به طور معمول خانم های باردار دچار تغییرات فیزیکی بسیار زیادی می شوند که به شیوه های مختلف می تواند بر زندگی آن ها تأثیر بگذارد. تجربه میزان کمی از ترس و استرس در بارداری طبیعی به نظر می رسد. پر استرس ترین زمان بارداری، شروع تغییرات ظاهری و هورمونی است که می تواند به ترس های زیادی در بارداری منجر شود. گاهی اوقات تغییرات هورمونی شدید باعث افزایش مشکلات عاطفی می شود و همین موضوع زنان باردار را نگران می کند. علاوه بر این حتی هنگامی که بارداری برنامه ریزی شده باشد، باز هم احتمال نگرانی برای مسئولیت های بزرگ تر وجود خواهد داشت.
بسیاری از خانم ها در دوران بارداری به دوران کودکی خود و رابطه با والدین خود فکر می کنند. این افکار می تواند یکی از عوامل اضطراب و ترس در بارداری باشد. بارداری فرصت مناسبی برای کنار آمدن با گذشته و رشد و آمادگی برای مادر شدن است. برخی از ترس ها در بارداری می تواند مفید باشند؛ مانند رفتارهایی که سلامت نوزاد را تهدید می کنند. این ترس ها نشان دهنده افزایش احساس مسئولیت در مادر می باشد و می تواند او را برای آمدن نوزاد آماده تر کند. به صورت کلی هدف از اشاره به ترس های دوران بارداری، از بین بردن آن ها نیست. بلکه آگاهی از نحوه مدیریت آن ها برای جلوگیری از هر گونه تأثیر منفی و ایجاد اختلالات اضطرابی است.
اصلی ترین دلایل اضطراب و ترس در بارداری چیست؟
در ادامه به رایج ترین علل اضطراب و ترس در بارداری اشاره خواهیم کرد:
۱. ترس از سالم نبودن نوزاد و از دست دادن او
یکی از رایج ترین ترس های دوران بارداری، ترس از دست دادن نوزاد و سالم نبودن او می باشد. بسیاری از خانم های باردار نگران این هستند که بارداری آن ها خوب پیش نرود و یا اتفاقی بیفتد که سلامت کودک شان در معرض خطر قرار گیرد. اگر مادر باردار تجربه زایمان زودرس داشته و یا سقط جنین داشته باشد، اگر مشکلات بارداری را تجربه کرده باشد، همگی موجب می شود که بدنش نتواند بارداری را به پایان برساند. از طرف دیگر انتظار برای نتایج آزمایش هایی که در طول بارداری انجام می شود نیز می تواند زنان باردار را عصبی کند. البته آگاهی از منبع ترس در بارداری می تواند در کاهش اضطراب مؤثر باشد.
خوب است به خاطر داشته باشید که اکثر قریب به اتفاق بارداری ها با تولد نوزاد سالم به پایان می رسند. مادران باردار برای کاهش ترس خود در دوران بارداری می توانند فعالیت هایی را انجام دهند که از آن لذت می برند. آن ها باید انرژی خود را بر روی موارد قابل کنترل متمرکز کرده و از موارد دیگر رها شوند.
۲. ترس از زایمان
قریب به اتفاق زنان باردار با نزدیک شدن به زمان زایمان دچار ترس و اضطراب می شوند. چیزی نزدیک به ۲۰ درصد از خانم ها اعتراف می کنند که از زایمان می ترسند و حدود ۱۰ درصد آن ها دچار فوبیای زایمان هستند. در طول نخستین بارداری ترس از ناشناخته ها و از دست دادن کنترل باعث نگرانی و ترس زنان می شود. بسیاری از زنان ترجیح می دهند از روش سزارین استفاده کنند. چرا که احساس می کنند کنترل بیشتری بر زایمان دارند. بارداری دوم معمولا با ترس از یک تجربه بد در بارداری اول همراه است و یا این که در زایمان اول همه چیز خوب پیش رفته است. با این حال باز هم برخی عوامل ناشناخته در زایمان دوم و سوم وجود دارند که می توانند زنان را مضطراب کنند.
