تخمین‌ها از آمارهای جسته و گریخته حاکی از آن است که بیش از 3 میلیارد گیمر در دنیا به صورت فعال حداقل با یکی از سه پلتفرم موبایل، کنسول‌های بازی و کامپیوتر بازی می‌کنند و این مسئله احتمالا بر خلاف میل والدین نصیحت جو است. احتمالا هیچ گیمری در جهان وجود ندارد که دیالوگ‌هایی نظیر «بچه بلند شو چقدر بازی می‌کنی» یا «شما درس و مشق نداری که پای کامپیوتر نشستی» و … را نشنیده باشد. اما واقعیت این است که پژوهش‌های گوناگون حاکی از آن است که بازی کردن تاثیرات مثبتی را روی شخصیت، تقویت حواس، تسکین استرس و … می‌گذارد و آنقدرها هم که والدین نگران هستند کار بیهوده و پوچی به شمار نمی‌رود.
اما برای محیط زیست چطور؟! شاید تمامی سرزنش‌هایی که گیمِرها تا به حال شنیده اند معطوف به تاثیرات زیاد بازی کردن بر روی آینده شخصی آنها و به وجود آمدن مشکلات شخصی در آینده باشد. اما هیچکدام از سرزنش ها با موضوعات زیست محیطی نبوده است. مثلا احتمالا هیچ گیمری نشنیده است که «کمتر بازی کن تو داری ردپای کربن زیادی را از خود به جا می‌گذاری!» یا هیچ پدر و مادری را سراغ ندارید که از میزان نیکل، مس و عناصر طبیعی به کار رفته در کنسول‌های بازی ناراضی باشد! برای همین احتمالا همه ما گیمرها می‌دانیم که اگر وقتمان را به جای بازی صرف درس خواندن کنیم ممکن است آینده خود را تحت‌الشعاع قرار دهیم. اما از اثرات بازی کردنمان بر روی محیط زیست بی‌خبریم .
امروز در این مقاله کوتاه به بررسی تاثیرات بازی کردن بر روی محیط زیست می‌ردازیم و به دنبال راهکارهایی می‌گردیم که از طریق آن بتوان علاوه بر بازی کردن به محیط زیست هم کمک کرد.
بازی کردن، کابوس محیط زیست
امروزه زمین با چالش‌های عدیده زیست محیطی دست و پنجه نرم می‌کند. منظور از چالش‌های زیست محیطی تمامی خطراتی است که محیط‌زیست را از منظر منفی تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و محیط زیست نیز به همه محیط‌هایی که در آنها زندگی جریان دارد، گفته می‌شود. صنعت بازی هم از جمله صنایعی است که چه تولید خود بازی‌ها و کنسول‌ها و لوازم وابسته به آن در به وجود آمدن چالش‌ها تاثیر به سزایی دارند. اکثر بازی‌های امروزی به صورت آنلاین انجام می‌شود که احتیاج به داده‌ای زیادی دارند. این داده‌ها که پس از مدتی بلا استفاده می‌شوند و بخش عمده‌ای از آلودگی های اینترنتی را تشکیل می‌دهند. موردی که جمعا تولید و پاکسازی آنها سهم3.7 درصدی از تولید گازهای گلخانه‌ای را دارند.
یکی دیگر از مشکلات کنسول‌ها و نسخه‌های فیزیکی بازی ها و نحوه ساخت آنها است. کنسول ها برای تولید به مواد معدنی از جمله مس، نیکل، طلا و روی متکی هستند. استخراج معادن به شدت برای محیط زیست مضر است. از استخراج تا تولید، این فرآیند میلیاردها کیلوگرم دی اکسید کربن (CO2) را در هوا منتشر می‌شود. به عنوان مثال، ساخت پلی استیشن 4 سونی از زمان عرضه آن در سال 2015، 8.9 میلیارد کیلوگرم دی اکسید کربن تولید وارد محیط زیست کرده است.
اما گیمرها و تولید کنندگان بازی‌ها باید چه کاری انجام دهند. تا پایدارتر باشند؟!
