شورای جهانی صنایع دستی یک انجمن بین المللی و مستقل از یونسکوست

خبرگزاری مهر/ براساس گزارشات منتشر گشته، شورای جهانی صنایع دستی یک انجمن بین المللی و مستقل از یونسکوست.

سعد القدومی، رئیس شورای جهانی صنایع دستی به همراه تعدادی از هنرمندان کشوهای لبنان، آفریقای جنوبی، کویت، ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و اندونزی برای حضور در جشنواره بین المللی صنایع دستی و هنرهای سنتی فجر سرو سیمین 8 به به ایران آمده و در حاشیه نمایشگاه این جشنواره که هم اکنون در برج آزادی برپاست، با خبرنگاران گفت و گو کرد.

وی در این گفتگو درباره این شورا توضیحاتی داد و گفت: این شورا یا انجمن جهانی از 60 سال پیش فعالیت می کند و هدفش تنها توسعه صنایع دستی نیست بلکه به حفظ صنایع دستی به صورت ملی نیز اهمیت می دهد.

القدومی گفت: بین سالهای 2011 و 2012 پلی ارتباطی میان میراث بین الملل و میراث فرهنگی ایران شکل گرفت. آن زمان مادر من در کشور کویت رئیس این انجمن یا شورا بود. این انجمن تمام تلاش خود را کرده که پلی ارتباطی میان صنایع دستی شهرهای کشورهای مختلف دنیا به ویژه در خاورمیانه ایجاد کند.

وی گفت: این انجمن که در کشور کویت تشکیل شده بین پنج قاره پل ایجاد کرده و تلاش شده است که تاریخ ایران و هنرمندانش به جامعه جهانی شناخته شوند و فعالیت بین المللی داشته باشند. این می تواند راهی بسیاری عالی باشد برای اینکه هنرمندان صنایع دستی خودشان را در جهان تبلیغ کنند.

قدومی پیرامون اینکه شورای جهانی صنایع دستی یک انجمن بین المللی و مستقل از یونسکوست، ادامه داد: انجمن دو هدف عمده را به طور خاص دنبال می کند. اولین هدفش ایجاد شهر صنایع دستی است. در زمان حضور مادرم در ایران از سال 2012 این فعالیت ها شروع و نسبت به ایران توجه ویژه ای شد. در سراسر جهان 40 شهر و روستای جهانی شناسایی و ثبت جهانی شدند. این کار توسط مادرم که رئیس انجمن بود انجام میشد و بعد از او من این کار را انجام می دهم. در این مدت هم از سمت ایران تقاضاهای زیادی برای حضور هیأت داوری این انجمن مطرح میشد که تا 2021 برای بررسی شهرهای ایرانی سفرهایی به ایران بیایند. داوران بین المللی در چهار زمینه شهرها را ارزیابی کردند.

رئیس شورای جهانی صنایع دستی اظهار کرد: اطلاعات کسانی که مدرک این انجمن را می گیرند در سایت شورا بارگذاری می شود و هر کسی از سرتاسر دنیا می تواند با یک کلیک بداند هر اثر برای چه کسی و متعلق به کدام شهر است.

قدومی گفت: دومین فعالیت این انجمن اهدای جایزه بهترین صنایع دستی جهان است. صنایع دستی از سرتاسر دنیا برای این انجمن فرستاده می شود تا جایزه اهدا شود. مهم نیست آنها با چه تکنیکی ایجاد شده باشد و متعلق به کجاست فقط مهم این است که با دست ساخته شده باشد. وزارت میراث فرهنگی ایران به 67 هزار هنرمند در سرتاسر ایران دسترسی دارد. از سر تا سر ایران هر کسی می تواند برای ثبت اطلاعاتش در انجمن اقدام کند؛ برای اهدای جایزه هنرمندان آثار خود را به انجمن ارسال می کنند تا داوران بهترین آنان را انتخاب کنند.

القدومی ادامه داد: این انجمن مستقل از یونسکو فعالیت می کند اما وقتی ما شهری را در حوزه صنایع دستی جهانی می نامیم هر آنچه که ما تأیید کنیم از سوی یونسکو نیز مورد تأیید است. سازمان یونسکو از طریق انجمن ما می تواند متوجه شود که چه آثاری از چه شهرهایی ثبت جهانی شده اند. پس اگر تاییدیه ما را داشته باشید از طریق تأیید ما یونسکو هم آن شهر را به رسمیت می شناسد. البته جهانی شدن شهرها در حوزه صنایع دستی پروژه اولیه یونسکو بود ولی بعداً تغییر کرد و به شورای مستقل سپرده شد. پس هم جهانی شدن شهرها و روستاها و هم اهدای جایزه بهترین صنایع دستی جزو پروژه های یونسکو بودند که حالا ما آنها را ادامه می دهیم.

رئیس شورای جهانی صنایع دستی گفت: یکی از اهداف ما حفظ سنت ها است و اینکه مطمئن شویم صنایع دستی که برای انجمن ارسال شده از محصولات ارگانیک استفاده می شود. انجمن ما حق دارد که این آثار برتر را نگه دارد و بر همین اساس در شهر خوقند ازبکستان موزه ای داریم که 150 اثر از هنرهای سنتی جهان از جمله ایران در آن به نمایش گذاشته شده است. با شرکت در این رویداد هر کسی که مدرک دریافت کند می تواند راحت تر در سایر مسابقات بین المللی شرکت کند. چون مطمئن هستند که از لحاظ کیفیت خوب است.

