بهتر است بدانید که گیاه سیکاس در واقع از معروف ترین گونه های گیاه برای باغچه کاری و استفاده در فضای داخلی خانه محسوب می شود که نسبت به سایر گیاهان آپارتمانی از محبوبیت فراوانی برخوردار است. همنچنین جالب است بدانید که میلیون ها عدد برگ از این گیاه جهت تزئین گل،تاج و مراسم عید پاک در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد.
آشنایی با گیاه سیکاس و نحوه پرورش و ازدیاد آن
توجه داشته باشید که سیکاس ها در واقع گیاهی دو پایه و کم رشد هستند که از دوران دایناسور ها تاکنون بر روی زمین باقی مانده اند. این گیاه معمولا مانند نخل هایی ستون شکل و بدون انشعاب است که در جنس های مختلفی رشد پیدا می کند. به طور کلی این گیاه دارای ساقه هایی به طول ۱.۸ متر است و با نگه داری آن در داخل گلدان می توانید اندازه آن را کنترل کنید. برگ های این گیاه اغلب دارای تقسیمات شانه ای با قطعات و کناره ای بوده که همه در اطراف ساقه جمع خواهند شد. توجه داشته باشید که ساقه های این گیاه بسیار زیاد ولی شکننده هستند و بایستی با احتیاط فراوانی با آن ها برخورد کنید.
روش های مختلف تکثیر کردن گیاه سیکاس:
توجه داشته باشید که گیاه سیکاس از طریق روش های مختلف کاشت پاجوش، کاشت بذر و قلمه زدن قابل انجام است و به همین منظور در ادامه به بیان هر کدام به صورت جداگانه پرداخته ایم:
تکثیر گیاه سیکاس از طریق کاشت پاجوش ها:
بهتر است بدانید که معمولا جنس نر سیکاس ها دارای پاجوش هایی در اطراف تنه خود هستند که پس از اینکه برگ ها تولید شدند پس از مدتی به رنگ سبز تیره در خواهند آمد و پس از اینکه به شکل یک تنه جدا و مجزا درآمدند می توانید در اوایل فصل اردیبهشت آن را با یک چاقوی تیز که ضدعفونی شده است از گیاه والد جدا نمایید. سپس انتهای آن را درون هورمون ریشه زایی فرو کنید و در خاکی حاوی ماسه سبک و مغذی قرار دهید. توجه داشته باشید که بایستی قسمت عمده تنه بر روی سطح خاک قرار بگیرد و حدود یک سوم آن زیر خاک باشد.
توجه داشته باشید که با انجام آبیاری منظم گیاه در زمان خشک بودن بستر کشت می توانید پس از مدت کوتاهی که حدود ۲ ماه در نظر گرفته شده یک گیاه سیکاس ریشه دار و مستقل از گیاه والد داشته باشید.
البته توجه داشته باشید که بایستی گلدان حاوی گیاه را به گونه ای انتخاب نمایید که آب اضافی به راحتی از انتهای آن خارج گردد در غیر این صورت به تدریج با پوسیدگی ریشه مواجه خواهید شد.
تکثیر از طریق کاشت بذر:
بهتر است بدانید که تکثیر و پرورش گیاه سیکاس از طریق بذر کمی سخت و مشکل خواهد بود و معمولا دوران رشد آن حدود ۶ الی ۱۲ ماه طول خواهد کشید و اغلب مواردی دیده شده که بذر ها پس از گذشت مدت ۳ الی ۴ سال جوانه زده و مستقل شده اند ولی توجه داشته باشید که با فراهم کردن شرایط مناسب گیاه می تواند سریع تر نیز روند رشد را طی کند.
برای انجام این روش بایستی پوسته نارنجی رنگ روی بذر ها را به طور کامل جدا کنید.
حالا بایستی بذر ها تمیز شده را به مدت دو روز کامل درون آب ولرم قرار دهید زیرا انجام این مرحله به جذب آب مورد نیاز بذر ها کمک فراوانی خواهد کرد.
پس از گذشت این مدت زمان بایستی بذر ها را به طور کامل ضد عفونی نمایید.
به این نکته توجه داشته باشید که باید محیط کشت به طور کامل استریل شده باشد چون این محیط گرم و مرطوب برای رشد انواع قارج ها مناسب خواهد بود. همچنین خاک بستر بایستی دارای زهکشی خوبی باشد و دارای حداقل ۱۰ الی ۱۵ سانتی متر ضخامت باشد.
حالا بایستی بذر ها را در بستر کشت قرار دهید و هفته ای حداقل دو مرتبه آن را آبیاری نمایید و به این نکته توجه داشته باشید که خشک ماندن خاک برای مدت طولانی و بیش از حد به گیاه به صدمه خواهد زد.
بهتر است بدانید که بذر ها پس از گذشت مدت زمان ۳ ماه ریشه خواهند داد که معمولا ریشه ها به سمت پایین رشد می کنند و سپس برگ هایی از همان نقطه شروع به جوانه زنی خواهند کرد.
توجه داشته باشید که پس از گذشت ۶ الی ۱۲ ماه بذر ها تبدیل به یک گیاه کامل خواهند شد و می توانید با آن ها به عنوان یک گیاه مستقل رفتار نمایید.
