درباره دانه ها و انواعشان بیشتر بدانید!
اگر دانه‌های میوه‌ها و سبزیجاتی را که می‌خورید دور میریزید، می‌توانیم بگوییم که بعد از خواندن این مطلب دیگر آن‌ها را به عنوان زباله نخواهید شناخت. زیرا دانه‌هایی که بدون فکر کردن به چیستی آن‌ها، دور ریخته می‌شوند در واقع نماد تولد دوباره برای گیاهان هستند.
دانه چیست؟
ساده‌ترین پاسخ برای این سؤال، این است که دانه‌ی یک گیاه، جنینی است که مهمترین و ضروری‌ترین قسمت یک گیاه، برای رشد می‌باشد. که این واحد کوچک و بخش جدا شدنی از گیاهان، معمولاً با مقداری غذای ذخیره شده در یک پوشش بیرونی به نام پوسته، محافظت می‌شود.
این قدرت دانه است که گیاه را قادر به تولید مثل و به عبارت دیگر تکثیر می‌کند. معمولاً دانه‌ها بسیار کوچک هستند و اغلب فقط چند میلی‌متر طول دارند و وزن آن‌ها کمتر از یک گرم می‌باشد. گاهی هم این دانه‌ها بزرگ هستند مانند نارگیل که دانه‌ی بسیار بزرگی است که گوشت و شیره خوراکی آن در داخل پوسته‌ی محکمی قرار گرفته است. در واقع دانه به دلیل ساختار ویژه‌ای که دارد، جنین گیاه را در بر می‌گیرد و با پوشش مناسب خود آن را محصور می‌کند.
دانه یا بذر بخشی از فرآیند تولیدمثلی در گیاهان ژیمنوسپرم‌ها و آنژیوسپرم‌ها است.
ژیمنوسپرم و یا بازدانگان همانطور که از نام آن‌ها پیداست، در داخل تخمدان رشد نمی‌کنند. و تخمک‌های بذر قبل از مرحله لقاح رشد می‌کنند.
در آنژیوسپرم و یا نهان دانگان، بذر پس از لقاح و گرده افشانی تشکیل می‌شود.
ساختار دانه ها
ساختار دانه این عجایب کوچک، به سه بخش تقسیم می‌شود
پوسته دانه
پوسته در واقع پوششی است که به طور غالب وظیفه حفاطت از دانه را به عهده دارد، که می‌تواند ضخیم و یا نازک و ظریف باشد اما به طور معمول ضخیم و محکم است. که به احتمال زیاد همه شما این پوشش سخت و محکم را مشاهده و لمس کرده‌اید. درون پوسته‌ی سخت دانه جنینی نهفته شده و توسط مواد مغذی که به رشد آن کمک می‌کنند احاطه شده است.
ذخیره غذایی یا آندوسپرم
آندوسپرم بخش ذخیره‌ای مواد غذایی در داخل دانه گیاه است. جنین یا همان رویان گیاه به هنگام رویش دانه نیاز به تغذیه و انرژی دارد که آن را از آندوسپرم و اندوخته غذایی داخل دانه بدست می‌آورد. مجموعه جنین و بافت‌های اندوخته غذایی همراه آن مغز دانه را بوجود می‌آورند. ذرت، لوبیا و اغلب این گونه، بخش‌هایی از گیاه که انسان‌ها یا حیوانات آن را می‌خورند همان آندوسپرم دانه گیاهان است.
جنین
جنین و یا رویان که قسمت زنده‌ای از یک دانه است با رشد خود یک گیاه جدید و بالغ را به وجود می‌آورد. جنین مهمترین بخش ساختمان یک دانه است که در قسمت مرکزی ساختمان آن قرار گرفته است. به طور کلی ساختار‌های دیگر دانه گیاهان برای کمک به حفظ و رشد رویان به وجود آمده‌اند. از این رو کار یک دانه گیاه، رشد دادن این بخش از دانه است. جنین از دانه بیرون می‌آید و به لطف جوانه زدن به گیاهی آزاد تبدیل می‌شود.
اصطلاح دانه در دو معنی کلی به کار می‌رود. یکی به معنی بذر یا همان دانه‌ای که برای رشد و آغاز یک زندگی جدید در گیاهان است. و معنی دیگری آن، دانه‌های خوراکی هستند که برای تغذیه انسان‌ها و حیوانات استفاده می‌شود.
انواع دانه ها
تقسیم‌بندی دانه‌ها به دلیل تنوع زیاد آن کار دشواری می‌باشد. برای همین ما در اینجا به اصلی‌ترین آن اشاره می‌کنیم که شامل دانه‌های خوراکی و دانه‌های غیر خوراکی می‌شوند.
دانه‌های خوراکی
دانه‌های خوراکی، در گروه بزرگترین، دانه گیاهان قرار دارند. همانند غلات و حبوبات و نظایر آن.
دانه‌های روغنی که برای تولید روغن گیاهی استفاده می‌شوند، دانه‌هایی که خاصیت دارویی دارند، دانه‌هایی مانند قهوه که برای نوشیدن استفاده می‌شوند، دانه‌های پیازی مانند سیر و پیاز، را نیز می‌توان شامل دانه‌های خوراکی دانست.
دانه‌های غیرخوراکی
دانه‌هایی که برای حیوانات و یا انسان‌ها قابل خوردن نباشد. مانند دانه یا هسته‌های بعضی از میوه‌ها مانند هلو، لیمو، سیب و امثال آن. دانه‌های بعضی از میوه‌ها مانند هندوانه و یا خیار قابل خوردن می‌باشند.
در نهایت باید بگوییم بقای گیاهان، وابسته به دانه و رشد آن است. که با داشتن شرایط مناسب مانند آب نور، جوانه‌زده و گیاه جدیدی را به وجود می‌آورد. همچنین دانه به عنوان یک منبع غنی از مواد غذایی اهمیت زیادی در تأمین انرژی و تغذیه برای انسان و دیگر موجودات دارد.
تاثیر خاک بر رشد گیاه
