یکی از بزرگترین مشکلات افراد مختلف که می تواند سد بزرگی در راه رسیدن به موفقیت آن ها باشد، نداشتن برنامه ریزی مناسب است. این مشکل بسیار اهمیت دارد و باید در اسرع وقت از بین برود. هنگامی که فرد هیچ نوع برنامه و هدفی نداشته باشد، بدون تردید نیازی به تلاش کردن ندارد و در نهایت هیچ نتیجه و موفقیتی نیز به دست نخواهد آورد. به جرأت می توان گفت راحت ترین مرحله هر کاری برنامه ریزی کردن آن است. اما اجرای برنامه ها و پایبندی به اهداف، سخت ترین بخش کار خواهد بود.
در حقیقت زمان انسان بسیار کوتاه تر از چیزی است که تصور می کند و هنگامی حسرت روزهای از دست رفته خود را می خورد که دیگر هیچ فرصتی برای جبران نیست. بنابراین داشتن برنامه ریزی و پایبندی به آن می تواند ارزش زیادی در زندگی و موفقیت فرد داشته باشد. در ادامه مطلب به بررسی مهم ترین راهکارها برای پایبندی به اهداف خواهیم پرداخت.
چرا داشتن برنامه ریزی اهمیت دارد؟
امروزه برخلاف گذشته همه افراد علاوه بر مشغله های کاری و تحصیلی، مشغله های دیگری نیز دارند. هر فردی وظایف مشخصی بر عهده دارد و نداشتن برنامه ریزی روزانه باعث می شود که افراد زمان و انرژی خود را به بطالت صرف کرده و هیچ سود و منفعتی از آن به دست نیاورند. اگر افراد بخواهند نتیجه و بهره مناسبی از زندگی خود داشته باشند، باید بتوانند زمان های تلف شده خود را به حداقل برسانند و این کار تنها با داشتن برنامه ریزی ممکن خواهد بود.
هنگامی که فرد از یک دفتر برنامه ریزی استفاده می کند، می تواند زمان انجام کارها، تفریح، استراحت، ورزش و … را مدیریت کند و هیچ گونه اتلاف وقتی نداشته باشد. در واقع برنامه ریزی برای زندگی به افراد کمک می کند که اهداف خودشان را اولویت بندی کرده و آن ها را در زمان مشخص اجرایی نمایند.
آشنایی با مهم ترین روش های پایبندی به اهداف
۱. اهداف تان را تجسم کنید
سعی کنید به نتیجه رسیدن هدف را برای خودتان تجسم کنید. بسیاری از افراد موفق مانند ورزشکاران المپیک یا خوانندگان، خودشان را در موقعیت‌هایی که دوست دارند تصور می کنند. تمرکز کردن بر روی نکاتی که به نظر دشوار می آید و تصور عبور کردن از آن ها، ترس را از بین می برد. در واقع با تصویرسازی عملکردتان افزایش می یابد.
۲. نسبت به تعهدات خود آگاهی داشته باشید
تلاش خود را مورد ارزیابی قرار دهید. هر چقدر میزان عملکرد و تلاش شما مشخص تر باشد، تعهدتان بیشتر خواهد شد. باید به خودتان یادآوری کنید که در راه رسیدن به هدف تحت هر شرایطی پایدار و ثابت قدم می مانید. متعهد بودن به هدف باعث می شود که کارها را در مسیر درستی پیش ببرید. برای رسیدن به کامیابی باید نسبت به اهداف خود پایبند باشید.
۳. دلایل خود را برای رسیدن به اهداف مشخص کنید
برای این که به اهداف خود پایبند بمانید، دلایل تان را بنویسید. مثلا چرا رسیدن به این اهداف تا این اندازه برای شما اهمیت دارد؟ با نوشتن دلایل، رسیدن به هدف را قطعی می کنید و خود را متعهد می کنید که برای رسیدن به هدف باید چه مراحلی را پشت سر بگذارید.
۴. اهداف تان را کوچک کنید
گاهی بزرگ بودن هدف به جای این که انگیزه شما را بیشتر کند، از سرعت شما می کاهد. بنابراین به جای این که به گسترده بودن هدف نگاه کنید، اهداف تان را تقسیم و کوچک کنید. دستیابی به موفقیت های کوچک شما را در مقابل موانع پیش رو قوی تر خواهد کرد.
