میدلاین دندان چیست؟ روش درمان و انواع میدلاین

یکی از رایج‌ترین مشکلاتی که بیشتر افراد را مجبور می‌سازد تا برای درمان نزد دندانپزشک بروند، میدلاین دندان یا ناهماهنگی خط وسط دندان‌ها است. در واقع میدلاین دندان، خط متقارنی است که دندان‌های فک پایین و فک بالا را به دو قسمت متقارن و مساوی تقسیم می‌کند. معمولاً انحراف می‌دلاین، زمانی ایجاد می‌شود که خط وسط دندان، ناهماهنگ باشد یا قوس یکی از فک‌های بالا یا پایین، دچار انحراف شده باشد که به این پدیده اصطلاحاً مال اکلوژن گفته می‌شود.

در واقع اگر در قسمت قوس فک‌ها، خط میانی به دو بخش مساوی تقسیم نشود، میدلاین دندان رخ می‌دهد. ناهماهنگی خط وسط دندان‌ها یا انحراف می‌دلاین، گاهی اوقات یک عامل ژنتیکی است و گاهی بر اثر به هم ریختگی دندان‌ها، انحرافات و مشکلات فکی، حرکت و از دست رفتن دندان‌ها و قرارگیری نامناسب دندان‌های دائمی یا شیری به وجود می‌آید.

معمولاً انحراف میدلاین بیش از چهار میلیمتر، نیاز به درمان دارد. در افراد زیر سن بلوغ، انحراف میدلاین با ارتودنسی برطرف می‌شود و در افرادی که بعد از سن بلوغ هستند، به طور همزمان جراحی فک به همراه ارتودنسی انجام خواهد شد. اغلب مشکلاتی چون عدم تقارن بافت‌های استخوانی، بافت نرم و حفره‌های دندانی باعث ناهماهنگی خط وسط دندان‌ها می‌شوند اما برای تشخیص سریع آن‌ها باید عوامل مختلفی بررسی شوند.

از جمله این عوامل می‌توان به نقشی که اجزای دهان در ناهماهنگی خط وسط دندان‌ها ایفا می‌کند، اشاره کرد. اگر چنین مشکلی دارید و همواره از آن رنج می‌برید، به طوری که به دنبال یک راه حل مناسب برای خلاص شدن از دست آن هستید اما به دلایل گوناگون تا به حال نتوانسته‌اید به سراغ آن بروید، با ما همراه باشید تا در ادامه شما را با اطلاعات بیشتر و کامل‌تری درباره میدلاین دندان آشنا کنیم.

میدلاین چیست؟

به خط وسط دندان‌ها میدلاین دندان گفته می‌شود. در واقع می‌توان گفت که می‌دلاین، خط متقارنی است که دندان‌های فک پایین و بالا را به دو قسمت مساوی تقسیم می‌کند. اگر در دو سمت دندان‌ها تقارن وجود داشته باشد، میدلاین بدون انحراف است و اگر خط میانی قوس فک، نتواند دو قسمت مساوی ایجاد کند، انحراف میدلاین خواهیم داشت.

این انحراف، اگر کمتر از چهار میلی‌متر باشد، معمولاً جلب توجه نمی‌کند اما اگر بیشتر از چهار میلی‌متر باشد، باید آن را با کمک جراح فک یا ارتودنسیت، اصلاح نمود. میدلاین دندان، یکی از مشکلات شایع دندان است که گاهی اوقات به دلیل می‌ستینگ دندان‌ها، ایجاد می‌شود. برای تشخیص می‌دلاین، می‌توانید دندان‌های خود را بسته و سپس در آینه نگاه کنید. اگر خط تقارن بین دندان‌ها ایجاد نشد به معنای آن است که شما دچار انحراف میدلاین شده‌اید.

علت هماهنگ نبودن میدلاین دندان

میدلاین دندان، پدیده‌ای است که نه تنها باعث به هم زدن تعادل و زیبایی فرد می‌شود، بلکه مشکلاتی در هنگام ارتودنسی نیز به وجود می‌آورد. هم سایز نبودن و کشیدن دندان‌ها، مشکلات اسکلتی و فکی و… باعث میدلاین دندان می‌شوند؛ به همین دلیل ارتودنتیست باید با توجه به این مشکلات، اقدام فوری برای برطرف و درمان آن در نظر گیرد. معمولاً انحراف و ناهماهنگی خط وسط دندان، صرف نظر از نوع آن، به دو علت خیلی رایج اتفاق می‌افتد. علت میدلاین دندان، دو علت ژنتیکی و غیر ژنتیکی دارد. در نقایص ژنتیکی، مکانیسم به وجود آورنده تقارن همراه با فاکتور‌های محیطی، باعث انحراف خط وسط دندان‌ها به سمت چپ یا راست می‌شود. از عوامل غیر ژنتیکی و موضعی انحراف میدلاین دندان نیز می‌توان به مورد‌های زیر اشاره کرد:

