روش های درمان فلج صورت علل و علائم

هنگامی که اغلب به علت وجود یک ویروس، عصب صورت به درستی کار نکند فلج صورت اتفاق می افتد. عصب های صورت در حالت نرمال پیغام هایی را به منظور لبخند زدن، اخم کردن و دیگر موارد از مغز دریافت می کند و زمانی که این اعصاب با ویروس این بیماری درگیر شوند از کار می افتند. در ادامه با ما در مورد این بیماری و راه های درمان فلج صورت را جهت آگاهی بیشتر مطالعه کنید.

بیماری فلج صورت چیست؟

فلج صورت نوعی ضعف در یک طرف صورت است که انجام هرگونه حرکتی را در آن سمت مختل می کند و حالتی آویزان یا سفت به آن طرف صورت می دهد. این فلج هنگامی دیده می شود که عصب های یک طرف صورت به درستی کار نکند و در اغلب موارد علت آن وجود یک ویروس است. در زمانی که اعصاب صورت به درستی کار کند یک سری پیام ها که از طرف مغز ارسال می شود را دریافت می کند. این پیام ها حاوی مضامینی چون لبخند زدن، اخم کردن، بستن پلک و یا حتی ترشح آب از غدد بزاقی در دهان می باشد. هنگامی که این عصبها ملتهب شوند و تحت فشار واقع شوند به درستی کار نمی کنند و فلج صورت اتفاق می افتد.

فلج عصب زوج هفتم مغزی یا عصب صورتی منجر به فلج بل یا همان فلج یک طرف صورت می شود. در این مواقع صورت به طور ناگهانی و موقتی فلج و معمولا تنها یک طرف صورت درگیر می شود. درگیر شدن عصب صورت به طور معمول به تنهایی یک بیماری محسوب نمی شود و نشانه ای از وجود یک بیماری دیگر همچون آسیب, عفونت و یا تومور عصب صورت می باشد.

فلج بی دلیل عصب فاسیال در صورت عدم وجود شواهد سایر بیماری ها، فلج ایدیوپاتیک بل نامگذاری می شود. هرچند دلایل زیادی مبنی بر اینکه فلج صورت یک مکانیسم ایمنی التهابی است وجود دارد. فلج صورت در هر -سنی رخ می دهد اما در سن بیست تا چهل سالگی شیوع بیشتری دارد و در یک جمعیت صد هزار نفری سالانه ده تا بیست نفر به آن مبتلا می شوند.

علت وقوع فلج صورت:

هر چند تا به امروز دلیل قاطعی در رابطه با ایجاد فلج صورت بیان نشده است اما در اکثر مواقع علت ابتلا به این بیماری عملکرد ویروس هرپس است که عامل اصلی ابتلا به سرماخوردگی می باشد. در بیشتر مواقع ابتلا به این بیماری، عصبی که کنترل عضلات در یک طرف صورت را بر عهده دارند به علت التهاب، آسیب می بیند.

همچنین عوامل بیماری زا بسیاری در رابطه با ایجاد و ابتلا این بیماری می تواند مطرح باشد اما اگر هیچ دلیل مشخصی برای فلج صورت پیدا نشود آن را در اصطلاح تخصصی فلج بل گویند.

چه افرادی دچار فلج نیمه صورت می شوند ؟

در مطالعات انجام گرفته درباره ریسک فاکتور های فلج بل، احتمال شیوع این بیماری در افراد دیابتیک، هیپرلیپدمی، دارای فشار خون بالا، افراد مسن، خانوم های باردار به ویژه خانوم های مبتلا به پره اکلامپسی، سابقه بیماری فلج بل، سابقه فامیلی این بیماری و عفونت های ویروسی دستگاه تنفس فوقانی بیشتر است.

۸۰ تا ۹۰ درصد بیمارانی که از فلج بل پیش آگاهی داشته باشند، بهبودی کامل دارند. فاکتور مهم در پیش آگاهی؛ کامل یا ناکامل بودن فلج بل می باشد.

اگر فلج کامل باشد، ۹۵ تا ۱۰۰ درصد بهبودی کامل حاصل می شود، اما فاکتور هایی مثل Hyperacusis، کاهش اشک، سن بالاتر از ۶۰ سال، بالا بودن فشار خون، دیابت، درد گوش و درد قدام صورت با پیش آگاهی بد همراه می باشند.

علائم فلج صورت:

فلج شدن یک طرف صورت، ظاهری بی تفاوت به شما می دهد. عضلات پیشانی تا زیر دهان در سمت درگیر فلج صورت هیچگونه حرکتی ندارند و امکان دارد گوشه دهان شما حالتی افتاده به خود بگیرد و شما برای نگه داشتن آب دهان خود به مشکل برخورد کنید و هنگامی که عضلات سمت دیگر صورت خود را به حرکت در می آورید حالتی مضحک و خنده دار در چهره شما نمایان شود.

