سلامت نیوز: پس از فروكش كردن سروصدای كشاورزان خوزستانی به‌علت بی‌آبی و خشك شدن تالاب هویزه و مرگ تدریجی گاومیش‌ها، ماهیان و... حالا چند وقتی است كه فروش نخل‌های قدیمی و طلایی استان‌های جنوبی كشور به كشورهای حاشیه خلیج‌فارس در صدر اخبار قرار گرفته و واكنش‌های ضدونقیض بسیاری را در شبكه‌های اجتماعی و بین مسوولان و نمایندگان مجلس برانگیخته است. حتی زمانی که قاچاق خاك، نقل محافل بود، هم این مسوولان بودند كه آن را تكذیب می‌كردند. اما آنچه ناگفته پیداست در همجواری ایران و در خلیج‌فارس، شیخ‌نشین امارات مشغول ساخت جزایری مصنوعی با این سرمایه ملی ایران است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه صبح نو، تجارت خاك امری است قدیمی که در گذشته در رسانه‌ها هم به آن پرداخته شد. معمولا قاچاق خاك را مساوی فروش وطن و سرزمین مادری می‌دانند، همانطور كه در میان كشاورزان همین حس نسبت‌به نخل‌ها و سرمایه‌های ملی وجود دارد. آنجا كه كشاورزان جنوبی، نخیلات را حاصل عمرشان می‌دانند و آن‌ها را مثل فرزندان خود دوست دارند و همواره از آن‌ها مراقبت می‌كنند. فروش درختان خرما و نخیلات را قاچاق یا صادرات یا هرچه اسمش را بگذاریم، دیگر امری بدیهی و آشكار است تا جایی كه سبب اعتراض برخی مسوولان ازجمله نماینده اهواز هم شده است. در تازه‌ترین اظهارنظر این عضو هیات‌رییسه مجلس ضمن نادرست خواندن سیاست‌های مسوولان در حوضه آبی و ایجاد خشكسالی در كشور، ایجاد صنایع آب بر در شهرهای كویری را ظلم آشكار به كشاورزان و همچنین تخریب اكوسیستم در مناطق جنوبی كشور دانست.
مجتبی یوسفی، نماینده مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس افزود: درحال‌حاضر در آبادان، خرمشهر و شادگان نزدیک به دومیلیون اصله نخل به‌دلیل پرداخت نشدن حقابه رودخانه‌هایی نظیر کارون و تالاب‌های هورالعظیم و شادگان درحال خشک شدن هستند؛ به همین جهت کشاورزی و اکوسیستم زیست‌محیطی بیشتر این مناطق در مرز نابودى قرار گرفته اند. وی همچنین هم‌مرزی خوزستان با عراق را یک ظرفیت بزرگ برای کشاورزان این منطقه دانست که موجب ارزآوری هم میشود. وی فروش نخل را به‌دلیل سوءمدیریت آبی امری طبیعی دانست و افزود: همانگونه که شاهد ذبح بسیاری از دام‌های مولد به‌دلیل نبود نهاده دامی در کشور بودیم؛ اگر از نخلداران به‌دلیل تامین نشدن آب موردنیاز حمایت نشود، عملا بسیاری از نخل‌ها از بین خواهد رفت.
تناقض در گفتار مسوولان
یك عضو مجمع نمایندگان استان خوزستان در مجلس شورای اسلامی علت فروش نخل‌ها را بی‌آبی دانسته و می‌گوید: اگر دیروز شاهد مرگ گاومیش‌ها و ماهیان در تالاب‌های هورالعظیم و شادگان بودیم، امروز نخل‌های سربه‌فلک‌کشیده به‌دلیل بی‌آبی از ریشه جداشده و به قطر و کشورهای حوزه خلیج‌فارس صادر می‌شوند. اما نایب‌رییس انجمن خرمای ایران نظر دیگری دارد و نقش خشکسالی و کم‌آبی را در صادرات و فروش نخل، کم‌اثر قلمداد می‌کند و از محصول درخت نخل که اخیرا به‌دلیل ارزشمند بودن آن، گران شده، سخن به میان می‌آورد و تاکید می‌کند: همین مساله باعث جذاب‌شدن صادرات یا قاچاق این درخت شده است. با این همه، دادستان دشتستان ادعای صادرات نخل‌ها را تکذیب کرده و می‌گوید: فردی که صاحب این درخت‌ها بوده، حدود ۱۸درخت را به‌دلیل بی‌کیفیت بودن محصول به قیمت هر کدام حدود یک‌میلیون و 500هزار تومان می‌فروشد و کارشناسان جهاد کشاورزی نیز غیرمثمر بودن و نداشتن صرفه اقتصادی نخل‌ها را تایید کرده‌اند.
اما موضوع فروش نخل‌ها و قطع درختان خرما به همین چند اظهارنظر ختم نمی‌شود. گفته‌ها آنقدر متناقض و آش آنقدر شور است که تشخیص درست از غلط کار آسانی نیست. در همین رابطه محسن رشید فرخی، رییس انجمن ملی خرما، ضمن اظهار تاسف این خبر را تایید کرده و می‌گوید: صادرات نخل از ایران به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس در شهرهای جنوبی کشور به‌ویژه بوشهر، صورت گرفته است و هنوز هم ادامه دارد. وی در گفت‌وگو با ایلنا، گوشزد می‌کند که درخت نخل توانایی سازگاری با رطوبت کم و کم‌آبی را دارد. پس این سخنان که درختان خشک و غیرمثمر هستند از اساس درست نیست. اگر چنین است چرا این درختان از ریشه کنده می‌شوند؟ حتی اگر بپذیریم این درخت‌ها غیرمثمر هستند، کندن و جابه‌جا کردن آن نباید صورت بگیرد چراکه باعث تخریب محیط‌زیست میشود؛ از این رو لازم است که این مساله قاچاق تلقی شود و با کسانی که اقدام به چنین کاری می‌کنند به‌شدت مقابله کرد. از سوی دیگر، خسرو عمرانی، معاون جهاد کشاورزی بوشهر می‌گوید: «صادرات نخل در سال‌های اخیر به‌هیچ‌وجه ممنوع نبوده است.»