• وارد شدن ضربه به قسمت فک

• افتادن دندان‌های شیری به صورت زودهنگام

• جوش خوردن ریشه دندان با استخوان آلوئولار که به آن آنکلیوز دندان آسیای اولیه گفته می‌شود.

• اندازه دندان

• پوسیدگی دندان

• شلوغی دندان‌ها

• کشیدن دندان از یک سمت

• عادت‌های فردی

بررسی وضعیت میدلاین اولیه

جراحان لثه و دندان و همچنین ارتودنتیست‌ها همواره تأکید دارند که باید خط وسط آرواره بالا، در یک وضعیت و موقعیت مناسب نسبت به خط وسط صورت قرار گیرد و این یک مؤلفه مهم برای تشخیص و درمان انحراف میدلاین می‌باشد. ممکن است در بیشتر بیمارانی که درمان ارتودنسی را انجام می‌دهند، خط وسط دندان‌های فک پایین و بالا بر همدیگر منطبق نباشد. چنین حالتی به دلیل نداشتن تقارن استخوانی یا به دلیل نبود تقارن در دندان‌ها که معمولاً بر اثر انحراف قوس دندان‌های فک بالا یا پایین یا جا به جا شدن دندان رخ می‌دهد، ایجاد می‌شود.

تشخیص میدلاین دندان

در برخی افراد انحراف میدلاین دندان به صورت ژنتیکی و ارثی می‌باشد که معمولاً بعد از رشد دندان‌های دائمی، در کودکان تشخیص داده می‌شود. اگر انحراف میدلاین یا انحراف شیفت، به موقع در کودکان تشخیص داده شود، به سادگی می‌توان آن را به وسیله ارتودنسی در زمان کوتاه‌تر و با پرداخت هزینه‌ای کمتر، درمان کرد. همچنین تشخیص علت انحراف و عدم تقارن دندان‌ها در فرد، بسیار مهم و تعیین‌کننده است. در بیشتر از ۷۰ درصد افراد، خط وسط آرواره بالا در وسط دهان قرار دارد و تنها در ۲۵ درصد جمعیت، فک پایین و بالا بر هم منطبق می‌باشد. اگر میدلاین دندان در سنین بزرگسالی باشد، تا جایی که امکان داشته باشد به وسیله دستگاه‌های ارتودنسی ثابت، برای درمان آن اقدام می‌کنند اما اگر این عارضه همراه با مشکلات اسکلتی باشد، قطعاً برای درمان آن باید از جراحی فک کمک گرفت. معمولاً بروز این اتفاق در بزرگسالان به خاطر از دست دادن دندان در یک سمت دهان، رخ می‌دهد.

مطلب مشابه: پروتز دندان چیست؟ چطور انجام می شود و ماندگاری آن چقدر است؟

بهترین سن برای درمان میدلاین دندان

با اینکه درمان انحراف می‌دلاین، در هر سنی ممکن است اما اگر منشأء آن به دلیل مشکلات استخوان و فک باشد، بهتر است قبل از بلوغ که هنوز رشد فک و استخوان به طور کامل شکل نگرفته است و ناهماهنگی خط وسط دندان‌ها به راحتی با ارتودنسی متحرک قابل درمان است، برای رفع آن اقدام کرد؛ در غیر این صورت بعد از بلوغ، فرد باید برای درمان انحراف میدلاین در کنار ارتودنسی، از جراحی فک نیز استفاده کند که طبیعتا روش ساده‌ای نیست.

انواع میدلاین دندان

ناهماهنگی و انحراف خط وسط دندان، مشکل شایعی است که فرد برای تشخیص و درمان آن ممکن است با مشکلات مختلفی روبرو شود. میدلاین دندان می‌تواند منشأء استخوانی، دندانی یا ترکیبی از این دو را داشته باشد. گاهی تغییر عملکرد فک پایین نیز باعث ناهماهنگی خط وسط دندان‌ها می‌شود. انحراف می‌دلاین، انواع مختلفی چون دیپ بایت، اپن بایت و اورجت دارد که در ادامه به توضیح آن‌ها خواهیم پرداخت:

دیپ بایت

در حالت دیپ بایت، دندان‌های فک پایین کمتر از حالت نرمال و مقدار طبیعی دیده می‌شوند. به طوری که دندان‌های قدامی فک بالا، حدود سه میلی‌متر از دندان‌های پایین را می‌پوشاند. این مشکل در سنین پایین و قبل از بلوغ، به راحتی با ارتودنسی قابل درمان است اما در سنین بالاتر، برای درمان آن باید جراحی فک صورت گیرد.

