روش های ایجاد انگیزه در نوجوانان؛ 15 راهکار داشتن انگیزه نوجوان

یکی از وظایف مهم والدین در تربیت و رشد فرزندان خود در یک بازه سنی مشخص، ایجاد انگیزه در نوجوانان است. زیرا هر والدینی می خواهند فرزندانشان به ویژه نوجوانان در طول زندگی با انگیزه و هدفمند باشند.

همچنین نوجوانی یک دوره بحرانی و حساس است که چالش ها و تجربیات مختلفی را برای اعضای خانواده به همراه دارد. البته نوجوانانی که دارای انگیزه باشند مسلما نسبت به اهداف و تصمیمات خود برای آینده مسئول پذیر بوده و بیشتر تلاش می کنند. پس انگیزه مند کردن فرزندان نوجوان یکی از وظایف اصلی والدین است.

راهکارهای ایجاد انگیزه در نوجوانان

راهکارهای مختلفی برای ایجاد انگیزه در نوجوانان وجود داشته که والدین با انتخاب یکی یا چند تا از آنها می توانند فرزندان خود را به سمت آن سوق دهند. زیرا نوجوانی دوره حساسی بوده و هر کدام از والدین در اشکال متفاوتی آن را تجربه کرده اند.

همچنین انگیزه در نوجوانان اهمیت زیادی داشته و بخش بزرگی از تصمیمات آنها را در بر می گیرد. بنابراین به وجود آوردن انگیزه در فرزندان نوجوان و پیشگیری از بی انگیزگی و ناامیدی به دقت و صبر زیاد والدین بستگی دارد. زیرا هر قدم اشتباه بی انگیز را در فرزند پرورش داده و در آینده او تاثیر منفی دارد. پس والدین جهت ایجاد انگیزه در فرزندان نوجوان باید با راهکارهای آن آشنا شوند که به شرح زیر است.

انتخاب هدف مناسب

یکی از راهکارهای اصلی ایجاد انگیزه در نوجوانان انتخاب هدف درست و قابل دستیابی است. البته فرد باید توانمندی های خود را بشناسد تا هدف مناسب را انتخاب نماید. همچنین نوجوان بدون مقایسه خود با هم سن و سالهایش باید مسائلی که برای او جذابیت دارد با چیزهایی که دوست ندارد مشخص نماید.

بنابراین شناسایی این ویژگی ها، بینش و آگاهی فرد را نسبت به خود افزایش می یابد و هدف مناسب تر و صحیح تری انتخاب می کند. البته هدف های بیش از حد بزرگ یا هدف های بیش از حد کوچک می تواند انگیزه نوجوان را از بین ببرد. درنتیجه مهم ترین عامل ایجاد انگیزه در فرزندان نوجوان، انتخاب هدف مناسب می باشد.

برنامه ریزی مناسب

یکی دیگر از راهکارهای ایجاد انگیزه در نوجوانان بعد از انتخاب هدف همان برنامه ریزی مناسب است. البته برنامه ریزی باید توسط یک مشاور یا روانشناس صورت گیرد. زیرا برنامه ریزی انجام شده توسط متخصص به قدری کاربردی و مناسب بوده که همه توانمندی ها و ویژگی های نوجوانان را مدنظر می گیرد. سپس با بکارگیری آنها در برنامه روزانه نوجوان باعث ایجاد پیشرفت و انگیزه در وی می شود.

مطلب مشابه: روش های افزایش انگیزه + 20 تکنیک موثر برای بیشتر شدن انگیزه

تقویت و تشویق نوجوان

یکی از دوران های بحرانی و پرچالش همان نوجوانی است. پس برای اینکه فرد در این بازه زمانی احساس مثبتی داشته باشد باید از راهکارهایی همچون تقویت و تشویق برای ایجاد انگیزه در نوجوانان بهره برد. همچنین یکی از مسائل حائز اهمیت برای نوجوان، نظر دیگران است. پس تشویق و حمایت نوجوان از سوی خانواده می تواند ایجاد انگیزه در وی را تقویت نماید و حس خوبی را تجربه کند.

