مجموعه ورزشی آزادی تهران یکی از نمادهای پایتخت بوده که بسیاری از مردم خاطرات تلخ و شیرین فراوانی از آن دارند. ورزشگاه آزادی یکی از زیباترین ورزشگاه های دوران خود بوده و فقط به علاقمندان فوتبال تعلق ندارد. دربی یا شهرآوردهای تهران شاید بی مثال ترین رویدادهایی باشند که در مستطیل سبز ورزشگاه آزادی رخ داده اند. با ما در این مقاله خواندنی همراه باشید تا از تاریخچه ساخت ورزشگاه آزادی و ظرفیت ورزشگاه آزادی آگاهی یابید.
تاریخچه
زمانیکه ایران تصمیم گرفت میزبان دوره هفتم بازی های آسیایی باشد، نیاز به یک شهرک جهت اسکان ورزشکاران و همچنین یک مجموعه کامل جهت مسابقات احساس شد. به همین منظور، در زمان حکومت محمدرضا شاه پهلوی ساخت دهکده المپیک و ورزشگاه آزادی در محوطه تقریبا خالی در غرب تهران در دستور کار قرار گرفتند. براساس مقاله تاریخچه ساخت ورزشگاه آزادی باید بدانید که این ورزشگاه با رعایت کلیه اصول بین المللی در مساحتی بالغ بر 460 هکتار ساخته و در سال 1353 شمسی به روی عموم باز شد. مجموعه ورزشی آزادی تهران قابلیت اجرای مراسم، گردهمایی و جشن ها را دارد و برای اردوهای مختلف تیم های ورزشی نیز بکار می رود.
طراح این مجموعه زیبا کیست؟
مجموعه ورزشی آزادی تهران با داشتن 8 هکتار زمین چمن ورزشی، 400 هزار متر مربع فضای ساختمانی، 45 هکتار چمن تزئینی و 145 هکتار فضای جنگلی توسط عبدالعزیز فرمانفرمائیان بنا گشت. براساس مقاله ظرفیت ورزشگاه آزادی باید بدانید که زمین فوتبال این مجموعه با ابعاد 75 متر مربع در 110 متر مربع یکی از استانداردترین زمین های فوتبال جهان است.
نوع سازه بکار رفته در این مجموعه
ورزشگاه آزادی برای آنکه زمان کمی جهت ساخت آن در نظر داشتند و برای بهینه شدن هزینه ها، به روش سازه هسته خاکی بنا گشت. شبیه ترین مجموعه به این مجموعه عظیم، استادیوم اوتزن اورگان بوده که در سال 1967 میلادی بنا شد. براساس تاریخچه ساخت ورزشگاه آزادی باید بدانید که عبدالعزیز فرمانفرمائیان الگوی خود برای ساخت این مجموعه را استادیوم المپیکو یونیور سیتاریو مکزیکوسیتی بیان کرد. جالب است بدانید بدلیل لغو میزبانی بغداد در المپیک 1960 میلادی و معرفی مکزیکوسیتی به عنوان برگزار کننده المپیک، این ورزشگاه هم برای ساخت محدودیت زمانی داشت و به روش سازه هسته خاکی بنا گشت. در این نوع سازه، فضاهای خدماتی و راهروها با سازه هایی از جنس بتن ساخته می شوند و سکوها روی این سازه به شکل خاکریز شکل می گیرند.
آخرین ورزشگاه ساخته شده جهان به شیوه سازه هسته خاکی
اسیکمور اوگینز و مریل برای ساخت مجموعه ورزشی آزادی تهران به طراح ایرانی مشاوره داده اند و پس از این استادیوم، دیگر هیچ مجموعه ای در دنیا با این شیوه ساخته نشد. ورزشگاه آزادی قبل از انقلاب نام ورزشگاه آریامهر را بر سر در خود داشت. نخستین بازی مجموعه ورزشی آزادی، در تاریخ 27 اسفند سال 1350 هجری شمسی بوده و در آن پرسپولیس توانست 4 بر 2 کروزیرو را شکست دهد.
تامین خاک ورزشگاه با ایجاد یک دریاچه
عبدالعزیز فرمانفرمائیان برای تامین خاک این ورزشگاه علاوه بر تخریب چند تپه، زمین کنار مجموعه را حفر و آن را به دریاچه ای بی مثال بدل کرد. براساس مقاله ظرفیت ورزشگاه آزادی باید بدانید که ورزشگاه آزادی دارای رتبه A کنفدراسیون آسیا بوده و در سال 1392 در گزارش بلیچر ریپورت یکی از 20 ورزشگاه مهم کره خاکی شناخته شد.
