آزمایش پروژسترون سرم چیست؟

پزشک می ‌تواند برای اندازه ‌گیری سطح پروژسترون موجود در خون، آزمایش پروژسترون سرم را تجویز کند. پروژسترون یکی از هورمون‌ هایی است که در بدن تولید می‌ شود. هم زنان و هم مردان این هورمون را تولید می ‌کنند؛ اما غالباً در تخمدان تولید می‌شود، و این به این معناست که زنان میزان بیشتری از آن را دارند.
پروژسترون در مردان، در تولید اسپرم یا اسپرماتوژنز نقش دارد. این هورمون در زنان، به آماده‌سازی رحم برای تخمک بارور کمک می‌کند. در صورت بارداری، پروژسترون به به حفظ بارداری کمک می‌کند.
بالا بودن سطح پروژسترون علاوه بر بارداری می‌تواند نشان دهنده سرطان تخمدان باشد که با آزمایش پروژسترون سرم مشخص می‌شود.

آزمایش پروژسترون سرم چیست؟
پزشک‌ها ممکن است تست پروژسترون سرم را با وجود مشکل در باردار شدن درخواست کنند. نتایج می‌تواند بیانگر وقوع تخمک‌گذاری یا عدم وجود آن باشد. تست پروژسترون سرم به نوبه خود می‌تواند در تشخیص و مدیریت مشکلات احتمالی باروری کمک کننده باشد.
در صورتی که باردار باشید و در معرض خطر بارداری خارج از رحم یا سقط قرار دارید، ممکن است پزشک آزمایش پروژسترون سرم را درخواست کند. حاملگی خارج از رحم زمانی روی می‌دهد که تخمک بارور شده خود را به لوله رحمی، حفره شکم یا دهانه رحم متصل کند. سقط زمانی روی می‌دهد که جنین در اوایل بارداری از بین می‌رود. این وضعیت‌ها هردو باعث کاهش سطح پروژسترون می‌شوند.

نحوه آمادگی برای آزمایش پروژسترون سرم چگونه است؟
برای انجام تست پروژسترون سرم، پزشک پس از گرفتن نمونه‌ی خون، آن را به آزمایشگاه ارسال می‌کند.
ممکن است از شما خواسته شود اقدامات خاصی را برای آماده شدن برای تست پروژسترون سرم انجام دهید. به عنوان مثال، باید در مورد هر دارویی که مصرف می‌کنید را به پزشک اطلاع دهید. برخی از داروها مانند قرص‌های ضد بارداری و مکمل‌های پروژسترون می‌توانند نتایج آزمایش پروژسترون سرم را تحت تأثیر قرار دهند.
برخی داروها مانند داروهای رقیق کننده خون نیز می‌توانند خطر ابتلا به عوارض ناشی از خون‌گیری را افزایش دهند. ممکن است پزشک قبل از خون‌گیری از شما بخواهد مصرف برخی از داروها را قطع کنید.
پس از زایمان، سطح پروژسترون کاهش می‌یابد و این امر به تولید شیر کمک می‌کند.

تست پروژسترون سرم چه مواردی را شامل میشود؟
ممکن است پزشک نمونه‌ی خون را در مطب خود بگیرد یا شما را برای خون‌گیری به مرکز دیگری بفرستد. شخصی که خون‌گیری را انجام می‌دهد، این کار را با ضدعفونی کردن پوست واقع بر روی ورید آغاز می‌کند.
سپس آن‌ها سوزنی را در ورید قرار می‌دهند. آن‌ها خون را از طریق سوزن در داخل ویال یا لوله جمع‌آوری می‌کنند. سپس نمونه خون را برای آزمایش به آزمایشگاه می‌فرستند.

آزمایش پروژسترون سرم با چه خطراتی همراه است؟
خون‌گیری در هر زمانی انجام شود، با خطراتی همراه است. در بیشتر افراد این خطر جزئی است.
شما احتمالاً با وارد شدن سوزن به داخل ورید اندکی درد خواهید داشت. و ممکن است پس از خارج کردن سوزن تا چند دقیقه خون‌ریزی داشته باشید. همچنین ممکن است در ناحیه اطراف محل خون‌گیری کبودی ایجاد شود.
بروز عوارض جدی تر نادر است. این موارد شامل غش، التهاب ورید و عفونت در محل خون‌گیری است. در صورت داشتن اختلال خونریزی، خطرات ناشی از خونریزی محتمل تر است.
پزشک‌ها ممکن است تست پروژسترون سرم را با وجود مشکل در باردار شدن درخواست کنند.