البته مسائلی همچون سرزنش، عدم توجه کافی به فرزند و نادیده گرفتن می تواند ناامیدی را در نوجوان افزایش دهد. بنابراین والدین یا مربیان باید این اجازه را به نوجوانان بدهند که ابراز وجود کرده و نظراتشان را در مورد مسائل مختلف بیان نمایند.

مشارکت با نوجوانان

توجه به فعالیت های روزمره نوجوانان، جویا شدن نظر آنها در مورد مسائل مختلف و مشارکت با فرزندان باعث ایجاد انگیزه در نوجوانان می شود. پس جهت افزایش انگیزه در فرزندان نوجوان می توان به علایق و اهداف آنها در طول فعالیت ها گوناگون توجه کرد. سپس در ارتباط با چنین مسائلی از آنها نظرخواهی و گفت و گو نمود.

همچنین والدین اجازه سرزنش و سرکوب نوجوان را نداشته و بایستی آنها را همراهی کنند تا مسائل مربوط به خود را حل و فصل نمایند. البته در کلاس های آموزشی مختص به تصمیم گیری، انتخاب اهداف مناسب، مهارت های زندگی، برنامه ریزی و … می تواند برای نوجوانان و والدین موثر باشد.

مدیریت زمان

آموزش مدیریت زمان زیرمجموعه راهکارهای ایجاد انگیزه در نوجوانان می باشد. پس باید به نوجوان این موضوع را یاد داد که برای برنامه ریزی های خود زمان تعیین کند. همچنین مسئولیت های دریافتی را در برنامه خود بگنجاند و برای انجام تکالیف مدیریت زمان داشته باشد. البته درج ساعات درس خواندن و تفریح در جدول زمان بندی نوجوان ضروری است. زیرا در چنین شرایطی نوع و زمان فعالیت نوجوان کاملا واضح و مشخص می باشد. پس با این کار فرد مسئولیت پذیر و منظم بوده و از نوع برنامه ریزی والدین نهایت بهره را می برد.

سخت گیری بیش از حد ممنوع

یکی از راهکارهای موثر در ایجاد انگیزه در نوجوانان، آرامش دادن به فرد است. زیرا زبان احترام و ادب به همراه آرامش نسبت به سخت گیری و بی احترامی موثر و سریع تر جواب می دهد. همچنین والدین با رفتارهای سختگیرانه باعث ایجاد مشکلات روانی و روحی در فرزند خود می شوند و سطح استرس و اضطراب را در آنها افزایش می دهند.

پس سخت گیری بیشتر از حد معمول والدین می تواند نوجوان را از انجام تکالیف زده کند. بنابراین والدین موظفند که کوتاهی و اشتباهات فرزندان را ببخشند و در صورت تکرار با آرامش کامل با آنها برخورد نمایند. ناگفته نماند که تخریب شخصیت نوجوان بزرگترین اشتباه والدین است.

شوخ طبعی

از راهکاری تاثیرگذار جهت ایجاد انگیزه در نوجوانان همان شوخ طبعی والدین است. پس رفتار مناسب والدین و مهربانی با اهل خانه در ایجاد محیطی امن بسیار موثر بوده و انگیزه را در نوجوانان تقویت می نماید. زیرا برخی مواقع ارتباط غیر صمیمانه و اشتباه والدین با فرزندان در دوره حساس نوجوانی باعث افزایش مشکلات و بی انگیزگی در آنها می شود. پس برای پیشگیری از چنین مشکلاتی بهتر است از یک روانشناس مشاوره گرفت تا راه حل مناسب را در اختیار شما بگذارد.

مطلب مشابه: چگونه به دیگران انگیزه مثبت بدهیم؟ روش های انگیزه دادن به افراد

مجهز نمودن نوجوان به ابزارهای هوشمند

نوجوانان با مسئولیت های اجتماعی و تکالیف مدرسه زیادی مواجه هستند که به جای پرداختن به آنها و فرار از مسئولیت به رسانه و بازی های اجتماعی روی می آورند. در چنین مواقعی ایجاد انگیزه در نوجوانان می تواند آنها را از احساس ناامیدی و شکست رها سازد. پس مهارت های مختلفی وجود دارند که والدین را در ایجاد انگیزه در فرزندان خود جهت انجام تکالیف مدرسه یاری می نماید که به شرح زیر هستند.