ویژگی های جالب
پیش بینی مسیری برای رسیدن ماشینهای آتش نشانی، کانتینرهای مخصوص تلویزیون و وسایل تمیز کاری تا نزدیک جایگاه، وجود تونل های مختلف جهت تخلیه 11 دقیقه ای ورزشگاه در کنار دید کامل برای همه تماشاچیان از ویژگی های مهندسی و طراحی مجموعه هستند. در مرکز زمین، تماشاچیان می توانند 136 متر در شمال و جنوب و 126 متر در شرق و غرب را ببینند. جایگاه ویژه در بخش غربی قرار دارد و در جنب راست آن فضایی با ظرفیت 85 نفر جهت حضور گزارشگران در نظر گرفته شده است.
مشعل ورزشگاه
در بخش شرقی، مشعلی دیده می شود که بخش جدا نشدنی تمام ورزشگاه های مخصوص المپیک و بازی های آسیایی است. قهرمان دو میدانی ایران و آسیا، علی باغبانباشی ورزشکاری بود که افتخار روشن کردن این مشعل در سال 1353 هجری شمسی به او واگذار شد. این مشعل بعد از اتمام بازی های آسیایی خاموش و پس از 44 سال و در فینال لیگ قهرمانان آسیا به میزبانی پرسپولیس یکبار دیگر درخشان گردید.
بازسازی ورزشگاه
استادیوم بزرگ شهر تهران که در حالت فشرده گنجایش 100 هزار نفر را دارد، در حقیقت یک استادیوم 90 هزار نفری بوده که پذیرای 35 هزار نفر در طبقه پایین و 55 هزار نفر در طبقه بالاست. بازسازی ورزشگاه با هزینه ای بالغ بر 160 میلیارد تومان در خرداد 1381 توسط شرکت سیمان رزین انجام گرفت و یک سال و نیم طول کشید. براساس مقاله ظرفیت ورزشگاه آزادی باید بدانید که در این بازسازی استحکام بخشی، بازسازی کامل سکوهای طبقه اول و عایق کاری کامل رختکن ها انجام گرفت و یک نمایشگر رنگی جایگزین نمایشگر قدیمی شد. در مراحل بعدی، یک استادیوم 40 هزار نفری سرپوشیده ویژه ورزش بانوان بنا می شود که کلنگ احداثش در 24 مهر 1386 هجری شمسی به زمین خورد.
رویدادهای تاریخی ورزشگاه
تهران در این مجموعه شاهد رخدادهای تاریخی فراوانی بوده که به برخی از آنها بطور فهرست وار اشاره می کنیم:
-میزبانی جام ملت های آسیا در سال 1355 شمسی و قهرمانی ایران با تک گل علی پروین برابر کویت
-حضور پله با تیم سانتوز و توستائو در بازی برابر پرسپولیس
-میزبانی بازی های اسلامی زنان در سال 2015 میلادی
-فیلمبرداری فیلم آفساید و بردن جایزه خرس طلایی برلین در سال 2006 میلادی توسط این فیلم
-اجرای کنسرت توسط فرانک سیناترا، خواننده و هنرپیشه شهیر آمریکایی در نوامبر سال 1975 میلادی
-میزبانی المپیک آسیایی در سال 1353 هجری شمسی
رکوردهای تاریخی ثبت شده به نام ورزشگاه
این استادیوم تاریخی موفق به کسب رکوردهای بی نظیری در دنیای فوتبال شد:
-دیده شدن زیادترین تماشاگر در رقابت های لیگ قهرمانان آسیا.
-پرتماشاگرترین فینال قهرمانان آسیا با اختلاف فراوان به فینال قهرمانان آسیا بین کاشیما انتلرز ژاپن و پرسپولیس در سال 1397 اختصاص دارد.
-حضور 120 هزار نفر در بازی مرحله مقدماتی جام جهانی 1997 میلادی بین ایران و عربستان.
-آوریل سال 2015 میلادی و حضور 100 هزار طرفدار پرسپولیسی در بازی مقابل النصر عربستان.
قسمتهای مختلف مجموعه
ورزشگاه آزادی دارای بخش های مختلفی است که عبارتند از:
-استادیوم یکصد هزار نفری پیست اتومبیلرانی
-کارتینگ و موتورسواری استادیوم دوچرخه سواری
-کمپ تیم های ملی فوتسال و فوتبال
-زمین های تنیس، زمین شماره 4 برای کریکت و بیسبال
-سالن بدنسازی، استخر قهرمانی شنا، استخر آموزشی شنا، استخر آب درمانی و سونا
-زمین های تمرین تیر و کمان مختص اعضا تیم ملی جانبازان
-خانه کشتی
-ساختمان اداری
-سالن والیبال
-ایستگاه آتش نشانی
-سالن بسکتبال
-مسیر مانژ سواری
-خوابگاههای شماره 1 و 2
-رستوران و دریاچه جهت اسکی روی آب و قایقرانی
-جاده تندرستی
-سالن کونگ فو و هنرهای رزمی
-سالن بیلیارد
-پیست دوچرخه سواری