چشم در سمت درگیر صورت امکان دارد یا بسته بماند و یا اصلا باز نشود و به همین خاطر ریزش اشک را در پی دارد. در بعضی افراد درد پشت گوش، فک و یک طرف صورت وجود دارد. این احساس که سمت درگیر صورت شما کشیده شده و انقباض پیدا کرده است وجود دارد. تغییراتی در ترشح بزاق، حس چشایی، افزایش حساسیت به سر و صدا یا اشکال در تکلم یا غذا خوردن در اشخاص ایجاد می شود.

نشانه ها و علائم این بیماری ناگهانی شروع می شود و موارد ذیل را در بر می گیرد:

• افتادگی صورت و ایجاد تغییرات در ممیک چهره
• احساس درد در پشت گوش، فک و یا داخل گوش در طرف درگیر
• افزایش حساسیت به صدا در سمت مبتلا
• سر درد
• کاهش حس چشایی
• تغییر در میزان تولید اشک و بزاق
• آغاز به سرعت ضعف خفیف تا فلج کامل در یک سمت صورت، که در مدت زمان چند ساعت تا چند روز رخ داده و باعث می شود در آن طرف صورت لبخند زدن یا بستن چشم سخت و طاقت فرسا شود

  

عوارض بیماری فلج بلز شدید و خفیف

• التهاب بخش درونی پلک چشم و زخم قرنیه
• اشک تمساح؛ در نتیجه ترمیم نابجا در دوره نقاهت ایجاد می شود و به هنگام غذا خوردن یا استفاده زیاد از عضلات صورت، باعث ریزش اشک می شود.
• از عوارض دیگر اینکه؛ بیمار به هنگام بستن چشم هایش به جای پایین آوردن پلک، کره چشم را حرکت داده و به سمت پایین می چرخد.
• فنومن ماکوسگان معکوس یکی دیگر از عوارض بیماری بل است که به هنگام باز کردن دهان، پلک ها خود به خود بسته می شوند.
• جمع شدن عضلات یک طرف از صورت نیز عوارض نادر و دیررس این بیماری می باشد.
• به طور کلی این بیماری موجب نا متقارن شدن چهره می شود.

راه های درمان فلج صورت:

از دو راه فیزیوتراپی و دارو درمانی برای درمان فلج صورت می توان استفاده نمود.

فیزیوتراپی برای درمان فلج صورت:

عصب صورت عضله های بالا برنده ابرو، عضلات نزدیک چشم، عضلاتی که عامل لبخند زدن هستند و عضلاتی که باعث باز و بسته شدن دهان می شوند را تحت کنترل خود در می آورد.

دلیل آسیب دیدن عصب صورت ناشناخته است، اما این بیماری می تواند به علت یک عفونت ویروسی، مشکلات گردش خون یا آسیب های ادواری ایجاد شده باشد و تمام این مشکلات می تواند موجب ایجاد التهاب در اطراف  عصب صورت شود. درصد بالایی از اشخاص مبتلا به فلج صورت کاملا درمان فلج صورت را پشت سر می گذارند. روند بهبود در این بیماری می تواند به سرعت طی شود و یا به چند ماه زمان نیاز داشته باشد. استفاده از روش های فیزیوتراپی و کسب آموزش های لازم در این زمینه می تواند در سرعت بخشیدن به درمان فلج صورت تاثیر گذار باشد.

دارو درمانی:

داروهایی که به طور معمول در درمان فلج صورت استفاده می شود به شرح زیر است:

• کورتیکواستروئیدها از جمله پردنیزولون که داروهای ضد التهاب بسیار قوی هستند. این داروها به کاهش تورم عصب صورت کمک می کند و موجب می گردد که عصب در داخل راهروی استخوانی که آن را احاطه کرده است، قرار بگیرد. اگر از این داروها در اوایل شروع علائم بیماری تجویز شود، کارکرد بهتری دارد.
• داروهای ضد ویروس آسیکلوویر یا والاسیکلوویر در حالی که علت بیماری ویروس باشد در توقف عفونت تاثیر گذار است.

درمان های دارویی در صورت فلج شدید صورت به کار بسته می شوند و در بیشتر موارد پزشک متخصص با ماساژ، آموزش ورزش عضلات صورت به درمان این عارضه می پردازد و از ایجاد انقباض های دائمی پیشگیری می کند.

نکاتی درباره سندرم فلج بلز پالسی

بیماران مبتلا به فلج محیطی نیمه صورت، باید قند و فشار خون خود را مورد بررسی قرار دهند.

بازگشت این بیماری در افرادی که مبتلا به دیابت هستند دو برابر افراد سالم می باشد.

درد گوش از نشانه های شایع قبل از بروز بیماری فلج زوج هفتم، می باشد، خیلی از بیماران نسبت به این علامت بی توجه هستند که با سوال کردن از آنها به این موضوع پی می برند.

استفاده از داروی کورتیکو استروئید در روزهای اول بیماری و در شروع درمان موجب بهبودی سریعتر آن می شود.

در روز های آغازین این بیماری بهتر است، فیزیوتراپی passive صورت گیرد و تحریکات الکتریکی از اواخر هفته دوم شروع می شود.

فلج نیمه صورت به منزله سکته مغزی نیست و این مساله حتما باید به بیمار تاکید شود.