آشنایی با قیام یمانی

آشنایی با قیام یمانی

مجموعه: متفرقه دینی

معرفی با قیام یمانی

قیام یمانی که در روایات متعددی از منابع دست اول حدیثی شیعه و اهل سنت ذکر شده است، از نشانه های مهم ظهور امام مهدی به شمار می رود. ظهور مدعیان یمانیت در تاریخ و مقبول افتادن دعوای آنان در نزد بسیاری از مسلمانان، اصالت این حادثه را می نمایاند. با وجود این که تعدادی از احادیث، قیام یمانی را از زمره علائم مهم ظهور برشمرده اند، اما حتمی بودن آن اثبات پذیر نیست.

روایات معتبر، به نام و نسب این شخص اشاره نکرده اند، اما از او با واژه هایی چون «یمانی»، «قحطانی»، «الخلیفه الیمانی» و «المنصور الیمانی» یاد شده است. وی که انسان مومن و وارسته ای به شمار می رود و از او با عنوان پرچم هدایت یاد شده است، به انگیزه اصلاح جامعه خود اندکی پیش از ظهور امام مهدی قیام می کند.

یمانی فردی از فرزندان پیامبر مسلمانان است.

روایات این حادثه را به تفصیل بیان نکرده اند، اما به مومنان سفارش کرده اند که به هنگام آغاز جنبش یمانی در یاری او بکوشند. تکریم شدن یمانی در نزد پیشوایان دینی، علاوه بر این که امکان زندگی با معنویت در عصر فتنه های آخرالزمان را نشان می دهد، مطلوب بودن قیام های اصلاح طلبانه را نیز در نگاه پیشوایان دینی می نماید. بنابراین، بجاست زوایای زندگی این شخصیت شناسایی و معرفی شود.

به عقیده ی شیعیان سید یمانی شخصیتی در آخرالزمان است که به همراه سید خراسانی و سفیانی هر سه در یک سال و یک ماه و یک روز پشت سرهم خروج خواهند کرد و زمان خروج این سه تن شش ماه پیش از ظهور مهدی خواهد بود. هم زمان با شورش و خروج سفیانی در شام، او هم خروج کرده و مردم را به عقیده شیعه به حق و حقیقت دعوت می کند. خروج یمانی طبق روایت از یمن خواهد بود.

آیا "یمانی" نشانه حتمی ظهور است؟ فاصله بین قیام یمانی و ظهور امام مهدی

نشانه های ظهور، از جذاب ترین و پرطرفدارترین و در عین حال از آسیب پذیرترین بخش های معارف مهدوی است. اختصاص بخش عمده ای از روایات مهدویت به این موضوع، بهترین گواه بر این مسئله است.

این جذابیت از سویی باعث افزایش اقبال عمومی به این مسئله و در نتیجه اصل اندیشه مهدویت می شود، اما از سوی دیگر، افزون بر ایجاد زمینه برای ورود خرافات، طمع شیادان و مدعیان دروغین را برای جعل و تحریف روایات، دو چندان می‌کند. از این رو، نظر به فقدان پژوهش‌های مستند در این زمینه، شایسته است با انجام تحقیقات مبتنی بر اصول و قواعد فهم حدیث و با جداسازی مطالب مستند از غیرمستند، علاوه بر پالایش معارف مهدویت از خرافات، زمینه های سوءاستفاده از این موضوع از میان برداشته شود.

در این سلسه مقالات، کوشیده خواهد شد تا ابعاد مختلف قیام یمانی که از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است، به صورت مستند بررسی شود.

زمان ظهور حضرت مهدی خروج قیام سفیانی، خراسانی و یمانی می باشد.

زمان خروج سفیانی از جهت دیگری نیز به نوعی، تعیین شده است و آن، هم زمان بودن آن با قیام یمانی و خراسانی است که به عنوان پرچم های هدایت، تمجید فراوان، شده اند.

احادیثی درباره قیام یمانی

روایات بسیاری، مکان قیام یمانی و محل پیدایش جنبش او را از منطقه یمن، دانسته اند. از جمله امام باقر (ع) در پاسخ این سؤال که حضرت مهدی (عج)، چه زمانی قیام می کنند، فرمودند:

... و خروجُ السفیانیِّ من الشامِ والیمانیِّ من الیمن و خسفٌ بالبیداءِ.

... هنگام خروج سفیانی از شام و خروج یمانی از یمن و فرو رفتن [سپاه سفیانی] در سرزمین بیداء.

همچنین مشابه این حدیث، از امام صادق (علیه السلام) نیز روایت شده است. ایشان، در حدیث دیگری فرموده اند: 

و خروجُ الیمانیِّ من الیمنِ مع الرایاتِ البیضِ.

قیام یمانی از یمن همراه با پرچم‌های سفید خواهد بود.

امام باقر عليه‌ السلام فرمودند:

خُرُوجُ الثَّلَاثَةِ السُّفْيَانِيِّ وَ الْخُرَاسَانِيِّ وَ الْيَمَانِيِّ فِي سَنَةٍ وَاحِدَةٍ فِي شَهْرٍ وَاحِدٍ فِي يَوْمٍ وَاحِدٍ وَ لَيْسَ فِيهَا رَايَةٌ أَهْدَى مِنْ رَايَةِ الْيَمَانِيِّ لِأَنَّهُ يَدْعُو إِلَى الْحَق.‏

قیام سفیانی، خراسانی و یمانی، در یک سال، یک ماه و یک روز خواهد بود که هدایت یافته ترین پرچم، پرچم یمانی است زیرا که به حق دعوت می کند.

امام باقر (ع) نیز فرمودند:

... خروجُ السفیانیِّ و الیمانیِّ والخراسانیِّ فی سَنَةٍ واحدةٍ فی شهرٍ واحدٍ فی یومٍ واحدٍ؛

خروج سفیانی و یمانی و خراسانی در یک سال و یک ماه و یک روز است.

و نیز از امام صادق چنین روایت شده است :

و قد یکونُ خروجُه و خروجُ الیمانیِّ من الیمنِ مع الرایاتِ البیضِ فی یومٍ واحدٍ و شهرٍ واحدٍ و سنةٍ واحدةٍ؛

خروج (سفیانی) و خروج یمانی با پرچم های سفید از یمن در یک روز و یک ماه و یک سال خواهد بود.

منطقه و جبهه ‌درگیری میان سفیانی و یمانی، کجا می باشد؟ به نظر می رسد با قبول دیدگاه مشهور، منطقه درگیری یمانی با سفیانی، مناطق شام (سوریه) و یمن، هستند. زیرا هر یک از این دو منطقه، دارای موقعیت جغرافیایی و لجستیکی خاصی هستند. منطقه شام و سوریه، طبق احادیث، محل تجمع گروه های تندرو و ضد اهلبیت به رهبری سفیانی، است. جدا از این، یهودیان نیز نزدیک آنجا هستند و در تحرکات سفیانی، بی تأثیر نیستند. و منطقه یمن، نیز به عنوان ذخیره الهی، دور از مناطق و تجمع دشمنان اهل بیت، محلی برای پیشروی نیروهای شیعه برای رسیدن به مکه و یاری امام عصر(عج)، می باشد.

گردآوری: بخش مذهبی بیتوته