اپن بایت

اگر فاصله میان فک پایین و بالا برطرف شود، شاهد فاصله دیگری به شکل عمودی خواهیم بود که معمولاً به آن اپن بایت می‌گویند. در واقع اپن بایت، زمانی به وجود می‌آید که دندان‌های فک بالا و پایین نتوانند به راحتی روی همدیگر قرار گیرند و فاصله بین آن‌ها بسیار زیاد باشد. اپن بایت، معمولاً با روش‌هایی چون ارتودنسی ثابت، به راحتی قابل درمان است.

اورجت

اگر فک بیشتر از اندازه رشد کند و همپوشانی مناسب نداشته باشد، در اصلاح به آن اورجت گفته می‌شود. در واقع اورجت، زمانی ایجاد می‌شود که دندان‌های جلوی فک بالا، بیشتر از حد نرمال جلو باشند که اصطلاحاً به آن دندان خرگوشی می‌گویند. معمولاً چنین حالتی به دلیل انجام عادت‌های نادرست مثل مکیدن طولانی مدت انگشت، به وجود می‌آید.

مطلب مشابه: ایمپلنت دندان؛ اطلاعات در مورد جراحی و درد ایمپلنت، عوارض، قیمت آن

چرا کشیدن دندان باعث میدلاین شیفت می‌شود؟

معمولاً انحراف میدلاین دندان در افرادی که یکی از دندان خود را از یک سمت دهان کشیده‌اند نیز دیده می‌شود؛ زیرا دندان‌های دیگر بعد از کشیدن دندان، تمایل به حرکت به سمت فضای باز و خالی دارند؛ همین امر سبب حرکت دندان‌های جلویی و در نتیجه میدلاین دندان می‌گردد. به طور کلی می‌توان گفت هر گونه تغییری در ساختار دندان‌ها یا کشیدن آن‌ها، باعث ایجاد انحراف میدلاین خواهد شد.

روش‌های درمان میدلاین دندان

انحراف میدلاین و ناهماهنگی خط وسط دندان‌ها معمولاً در بیشتر افراد مشاهده می‌شود. از آن جایی که میدلاین دندان در کانون زیبایی صورت واقع شده است، تأثیر زیادی در زیبایی چهره افراد ایجاد می‌کند؛ از این رو به توجه، تشخیص و درمان فوری نیاز دارد. بهترین روش برای درمان میدلاین دندان، ارتودنسی است اما در برخی افراد این روش به تنهایی جوابگو نیست و باید در کنار آن نیز از جراحی فک استفاده شود. اگر با چنین اختلالی مواجه شدید، جایی برای نگرانی وجود ندارد؛ زیرا شما تنها نیستید و این یک وضعیت گسترده و رایج در بین عموم مردم است. این ناهنجاری از نظر پزشکی یک مسأله جدی یا غیر قابل درمان نیست و به راحتی می‌توان از روش‌های مؤثر و بی‌خطری چون ارتودنسی، روکش دندانی، کامپوزیت و… برای درمان آن استفاده کرد. در ادامه برخی از این روش‌ها را به طور مختصر توضیح خواهیم داد:

ارتودنسی دندان

علت اختلال میدلاین و تشخیص موقعیت قرارگیری دندان‌ها به یک برنامه دقیق برای درمان مانند ارتودنسی نیاز دارد. ارتودنسی معمولاً توسط ارتودنتیست یا متخصص ناهنجاری فک و دندان انجام می‌شود. ارتودنسی دندان، روشی مناسب برای اصلاح کردن وضعیت قرارگیری دندان‌ها محسوب می‌شود. در واقع ارتودنسی با ایجاد تقارن کامل و هماهنگی دندان‌ها، باعث رفع انحراف میدلاین می‌شود. انتخاب روش ارتودنسی معمولاً با بررسی وضعیت سنی و شرایط بیمار، انتخاب می‌شود. سلامت لثه‌ها در پروسه ارتودنسی باید بررسی شود تا در حین انجام کار، مشکلی یجاد نشود.

