در بیست کیلومتری جنوب شرقی شهرستان هشترود در استان آذربایجان شرقی، قلعه‌ای خونین و وحشتناک جا خوش کرده که به قلعه ضحاک معروف است. مجله گردشگری دلتا در این مطلب به سراغ داستان‌های کهن ایرانی رفته است، با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.
داستان قلعه اسرارآمیز چیست؟
افسانه‌ها از پادشاهی ظالم و ستمگر می‌گویند که مارهایی بر شانه داشت و روزی خون مردم بی‌گناه را می‌مکید و از مغز سر آنان خوراکی برای مارهای وحشتناک روی شانه‌هایش تهیه می‌کرد. مردم بالاخره به ستوه آمدند و دوشادوش یکی از شجاع‌ترین مردان شهر به جنگ با پادشاه ظالم رفتند. او را گرفتند و در قلعه‌ای دورافتاده بر بلندای کوه‌های صعب‌العبور به بند کشیدند.
این قلعه باستانی در کنار طبیعت بی‌نظیر و چشم‌انداز فوق‌العاده زیبای این منطقه به یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های توریستی آذربایجان شرقی تبدیل شده است. محلی‌های این منطقه، آن را به اسم نارین قالا هم می‌شناسند. محقق‌ها تحقیقات زیادی روی این قلعه انجام داده‌اند و اطلاعاتی را شرح داده‌اند که نشان می‌دهد این قلعه تا دوره تیموریان هم وجود داشته است و آن زمان آن را به اسم قلعه آژدهاک ماد می‌شناختند.
قلعه ضحاک یا اژدهاک در یکی از بلندترین بخش‌های هشترود قرار گرفته است و به گفته باستان‌شناسان متعلق به دوره اشکانیان یا به گفته برخی دیگر دوره ساسانیان است. قلعه ضحاک برای اولین‌بار در سال ۱۹۷۱ توسط یک هیئت آلمانی بررسی شد. آثار به‌جامانده در این قلعه، برج‌های نیم استوانه‌ای دروازه قلعه و پوشش دیوارها از سنگ‌های مکعب مستطیلی است. قدمت بنا مربوط به دوره ساسانی است؛ ولی سفالینه‌های کشف شده متعلق به قرن ۶ – ۷ قمری است.
برای این قلعه که از دل افسانه‌ها بیرون آمده و یادآور داستان شجاعت کاوه آهنگر و جمشید دادگر است نام‌های بسیاری از جمله دژ اژدهاک، قیز قلعه سی، داش قلعه سی، باروآس، رویی دژ و قلعه گویی ذکر شده است. بعضی از باستان‌شناسان معتقدند که این قلعه تنها کاربری نظامی داشته و تفاوتی با سایر قلعه‌های ایران ندارد. برخی هم معتقدند که نمونه‌ای از قصر ایزدبانوی عشق و باروری باستان، یعنی آناهیتا است که در بالاترین طبقه آسمان قرار دارد.
بعضی‌ها قلعه ضحاک را مربوط به آژدهاک، پادشاه مادها می‌دانند که به‌وسیله کوروش، پادشاه هخامنشی، شکست سختی خورد. این نظریه بر اساس نقش و نگاره‌ها و اسناد موجود در قلعه منطقی‌تر است. قلعه ضحاک با بیش از سه هزار سال قدمت از دژهای مهم اقوام مانایی و مادها بوده است. این قلعه که به‌عنوان یک دژ استفاده می‌شده، از سه طرف مشرف به پرتگاه بوده و دیوارهای آن کنده‌کاری شده است.
قلعه اژدهاک کجاست؟
این قلعه در بیست کیلومتری جنوب شهرستان هشترود و در مسیر آزادراه تبریز تهران واقع شده است. ایستگاه راه‌آهن خراسانک در غرب این قلعه و نزدیک‌ترین روستا به آن روستای عربلو است. تا کیلومتر چهارده جنوب شرق شهرستان هشترود را می‌توانید با ماشین طی کنید؛ اما بقیه راه را باید پیاده و البته اندکی هم کوهنوردی کنید.
پیشنهاد مطالعه: مطلب رازهای سربه‌مهر مجسمه ابوالهول را مطالعه کنید.
