تری ونبلز سرمربی افسانه ای تیم ملی انگلیس و استرالیا در سن ۸۰ سالگی درگذشت

تری ونبلز (Terry Venables)، سرمربی سابق تیم ملی فوتبال انگلیس و استرالیا که در آن بازی خاطره ساز مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۸ به تیم ایران باخت، پس از مدت ها مبارزه با بیماری در سن ۸۰ سالگی درگذشت. ونبلز پس از یک دوره باشگاهی موفق به عنوان بازیکن و سپس به عنوان مربی، توانست تیم ملی انگلیس را به مرحله نیمه نهایی یورو ۹۶ راه یافت.

از او همسر ۳۲ ساله اش یاوت باقی مانده است. در بیانیه خانواده ونبلز آمده است: «ما از دست دادن همسر و پدر فوق العاده ای که دیروز [شنبه] پس از یک بیماری طولانی در آرامش از دنیا رفت، کاملاً ویران شده ایم. درخواست می کنیم که در این زمان بسیار غم انگیز، حریم خصوصی رعایت شود تا بتوانیم برای از دست دادن این مرد دوست داشتنی که بسیار خوش شانس بودیم در زندگی مان در کنار خود داشتیم سوگواری کنیم».

گری لینه کر که ونبلز او را در سال ۱۹۸۶ از اورتون به بارسلونا آورد و سپس در سال ۱۹۸۹ پس از سرمربیگری در وایت هارت لین به تاتنهام آورد، به این سرمربی دوست داشتنی ادای احترام کرد و در توییتی نوشت: « از شنیدن این خبر که تری ونبلز فوت کرده است، ناراحت شدم. بهترین و نوآورترین مربی که من این افتخار و شانس را داشتم که برایش بازی کنم. با این حال، او خیلی بیشتر از یک مربی بزرگ بود، پر جنب و جوش بود، جذاب بود، بذله گو بود، دوست بود. خیلی دلمان برایش تنگ خواهد شد.به ایوت و خانواده اش تسلیت می گویم. در آرامش بخواب تری».

ونبلز که سابقه بازی در خط دفاعی در تیم های چلسی، تاتنهام هاتسپر و کوئینزپارک رنجرز را در کارنامه ۱۵ ساله خود دارد، دو بار برای تیم ملی انگلیسی به میدان رفت. بعد از روی آوردن به مربیگری، او در اواخر دهه ۱۹۷۰ کریستال پالاس را از دسته سوم به دسته اول آورد، قبل از این که این تیم را در سال ۱۹۸۲ به عنوان یک تیم دسته دومی به فینال جام حذفی انگلیس برساند.

«اِل تل» توجه باشگاه های مطرح اروپایی را به خود جلب کرد و در سال ۱۹۸۴ سرمربیگری بارسلونا را بر عهده گرفت، جایی که در سال ۱۹۸۵ عنوان قهرمانی لالیگا را به دست آورد و به فینال جام باشگاه های اروپا در سال ۱۹۸۶ رسید.

ونبلز در سال ۱۹۹۱ با تاتنهام قهرمان جام حذفی انگلیس شد اما بیشتر به خاطر رساندن انگلیس به نیمه نهایی یورو ۹۶ در مقام سرمربی این تیم به یاد آورده می شود. سه شیرها با غلبه بر رسوایی پیش از مسابقات هنگامی که تصاویری از پل گاسکوئین و دیگران در حال مستی در یک کلوب شبانه در هنگ کنگ منتشر شد، به پیروزی های فراموش نشدنی بر اسکاتلند و هلند دست یافتند.

آن ها که در مرحله یک چهارم نهایی اسپانیا را در ضربات پنالتی مغلوب کردند، در یک چهارم نهایی در ضربات پنالتی به تیم آلمان باختند، جایی که گرت ساوت گیت، سرمربی کنونی تیم ملی انگلیس، یک ضربه سرنوشت ساز پنالتی را از دست داد.

ونبلز در ادامه سرمربیگری استرالیا، پالاس برای بار دوم و میدلزبورو در کنار برایان رابسون و لیدز شد، پیش از اینکه به عنوان عضوی از تیم مربیگری استیو مک لارن به تیم ملی انگلیس بازگردد.

ونبلز در داگنهام، شرق لندن، در دوران اوج جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۳ متولد شد. وی در سن ۱۳ سالگی برای زندگی نزد پدربزرگ و مادربزرگ مادری اش رفت و آنجا بود که عشق او به فوتبال پرورش یافت. دیری نپایید که این دانش آموز بااستعداد مورد توجه چلسی، تاتنهام، وستهام و منچستر یونایتد قرار گرفت و به تیم های جوانان انگلیس راه یافت.

ونبلز چلسی را انتخاب کرد و در سال ۱۹۵۸ در استمفورد بریج قرارداد کارآموزی امضا کرد. او معتقد بود که شانس بیشتری برای ورود به تیم اول چلسی دارد، در حالی که آبی ها به پدرش فرد نیز پیشنهاد کار به عنوان استعدادیاب را دادند. ونبلز که در فصل های متوالی در سال های ۱۹۶۰ و ۱۹۶۱ قهرمان جام حذفی جوانان انگلیس شده بود، در فوریه ۱۹۶۰ اولین بازی خود را برای چلسی مقابل وستهام انجام داد.

در زمان تامی دوچرتی، ونبلز خود را به عنوان یک بازیکن ثابت تثبیت کرد اگر چه او و مربی رابطه خیلی خوبی نداشتند. چلسی در سال ۱۹۶۲ به دسته دوم سقوط کرد اما در اولین تلاش بازگشت و به رده پنجم جدول رده بندی دست یافت. ونبلز در اتفاقی که نشانه روشنی برای شغل آینده اش بود، تنها ۲۴ سال سن داشت که مدرک مربیگری خود را به دست آورد و به نمره قبولی ۹۵ درصد دست یافت.