۵. راز نگه دار اهداف خود باشید
ممکن است با برملا کردن هدف، با موانع زیادی مواجه شوید. به عنوان مثال افراد حسود و رقابت طلب مانع رسیدن به هدف شما خواهند شد. گاهی افشا کردن هدف باعث می شود که فکر کنید هدف تان به سرانجام رسیده است. بنابراین برای رسیدن به هدف، دیگر دست از تلاش کردن برمی دارید.
۶. مثبت اندیش باشید
مثبت اندیشی برای رسیدن به هدف، به منزله نیروی محرکه ای است که شما را امیدوار و ثابت قدم خواهد کرد. به همین خاطر برای رسیدن به اهداف تان امیدوار باشید و پر قدرت به مسیر خود ادامه دهید. سعی کنید تهدیدات را به فرصت تبدیل کنید.
۷. تنبلی را کنار بگذارید
رسیدن به هر هدفی به چشم انداز خاص خود نیاز دارد. اجتناب از چالش ها و موانع رسیدن به اهداف امکان پذیر نخواهد بود. چنانچه فرد تنبلی هستید که تنها یاد گرفته اید رویای هدف تان را ببینید، هرگز موفق نخواهید شد. لازم است کم کم با چالش ها مواجه شوید و نسبت به اهداف تان استقامت نشان دهید. برای رسیدن به هدف ابتدا باید علت تنبلی و فرار از کار را پیدا کنید. آیا در کل انسان نامنظمی هستید؟ در حقیقت به هم ریختگی باعث می شود که از انجام کارهای مهم غافل بمانید.
۸. وقت کشی نکنید
هیچ گاه برای رسیدن به هدف، به بهانه پیدا کردن زمان بهتر برای انجام کارها، تعهدات خود را فراموش نکنید. هر چقدر زمان را هدر دهید، احتمال رسیدن به شکست بیشتر خواهد شد. بنابراین با توجه به توانمندی های خود و طبق زمان محدودی که در نظر گرفته اید، سعی کنید کارها را به پایان برسانید. زمان سرمایه با ارزشی است و عمر از دست رفته، هیچ گاه باز نمی گردد. به یاد داشته باشید که ارزش بیشتری برای زمان، قائل شوید.
۹. هدف درستی را انتخاب کنید
اهداف نامعقول و نابخردانه که بیشتر از سهم استعدادهای ما هستند، باعث می شوند که خیلی زود احساس خستگی کنید. میل درونی و شوق رسیدن به هدف به محض مواجه شدن با اهداف نامعقول از بین خواهد رفت. پس هدف خود را متناسب با توانمندی ها و موقعیت تان انتخاب کنید. حتی اگر اهداف کمتر از ظرفیت وجودی شما باشند، حس نامطلوبی را به شما منتقل می کنند.
۱۰. گاهی برای خودتان پاداش در نظر بگیرید
طبیعی است که فعالیت های تکراری شما را خسته خواهد کرد. لازم است برای رسیدن به هدف برنامه ای منعطف داشته باشید و از تفریحات سالم و ورزش غافل نشوید. گاهی اوقات برای خودتان هدیه ای هرچند کوچک در نظر بگیرید.
۱۱. برای اهداف تان چشم انداز تعیین کنید
اهداف کوتاه مدت یا بلند مدت باید از چشم انداز مناسبی برخوردار باشند. به عنوان مثال تا یک سال آینده قرار است به چه چیزهایی برسید؟ البته اهدافی که قابل دستیابی و معقول باشند. برنامه ها را بر اساس درجه اهمیت شان، اولویت بندی کنید. با نوشتن، برنامه های شما منسجم می شوند و به راحتی می توانید آن ها را به ترتیب اولویت، دسته بندی کنید.