نتایج تست پروژسترون سرم بیانگر چیست؟
سطح پروژسترون سرم به صورت نانوگرم بر دسی‌لیتر (ng / dL) اندازه‌گیری خواهد شد. پس از آماده شدن نتایج، آزمایشگاه آن‌ها را برای پزشک ارسال می‌کند. نتایج نرمال بسته به جنسیت، سن، سیکل قاعدگی و باردار بودن یا نبودن می‌تواند متفاوت باشد.
درزنانی که عادت ماهیانه در آن‌ها روی می‌دهد، سطح پروژسترون خون باید در ابتدای هر سیکل قاعدگی پایین باشد؛ و باید بعد از تخمک‌گذاری چند روز به اوج خود برسد. پس از آن باید دوباره کاهش یابد، مگر اینکه بارداری صورت گرفته باشد.

نتایج طبیعی آزمایش پروژسترون سرم
به طور کلی، نتایج نرمال تست پروژسترون سرم در محدوده‌های زیر قرار می‌گیرند:
مردان، زنان یائسه و زنانی که در آغاز سیکل قاعدگی هستند: 1 نانوگرم در میلی‌لیتر یا کمتر
زنان در اواسط سیکل قاعدگی: 5 تا 20 نانوگرم در میلی‌لیتر
زنان باردار در سه ماهه اول بارداری: 11.2 تا 90 نانوگرم در میلی‌لیتر
زنان باردار در سه ماهه دوم بارداری: 6/25 تا 4/89 نانوگرم در میلی‌لیتر
زنان باردار در سه ماهه سوم بارداری: 48.4 تا 42.5 نانوگرم در میلی‌لیتر
سطح پروژسترون می‌تواند حتی در طی یک روز، نوسانات زیادی داشته باشد که باعث ایجاد نتایج غیرنرمال در تست پروژسترون می‌شود.

نتایج غیر طبیعی آزمایش پروژسترون سرم
اگر نتایج آزمایش پروژسترون سرم خارج از محدوده طبیعی باشد غیر‌طبیعی تلقی می‌شود. در برخی موارد، غیر طبیعی بودن تنها یک نتیجه تست پروژسترون سرم نشانگر نوسانات طبیعی سطح پروژسترون است.
سطح پروژسترون می‌تواند حتی در طی یک روز، نوسانات زیادی داشته باشد. در موارد دیگر، بالا یا پایین بودن غیر طبیعی سطح پروژسترون می‌تواند نشانه‌ی وجود مشکل اساسی در سلامتی باشد.
بالا بودن سطح پروژسترون علاوه بر بارداری، می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:
سرطان تخمدان
سرطان غده فوق کلیه
هیپرپلازی مادرزادی غده فوق کلیه (مجموعه‌ای از اختلالاتی که غده فوق کلیه را تحت تأثیر قرار می‌دهند)
اگر نتایج آزمایش پروژسترون سرم خارج از محدوده طبیعی باشد غیر‌طبیعی تلقی می‌شود. در برخی موارد، غیر طبیعی بودن تنها یک نتیجه تست پروژسترون سرم نشانگر نوسانات طبیعی سطح پروژسترون است.
اگر نتایج آزمایش پروژسترون سرم خارج از محدوده طبیعی باشد غیر‌طبیعی تلقی می‌شود. در برخی موارد، غیر طبیعی بودن تنها یک نتیجه تست پروژسترون سرم نشانگر نوسانات طبیعی سطح پروژسترون است.
پایین بودن سطح پروژسترون می‌تواند در نتیجه موارد زیر روی دهد:
عدم رخداد عادت ماهانه
عدم تخمک گذاری
حاملگی خارج رحمی
سقط جنین
مرگ جنین