او در سال ۱۹۶۵ به چلسی کمک کرد تا قهرمان جام اتحادیه شود که اولین مدالی بود که به دست می آورد و سال بعد با قراردادی به ارزش ۸۰ هزار پوند به تاتنهام پیوست. ونبلز که بلافاصله حضورش را با مشت زدن به دیو مکی، اسطوره باشگاه اسپرز در طول تمرینات اعلام کرد، در جام حذفی ۱۹۶۷ با شکست ۲ – ۱ چلسی در فینال، نقشی کلیدی در کسب عنوان قهرمانی ایفا کرد.

اما ونبلز که حس می کرد سرمربی بیل نیکلسون به او توجه کافی ندارد، در تابستان ۱۹۶۹ به کوئینز پارک رنجرز نقل مکان کرد. رنجرز با اینکه در زمان پیوستن ونبلز به آن تیمی دسته دومی بود، اما او نقل مکان خود به لوفتوس رود یک خوش شانسی بزرگ توصیف کرد و کوئینز پارک رنجرز در نهایت در سال ۱۹۷۳ به دسته برتر صعود کرد.

ونبلز دوران بازیکنی خود در باشگاه دیگری در لندن به نام کریستال پالاس پایان داد پس از اینکه آرتروز او را در سال ۱۹۷۴ مجبور به بازنشستگی کرد. علی رغم نمایندگی تیم ملی کشورش در سطح دانش آموزی، جوانان، آماتویر و زیر ۲۳ سال، حضور او در تیم ملی بزرگسالان بسیار کوتاه بود.

او تنها دو بازی ملی در کارنامه داشت که هر دو در سال ۱۹۶۴ به دست آمد، اما در آن دوران بازیکنان الف رمزی که قهرمان جام جهانی شده بودند چیزی از کیفیت کم نداشتند. ونبلز به فهرست اولیه بازیکنان تیم ملی انگلیس برای جام جهانی راه یافت اما نتوانست به فهرست ۲۲ بازیکن نهایی راه یابد.

ونبلز بلافاصله پس از آویزان کردن کفش هایش به کادر مربیگری مالکوم آلیسون در سلهرست پارک پیوست و در سال ۱۹۷۶ جانشین او شود. ونبلز با ایمان کامل به جوانان، تیم موفقی ساخت که رسانه ها آن را “بهترین تیم دهه هشتاد” نامیدند. آن ها در سال های ۷۷ – ۱۹۷۶ با قرار گرفتن در رتبه سوم به دسته دوم صعود کردند و دو سال بعد به عنوان قهرمانی رسیده و به دسته بالاتر رفتند.

انتصاب او به سرمربیگری بارسلونا که با پیشنهاد بابی رابسون صورت گرفته بود، نام مستعار «ال تل» (El Tel) را برایش در پی داشت و انتصاب موفقی هم بود. او در سه فصل حضور در کاتالونیا، بارسلونا را به اولین قهرمانی خود در ۱۱ سال اخیر و همچنین فینال کوپا دل ری هدایت کرد.

اما آن ها نتوانستند اروپا را کاملاً فتح کنند و در فینال جام ملت های اروپا ۱۹۸۶ در سویل در ضربات پنالتی مغلوب استوا بخارست شدند. ونبلز با آرایش ۲ – ۴ – ۴ بارسلونا، گری لینه کر و مارک هیوز، دو مهاجم انگلیس به اسپانیا آورد.

ونبلز در سال ۱۹۸۷ به انگلستان بازگشت و سرمربیگری تاتنهام را پذیرفت و به آن ها کمک کرد تا با پیروزی دو بر یک برابر تیم ناتینگهام فارست به سرمربیگری برایان کلوگ به قهرمانی جام حذفی ۱۹۹۱ برسند.

اما پس از اینکه گراهام تیلور نتوانست انگلیس را به جام جهانی ۱۹۹۴ برساند، ونبلز حتی جای او را گرفت. انگلستان به صورت خودکار به عنوان میزبان به یورو ۹۶ راه پیدا کرد و آن ها تنها یک سری بازی دوستانه انجام دادند. اما پیش از مسابقات اعلام شد که گلن هادل بدون توجه به نحوه عملکرد انگلیس در این جام، جایگزین ونبلز خواهد شد.

پس از اینکه تصاویر گاسکوئین و دیگر بازیکنان در حالت مستی در یک کافه در هنگ کنگ بر روی صفحات اول روزنامه ها دیده شد، همه چیز خیلی بد آغاز شد.

اما ونبلز به گاسکوئین ایمان داشت و این بازیکن با یک گل انفرادی خیره کننده در پیروزی ۲ – ۰ مرحله گروهی مقابل اسکاتلند جواب لطف مربی اش را داد، و بعد از آن بود که هلند را نیز ۴ بر ۱ شکست دادند. پس از پیروزی پر سروصدا مقابل اسپانیا، انگلیس در نیمه نهایی با شیرر مقابل آلمان قرار گرفت، اما در ضربات پنالتی مغلوب شد، جایی که ضربه پنالتی ساوت گیت توسط دروازه بان مهار شد.

دوران مربیگری او پس از آن با تیم ملی استرالیا و بازگشت به پالاس، اما بدون موفقیت قبلی ادامه یافت. او در کنار رابسون مربی میدلزبورو شد و بعدها در دوران مشکل اقتصادی لیدز، سرمربی آن ها بود.

در سال ۲۰۱۴، ونبلز و همسر دومش ایوت یک هتل و رستوران لوکس در پناگویلا، اسپانیا افتتاح کردند و به مدت پنج سال آن را اداره می کردند.