طبق آمار اعلامی این مقام مسوول در سازمان جهاد کشاورزی بوشهر، از ابتدای سال۹۷ تا کنون دقیقا 3هزار و ۷۴۷اصله نخل از استان بوشهر به کشور قطر صادر شده است. گفته میشود قطری‌ها از این نخل‌ها برای توسعه فضای سبز با توجه به نزدیك بودن جام جهانی استفاده می‌کنند. در همین رابطه یك كارشناس كشاورزی می‌گوید: اعتقاد داریم که اساسا جام جهانی قطر یک فرصت اقتصادی برای تمام کشور است و استان بوشهر نیز می‌تواند در حوزه توسعه فضای سبز جام جهانی از این فرصت استفاده کند. این مقام مسوول در ادامه گفته‌هایش با اشاره به نخل‌های قطع‌شده که تصاویرش در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست میشود، تصریح کرده است: این نخل‌ها صادر نشده و در فضای سبز منطقه مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
خشكسالی و ریزگردها، علت فروش نخیلات
در سال‌های اخیر نخل‌های بسیاری از بین رفته یا در آستانه نابودی‌اند. در همین رابطه مدیر جهادکشاورزی شادگان می‌گوید: در تنش آبی چند سال اخیر حدود 7هزار و ۵۰۰نفر نخل در شادگان تلف شده‌اند و اگر شرایط تامین آب اصلاح نشود همه نخیلات شادگان در معرض نابودی قرار می‌گیرند. وی می‌افزاید: ماهیت نخل اگرچه به گونه‌ای است که در برابر کم‌آبی مقاوم است اما خشکسالی‌ها در این چند سال فراتر از تاب و توان نخل‌ها بوده است و درحال‌حاضر علاوه‌بر خشکسالی و کم‌آبی، نخلداران با مشکل شوری آب هم روبه‌رو هستند که این مساله بر کمیت و کیفیت محصولات نیز تاثیر مستقیم داشته است. این مقام مسوول سد گتوند و شوری آب آن را یكی دیگر از مشكلات كشاورزان منطقه می‌داند و می‌افزاید: کمبود آب، پساب‌های فاضلاب را به زمین‌های نخلداران می‌رساند و ازاین رو اگر عطش نخلستان‌ها رفع نشود، نخیلات در معرض نابودی قرار می‌گیرند و بسیاری از نخلداران چاره دیگری به‌جز فروش نخیلات خود ندارند. اما وقتی علت قطع درختان نخل را از كشاورزان منطقه دشتستان جویا شوید، علاوه‌بر كمبود آب و خشکسالی، ریزگردها، شوری آب و گرانی نهاده‌های کشاورزی و عدم توجه مسوولان را هم بهانه فروش درختان نخل به سایر كشورها می‌دانند. تصاویر پخش‌شده در شبكه‌های اجتماعی و رسانه ملی درحالی نخل‌داری از دشتستان بوشهر را نشان می‌داد که ادعا می‌كرد دیگر توان آبیاری نخل‌های خود را ندارد و مجبور شده است از آن‌ها
دل بکند.
ضرورت حفظ سرمایه ملی
آنچه به نظر می‌رسد اینکه کشورهای حاشیه خلیج‌فارس قدر گونه‌های محیط‌زیستی را بهتر از ما می‌دانند. خبرها حكایت از آن دارد که بسیاری از نخل های ایران سر از کشورهای عربی درآورده و اکنون پاجوش گرفته و نخل‌های خوبی شده‌اند. قیمت هر نخل بزرگ حداقل ۱۰ تا ۱۵میلیون تومان برآورد میشود اما متاسفانه كشاورز هر نخل را با مبلغ ناچیز یك‌ونیم میلیون تومان به کشورهای عربی ارسال می‌كند.
آمارها حكایت از این دارد كه ایران ۵۰میلیون نفر نخل دارد که در سطح ۲۶۲هزار هکتار نخیلات خوزستان، هرمزگان، کرمان، فارس، سیستان‌‌وبلوچستان و بوشهر پراکنده‌اند و با تولید سالانه یک‌میلیون و ۳۰۰هزار تن خرما در گونه‌های متفاوت، نان بیش از یک‌میلیون نفر را می‌دهند. كارشناسان پیش‌بینی می‌كنند اگر روند بی‌توجهی‌ها به این سرمایه ملی افزایش یابد و مشكلات كشاورزان كماكان حل نشود و فروش نخل ادامه‌دار باشد، دیری نمی‌پاید كه ایران از واردكنندگان خرما خواهد شد.
خبرها حكایت از آن دارد که بسیاری از نخل‌های ایران سر از کشورهای عربی درآورده و اکنون پاجوش گرفته و نخل‌های خوبی شده‌اند.
