اگر مبتلابه فشار خون بالا شدهاید و تغییرات سبک زندگی نتوانسته آن را کنترل کند، پزشک معالج ممکن است داروهایی را برای کمک به کاهش فشار خون شما تجویز مینماید. نوع، تعداد و دوز داروهای فشار خون شما بسته به میزان عاملهای خطر و سطح فشار خون متفاوت خواهد بود. نحوه درست مصرف داروها و آگاهی از عوارض و تداخل با داروها و موقعیتهای مختلف، نقش مستقیمی در اثرگذاری آنها خواهد داشت.
ممکن است مجبور باشید تا زمان ثابت شدن سطح فشار خون و رسیدن به سطح طبیعی، مدام تحت کنترل پزشک متخصص باشید. به این نکته توجه داشته باشید که هر فرد نسبت به داروها، واکنش متفاوتی از خود نشان میدهد؛ بنابراین ممکن است قبل از اینکه پزشک بهترین دارو یا ترکیبی از داروها را برای شما تشخیص دهد، نیاز باشد که داروها را بهصورت یک دوره آزمایشی مصرف کنید.
چه نکاتی را باید درباره داروهای فشار خون بالا بدانم؟
فشار خون بالا
یکی از مهمترین علل بروز بیماریهای قلبی و عروقی است که باعث افزایش خطر ابتلا به سکته، افتراق آئورت، بیماری کلیوی و نارسایی قلبی میشود. بهتر است برخی نکات مرتبط با داروهای فشار خون بالا را بدانید، مثل:
- هر دارویی به یک روش، به کاهش فشار خون شما کمک میکند.
- داروهای فشار خون بالا، فقط در صورت استفاده طبق تجویز پزشک، مؤثر هستند.
- نباید داروها را بدون تأیید پزشک و بهطور ناگهانی قطع کنید.
- حتی پس از کاهش فشار خون، معمولاً فرایند درمان برای شما ادامه خواهد داشت تا فشار خون شما همیشه در سطح طبیعی باقی بماند.
- مصرف داروهای فشار خون همراه با تغییر در شیوه زندگی مانند رعایت یک رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، کاهش وزن و قطع سیگار باعث بهبود وضعیت فشار خون میشود.
چه نوع داروی فشار خونی مناسب است؟
تعیین داروی مناسب برای کنترل فشار خون نیاز به مشاوره پزشکی دارد. پزشک متخصص با توجه به سابقه پزشکی، وضعیت فعلی شما و همچنین داروهایی که استفاده میکنید، داروهای مناسب را تجویز میکند. گروههای مختلف دارویی برای کنترل فشار خون وجود دارد، اما تعیین داروی مناسب به دلیل ویژگیهای شخصی شما به عهده پزشک است.
معمولاً در ابتدا یک یا چند مورد از داروهای زیر برای درمان فشار خون بالا تجویز میشود:
- دیورتیک (Diuretic): این دارو با آب و دفع سدیم اضافی (نمک) از طریق ادرار، به کنترل فشار خون کمک میکند. این دارو گاهی اوقات قرص آب نیز نامیده میشود.
- مهارکنندههای آنزیم تبدیلکننده آنژیوتانسین (ACE): این داروها با کاهش فعالیت آنزیم ACE، باعث بزرگ شدن عروق و کاهش فشار خون میشوند. کاپتوپریل (Captopril) و لیسینوپریل (Lisinopril) از داروهای رایج این دستهاند.
- مسدودکنندههای گیرنده آنژیوتانسین II (ARBs): این داروهای فشار خون بالا با مسدود کردن گیرندههای آنژیوتانسین II، باعث کاهش فشار خون و بهبود عملکرد قلب میشوند. مهمترین مزیت این دسته از داروها نسبت به مهارکنندههای ACE عوارض جانبی کمتر است. برخی از مسدودکنندههای گیرنده آنژیوتانسین II عبارتاند از لوسارتان (Losartan)، والسارتان (Valsartan) و ایبرسارتان (Irbesartan).
-
مسدودکنندههای کانال کلسیم: بلوک کنندههای کانال کلسیم مقدار کلسیمی که میتواند از طریق این کانالها وارد سلولهای قلب و دیواره رگهای خونی شود را کاهش میدهند. املودیپین (Amlodipine)، نیفدیپین (Nifedipine)، دیلتیازم (Diltiazem) و وراپامیل (Verapamil
)
از این دستهاند.
داروهای فشار خون بالا چه عوارض جانبی دارند؟
برخی از داروهای فشار خون بالا، میتوانند بر عملکردهای خاص بدن تأثیر بگذارند و منجر به عوارض جانبی شود؛ اما فواید استفاده از آنها از خطر عوارض جانبی در افراد بیشتر است.
