ها و گیاهانی هستند که به افزایش اشتها کمک می کنند.
12- غذای چرب درست نکنید.
بر خلاف باور عمومی، غذاهای چرب اشتها را از بین می برند. از محصولات و لبنیات چرب برای کودکان اجتناب کنید زیرا این محصولات باعث کاهش اشتهای کودک می شوند.
13- بازی و ورزش بیشتر
همه ما می دانیم ورزش سوخت و ساز بدن را بیشتر کرده و اشتها را افزایش می دهد. بنابراین در صورت کاهش اشتهای فرزندتان کاری کنید که او بیشتر ورزش، بازی و فعالیت داشته باشد تا زودتر گرسنه شود. یک راهکار عالی این است که خودتان بیشتر با او بازی کنید. این کار آرامش روحی فرزندتان را نیز افزایش می دهد و میل او برای غذاخوردن را بیشتر می کند.
14- اگر بیش از حد گرم باشد، کودک کمتر غذا می خورد.
بله این موضوع کاملا درست است! اگر خانه خیلی گرم باشد، کودک دچار کلافگی و کاهش اشتها می شود. صندلی فرزند خود را در نزدیکی پنجره باز قرار دهید تا هوای تازه وارد شود و تهویه بهتری صورت بگیرد.
مقاله پیشنهادی اوما: 10 راهکار به مادری که کودک کم اشتها دارد
15- آب لیمو تازه به کودک بدهید.
هنگامی که کودک غذا نمی خورد و می گوید گرسنه نیست، به جای آب، آبلمیوی تازه به او پیشنهاد دهید. آهک موجود در آب لیمو طبیعی است و هضم و اشتها را بهبود می بخشد. همچنین از بحث در خصوص موضوعات استرس زا نیز در زمان غذا اجتناب کنید. بعضی اوقات والدین در مورد امور مالی یا برنامه مدرسه کودک در زمان غذا برنامه ریزی می کنند. این بحث ها اشتهای کودک را از بین می برد. سعی کنید هنگام غذا در مورد چیزهای شاد صحبت کنید.
16- مصرف روی را افزایش دهید.
روی در ایجاد اشتها موثر است. سبوس گندم، آجیل بادام زمینی و دانه کدو تنبل منابع طبیعی روی هستند که برای بهبود سطح روی در بدن و افزایش اشتها بسیار مفید می باشند. سعی کنید این موادغذایی را به وعده های غذایی یا تنقلات کودک اضافه کنید. قبل از استفاده از مکمل های روی با دکتر فرزند خود صحبت کنید.
17- سعی کنید از درمان های خانگی استفاده کنید.
یکی از درمان های خانگی برای افزایش اشتهای کودکان استفاده از آب زنجبیل با عسل برای بهبود اشتها می باشد. این درمان ها برای سیستم ایمنی نیز عالی هستند.
18- دفترچه خاطرات غذایی تهیه کنید.
غذاهایی که کودک با میل بیشتری می خورد را در یک دفترچه بنویسید و در آینده از آن ها بیشتر استفاده کنید (اشتها آور های طبیعی کودکان را بشناسید).
19- دسر را فراموش نکنید.
دسر های بر پایه میوه می تواند به ایجاد اشتها کمک کند. به علاوه آنها برای هضم بهتر غذاها و افزایش سوخت و ساز بدن موثر هستند. از نظر روانشناختی، دسرهای میوه کودکان را جذب می کنند تا سریعتر غذاهای خود را به پایان برسانند. بهترین میوه ها برای افزایش اشتها شامل انواع توت ها، انگور و سیب می باشند.
Amrita Minocha. 20 Tips To Increase Your Child’s Appetite. 2017