خرد کردن

یکی از تکنیک های موثر جهت ایجاد انگیزه در نوجوانان برای انجام تکالیف مدرسه این است که والدین وظایف بزرگ را به بخش های کوچک تر و قابل کنترل تقسیم نمایند. پس اگر نوجوان برای تکمیل یک پروژه بزرگ تلاش می کند باید آنها را تفکیک نمود تا به آسانی بتواند هر کدام از وظایف خود را یکی یکی انجام دهد.

فهرست سازی

یادداشت اطلاعات مهم و تهیه فهرست از آنها یکی از راه های ایجاد انگیزه در نوجوانان است. برای مثال باید تاریخ امتحانات، وسایلی مورد استفاده در مدرسه، ضرب الاجل ها و تکالیف خود را یادداشت نماید تا آنها را فراموش نکند. در نتیجه کنترل بیشتری روی وظایف خود دارد.

درک کردن نوجوانان

همیشه و در هر بازه زمانی درک کردن فرزند نوجوان می تواند کمک بزرگی به او باشد. پس از دیدگاه او درباره زندگی اطلاعات کسب کنید و خود را جای او گذاشته و دنیای پیرامون را تجزیه و تحلیل نمایید.

قطعا یکی از راهکارهای مناسب برای ایجاد انگیزه در نوجوانان محسوب می شوید. بنابراین ارتباط قوی با نوجوان خود برقرار نموده و با او دردودل کنید. همچنین دلایل بی انگیزگی در فرزند را پیدا کرده و مشکلات را ریشه یابی نماید. در نهایت برای حل مشکلات نوجوان اقدام نموده و در صورت نیاز از روانشناس مشاوره بگیرید.

سوق نوجوانان به سوی علایق

یکی از دلایل حذف انگیزه در نوجوانان، نادیده گرفتن علایق آنها است. همچنین برخی از والدین با هدف دانستن صلاح و خیرخواهی فرزند را به سوی علایق شخصی خود سوق می دهند. به عبارتی نوجوانان را مجبور می کنند که کارهای مورد علاقه آنها را انجام دهند.

پس فرزند به علت عدم علاقه به کار مورد نظر، انگیزه خود را از دست داده و مورد سرزنش قرار می گیرد. البته جهت ایجاد انگیزه در نوجوانان و برگرداندن حس و حال آنها نیاز است فرزندان را به سوی علایقشان سوق دهید. سپس با شناخت کافی در مورد علایق نوجوانان و فراهم نمودن زمینه جهت انجام فعالیت های مدنظر، آنها را تشویق نمایید.

فراهم نمودن آزادی نوجوانان

والدینی که خواهان ایجاد انگیزه در نوجوانان هستند باید آزادی لازم را برای آنها فراهم نمایند. زیرا اگر نوجوانان به اندازه کافی از آزادی برخوردار باشند قطعا انگیزه بیشتری برای انجام فعالیت ها و برنامه های زندگی خود دارند.

همچنین محدود کردن فرزند در این بازه زمانی حساس این پیام را به او انتقال می دهد که توانایی کنترل روی زندگی خود ندارد. پس با فراهم نمودن آزادی، نوجوانان می توانند توانایی های خود را تقویت نمایند و اعتماد به نفس خود را افزایش دهند.

مطلب مشابه: روش های موثر ذهنی برای افزایش انگیزه (3 راهکار مناسب)

موانع ایجاد انگیزه در نوجوانان

خانواده نقش کلیدی در انتخاب هدف و تعیین هویت نوجوان دارد. پس اگر اهداف و هویت نوجوانان با ویژگی هایشان متناسب نباشد بدون شک مانعی جهت ایجاد انگیزه در نوجوانان محسوب می شود. همچنین نوجوانان به مراقبت و راهنمایی والدین خود نیاز دارند. ولی والدین اجازه ندارند که بیش از حد معمول در علایق و خواسته های فرزندان خود دخالت کنند. البته علاوه بر والدین عوامل دیگر در کاهش انگیزه نوجوانان تاثیر می گذارند که شامل موارد زیر می باشند.