وی درباره آثاری که در موزه به نمایش درآمدند، گفت: آثار نگهداری شده در موزه به دلیل تلاش های مادرم به نوعی هدیه ایشان بوده است. ایشان معتقد بودند هنرها نباید ارتباطی با سیاست، نژاد و عقاید داشته باشد و افراد فارغ از همه اینها باید بتوانند آثار خود را به نمایش بگذارند و عرضه کنند.

این مقام مسئول در شورای جهانی صنایع دستی گفت: تا قبل از سال 2012 ایران مشکلات زیادی داشت مخصوصاً اینکه سیاست در صنایع دستی مداخه میکرد و اجازه نمی داد در سطح جهانی مطرح شود ولی این شورا تلاش کرد تا این آثار در سطح جهانی ثبت و معرفی شوند و تلاش شد تا فقط به صنایع دستی در حوزه هنر و کار دست و هنرمندش به عنوان اثر هنری نگاه شود و اختصاصی و فارغ از سیاست باشد.

وی تاکید کرد: مشکل برندینگ ایران از داخل نیست مشکل ذهنیت های خارجی است. وزارت میراث فرهنگی ایران مشتاق است که هنرمندان بین المللی را دعوت کند و پذیرای برنامه های مختلف باشد اما متأسفانه در ذهن بعضی افراد چیزهای بدی درباره ایران هست مثلاً اینکه اگر به ایران سفر کنند ممکن است با محدودیت روبرو شوند یا بعداً به آنها ویزا ندهند یا محدودیت هایی که آنها را برای سفر به ایران مشتاق نمی کند. البته اجازه دهید بگویم اوضاع دارد بهتر می شود.

القدومی گفت: در جشنواره سرو سیمین دو موضوع من را به شدت تحت تأثیر قرار داد. اولین اتفاقی که افتاد در افتتاحیه مراسم رژه ای از دانشجویان و کسانی که برای بزرگداشت صنایع دستی آمده بودند صورت گرفت. صنایع دستی باید در سرتاسر جهان زنده نگه داشته شود، تا پیش از این صنایع دستی در ایران به شکل سنتی انجام میشد اما امروزه به صورت آکادمیک در دانشگاه ها صنایع دستی دنبال می شود و این کار به زنده ماندن صنایع دستی کمک می کند. باید از هر طریق ممکن به زنده ماندن صنایع دستی کمک شود از جمله حمایت های مالی. این شورا هم در همین راستا قدم بر می دارد.

القدومی گفت: ایران جامعه ای جوانی است که به سمت آموزش آکادمیک پیش می رود و اتفاقی که برای صنایع دستی افتاده نیز این است که صنایع دستی هم به صورت آکادمیک انجام می شود. استاد دانشگاهی یک مجله دیجیتال صنایع دستی را طراحی کرده که هنرمندان جهان در آن معرفی شده است و در دسترس جامعه جهانی قرار دارد. در گذشته آموزش صنایع دستی در دانشگاه کمتر از امروز بود و در این حوزه تا دیپلم پیش می رفتید اما امروزه تا مقطع دکتری نیز پیش رفته است این اتفاق موجب می شود شما در جامعه جهانی مطرح شوید.

وی ادامه داد: کپی کردن آثار صنایع دستی مشکل جهانی است می توانید الان یک شیء را با 10 دلار پیدا کنید و نتوانید تشخیص دهید که اصل هست یا نه. اما جامعه جهانی فرش ایرانی را به خوبی می شناسد و می تواند تشخیص دهد که آن فرش اصل است یا کپی از فرش ایرانی و از کشور دیگری آمده است. یک انجمن نیمه خصوصی فرش در تهران فعالیت می کند (مرکز سهامی فرش) که با تمام دنیا همکاری می کند. اگر کسی فرشی بخرد می تواند به آنجا مراجعه کند و بفهمد که اصل هست یا نه.

القدومی که فعالیت های مادرش را در شورای جهانی صنایع دستی ادامه می دهد، گفت: جمله معروف مادرم این بود که بدون هنرمندان صنایع دستی و هنر صنایع دستی در سراسر جهان هیچ تمدنی اتفاق نمی افتاد. تمدن ها به واسطه کسانی ایجاد شده که صنایع دستی تولید می کرده اند. بنابراین اینها لایق هستند در بهترین مقام ها قرار گیرند. تمدن سابقه 7 و 8 هزار ساله دارد و یکی از اهداف مادرم این بود که این هنر حفظ شود و کسانی که فعالیت می کنند در بالاترین جایگاه قرار گیرند.

وی افزود: نسل جدید به صنایع دستی نمی پردازند، چرا که منافع مالی ندارد. این یکی از وظایف خطیر دولتمردان است که شرایطی را فراهم و حمایت مالی کنند، چرا که اگر کسی نباشد که این کار را با عشق انجام ندهد، میراث ملی کشورها هم از بین می رود.