توجه داشته باشید که اگر یک محیط کاملا گرم برای کاشت سیکاس ندارید می توانید در محیط خانه با قرار دادن بذر ها در محیطی تقریبا مناسب به پرورش آن بپردازید.
تکثیر گل سیکاس از طریق قلمه زنی:
بهتر است بدانید که استفاده از این روش در ایران هنوز مرسوم نیست و تنها در مواردی که گیاه دچار قطع شدگی شده باشد از این روش استفاده می کنند.
توجه داشته باشید که اگر قسمت بالایی تنه را قطع نموده و به عنوان یک قلمه در زمین قرار دهید و حتی اگر چندین ماه از زمان قطع آن گذشته باشد باز هم تنه شروع به تولید ریشه خواهد کرد.
همچنین اگر تنه سیکاس را به قطعات کوچک تری تبدیل کرد و هر کدام را به صورت جداگانه درون خاک قرار دهید تنه ها ریشه دار خواهند شد و از این طریق گیاهی مستقل خواهید داشت.
جالب است بدانید که در کشور ژاپن این نوع از قلمه ها را در خاکی که با براده های آهن ترکیب شده مخلوط می کنند و به همین منظور سبزی خارج شده از اهن را با نام سیکاس رولوتا می شناسند.
شرایط مورد نیاز برای تکثیر گیاه سیکاس:
بهتر است بدانید که تمامی گیاهان برای اینکه روند رشد خود را به خوبی طی کنند نیاز به شرایط و اصولی دارند که شما بایستی آن را فراهم نمایید و به همین منظور در ادامه به بیان برخی از نکات و شرایط لازم برای تکثیر سیکاس پرداخته ایم که می توانید در این روند از آن استفاده نمایید:
آبیاری:
توجه داشته باشید که گیاه سیکاس در برابر کم آبی مقاومت خوبی از خود نشان می دهد زیرا ساقه های آن آب را در خود ذخیره خواهند کرد و در زمان بی آبی از آن استفاده خواهد کرد. اگر اقدام به کاشت گیاه سیکاس درون گلدان کرده اید توصیه می شود که هر سری که خاک بستر خشک شده آن را آبیاری نمایید و البته دفعات آبیاری گیاه را بایستی کنترل نمایید. نکته مهم که بایستی در روند آبیاری آن را رعایت کنید این است که نباید مستقیم بر روی برگ ها آبپاشی کنید زیرا باعث پوسیدگی برگ های گیاه خواهد شد.
دما:
توجه داشته باشید که دمای مناسب برای پرورش گیاه سیکاس در واقع ۲۴ درجه سانتی گراد می باشد و در این روند توجه داشته باشید که اگر دمای هوا کمتر از ۱ درجه سانتی گراد شود گیاه از بین خواهد رفت. همچنین بارش تگرگ بر روی گیاه باعث ایجاد لکه های زرد رنگ خواهد شد.
نور:
بهتر است بدانید که بهترین نور برای رشد گیاه سیکاس استفاده نور خورشید است ولی این گیاه قادر است که خود را با نور محیط خانه نیز سازگار نماید به طوری که چند ساعتی از نور صبح و یا غروب آفتاب به آن بتابد. همچنین زمانی که برگ های گیاه تازه و جوان هستند بایستی نور خورشید را از آن دور نکنید زیرا این دوره از دوره های حساس رشد این گیاه به شمار می آید و نباید از آن غفلت کنید.
خاک:
توجه داشته باشید که خاک بستر کشت سیکاس نیاز به زهکشی مناسب دارد و خاک مناسب برای بستر بایستی ترکیبی از خاک معمولی،خاک لوم همراه با شن باشد و همچنین می توانید برای سبک تر کردن خاک از پرلایت و پیت ماس نیز استفاده نمایید.
رطوبت:
توجه داشته باشید که میزان رطوبت مورد نیاز این گیاه متوسط است و البته بایستی به این نکته توجه داشته باشید که گیاه سیکاس از خیس شدن زیاد خوشش نمی آید و ریشه نیز نمی تواند به راحتی تنفس کند و به تدریج با پوسیدگی گیاه مواجه خواهید شد.
کوددهی:
توجه داشته باشید که بهترین زمان برای کوددهی این گیاه طول فصل بهار و دیگری اواخر فصل تاستان می باشد. همچنین جالب است بدانید که نیاز غذایی این گیاه وابسته به میزان نور دریافتی گیاه خواهد بود و گیاهانی که در طول روز بیشتر در معرض نور مستقیم خورشید قرار می گیرند به کود بیشتری نیز احتیاج دارند و بایستی به این نکته توجه داشته باشید که این گیاه در صورت داشتن کمبود در تامین مواد غذایی آن هیچ گونه علائم و نشانه هایی از خود نشان نخواهد داد.
تعویض گلدان:
بهتر است بدانید که زمان مناسب برای تعویض گلدان این گیاه اواخر تابستان و اوایل بهار است زیرا رشد گیاه در این فصول به حداقل خود خواهد رسید. از آنجایی که سرعت رشد و نمو در این گیاه بسیار کم است طبعا نیاز به تعویض گلدان نیز در آن کم خواهد بود و بایستی برای انجام آن به حجم ریشه ها توجه داشته باشید. همچنین به این نکته توجه داشته باشید که پس از تعویض گلدان گیاه به مدت زمانی نیاز دارد تا مجدد بتواند به شرایط جدید عادت کند.