جراحی فک

اگر فردی که از انحراف میدلاین رنج می‌برد، از مشکلات اسکلتی نیز برخوردار باشد، نمی‌تواند از ارتودنسی به تنهایی برای درمان استفاده کند و باید در کنار آن از جراحی فک نیز استفاده کند. معمولاً در شرایطی که فرد نیاز به جراحی فک دارد، درمان ارتودنسی باید حتماً قبل و بعد از جراحی استفاده شود.

کامپوزیت

خوشبختانه درمان‌های گوناگونی برای رفع دندان‌های کج و مال اکلوژن وجود دارد که باعث می‌شوند دندان‌ها، در وضعیت سالم‌تری قرار گیرند. یکی از این روش‌های درمانی، درمان میدلاین دندان به وسیله کامپوزیت است. با استفاده از این روش می‌توان به صورت سطحی، مشکل انحراف و عدم هماهنگی خط وسط دندان‌ها را درمان نمود و زیبایی را به چهره فرد بازگرداند. اما در موارد خیلی شدید بهتر است از کامپوزیت استفاده نگردد و به دنبال یک روش اصولی‌تر بود.

مطلب مشابه: روش های طبیعی سفید کردن دندان ها و دلایلی که باعث زردی رنگ دندان می شود

عوارض انحراف میدلاین دندان

اگر دندان‌ها در یک خط هماهنگ و به درستی روی هم قرار نگرفته باشند، می‌توانند بر سلامت کلی بدن تأثیرگذار باشند و عوارض و ناراحتی‌های مختلفی را برای فرد به وجود آورند؛ به همین دلیل باید فوراً برای اصلاح و درمان آن اقدام کرد. برخی از عوارض انحراف میدلاین دندان‌ها شامل موارد زیر است:

• عدم قرار گرفتن و هماهنگی صحیح دندان‌های عقب، روی یکدیگر

• کاهش زیبایی چهره فرد در موارد خیلی شدید

• ایجاد مشکلات گوارشی

• کاهش توانایی در هنگام گاز زدن یا جویدن صحیح غذا

سخن پایانی

خط وسط یا متقارنی که دندان‌های فک بالا را به دو بخش مساوی تقسیم می‌نماید، به عنوان میدلاین دندان شناخته می‌شود. معمولاً در افرادی که دندان خود را در یک سمت دهان کشیده‌اند، انحراف میدلاین ایجاد می‌شود؛ زیرا دندان تمایل دارد که به سمت قسمت خالی، حرکت کند؛ به همین دلیل کشیدن دندان‌ها و تغییر ساختار آن باعث انحراف می‌دلاین، خواهد شد. انحراف میدلاین دندان بیانگر این موضوع است که فرد با انواع مشکلات دندانی یا اسکلتی مواجه است.

اگر برای درمان این اختلال اقدامی نشود، علاوه بر کاهش اعتماد به نفس و تحت تأثیر قرار دادن زیبایی، باعث مشکلات دیگری چون مشکلات مربوط به سلامت دهان و دندان می‌شود. اگر از انحراف میدلاین دندان رنج می‌برید، جایی برای نگرانی وجود ندارد؛ زیرا برای درمان آن می‌توانید به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا اختلال موردنظر را بررسی و در اسرع وقت، آن را درمان کند. اگر در سنین پایین‌تر برای درمان این ناهنجاری اقدام شود، علاوه بر دردسر کمتر، هزینه پایین‌تری نیز پرداخت خواهید کرد. واقعاً کسی وجود دارد که از داشتن لبخندی زیبا و فریبنده امتناع کند؟

زمانی که دندان‌هایی مرتب و منظم داشته باشید و به سلامت آن‌ها اهمیت دهید، به این معنی است که می‌توانید لبخندی زیبا داشته باشید و این لبخند را به دیگران هدیه دهید. چه بسا افرادی که امروزه از روش ایمپلنت به منظور رفع نواقص دندان‌های خود برای رسیدن به لبخندی زیبا استفاده می‌کنند. این مسأله در مورد ناهماهنگی خط وسط دندان یا میدلاین نیز صدق می‌کند. شما با مراجعه به پزشک، به راحتی می‌توانید این ناهنجاری را برطرف و اعتماد به نفس و زیبایی خود را افزایش دهید.

مطلب مشابه: کشیدن دندان عقل | ضرورت کشیدن این دندان | عوارض و مراقبت های پس از کشیدن