۱۲. تمام برنامه های خود را ادغام کنید
برخی افراد فکر می کنند استفاده از چند روش برنامه ریزی باعث می شود که راحت تر و سریع تر به اهداف خود برسند. به طور مثال هم از دفتر برنامه ریزی استفاده می کنند، هم از تقویم ها و هم روش های دیگری را به کار می برند. در حالی که این کار کاملا اشتباه است. برنامه ریزی های جداگانه و پراکنده باعث می شوند که فرد دچار سردرگمی شده و نتواند به امور خود رسیدگی کند. در نهایت پایبندی به اهداف برای او سخت می شود. استفاده از یک وسیله واحد مانند تقویم، دفتر برنامه ریزی، اپلیکیشن و … می تواند به فرد کمک کند که به برنامه ریزی های خود تعهد بیشتری داشته باشد.
۱۳. بدون ترس به برنامه ریزی های خود عمل کنید
همیشه شروع یک کار جدید می تواند با سختی و چالش های خاص خود همراه باشد. شروع یک کار و عادت کردن به آن، سخت ترین بخش آن است. به همین خاطر، فرد باید به روش های مختلفی، انگیزه و اراده خودش را افزایش دهد. برای افزایش انگیزه و اراده، افراد می توانند در برنامه های خود از یک برنامه تشویقی استفاده کنند. اگر همه امور خود را در زمان مشخص انجام دادند، می توانند از برنامه ویژه ای استفاده کنند. در غیر این صورت نباید به سراغ برنامه مذکور بروند. ایجاد عادت جدید در افراد معمولا می تواند بین ۳ تا ۹ هفته طول بکشد و افراد باید در برنامه ریزی های خود این زمان را در نظر داشته باشند تا بتوانند میزان تعهد و پایبندی خودشان را ارزیابی کنند.
۱۴. زمان مشخصی را برای عمل به برنامه ها در نظر بگیرید
استراحت کردن و داشتن اوقات فراغت، اهمیت زیادی در پیشبرد برنامه‌ها و اهداف افراد دارد. از همین رو افراد باید زمان مشخصی در برنامه ریزی ها برای آن در نظر بگیرند. هنگامی که فرد به طور کامل بر روی یک موضوع یا کار خاص تمرکز می کند، باید هرچند وقت یک بار با استراحت کردن، دوباره انرژی لازم را برای انجام کارها به دست آورد. استفاده از تکنیک پومودورو یکی از بهترین روش های استراحت است. طبق این روش فرد ۲۵ دقیقه به صورت کامل و دقیق بر روی کار خود تمرکز دارد و سپس ۵ دقیقه استراحت می کند.
در حقیقت استراحت بخش اجباری این تکنیک و پایبندی به اهداف است و فرد باید در این زمان کارهای کششی، نوشیدن آب و … را انجام دهد. البته هنگام انجام امور طولانی مدت نیز می توان زمان های بیشتری به استراحت اختصاص داد. به بیان دیگر، فرد می تواند در زمان استراحت خود هر کاری که به نیروی ذهنی بالایی نیاز ندارد را انجام دهد.
۱۵. در برنامه ریزی های خود واقع بین باشید
هر فردی به خوبی اخلاق، ویژگی ها، استعداد، توانایی ها، تخصص و مهارت های خود را می شناسد و به درستی می داند که از عهده انجام چه اموری بر می آید. بنابراین باید به طور کاملا واقع بینانه ای برنامه ریزی کند. نکته ای که باید در نظر داشته باشید این است که هیچ گاه از برنامه دیگران استفاده نکنید؛ چرا که برنامه ریزی امری کاملا شخصی است و با توجه به زمان و مهارت هر فرد و به صورت تخصصی تهیه می شود.
از سوی دیگر توجه به امکانات در دسترس، سرعت انجام امور، میزان عملی شدن کارها و… بسیار اهمیت دارند و فرد نباید به هیچ عنوان اقدام به برنامه ریزی‌های رویا پردازانه و خیالی بکند. تنها نتیجه ای که این موضوع به دنبال دارد این است که فرد به هیچ کدام از کارهای برنامه ریزی شده خود نمی رسد. در نتیجه انگیزه انجام کارها بر اساس یک برنامه ریزی درست را از دست خواهد داد. تهیه چک لیست، اولویت بندی امور، درمان اهمال کاری، در نظر گرفتن جریمه و پاداش، داشتن هدف، انجام کارهای سخت در ابتدا و … از جمله راهکارهایی هستند که می توانند افراد را در پایبندی به اهداف خود یاری کنند.