ابتدا شاید بد نباشد که با مفهومی به اسم پایداری یا توسعه پایدار آشنا شویم. پایداری یا Sustainability به “حفظ و تقویت کیفیت زندگی فردی و جمعی نسل‌های حاضر و رفع نیازهای آنان به نحوی که تامین نیازهای نسل آینده تضمین گردد.” گفته می‌شود.
این یعنی همه گیمرهای حاضر بازی کنند طوری که در عین حل گیمرهای آینده نیز بتوانند بازی کنند! اما این مهم نیازمند چه اقداماتی است؟!
یکی از مواردی که سازندگان کنسول‌های بازی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، تلاش برای کاهش میزان مصرف انرژی کنسول‌های بازی است. رفته رفته با توسعه دانش تولید کنسول‌ها، حالا کنسول‌های بازی به میزان قابل توجهی از انرزی کمتری استفاده می‌کنند. همچنین توسعه بازی‌ها بر پایه تکنولوژی ابری، علارغم تولید بالا زباله‌های الکترونیکی باعث شده است تا استخراج مواد برای تولید انواع سی دی کاهش نموده و در نتیجه زباله کمتری از جنس سی دی ساخته شود. پس گیمرها می‌توانند با تهیه نسخه ابری بازی‌ها به محیط زیست کمک کنند.
برخی کارها از جنس رفتاری است. مثلا خاموش کردن رایانه و کنسول‌های بازی در صورت عدم استفاده می‌توانند انرژی و نیاز به تولید انرژی را کاهش دهد، یا اجتناب از خرید لوازم جانبی غیر ضروری خود می‌تواند تاثیر عمده ای را بر روی حجم ورود گازهای گلخانه‌ای بگذارد.
از رده خارج شدن کنسول‌ها هم خود یک مشکل بزرگ است. دور انداختن لوازم الکترونیکی از جمله کنسول‌های بازی و قطعات کامپیوتری حجمی بالغ بر 50 میلیون تن زباله را وارد طبیعت می‌کند که خود این موضوع باعث انتشار مواد خطرناکی مانند آرسنیک، جیوه، سرب و … به سطح خاکی و آبی می‌شود. این مسئله با بازیافت صحیح و یا اهدای لوازم و کنسول‌های قدیمی به دیگران قابل کنترل است. این امر می‌تواند با اهدای وسیله به اطرافیانتان و یا فروش آنها در اپلیکیشن و وب‌سایت هایی نظیر دیوار رقم بخورد.
شرکت‌های تکنولوژی هم می‌توانند در اشاعه این فرهنگ نقش به‌سزایی را ایفا کنند. برای مثال به وجود آوردن مراکز تعمیر و یا بالا بردن چرخه عمر محصولات و از رده خارج نکردن محصولات قدیمی و یا بازیافت قطعات و بازچرخانی آنها به چرخه تولید می‌تواند به عدم تولید زباله الکترونیکی کمک شایانی کند. موضوعی که در حال حاضر برخی از شرکت های بزرگ به عنوان مسئولیت اجتماعی شرکتی خود پذیرفته‌اند و در حال توسعه اینگونه فعالیت ها برای کمک به دنیایی سبزتر هستند.
چرایی و دلیل رفتارهای پایدار در صنعت بازی برای تداوم این سرگرمی لذت بخش است. روزی فرا می‌رسد که شاید نیکل، مس و یا طلای مورد نیاز برای تولید لوازم جانبی و کنسول‌های بازی وجود نداشته باشد. یا انقدر نایاب شده باشد که صنعت بازی تبدیل به صنعتی گران شود و در دسترس عموم قرار نگیرد. ما در این لحظه و در این برهه زمانی می‌توانیم با رفتارهای کوچک خودمان از این اتفاق جلوگیری کنیم. موضوعی که گیمرهای آینده بابتش از نسل ما تشکر خواهند کرد.
مطلب بالا توسط تیم تولید محتوای رویداد تولید مسئولانه و بهره‌وری تهیه گردیده است. این رویداد در حوزه ترویج توسعه پایدار در صنعت ایران فعالیت می‌نماید. در صورتی که تمایل دارید درباره این رویداد و فعالیت‌های این رویداد اطلاعات بیشتری کسب نمایید به وب سایت آن مراجعه فرمایید.
/
پایان رپورتاژ