به صورت کلی خانم هایی که از زایمان و درد زایمان می ترسند، نگران این موضوع هستند که نتوانند به اندازه کافی آن را تحمل کنند. هم چنین آن ها از این موضوع نگران هستند که کنترل احساسات خود را از دست بدهند. بهتر است برای مدیریت ترس از زایمان، در خصوص روند زایمان از طریق مشورت با پزشک خود اطلاعاتی را کسب کنید. این فرصت خوبی است تا در خصوص ترس های خود با فردی که قابل اعتماد است، صحبت کنید. هم چنین کلاس های قبل از تولد نیز می تواند راه خوبی برای کسب اطلاعات باشد. از طرف دیگر انجام تمرینات تجسم می تواند به کاهش ترس از زایمان کمک کند.
بهتر است مادران باردار به خاطر داشته باشند که هیچ راه درست و اشتباهی برای بچه دار شدن وجود ندارد. هرچه باشد مهم این است که تمام تلاش خود را بکنید.
۳. نگرانی از عدم بازگشت بدن به شرایط قبل از بارداری
برخی خانم های باردار نگران هایی در مورد ظاهر فیزیکی خود دارند. آن ها از این جهت نگران هستند که دیگر جذاب نباشند، دچار اضافه وزن شوند و به وضعیت پیش از بارداری خود باز نگردند. خوب است بدانید بارداری در درجه اول نوعی تجربه فیزیکی است و ترس از دست دادن کنترل بر تمام تغییرات سریع بدن می تواند برای خانم ها نگران کننده باشد. مهم این است که شرایط را بپذیرید و بدانید که بدن شما برای بازگشت به شرایط قبل از بارداری به زمان نیاز دارد. البته فعالیت های بدنی و عادات غذایی سالم نیز می تواند کمک کننده باشد.
۴. ترس از این که مادر خوبی نباشم
بسیاری از والدین این نگرانی را دارند که نمی توانند به خوبی از فرزند خود مراقبت کنند و به اندازه کافی او را دوست نخواهند داشت. با این حال آن ها می توانند با آگاهی از این موضوع که رابطه میان والدین و فرزندان با آمدن او و به تدریج بهبود می یابد، آرام شوند. گذشته از این مادر در طول ۹ ماه بارداری پیوند خاصی با نوزاد خود برقرار کرده است. برخی از مادران نگران این هستند که در نقش جدید خود غرق شوند. البته طبیعی است که گاهی اوقات از این قبیل احساسات داشته باشید. اگر دچار این گونه احساسات هستید، در چند هفته اول به خوبی از کودک خود مراقبت کنید. یادگیری در خصوص اصول مراقبت و شیردهی به نوزاد می تواند به افزایش اعتماد به نفس شما هنگام تولد نوزاد کمک کند.
چه زمانی باید به متخصص مراجعه کرد؟
اگرچه اضطراب و ترس در بارداری تا حدودی طبیعی است، اما اگر این اضطراب باعث ناراحتی خانم باردار شود و یا عملکرد خواب او را دچار اختلال کند، بهتر است هرچه سریع تر نزد پزشک مراجعه نمایید. چرا که امکان دارد به اختلال اضطرابی دچار شده باشید. اختلالات اضطرابی ۵ تا ۱۵ درصد خانم های باردار را تحت تأثیر قرار می دهند.
از سوی دیگر ترس در بارداری با علائم افسردگی بعد از زایمان همراه است. به همین خاطر کمک گرفتن از یک متخصص بسیار اهمیت دارد. در حقیقت علائم اضطراب اغلب با علائم افسردگی همراه است. تحقیقات در مورد افسردگی زنان باردار نشان می دهد که نزدیک به ۱۸ درصد آنان افسردگی خفیف و ۷ تا ۱۲ درصد، افسردگی متوسط تا شدید را تجربه می کنند. به خاطر داشته باشید مداخله زود هنگام می تواند حل مشکل را آسان تر کرده و خطر عوارض جانبی را به میزان زیادی کاهش می دهد. به صورت کلی در صورت مشاهده علائم زیر باید به متخصص مراجعه کنید:
- اختلالات خواب مانند کم خوابی در بارداری
- گریه های غیر قابل پیش بینی
- وحشت و احساس از دست دادن کنترل
- مشکل در بی قراری و تمرکز
- نگرانی بیش از حد در مورد سلامت مادر یا جنین
- مالیخولیا، افسردگی، غمگینی، عصبانیت طاقت فرسا، تحریک پذیری عمومی و ناامیدی
- احساس بی کفایتی به عنوان یک مادر و تمایل به تحقیر خود
امیدواریم مطالب این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد. در پایان پیشنهاد می کنیم مقالات تأثیر استرس بر جنین و ترس از بارداری را نیز مطالعه فرمایید.
