تغذیه در دوران بارداری و شیردهی دارای اهمیت بسیار بالایی می باشد از این رو قرار است در ادامه روزه در دوران شیردهی را نیز بررسی کنیم و باید بدانید که اگر مادران نتوانند در این دوران تغذیه مناسبی داشته باشند امکان اینکه نوزاد آن ها دچار مشکلاتی شود وجود دارد.
اطلاعاتی در مورد روزه در دوران شیردهی
روزه داری یکی از وظایف مهم مسلمانان در ماه مبارک رمضان می باشد و با نزدیک شدن به ماه مبارک رمضان بسیاری از مادران شیرده نیز دوست دارند که در این ماه روزه بگیرند و ثواب های آن بهره‌مند شوند. در واقع برخی از مادران شیرده می توانند این کار را انجام دهند و برخی دیگر بر اساس شرایطی که دارند بهتر است این کار را انجام ندهند زیرا با این کار هم به خود و هم به نوزادشان آسیب های زیادی را وارد می کند.
بنابراین باید بدانید که شرایطی که در گرفتن روزه مادران شیرده اهمیت دارد بیش تر شامل سن نوزاد می باشد. سن نوزاد یکی از مهم ترین شرایط برای روزه گرفتن مادران شیرده می باشد و در شش ماه ابتدایی زندگی نوزاد مادران به آن ها تنها شیر می دهند و غذای نوزاد تنها شیر است بنابراین روزه گرفتن در این زمان می تواند منجر به کم آب شدن بدن مادر و در نتیجه کم شدن حجم شیر آن ها شود. همچنین باید بدانید افرادی که دارای نوزادان شش ماه به بالا هستند می توانند روزه بگیرند زیرا می توانند به فرزندان خود علاوه بر شیر غذا های کمکی نیز بدهند.
آسیب های روزه داری به نوزاد
مادری که نوزادش از شیر خودش تغذیه می‌شود به گفته بسیاری از افراد امکان دارد که روزه گرفتن به نوزاد آسیب برساند ولی باید بدانید که اگر شرایطی مانند رسیدن آب و مایعات کافی به بدن نوزاد برساند و استفاده از تمامی انواع گروه های غذایی تامین شود دیگر این موضوع برای مادر و نوزاد خطری ندارد و هر زنی می تواند ۲۴ ساعت چیزی نخورد بدون اینکه روی شیر او تاثیری داشته باشد. در واقع بدن مادران توانایی تولید شیر کافی در هنگام روزه‌داری دارد بنابراین اگر احساس می کنید که روزه داری باعث کاهش شیر شما شده است ممکن است به خود و یا کودکتان آسیب برسد بهتر است روزه نگیرید.
تغییر محتوای شیر با روزه
سوال دیگری که در این زمینه ایجاد شده است این است که آیا محتوای شیر با روزه گرفتن تغییر می کند یا خیر. باید بدانید که میزان کالری کم تری که مادران شیرده در ماه رمضان دریافت می کنند تفاوت چندانی در میزان شیر تولیدی آن ها ندارد بنابراین بدانید که اگر در این ماه احتیاجات بدن این مادران تامین شود دیگر نیازی به نگرانی در زمینه تغییر محتوای شیر نوزادان نخواهید داشت.
لاغری در این دوران
بسیاری از خانم ها هستند که در زمان بارداری چاق شدند بنابراین سعی می کنند با روزه داری وزن خود را کاهش دهند. اگر این میزان کاهش وزن بین نیم الی یک کیلو در هفته باشد مشکلی در شیر دادن آن ها ایجاد نخواهد شد از این رو شما می توانید به راحتی با روزه گرفتن و شیر دادان به نوزاد خود وزن خود را کاهش داده و به اندازه ایده آل تان برسید.
نشانه های بسیار مهم در روزه داری
در واقع اگر مادری هستید که به نوزاد خود شیر می دهید و روزه می گیرید باید حواستان باشد تا اگر نشانه هایی را دیده اید سریعا این مورد را قطع کنید زیرا امکان آسیب رسیدن به نوزاد شما وجود دارد. این نشانه ها عبارت اند از :
- کم شدن میزان ادرار کودک
- کم شدن پوشک های خیس
- تقاضا زیاد برای شیر خوردن
- گریه های مداوم
- تغییر نکردن وزن نوزاد در یک هفته
- کاهش وزن نوزاد
- نا آرامی های شدید در نوزادان
توصیه های مهم برای مادران شیر ده در ماه مبارک رمضان
اگر مادری هستید که به فرزند خود شیر می دهید و روزه می گیرید نیاز است تا اطلاعاتی در این زمینه داشته باشید و نکاتی را نیز رعایت کنید. این توصیه ها عبارت اند از :
- خوردن سحری برای روزه داری بهتر در روز
- استراحت کافی داشتن در طی روز
- خارج نشدن در هوای گرم از خانه
- سعی کنید در فاصله افطار تا سحری هر آن چه بدن شما نیاز دارد را مورد مصرف قرار دهید.