اعتماد به نفس پایین

یکی از موانع ایجاد انگیزه در نوجوانان، عزت نفس و اعتماد به نفس پایین است. زیرا نداشتن عزت نفس و اعتماد به نفس کافی فرد را دچار دودلی، تردید و بی انگیزگی در ارتباط با دیگران و فعالیت مورد علاقه شان می نماید. برای مثال نوجوان از توانایی و علاقه کافی برای انجام کاری برخوردار است، ولی اعتماد به نفس آن برای انجام آن فعالیت پاسخگو نمی باشد. پس همین خودناباوری، بی انگیزگی را در نوجوانان افزایش می دهد.

اهداف بزرگ و دست نیافتنی

مطابق اصول روانشناسی هر هدفی که نوجوان انتخاب می نماید باید دست یافتنی و با توانایی های او مطابقت داشته باشد. پس یکی دیگر از موانع ایجاد انگیزه در نوجوانان، اهداف بزرگ و غیر معقول بوده که از توانایی فرد خارج است.

البته نوجوانان در تعریف توانایی های خود تاحدودی اغراق می کنند و به همین دلیل اکثر مواقع اهداف دست نیافتنی و بزرگی برای خود اخذ می نمایند. با این وجود تلاش آنها جهت دستیابی به اهداف بزرگ کافی نبوده و به مرور زمان انگیزه خود را از دست می دهند. پس اگر هدف خیلی بزرگ یا خیلی کوچک بوده و با توانایی نوجوان مطابقت نداشته باشد بی انگیزی او را به همراه دارد.

مطلب مشابه: ایجاد انگیزه برای موفقیت بیشتر با راهکارهای مناسب و موثر

خستگی روانی

در حالت کلی زندگی برای همه افراد جامعه یک فرایند پرچالش و دشوار است که به کوشش، تلاش و ایجاد انگیزه در نوجوانان نیاز دارد. البته راه های زیادی جهت رسیدن به همه موفقیت ها موجود می باشد. همچنین اگر دغدغه فکری نسبت به انتخاب روش مناسب و بهتر، زیاد باشد نوجوان دچار سردرگمی و بی انگیزگی می شود. زیرا در این شرایط فرد سردرگم شده و قادر به انتخاب راه مناسب نمی باشد که در نهایت بی انگیزه و تسلیم می گردد.

سبک زندگی ناسالم

زندگی ناسالم جزو عوامل و موانعی است که پروسه ایجاد انگیزه در نوجوانان را مختل می نماید. البته امروزه اکثر نوجوانان از سبک زندگی ناسالمی برخوردار بوده و در نهایت با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می کنند.

همچنین از عوامل مرتبط با سبک زندگی ناسالم که منجر به از بین رفتن انگیزه در نوجوانان می شود مصرف مواد مخدر، ورزش نکردن، تغذیه نامناسب، خواب ناکافی و … می باشد. چنین مسائلی به صورت مستقیم و غیر مستقیم، جنبه های مختلف زندگی افراد نوجوان را تحت تاثیر قرار می دهد و نقاط منفی آنها را به نمایش می گذارد.

برنامه ریزی نامناسب

برنامه ریزی برای نوجوانان همچون یک شمشیر دولبه است. پس اگر برنامه ریزی اصولی و صحیح باشد بدون شک ایجاد انگیزه در نوجوانان و موفقیت را به همراه دارد. ولی اگر برنامه ریزی غیر اصولی و نامتناسب باشد بدون شک تاثیر زیادی در بی انگیزگی فرد می گذارد. البته برنامه ریزی مناسب و صحیح به راهنمایی و مشاوره یک متخصص نیاز دارد. پس جهت برنامه ریزی اصولی که با ویژگی ها و نیازهای نوجوان هماهنگ باشد بایستی توسط یک روانشناس صورت گیرد.

پریشانی های روانشناختی

پریشانی های روانشناختی مانند استرس، اضطراب، افسردگی و… عواملی هستند که با ایجاد انگیزه در نوجوانان رابطه مستقیم دارند. همچنین پریشانی های روانشناختی از هر چیزی که نشات بگیرند تاثیر منفی بر انگیزه نوجوانان می گذارند. زیرا چنین مسائلی ذهن و فکر نوجوانان را درگیر کرده و انگیزه آنها را برای حل مشکلات و انجام فعالیت ها کاهش می دهد.