برخی از عوارض جانبی رایج که ممکن است رخ دهد شامل موارد زیر است:
- ضعف، خستگی یا خوابآلودگی
- اختلال در نعوظ
- مشکل در خوابیدن
- ضربان قلب آهسته یا سریع
- جوش پوستی
- احساس تشنگی و خشکی دهان
- سرفه
- گرفتگی عضلات
- سردرد، سرگیجه یا سبُکی سر
- یبوست یا اسهال (ادامهدار)
- تهوع و استفراغ
- ضعف عضلانی و کمردرد
- افزایش ترشح قند خون در بیماران دیابتی
رمز کاهش فشار خون، مصرف داروها طبق تجویز پزشک است. اگر عوارض جانبی دارید، برای رفع آنها، مصرف داروهای خود را خودسرانه قطع نکنید. بلکه با پزشک متخصص صحبت کنید تا دارو یا دوز دیگری را برای شما تجویز نماید.
داروهای فشار خون با چه داروهایی تداخل دارند؟
داروهای فشار خون با برخی داروها تداخل دارند و ممکن است باعث افزایش یا کاهش اثرات دارویی شوند. برخی از داروهایی که با داروهای فشار خون تداخل دارند عبارتاند از:
1. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): مانند ایبوپروفن و ناپروکسن
2. داروهای ضد درد شدید: مانند مورفین و کدئین
3. برخی داروهای ضدافسردگی: مانند دوزپین و ایمی پرامین،
4. برخی داروهای ضد اسید معده: مانند کتوکونازول و فلوکونازول
5. داروهای محرک سیستم عصبی مرکزی: مانند آمفتامین و کوکائین
6. داروهای ضد انعقادی: مانند وارفارین و هپارین
7. برخی داروهای تقویتکننده سیستم عصبی ازجمله آدرنالین و نورآدرنالین
درصورتیکه مصرف دارویی جدید را شروع میکنید، بهتر است با پزشک خود در مورد تداخل با داروهای فشار خون خود صحبت کنید.
داروهای فشار خون را صبح مصرف کنیم یا شب؟
زمان مصرف داروهای فشار خون بهتر است با توجه به نوع دارو و راهنمایی پزشک تنظیم شود. در مورد برخی داروهای فشار خون، پزشکان توصیه میکنند که آنها در صبح زود مصرف کنید. برخی از دلایل این توصیه عبارتاند از:
1. زمانی که شما بیدار میشوید، همچنان فشار خون بالایی دارید؛ بنابراین، مصرف داروهای فشار خون در صبح میتواند عملکرد بهتری داشته باشد.
2. برخی داروهای فشار خون ممکن است باعث افزایش تولید ادرار شوند. مصرف آنها در شب ممکن است باعث بیدار شدن شما شود.
3. برخی از داروهای فشار خون ممکن است باعث گیجی یا سرگیجه شوند. مصرف آنها در شب ممکن است باعث افزایش خطر شود.
درهرصورت، بهتر است با پزشک خود در مورد بهترین زمان مصرف داروهای فشار خون خود صحبت کنید.
چگونه مصرف داروهای خود را فراموش نکنیم؟
گاهی اوقات مصرف منظم داروها دشوار است؛ اما برای تأثیرگذاری دارو، باید آن را بهدرستی مصرف کنید. روشهای زیر میتوانند برای جلوگیری از فراموش کردن مصرف دارو مؤثر باشند:
- هرروز داروی خود را در یک زمان مشخص مصرف کنید.
- دارو را به همراه سایر روتینهای روزانه مانند مسواک زدن مصرف کنید.
- از یک جعبه قرص هفتگی با بخشهای جداگانه برای هرروز یا ساعتهای مصرف در طول یک روز استفاده کنید.
- از خانواده و دوستان بخواهید که به شما مصرف داروها را یادآوری کنند.
- از یک تقویم پزشکی استفاده کنید.
- از هشدار یادآوری در تلفن هوشمند استفاده کنید.
فشار خون بالا یکی از مهمترین علل بروز بیماریهای قلبی و عروقی است که باعث افزایش خطر ابتلا به سکته، بیماری کلیوی، مشکلات عروق محیطی و نارسایی قلبی میشود. داروهای فشار خون بالا برای کاهش فشار خون استفاده میشوند و درمان برخی از این بیماریها را ممکن میکنند. به خاطر داشته باشید بعد از تشخیص پرفشاری خون ، تغییر سبک زندگی به همراه مصرف بهموقع و منظم داروها، اثرگذاری آنها را بیشتر میکند؛ و درنهایت چکاپ های منظم پزشکی بررسی اثرگذاری داروها را در طولانیمدت میسر خواهد کرد.