- سعی کنید در فاصله افطار تا سحر مواد غذایی مناسب مانند قند های طبیعی، سبزی های خوردن، سالاد ها، کربوهیدرات های پیچیده و نان های سبوس دار نیز مصرف نمایید.
- برای این که در این زمینه با مشکلی رو به رو نشوید بهتر است از یک فرد متخصص برای تغذیه این دوران کمک بگیرید.
نکته مهم
اسلام روزه داری را در ایام شیردهی واجب نمی داند و این تکلیف را به خود شخص واگذار کرده است که اگر برای او ضرر دارد می تواند با اطاعت از فرمان الهی مبنی بر اجتناب از مضرات، روزه های قضا را به شرایط بهتر جسمانی موکول کند و تلاش نماید در ایام ماه مبارک با انجام ادعیه و مستحبات و واجبات دیگر و اجتناب از محرمات یکی از مخلص ترین روزه داران الهی باشد.
احکام مرتبط با روزه داری از دیدگاه مراجع تقلید
برخی از افراد دوست دارند حکم شرعی روزه در دوران شیردهی را بدانند از این رو در ادامه نظر فقهان را در این رابطه برایتان آورده ایم.
مقام معظم رهبری
اگر روزه گرفتن باعث کم شدن شیر او و ناراحتی بچه شود یا برای خودش ضرر داشته باشد، روزه بر او واجب نیست و در صورت اول باید برای هر روز، یک مد طعام (تقریبا ۷۵۰ گرم گندم یا نان یا برنج یا مانند آن) به فقیر بدهد و در فرض دوم، این امر احتیاط واجب است و در هر حال، روزه‌ها را باید قضا کند.
آیت الله مکارم شیرازی
زنانى که بچه شیر مى‌دهند (خواه مادر بچه، خواه دایه) اگر روزه گرفتن باعث کمى شیر آنها و ناراحتى بچه شود، روزه بر آنها واجب نیست ولى براى هر روز، کفاره (یک مد طعام) واجب است و بعدا نیز باید روزه را قضا کنند اما اگر روزه براى خودشان ضرر داشته باشد، کفاره لازم نیست ولى بعدا روزه‌هایی را که نگرفته‌اند، باید قضا کنند.
آیت الله گلپایگانی
چنانچه روزه براى بچه یا مادر او به خاطر شیر دادن ضرر داشته یا احتمال عقلایى ضرر مى‌داده که قهرا موجب خوف ضرر می‌شود، خوردن روزه اشکال نداشته ولى باید براى هر روزی که خورده یک مد طعام مانند گندم و جو و برنج به فقیر غیرسید بدهد و دادن پول اینها کفایت نمى‌کند و باید قضاى روزه‌ها را نیز بگیرد.
آیت الله خراسانی
اگر شیر او کم باشد و روزه برای بچه یا برای خودش ضرر داشته باشد جایز نیست روزه بگیرد بلکه باید بعدا قضای آن را بجا آورد و این حکم در صورتی است که شیر خوردن این بچه از راه دیگری میسر نباشد و اگر میسر باشد واجب است آن زن روزه بگیرد و در صورتی که روزه برای بچه‌اش ضرر داشته باشد علاوه بر قضا باید فدیه هم بپردازد یعنی برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد و احتیاط مستحب این است که در صورتی که روزه برای خودش ضرر داشته باشد برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد.
آیت الله سیستانی
زنـى کـه بـچه شیر مى‌دهد و شیر او کم است چه مادر بچه یا دایه او باشد، یا بى‌اجرت شیر دهد اگـر روزه بـراى خودش یا بچهاى که شیر مى‌دهد ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست و باید براى هر روز یـک مـد طعام به فقیر بدهد و در هر دو صورت روزه‌هایى را که نگرفته باید قضا نماید ولى بنابر احتیاط واجـب ایـن حـکـم اخـتصاص به موردى دارد که شیر دادن بچه منحصر به همین راه باشد و اما اگر راه دیـگـرى بـراى شـیر دادن بچه باشد – مثلا این که چند زن در شیر دادن او شرکت کنند – ثبوت این حکم محل اشکال است.
حال که با روزه داری در دوران شیردهی آشنا شدید اگر از این مطلب رضایت داشتید در ادامه می توانید اطلاعاتی دیگر در مورد مصرف قلیان در شیردهی و شیردهی دردناک نیز کسب کنید و آگاهی خود را در این زمینه ها افزایش دهید.
